Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
I. Các kiểu câu đơn đã học
– Câu phân loại theo mục đích nói:
+ Câu nghi vấn
+ Câu trần thuật
+ Câu cầu khiến
+ Câu cảm thán
– Câu phân loại theo cấu tạo:
+ Câu bình thường
+ Câu đặc biệt
1) Phân loại câu theo mục đích nói:
a) Công dụng:
+ Câu nghi vấn: Dùng để hỏi
+ Câu trần thuật: Dùng để nêu ra một nhận định, có thể đánh giá theo tiêu chuẩn đúng hay sai
+ Câu cầu khiến: Dùng để đề nghị, yêu cầu…. người nghe thực hiện hành động được nói đến trong câu.
+ Câu cảm thán: Dùng để bộc lộ cảm xúc một cách trực tiếp , hay dùng để gọi đáp
b) Dấu hiệu để nhận biết:
– Câu nghi vấn:
+ Chứa các từ nghi vấn (ai, gì, nào, bao giờ, ở đâu)
+ Dùng giọng điệu hỏi, đặt câu hỏi cuối câu
– Câu cầu khiến:
+ Dùng từ cầu khiến ở cuối câu: thôi, lên, đi
+ Dùng phụ từ cầu khiến: hãy, đứng, chớ
+ Dùng giọng điệu cầu khiến: có thể đặt dấu chấm than ở cuối câu
– Câu cảm thán
+ Dùng từ cảm thán biểu thị cảm xúc hay kêu gọi: ối, ái, ôi, trời ơi, eo ơi!
+ Dùng giọng điệu phối hợp với trợ từ hay phụ từ: Thật, quà, biết bao, thay…
– Câu trần thuật:
2. Câu phân loại theo cấu tạo:
Câu đơn bình thường |
– Cấu tạo theo mô hình cụm C-V. – Dùng để trần thuật sự việc hay bày tỏ ý kiến |
Câu đơn đặc biệt |
– Không cấu tạo theo mô hình cụm C-V. – Dùng để nêu thời gian, nơi chốn; liệt kê sự việc, hiện tượng, bày tỏ cảm xúc; gọi đáp. |
II. Các dấu câu đã học
Nội dung ôn tập | Kiến thức cần nhớ |
Dấu chấm |
– Đặt ở cuối câu trần thuật (có khi đặt ở câu cầu khiến) |
Dấu phẩy |
– Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận của câu. + Giữa CN – VN với các thành phần phụ của câu + Giữa các từ, cụm từ có cùng chức vụ trong câu. + Giữa một từ, một cụm từ với bộ phận chú thích của nó câu, giữa các vế của một câu ghép. |
Dấu chấm phẩy |
– Đánh dấu ranh giới giữa các vế câu ghép có cấu tạo phức tạp. – Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận của một phép liệt kê có cấu tạo phức tạp. |
Dấu chấm lửng |
– Biểu thị chưa liệt kê hết sự vật, sự việc… – Bỏ dở, ngập ngừng, ngắt quãng trong lời nói. – Làm giãn câu văn ở chỗ biểu thị điều bất ngờ, sắp xuất hiện từ ngữ nêu nội dung châm biếm, hài hước |
Dấu gạch ngang |
– Đánh dấu bộ phận giải thích, chú thích ở trong câu – Đánh dấu lời dẫn trực tiếp của nhân vật. – Đánh dấu các bộ phận liệt kê – Nối các từ trong một liên danh |