Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây

I. Hướng dẫn soạn bài

Đoạn trích Hồi trống Cổ Thành

– Vị trí: thuộc hổi 28 trong tiểu thuyết “Tam quốc diễn nghĩa”.

– Nội dung chính: Đoạn trích Hồi trống cổ thành kể lại sự kiện anh em Quan Công, Trương Phi hội ngộ. La Quán Trung thể hiện nổi bật tích cách bộc trực, ngay thẳng của Trương Phi, đồng thời ngợi ca tình nghĩa “vườn đào” cao đẹp của anh em Lưu Bị, Vân Trường, Trương Phi.

– Bố cục: 2 phần

   + Phần 1: “từ đầu…phải đem quan mà theo chứ”: Quan Công gặp Trương Phi, nghi ngờ anh đã phản bội lời thề kết nghĩa.

   + Phần 2: còn lại: Quan Công chém Soái Dương, anh em giải hiềm nghi và đoàn tụ.

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

Trương Phi nổi giận định đâm chết Quan Công vì:

– Trương Phi là một con người ngay thẳng, không chấp nhận bất cứ một sự quanh co, giả dối nào.

– Tưởng Quan Công hàng Tào Tháo.

– Trương Phi nghĩ Quan Công không còn trung tín, phản bội lời thề, phụ nghĩa “vườn đào”.

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

Ý nghĩa nhan đề đoạn trích “Hồi trống cổ thành”:

– Hồi trống giải nghi với Trương Phi.

– Hồi trống minh oan cho Quan Công.

– Hồi trống thử thách, thách thức.

– Hồi trống đoàn tụ anh em.

– Hồi trống của tình anh em kết nghĩa cùng chung lí tưởng, qua thử thách, gian nguy lại càng trong sáng vô ngần.

– Tạo nên không khí chiến trận hào hùng, ý vị hấp dẫn đặc biệt của Tam quốc.

Câu 3 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

Đồng ý với ý kiến, vì:

– Trương Phi là người thiếu bình tĩnh trước tình huống đột ngột khó giải quyết.

– Trương Phi thường hay phản ứng tức thì, thiếu những suy nghĩ chín chắn.

– Là người không chịu được những lắt léo, quanh co nên trước mọi hồ nghi Trương Phi mong muốn làm rõ trắng, đen, phải, trái.

– Tính cách cương trực của Trương Phi có mặt tốt là thẳng thắn nhưng khiến cho hành động lỗ mãng và thô bạo.

Câu 4 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

– Chi tiết Trương Phi thẳng tay giục trống cho Quan Công ra trận là cao trào của truyện.

– Nó khiến cho cuộc hội ngộ và giải oan của những người anh hùng mang màu sắc của bản hùng ca.

– Hồi trống giục là thước đo tài năng của Quan Công, vừa thể hiện tính cách bộc trực của Trương Phi, vừa tạo không khí hào hùng của thời Tam quốc phân tranh.

– Hồi trống làm cho đoạn văn đậm đà không khí chiến trận, khí phách anh hùng, đậm đà cái “ý vị Tam quốc”.

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

Kể lại câu chuyện bằng một đoạn văn khoảng 30 dòng

Quan Công đưa hai chị sang Nhữ Nam. Kéo quân đến Cổ Thành thì nghe nói Trương Phi đã cướp được thành và đang ở đó. Quan Công mừng rỡ sai Tô Càn vào thành báo Trương Phi ra đón hai chị.

Trương Phi khi ấy đang tức giận, nghe tin báo liền sai quân lính mở cổng thành, rồi một mình một ngựa vác bát xà mâu lao đến đòi giết Quan Công. Quan Công bị bất ngờ nhưng rất may tránh kịp nên không mất mạng. Đang nóng giận, Trương Phi nhất quyết không chịu ghi nhận lòng trung của Quan Công dù cả hai vị phu nhân và Tôn Càn đã hết lời thanh minh, nói rõ sự thật.

Giữa lúc đang bối rối chưa biết giải quyết ra sao thì đột nhiên ở đằng xa, Sái Dương mang quân Tào đuổi tới. Trương Phi càng thêm tức giận vì nghĩ Quan Công cho quân lính đến bắt mình. Trương Phi buộc Vân Trường phải lấy đầu ngay tên tướng đó để chứng thực lòng trung. Quan Công không nói một lời, chưa dứt một hồi trống giục, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất. Quan Công bắt một tên lính đến kể rõ cho Trương Phi nghe những việc lúc ở Hứa Đô. Bấy giờ, Trương Phi mới tin anh là thực. Trương Phi mời hai chị vào thành rồi cúi đầu sụp lạy xin lỗi Quan Công.

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

Tính cách nóng nảy của Trương Phi bộc lộ qua những chi tiết sau:

– Diện mạo: “mắt trợn tròn xoe, râu hùm vểnh ngược”.

– Lời nói: “hò hét như sấm”, “hầm hập quát”, “nổi giận nói”, gọi Quan Công là “mày”.

– Hành động: “múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công”, “hăm hở xông lại đâm Quan Công”, “thẳng cánh đánh trống”.

Câu 3 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):

Quan Công	Trương Phi
-Trung dũng, giàu nghĩa khí, như một người thần, giàu lòng độ lượng, tài đức vẹn toàn. -Có tấm lòng son sắt vì lí tưởng.	-Là một dũng tướng, một anh hùng lừng lẫy của Tam quốc. -Là người nóng nảy, thẳng thắn, bộc trực.