Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây

I. Đơn vị cấu tạo từ hán việt

1. Trong bài thơ Nam quốc sơn hà:

   – Nghĩa của các tiếng

      + Nam: phương nam

      + quốc: nước

      + sơn: núi

      + hà: sông

   – Tiếng có thể dùng đọc lập là nam (phương nam, chỉ giới tính, người miền Nam,……)

   – Các tiếng không thể dùng độc lập là quốc, sơn, hà. Các tiếng này chỉ là yếu tố cấu tạo nên từ ghép (giang sơn, quốc gia, sơn hà)

2. Nghĩa của tiếng thiên trong các từ

   – Thiên trong thiên niên kỉ, thiên lí mã nghĩa là nghìn

   – Thiên trong thiên đô về Thăng Long nghĩa là dời

II Từ ghép hán việt

1. Các từ sơn hà, xâm phạm, giang sơn thuộc loại từ ghép đẳng lập

2. a. Các từ ái quốc , thủ môn, chiến thắng thuộc loại từ ghép chính phụ

      – Trật tự của các yếu tố trong các từ này giống như trật tự các tiếng trong từ ghép thuần Việt yếu tố chính đứng trước yếu tố phụ đứng sau

b. Các từ thiên thu, thạch mã, tái phạm thuộc loại từ ghép chính phụ

      – Trật tự các tiếng của các từ ghép này ngược lại so với trật tự các tiếng trong từ ghép thuần Việt , yếu tố phụ đứng trước yếu tố chính đứng sau

Luyện tập

Bài 1 (trang 70 Ngữ Văn 7 Tập 1):

Phân biệt nghĩa của các yếu tố Hán Việt đồng âm

   – hoa( hoa quả, hương hoa) : bông

   – hoa ( hoa mĩ , hoa lệ) cái để trang sức bề ngoài

   – phi( phi công, phi đội) : bay

   – phi( phi pháp, phi nghĩa): trái không phải

   – phi( vương phi, cung phi): vợ lẽ của các vua hoặc vợ các vương hầu

   – tham( tham vọng , tham lam): mong cầu không biết chán

   – tham( tham gia, tham chiến) : xen vào, can dự vào

   – gia( gia chủ, gia súc): nhà

   – gia( gia vị, gia tăng ) : thêm vào

Bài 2 (trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Những từ ghép hán việt có chứa các yếu tố hán việt:

– quốc :quốc gia, quốc kì, quốc ca, quốc vương, quốc sư, quốc sự,….

– sơn: sơn hà, sơn dã, sơn hào, sơn cước, sơn dương,….

– cư: cư trú, cư dân , cư ngụ, cư sĩ,….

– bại : đánh bại, bại tướng , bại binh, bại hoại , bại vong, đại bại , thành bại,….

Bài 3 (trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1):

Xếp từ ghép đã cho vào nhóm thích hợp

   a. Từ có yếu tố chính đứng trước, yếu tố phụ đứng sau: hữu ích, phát thanh , bảo mật , phòng hỏa

   b. Từ có yếu tố phụ đứng trước, yếu tố chính đứng sau: thi nhân, tân binh, hậu đãi , đại thắng

Bài 4 (trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1):

– Từ ghép có yếu tố phụ đứng trước yếu tố chính đứng sau: thiếu nhi, tiểu nhân, trường giang , tiền duyên, cố nhân

– Từ ghép có yếu tố chính đứng trước yếu tố phụ đứng sau: vô dụng, thăng thiên, tiến cung, tổn thọ, gia trưởng