Chương 5: Đại số tổ hợp

Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10 – Cánh Diều: tại đây

Câu hỏi khởi động trang 15 Toán lớp 10 Tập 2:

Trong toán học, mỗi cách chọn 2 vận động viên từ 8 vận động viên để tạo thành một cặp đấu được gọi là gì?

Lời giải:

Sau bài học này, ta sẽ biết, mỗi cách chọn 2 vận động viên từ 8 vận động viên để tạo thành một cặp đấu được gọi là một tổ hợp chập 2 của 8.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Hoạt động 1 trang 15 Toán lớp 10 Tập 2:

a) Nêu 3 cách chọn cặp đấu.

b) Mỗi cặp đấu là một tập con gồm bao nhiêu phần tử được lấy ra từ tập hợp gồm 4 bạn nói trên?

Lời giải:

a) Ba cách chọn cặp đấu, chẳng hạn như sau:

Cách 1: Chọn 2 bạn Mạnh, Phong.

Cách 2: Chọn 2 bạn Cường, Tiến.

Cách 3: Chọn 2 bạn Phong, Tiến.

(Chọn 2 bạn bất kì trong 4 bạn).

b) Mỗi cặp đấu gồm 2 bạn trong 4 bạn của đội tuyển, do đó mỗi cặp đấu là một tập con gồm 2 phần tử được lấy ra từ tập hợp gồm 4 bạn nói trên.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Luyện tập 1 trang 15 Toán lớp 10 Tập 2:

Lời giải:

Mỗi tổ hợp chập 2 của 3 phần tử a, b, c là một tập con gồm 2 phần tử của tập A = {a; b; c}.

Vậy các tổ hợp chập 2 của 3 phần tử a, b, c là: {a; b}, {a; c}, {b; c}.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Hoạt động 2 trang 15 Toán lớp 10 Tập 2:

a) Nêu cách lấy ra một tổ hợp chập 3 của 5 phần tử trong A.

b) Nêu cách lấy ra một chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử trong A.

c) So sánh cách lấy ra một chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử trong A với cách lấy ra một tổ hợp chập 3 của 5 phần tử trong A.

Lời giải:

a) Cách lấy ra một tổ hợp chập 3 của 5 phần tử trong A là trích ra một tập con gồm 3 phần tử lấy ra từ 5 phần tử trong A.

b) Cách lấy ra một chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử trong A là lấy ra 3 phần tử từ 5 phần tử trong A và sắp xếp thứ tự 3 phần tử đó.

c) Việc lấy ra một chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử trong A là lấy ra 3 phần tử trong 5 phần tử và sắp thứ tự, còn cách lấy ra một tổ hợp chập 3 của 5 phần tử trong A là lấy ra 3 phần tử trong 5 phần tử và không sắp thứ tự.

Mỗi tổ hợp chập 3 của 5 phần tử sinh ra 3! chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử vì có 3! hoán vị của 3 phần tử. Vì thế, số chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử nhiều gấp 3! lần số tổ hợp chập 3 của 5 phần tử.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Luyện tập 2 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2:

Lời giải:

Mỗi cách chọn 3 bạn nam trong 10 bạn nam là một tổ hợp chập 3 của 10 phần tử.

Vậy số cách chọn 3 bạn nam để tham gia một trò chơi là



C


10


3


= 120 (cách).

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Hoạt động 3 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2:

Lời giải:

Thực hiện bấm máy tính cầm tay theo hướng dẫn.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Luyện tập 3 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2:

a)



C


25


13


;

b)



C


30


15


.

Lời giải:

a) Ta mở máy tính cầm tay và thực hiện ấn các phím như sau:

Khi đó trên màn hình máy tính hiện kết quả: 5 200 300.

Vậy



C


25


13


=

5


200


300

b) Ta mở máy tính cầm tay và thực hiện ấn các phím như sau:

Khi đó trên màn hình máy tính hiện kết quả: 155 117 520.

Vậy



C


30


15


=

155


117


520

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Hoạt động 4 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2:

a)



C


6


2




C


6


4


;

b)



C


4


2


+


C


4


3




C


5


3


.

Lời giải:

a) Ta có:



C


6


2


=



6


!




2


!




6





2




!



=



6


!




2


!


.4


!



=

15

;



C


6


4


=



6


!




4


!




6





4




!



=



6


!




4


!


.2


!



=

15

.

Do đó:



C


6


2


=


C


6


4


.

b) Ta có:



C


4


2


+


C


4


3


=



4


!




2


!




4





2




!



+



4


!




3


!




4





3




!




=



4


!




2


!


.2


!



+



4


!




3


!


.1


!



=


4.3.2.1


2.1.2.1


+


4.3.2.1


3.2.1


= 6 + 4 = 10;



C


5


3


=



5


!




3


!




5





3




!



=



5


!




3


!


.2


!




=


5.4.3.2.1


3.2.1.2.1


=

10

.

Do đó:



C


4


2


+


C


4


3


=



C


5


3


.

Chú ý: Ta có thể sử dụng máy tính để tính rồi so sánh.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Bài 1 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2: Cho 8 điểm sao cho không có 3 điểm nào thẳng hàng. Có bao nhiêu tam giác với 3 đỉnh là 3 điểm trong 8 điểm đã cho?

Lời giải:

Chọn 3 điểm trong 8 điểm đã cho ta được 3 đỉnh của 1 tam giác.

Mỗi cách chọn 3 điểm trong 8 điểm là một tổ hợp chập 3 của 8, do đó có tam giác.

Vậy có 56 tam giác với 3 đỉnh là 3 điểm trong 8 điểm đã cho.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Bài 2 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2: Có 10 đội tham gia một giải bóng đá. Có bao nhiêu cách xếp trận đấu vòng tính điểm sao cho hai đội chỉ gặp nhau đúng một lần?

Lời giải:

Mỗi cách chọn 2 đội để đấu với nhau trong 10 đội tham gia giải bóng đá là một tổ hợp chập 2 của 10, do đó có



C


10


2


=

45

cách xếp trận đấu vòng tính điểm sao cho hai đội chỉ gặp nhau đúng một lần.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Bài 3 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2: Khối 10 có 16 bạn nữ và 18 bạn nam tham gia đợt tình nguyện Mùa hè xanh. Đoàn trường dự định lập một tổ trồng cây gồm 3 học sinh có cả nam và nữ. Có bao nhiêu cách lập một tổ trồng cây như vậy?

Lời giải:

Khối đó có tổng cộng số học sinh tham gia tình nguyện là: 16 + 18 = 34 (học sinh).

Số cách lập một tổ trồng cây gồm 3 học sinh bất kì, có



C


34


3


=

5984

(cách lập).

Số cách lập một tổ trồng cây gồm 3 học sinh toàn nữ là



C


16


3


=

560

(cách lập).

Số cách lập một tổ trồng cây gồm 3 học sinh toàn nam là



C


18


3


=

816

(cách lập).

Do đó, có 5 984 – 560 – 816 = 4 608 cách lập một tổ trồng cây gồm 3 học sinh có cả nam và nữ.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Bài 4 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2: Một quán nhỏ bày bán hoa có 50 bông hồng và 60 bông cúc. Bác Ngọc muốn mua 5 bông hoa gồm cả hai loại hoa trên. Bác Ngọc có bao nhiêu cách chọn hoa?

Lời giải:

Tổng số bông hoa của quán là: 50 + 60 = 110 (bông)

Số cách chọn 5 bông hoa bất kì trong 110 bông hoa là



C


110


5


(cách chọn).

Số cách chọn 5 bông hoa hồng trong 50 bông hồng là



C


50


5


(cách chọn).

Số cách chọn 5 bông hoa cúc trong 60 bông cúc là



C


60


5


(cách chọn).

Do đó, có



C


110


5





C


50


5





C


60


5


= 114 811 250 cách chọn 5 bông hoa gồm cả hai loại hoa.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

Bài 5 trang 17 Toán lớp 10 Tập 2:



C


15


12


+


C


15


13


+


C


16


14


.

Lời giải:

Cách 1: Ta có:



C


15


12


+


C


15


13


+


C


16


14



=


C



16





1




13





1



+


C



16





1



13


+


C


16


14



=


C


16


13


+


C


16


14



=



16


!




13


!




16





13




!



+



16


!




14


!




16





14




!




=


16.15.14


3.2.1


+


16.15


2.1



=

8.5.14

+

8.15

=

560

+

120

=

680

Cách 2: Sử dụng máy tính cầm tay.



C


15


12


+


C


15


13


+


C


16


14


= 455 + 105 + 120 = 680.

Lời giải Toán 10 Bài 3: Tổ hợp hay, chi tiết khác:

 

Bài giải này có hữu ích với bạn không?

Bấm vào một ngôi sao để đánh giá!

Đánh giá trung bình 5 / 5. Số lượt đánh giá: 1090

Chưa có ai đánh giá! Hãy là người đầu tiên đánh giá bài này.

--Chọn Bài--

Tài liệu trên trang là MIỄN PHÍ, các bạn vui lòng KHÔNG trả phí dưới BẤT KỲ hình thức nào!

Tải xuống