Xem toàn bộ tài liệu Lớp 5: tại đây

B. Hoạt động thực thành

(Trang 46 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Chơi trò chơi: “Thi tìm nhanh từ ghép có hai tiếng mang nghĩa trái ngược nhau

M. To nhỏ

Trả lời

Từ ghép có hai tiếng mang nghĩa trái ngược nhau là:

-trầm bổng

-đầu đuôi

-khó dễ

-ngược xuôi

-trắng đen

-giàu nghèo

-lớn nhỏ

-đúng sai

-sướng khổ

-vui buồn

-ngọt đắng

-sớm khuya

-già trẻ

-gái trai

(Trang 46 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2. Tìm từ trái nghĩa trong các thành ngữ, tục ngữ sau và viết vào bảng nhóm:

a. Ăn ít ngon nhiều

b. Ba chìm bảy nổi

c. Nắng chóng trưa, mưa chóng tối

d. Yêu trẻ, trẻ đến nhà; kính gì, già để tuổi cho

Trả lời

Tìm từ trái nghĩa:

a. Ăn ít ngon nhiều

=> ít và nhiều

b. Ba chìm bảy nổi

=> chìm và nổi

c. Nắng chóng trưa, mưa chóng tối

=> nắng và mưai

d. Yêu trẻ, trẻ đến nhà; kính gìa, già để tuổi cho

=> trẻ và già

(Trang 46 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Điền vào chỗ trống một từ trái nghĩa với từ in đậm:

a. Trần Quốc Toản tuổi nhỏ mà chí…

b. Trẻ … cùng đi đánh giặc.

c. … trên đoàn kết một lòng.

d. Xa-xa-cô đã chết nhưng hình ảnh của em còn … mãi trong kí ức loài người như lời nhắc nhở về thảm hoạ của chiến tranh huỷ diệt.

Trả lời

a. Trần Quốc Toản tuổi nhỏ mà chí lớn.

b. Trẻ già cùng đi đánh giặc.

c. Dưới trên đoàn kết một lòng.

d. Xa-xa-cô đã chết nhưng hình ảnh của em còn sống mãi trong kí ức loài người như lời nhắc nhở về thảm hoạ của chiến tranh huỷ diệt.

(Trang 46 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1)4. Tìm từ trái nghĩa thích hợp điền vào mỗi chỗ trống sau:

a. Việc …. nghĩa lớn

b. Áo rách khéo vá, hơn lành ….. may

c. Thức …. dậy sớm

Trả lời

a. Việc nhỏ nghĩa lớn

b. Áo rách khéo vá, hơn lành vụng may

c. Thức khuya dậy sớm

(Trang 46 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 5. Tìm và ghi lại các từ trái nghĩa nhau:

   • tả hình dáng

   • tả hành động

   • tả trạng thái

   • tả phẩm chất

Trả lời

Tả hình dáng	Tả hành động	Tả trạng thái	Tả phẩm chất
– cao / thấp ; cao / lùn ; cao vống / lùn tịt. – to / bé ; to / nhỏ ; to xù / bé tí ; to kềnh / bé tẹo. – béo / gầy ; mập / ốm ; béo múp / gầy tong.	– khóc / cười ; đứng / ngồi ; lên / xuống ; vào / ra ; đi lại / đứng im ; …	– buồn / vui ; lạc quan / bi quan ; phấn chấn / ỉu xìu ;… – sướng / khổ ; vui sướng / khổ cực ; hạnh phúc / bất hạnh ;… – khoẻ / yếu ; khoẻ mạnh / ốm đau, sung sức / mệt mỏi ; …	– tốt / xấu ; hiền / dữ ; lành / ác ; ngoan / hư ; khiêm tốn / kiêu căng ; hèn nhát / dũng cảm ; thật thà / dối trá ; trung thành / phản bội ; cao thượng / hèn hạ ; tế nhị / thô lỗ ;…

(Trang 47 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 6. Đặt câu để phân biệt các từ trong một cặp từ trái nghĩa em vừa tìm được ở trên

Trả lời

Ví dụ mẫu:

   • Tả hình dáng: Trong gia đình em, bố em là người cao nhất còn em là người thấp nhất

   • Tả hành động: Trong khi vào rạp xem phim thì bạn Minh đi ra mua bỏng ngô.

   • Tả trạng thái: Trong cuộc thi chạy này, lớp 4A chạy nhanh nhất còn lớp 4B chạy chậm nhất.

   • Tả phẩm chất: Cô giáo em dạy chúng em không nên nhìn mặt mà bắt hình dong vì có những người ngoại hình xấu nhưng họ rất tốt với mọi người.

(Trang 47 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 7. Viết văn tả cảnh (kiểm tra).

Em hãy chọn một trong ba đề bài sau:

1. Tả cảnh một buổi sáng (hoặc trưa, tối) trong một vườn cây (hay trong công viên, trên đường phố, trên cánh đồng, nương rẫy.

2. Tả một cơn mưa.

3. Tả ngôi nhà của em (hoặc căn hộ, phòng ở của gia đình em)

Trả lời

Tả một cơn mưa

a.Mở bài: Thời gian hoàn cảnh, thời gian đổ cơn mưa rào.

b. Thân bài: Tả cơn mưa theo trình tự

* Quang cảnh trước khi mưa

   -Khí trời, cảnh vật, con người… khi chưa có cơn mưa.

   – Dấu hiệu báo cơn mưa đến: mây, bầu trời, sấm chớp, gió, loài vật, …..

* Khi cơn mưa đến: tả chi tiết cơn mưa từ nhỏ đến lớn:

   – Hạt mưa to và thưa

   – Mưa như trút nước, sấm chớp vang trời

   – Mưa càng to gió cáng lơn, câu cối nghiêng ngã

   – Con người trú mưa hai bên đường

   – Các loài vật tìm chỗ trú mưa…..

* Quang cảnh sau cơn mưa

   – Mưa nhỏ dần rồi tạnh hẳn, bầu trời trong xanh trở lại

   – Mọi người tiếp tục công việc của mình, cây cối hả hê…….

c. Kết bài: Cảm nghĩ của em về cơn mưa rào.

C. Hoạt động ứng dụng

(Trang 47 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) Sưu tầm các thành ngữ, tục ngữ chứa hai từ trái nghĩa

Trả lời

– Gần mực thì đen gần đèn thì rạng.

– Chết vinh còn hơn sống nhục.

– Lên voi xuống chó.

– Trước lạ sau quen.

– Lá lành đùm lá rách.

– Có mới nới cũ.

– Trên kính dưới nhường.

-Chuồn chuồn bay thấp thì mưa

Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm.

– Ở hiền gặp lành, ở ác gặp dữ

– Én bay thấp mưa ngập cầu ao, én bay cao mưa rào lại tạnh

– Ruộng cao trồng màu, ruộng sâu cấy chiêm

– Căng da bụng, chùng da mắt

– Ông nói gà, bà nói vịt

– Đi hỏi già, về nhà hỏi trẻ

– Ăn thật, làm giả

   

Các chủ đề khác nhiều người xem