Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
I. Luật thơ lục bát
1. Đọc kĩ câu ca dao: SGK ngữ văn 7
2. Trả lời câu hỏi
a. Cặp câu thơ lục bát:
– Dòng đầu : 6 tiếng
– Dòng sau : 8 tiếng
b. Cặp lục bát được sắp xếp theo mô hình dưới:
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Anh (B) | đi (B) | anh (B) | nhớ (T) | quê (B) | nhà (V) | ||
| Nhớ (T) | canh (B) | rau (B) | muống (T) | nhớ (T) | cà (V) | dầm (B) | tương (B) |
| Nhớ (T) | ai (B) | dãi (T) | nắng (T) | dầm (B) | sương (V) | ||
| Nhớ (T) | ai (B) | tát (T) | nước (T) | bên (B) | đường (V) | hôm (B) | nao (B) |
c. Nhận xét: nếu tiếng thứ 6 là thanh trắc thì tiếng thứ 8 phải là thanh bằng, và ngược lại
d. Luật thơ lục bát:
Số câu: tối thiểu là câu lục bát, không giới hạn về số câu
– Các tiếng chẵn : 2,4,6,8 bắt buộc phải đúng luật :
+ Câu lục : B – T – B
+ Câu bát : B – T – B – B
– Các tiếng lẻ : 1,3,5,7 không bắt buộc phải đúng luật.
– Vần :
+ Tiếng thứ 6 câu lục vần với tiếng thứ 6 câu bát.
+ Tiếng thứ 8 câu bát mở ra một vần mới, vần này vần với tiếng thứ 6 của câu lục và tiếng thứ 6 câu bát tiếp theo. Các vần này thường là thanh bằng.
– Nhịp :
+ Câu lục : nhịp 2/2/2 ; 2/4 ; 3/3
+ Câu bát : 2/2/2 ; 4/4 ; 3/5 ; 2/6.
II. Luyện tập
Bài 1 (trang 157 sgk ngữ văn 7 tập 1)
– Em ơi đi học đường xa
Cố học cho giỏi ở nhà mẹ mong
– Anh ơi phấn đấu cho bền
Mỗi năm mỗi lớp vươn lên học hành
– Ngoài vườn ríu rít tiếng chim
Trong nhà ấm áp bữa cơm gia đình
Bài 2 (trang 157 sgk ngữ văn 7 tập 1)
– Vườn em cây quý đủ loài
Có cam, có quýt, có xoài, có na
– Thiếu nhi là tuổi học hành
Chúng em phần đấu để thành trò ngoan