Tải ở cuối trang

Sách giáo khoa ngữ văn lớp 8 tập 1

Trường từ vựng –

Các từin đậm trong đoạn trích sau có nét chung nào về nghĩa ? Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bây giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật màu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bồng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thuở còn sung tức ? Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm thơ lạ thường.(Nguyên Hồng. Những ngày thơ ấu)Ghi nhớTrường từ vựng là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa.2. Lưu ý a). Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn. Ví dụ, trường từ vựng “mắt” có những trường nhỏ sau đây: – Bộ phận của mắt: lòng đen, lòng trắng, con ngươi, lông mày, lông mỉ,… – Đặc điểm của mắt: đờ đẫn, sắc, lờ đờ, tinh anh, toét mù, loà,…- Cảm giác của mắt: chói, quáng, hoa, cộm… – Bệnh về mắt: quáng gà, thong manh, cận thị, viễn thị,… – Hoạt động của mắt: nhìn, trông, thấy, liếc, nhòm,…b). Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về từ loại (Xem các ví dụ ở mục (a); thuộc trường “mắt” có các danh từ như con ngươi, lông mày,… các động từ như nhìn, trông,… các tính từ như lờ đờ foét,…).c). Do hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau.Ví dụ: trường mùi vị (cùng trường với cay, đắng, chát, thơm,…)ngọt trường âm thanh (cùng trường với the thé, êm dịu, chối tai,…)trường thời tiết (trong rét ngọt, cùng trường với hanh, ẩm, giá,…)d) Trong thơ văn cũng như trong cuộc sống hằng ngày, người ta thường dùng cách chuyển trường từ vựng để tăng thêm tính nghệ thuật của ngôn từ và khả năng diễn đạt (phép nhân hoá, ẩn dụ, so sánh,…).Ví dụ:Con chó tưởng chủ mắng, vẫy đuôi mừng để lấy lòng chủ. Lão Hạc nạt to hon India ::– Mừng.à ? Vẫy đuôi.à ? Vẫy đuôi thì cũng giết! Cho cậu chết !Thấy lão sừng sộ quá, con chó vừa vẫy đuôi vừa chực lảng. Nhưng lão vội nắm lấy nó, ôm đầu nó, đập nhè nhẹ vào lưng nó và dấu dí:- Ả không ! Ả không ! Không giết cậu Vàng đâu nhỉ!… Cậu Vàng của ông ngoan lắm! Ông không cho giết. Ông để cậu Vàng ông nuôi. (Nam Cao, Lão Hạc) Trong đoạn văn này, tác giả đã chuyển các từ (in đậm) từ trường từ vựng “người” sang trường từ vựng “thú vật” để nhân hoá. 22II – LUYÊN TÂP1. Đọc văn bản Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng, tìm các từ thuộc trường từ vựng “người ruột thịt”.2. Hãy đặt tên trường từ vựng cho mỗi dãy từ dưới đây:a) lưới, nơm, câu, vó.b) tử, rương, hòm, va li, chai, lọ.c) đá, đạp, giẫm, xéo.d) buồn, vui, phấn khởi, sợ hãi.e) hiển lành, độc ác, cởi mở.g) bút máy, bút bi, phấn, bút chì3. Các từ in đậm trong đoạn văn sau đây thuộc trường từ vựng nào ?Vì tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc tôi những hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẩy mẹ tôi, một người đàn bà đã bị cái tội là goá chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực.Nhưng đời nào tình thương yêu và lòng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến.(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)4. Xếp các từ mũi, nghe, tai, thính, điếc, thơm, rõ vào đúng trường từ vựng của nó theo bảng sau (một từ có thể xếp ở cả hai trường):| Khứu giác | Thính giác5°. Tìm các trường từ vựng của mỗi từ sau đây : lưới, lạnh, tấn công (xem ví dụ phân tích từ ngọt ở mục L2).6. Trong đoạn thơ sau, tác giả đã chuyển các từin đậm từ trường từ vựng nào sang trường từ vựng nào ?23Ruộng rẫy là chiến trường, Cuốc cây là vũ khí, Nhà nông là chiến sĩ, Hậu phương thi đua với tiền phương. (Hồ Chí Minh). Viết một đoạn văn có ít nhất năm từ cùng trường từ vựng “trường học” hoặc trường từ vựng “môn bóng đá”.

 

Bài giải này có hữu ích với bạn không?

Bấm vào một ngôi sao để đánh giá!

Đánh giá trung bình 4 / 5. Số lượt đánh giá: 1134

Chưa có ai đánh giá! Hãy là người đầu tiên đánh giá bài này.

--Chọn Bài--

Tài liệu trên trang là MIỄN PHÍ, các bạn vui lòng KHÔNG trả phí dưới BẤT KỲ hình thức nào!

Tải xuống