Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
I. TÓM TẮT LÍ THUYẾT
1. Biên độ dao động – Âm to, âm nhỏ
– Trong quá trình dao động, độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động .
– Biên độ dao động của vật càng lớn thì âm do vật đó phát ra càng to. Ngược lại, biên độ dao động của vật càng nhỏ thì âm do vật đó phát ra càng nhỏ.
2. Độ to của một số âm
– Đơn vị đo độ to của âm là đêxiben (kí hiệu là dB).
– Khi độ to của âm càng lớn (không được quá 70dB) thì ta nghe âm càng rõ. Nếu độ to của âm quá 70 dB và trong một thời gian dài thì ta nghe không còn rõ và dễ chịu nữa. Vậy độ to của âm ở mức 70 dB gọi là giới hạn về ô nhiễm tiếng ồn.
– Khi độ to của âm bằng hay lớn hơn 130 dB thì âm thanh làm cho tai nhức nhối rất khó chịu và có thể làm điếc tai. Vậy độ to của âm ở mức 130 dB gọi là ngưỡng đau có thể làm điếc tai.
Bảng cho biết độ to của một số âm:
Tiếng nói thì thầm | 20 dB |
Tiếng nói chuyện bình thường | 40 dB |
Tiếng nhạc to | 60 dB |
Tiếng ồn rất to ở ngoài phố | 80 dB |
Tiếng ồn của máy móc nặng trong công xưởng | 100 dB |
Tiếng sét | 120 dB |
Ngưỡng đau (làm đau nhức tai) (Tiếng động cơ phản lực ở cách 4m) |
130 dB |
Lưu ý: Biên độ là độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng ban đầu chứ không phải là khoảng cách lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng ban đầu.
III. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
1. Giải thích một số hiện tượng trong đời sống thực tế
Dựa vào đặc điểm:
+ Biên độ dao động càng lớn ⇒ âm phát ra càng to
+ Biên độ dao động càng nhỏ ⇒ âm phát ra càng nhỏ
2. Xác định âm thanh
Dựa vào giới hạn về ô nhiễm tiếng ồn (70 dB) và ngưỡng đau (130 dB) để ta xác định được những âm thanh nào ta có thể nghe được bình thường hay những âm thanh nào không thể nghe được mà gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe để có phương án tránh và bảo vệ tai.