Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây
- Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 8
- Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 8 (Ngắn Gọn)
- Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 8 (Cực Ngắn)
- Tác Giả – Tác Phẩm Văn Lớp 8
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 8 tập 1
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 8 tập 2
- Tập Làm Văn Mẫu Lớp 8
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 8 Tập 1
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 8 Tập 2
- Sách Bài Tập Ngữ Văn Lớp 8 Tập 1
- Sách Bài Tập Ngữ Văn Lớp 8 Tập 2
Câu 1 (trang 9 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên? Đọc toàn bộ truyện ngắn, em thấy những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự như thế nào?
Trả lời:
a. Những điều gợi cảm xúc cho nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên là:
– Thời gian: Cuối thu
– Không gian: Lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc
b. Những kỉ niệm về buổi tựu trường được nhà văn diễn tả theo trình tự thời gian:
– Từ hiện tại, nhìn cảnh sắc mùa thu và hình ảnh các em nhỏ rụt rè trong buổi tựu trường đầu tiên nhớ về quá khứ.
– Dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi” về kỉ niệm cùng mẹ trên con đường tới trường
– Nhân vật “tôi nhớ lại những ấn tượng về ngôi trường mới trong ngày khai giảng.
– Diễn biến cảm xúc từ lo âu, hồi hộp đến thân thuộc của “tôi” khi bước chân vào lớp học.
Câu 2: Diễn biến tâm trạng của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên đã được miêu tả chân thực và gợi cảm như thế nào?
Trả lời:
a. Điền vào bảng:
| Thời điểm | Không gian | Cử chỉ, hành động | Tâm trạng |
|---|---|---|---|
| 1 | Buổi sớm đầy sương thu và gió lạnh, trên con đường làng dài và hẹp | Nắm tay mẹ | Thấy trong lòng có sự thay đổi lớn, thấy trang trọng đứng đắn trong bộ quần áo mới |
| 2 | Sân trường làng Mĩ Lí | Ngắm nhìn ngôi trường xinh xắn, oai nghiêm, nhìn các cậu học trò mới như mình | Lo sợ vẩn vơ, Bỡ ngỡ, chơ vơ |
| 3 | Trước hiên lớp | Nghe ông Đốc gọi tên, dúi đầu vào lòng mẹ khóc nức nở | Giật mình, lúng túng, nặng nề |
| 4 | Bước vào lớp học | Nhìn bàn ghế, nhìn các bạn trong lớp | Cảm thấy quen thuộc, quyến luyến. |
b. Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của tác giả: Cách miêu tả tâm lí nhân vật rất tự nhiên, chân thực. Diễn biến cảm xúc có sự thay đổi linh hoạt, phong phú, gắn với tâm lí của nhiều người khiến người người đọc dễ dàng đồng cảm.
Câu 3 (trang 9 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những người lớn (các phụ huynh, ông đốc, thầy giáo đón nhận học trò mới) đối với các em bé lần đầu đi học.
Trả lời:
a. Thái độ cử chỉ của những người xung quanh:
– Người mẹ và các phụ huynh: Chuẩn bị quần áo, đồ dùng học tập chu đáo cho con, cùng con tới trường, ở bên động viên, vỗ về con, lưu luyến nhìn con bước vào lớp.
– Ông đốc: Gọi học sinh mới vào lớp, hiền từ bảo ban, căn dặn, cảm thông, nhẫn nại.
– Thầy giáo: Tươi cười đón chào học sinh.
b. Nhận xét: Thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm chăm sóc đặc biệt đối với con em của mình.
Câu 4 (trang 9 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Tìm và phân tích các hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn.
Trả lời:
a. Những hình ảnh so sánh:
(1) “Tôi quên thế nào được cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”.
(2) “Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí óc tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang” (3) “Trước mắt tôi sân trường làng Mĩ Lí trông vừa xinh xắn, oai nghiêm… đình làng Hòa Ấp”.
(4) “Họ như những con chim con đứng bên bờ tổ…còn ngập ngừng e sợ”
(5) “Họ thèm vụng và ước ao thầm… phải rụt rè trong cảnh lạ”
b. Giá trị nghệ thuật:
+ Trong việc kể chuyện: Làm cho câu văn giàu hình ảnh, sinh động, hấp dẫn hơn.
+ Trong việc miêu tả nhân vật: Nhấn mạnh và sinh động hóa những dòng cảm xúc của nhân vật “tôi: Những cảm nhận trong sáng, hồn nhiên trong ngày đầu đi học, nhận thức về sự khôn lớn, tự lập thoáng xuất hiện, cảm nhận rõ ràng vẻ đẹp, sự oai nghiêm của ngôi trường, cảm xúc ngỡ ngàng và cả những khao khát vươn xa của học trò.
Câu 5: Qua truyện ngắn “Tôi đi học” em cảm nhận được điều gì về ngòi bút trữ tình tha thiết, êm dịu và sâu lắng của Thanh Tịnh:
Trả lời:
“Tôi đi học” là một truyện ngắn đầy chất thơ thể hiện được toàn bộ nét đặc sắc trong ngòi bút trữ tình êm dịu sâu lắng của Thanh Tịnh:
– Tình huống truyện: Từ khung cảnh mùa thu và hình ảnh những đứa trẻ lần đầu tới trường mà nhớ về ngày đầu tiên đi học. Tình huống tự nhiên, gần gũi dễ chạm tới lòng người.
– Giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế dễ gợi những tình cảm, cảm xúc
– Dòng cảm xúc tự nhiên, chân thực. Ai ai cũng có kí ức về ngày đầu tiên tới trường vì thế dòng cảm xúc dễ lan tỏa từ nhân vật đến người đọc
– Phương thức biểu đạt cảm xúc: Qua hồi ức của một cậu bé hồn nhiên đem lại những cảm xúc trong trẻo, dễ thương
– Lối văn biểu cảm xen lẫn miêu tả, tự sự khiến cho câu chuyện vừa tự nhiên, sinh động vừa giàu cảm xúc.
Câu 6: Đọc truyện ngắn này, điều gì làm em xúc động và thích thú nhất? Hãy trình bày cảm nghĩ của mình.
Trả lời:
Gấp lại truyện ngắn “tôi đi học” của Thanh Tịnh điều khiến em xúc động và thích thú nhất là khoảnh khắc các bạn học trò ngập ngừng, lo sợ trước khi vào lớp học. Đứng trước một môi trường mới hoàn toàn xa lạ, tâm trạng bỡ ngỡ rụt rè là điều hoàn toàn dễ hiểu. Hình ảnh những chú bé hồn nhiên ngây thơ giật mình, lúng túng khi được ông Đốc gọi tên vào lớp vừa đáng yêu vừa đáng nhớ. Đặc biệt giây phút cậu bé gục vào lòng mẹ nức nở khóc khiến em vô cùng cảm động. Chi tiết đó vừa tự nhiên, chân thực lại tinh tế nhẹ nhàng nên đã chạm tới cảm thức đồng cảm, mến thương cho người đọc.
Câu 7: Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi đến trường khai giảng đầu tiên.
Trả lời:
Trong cuộc đời của mỗi người, có ai mấy ai chưa từng trải qua những khoảnh khắc hồi hộp mừng vui nhưng đầy ngập ngừng lo lắng của buổi khai trường đầu tiên. Với tôi giờ đây, tuy đã khôn lớn trưởng thành nhưng kí ức về ngày đầu đến trường vẫn luôn in sâu trong lòng.
Tôi còn nhớ ngày ấy, từ đêm hôm trước ngày khai trường cảm giác âu lo, hồi hộp đã xuất hiện trong lòng. Tôi trằn trọc mãi không ngủ được với bao suy nghĩ vẩn vơ trong đầu. Sáng hôm sau tôi dậy thật sớm để chuẩn bị, khoác lên mình chiếc áo trắng mới tinh thơm tôi thấy mình thật khôn lớn. Rồi trên chiếc xe đạp cũ, mẹ đèo tôi đến trường. Suốt cả quãng đường, tôi ngẩn ngơ, miên man suy nghĩ về buổi lễ khai trường sắp diễn ra đây. Dừng lại trước cổng trường, tôi choáng ngợp trước sự khang trang và rộng lớn của nơi đây. Ngôi trường năm tầng khang trang được sơn màu vàng nổi bật, cờ hoa được treo rực rỡ khắp khuôn viên trường để chào đón năm học mới. Thế nhưng, ngay khoảnh khắc đó bỗng cảm thấy lạc lõng bởi thầy cô, bạn bè ai ai cũng mới lạ. Rời vòng tay mẹ, tôi òa khóc vì cảm giác tủi thân xen lẫn sự lo lắng. Được mẹ động viên vỗ về, tôi mạnh dạn bước vào trường, cảm giác như vừa đặt chân vào một thế giới mới, thế giới mà sau này tôi biết được đó chínhlà ngôi nhà thứ hai của mình. Được phân lớp từ trước nên tôi tìm đến khu vực xếp hàng của lớp mình. Cô giáo chủ nhiệm chào đón tôi bằng một nụ cười thật rạng rỡ, cô ân cần hỏi han tôi và dẫn tôi vào vị trí ngồi của mình. Tôi bắt đầu dần cảm nhận được sự thân quen ở nơi đây. Tôi cởi mở hơn với bạn bè và chúng tôi bắt đầu có những câu chuyện chung trong ngày khai giảng. Tùng! Tùng! Tùng!… Những hồi trống vang lên đầy trang trọng trong buổi lễ khai trường nhắc nhở chúng tôi một năm học mới đã bắt đầu. Kết thúc buổi lễ khai giảng, lòng tôi tràn đầy niềm vui, phấn khởi khi ấy tôi còn nhớ như in mình đã thầm ước hi vọng bản thân sẽ có thật nhiều kỉ niệm đẹp nơi đây. Và sau bao năm tôi nhận ra ước mơ của tôi ngày ấy đã trở thành hiện thực.
Dòng đời dài rộng, mỗi người sẽ ghi dấu trong mình những mảng kí ức riêng, còn với riêng tôi những cảm xúc về ngày khai trường đầu tiên mãi in dấu trong lòng tôi.