Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
I, Sự cần thiết của việc tóm tắt văn bản tự sự
1, Đọc tình huống
2,
a, Trong thực tế không phải lúc nào chúng ta cũng có điều kiện xem hết một bộ phim, đọc hết những cuốn sách, vì vậy việc tóm tắt văn bản là một nhu cầu tất yếu trong cuộc sống
b, – Chú bộ đội kể lại một trận đánh
– Học sinh tóm tắt tình hình học tập của lớp cho giáo viên
– Công tố viên tóm tắt hồ sơ vụ án
– Tóm tắt những câu chuyện mình gặp được trên đường cho người khác nghe
II, Thực hành tóm tắt một văn bản tự sự
1, a, các sự việc chính chưa được nêu đầy đủ. Sự việc Trương Sinh ngồi bên đèn dầu và đứa trẻ nói cái bóng kia chính là cha nó. Trương Sinh mới nhận ra rằng Vũ Nương bị oan. Đây là sự việc mở nút của câu chuyện, giải oan cho Vũ Nương
b, Các sự việc từ 1 đến 6 đã hợp lí. Cần thêm sự việc thứ 7 là Trương Sinh nhận ra mình đã nghi oan cho vợ. Sự việc thứ 8 là Trương Sinh lập đàn giải oan.
2, Vũ Thị Thiết là người con gái xinh đẹp nết na, tư dung tốt đẹp. Nàng lấy Trương Sinh làm chồng. Hạnh phúc không bao lâu thì chàng bị bắt đi linh. Chồng vừa đi đầy tuần thì nàng sinh con. Bà mẹ vì nhớ con mà dần sinh ốm rồi chết. Vũ Nương chăm sóc và lo việc ma chay như đối với cha mẹ đẻ. Năm sau Trương Sinh trở về, nghi ngờ đức hạnh của vợ vì câu nói ngây thơ của đứa con. Vũ Nương gieo mình xuống sông để tỏ lòng. Vũ Nương được Linh Phi cứu giúp cho ở lại cung điện dưới nước. Một hôm, chàng ngồi bên đèn dầu, đứa con chỉ vào cái bóng trên tường nhận làm cha. Trương Sinh mới nhận ra mình đã nghi oan cho vợ.
Phan Lang là người cùng làng do một lần cứu giúp Linh Phi được Linh Phi báo ân. Phan Lang gặp Vũ Nương dưới cung điện. Vũ Nương nói rõ sự tình cho Phan Lang nghe. Phan Lang về kể lại sự tình cho Trương Sinh biết. Trương Sinh lập đàn giải oan cho Vũ Nương. Vũ Nương được giải oan nhưng không trở về nhân gian.
3, Xưa có chàng Trương Sinh, vừa cưới nàng Vũ Nương xong đã phải đi lính. Giặc tan, Trương Sinh trở về hồ đồ nghe lời con trẻ, nghi oan cho Vũ Nương khiến nàng phải tự tử. Khi Trương Sinh hiểu ra thì sự đã muộn. Chàng lập đàn giải oan cho Vũ Nương.
Luyện tập
Câu 1 (trang 59 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
– Tóm tắt văn bản Lão Hạc
Lão Hạc là một người nông dân nghèo, sống cô độc, chỉ có con chó Vàng làm bạn. Con trai lão vì nghèo không lấy được vợ, đã phẫn chí bỏ làng đi làm ăn xa. Lão Hạc ở nhà chờ con về, làm ăn thuê để kiếm sống. Sau một trận ốm dai dẳng, lão không còn sức đi làm thuê nữa. Không còn đường sinh sống, lão Hạc lặng lẽ đi đến một quyết định quan trọng. Lão bán con chó Vàng mà lão rất mực yêu thương, mang hết số tiền dành dụm được và cả mảnh vườn gửi cho ông Giáo trông coi hộ. Lão chịu đói, chỉ ăn khoai và sau đó “lão chế tạo được món gì, ăn món nấy”. Ông Giáo ngấm ngầm giúp đỡ nhưng lão tìm cách từ chối. Một hôm lão xin Binh Tư ít bả chó, nói để đánh bả chó làm thịt và rủ Binh Tư uống rượu. Ông Giáo rất buồn khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy. Lão Hạc bỗng nhiên chết – một cái chết thật dữ dội. Cả làng không ai hiểu vì sao lão chết, chỉ có Binh Tư và ông Giáo hiểu lão ăn bả chó để tự tử.
– Tóm tắt văn bản Chuyện cũ trong phủ Chúa Trịnh
Khoảng năm Giáp Ngọ,trong nước có chúa Trịnh Sâm thích chơi đèn đuốc,thường ngự ở các ly cung.Xây dựng đình đài liên miên.Nhân việc đó, nội quan đều mặc quần áo đàn bà, cải trang để bán một số đồ vật kiếm tiền. Có lúc cho bọn nhạc công ngồi trên gác chuông chùa Trấn Quốc và chơi vài bài.Mỗi khi tìm thấy những loài trân cầm dị thú,Chúa đều thu hết. Bọn quan lại thấy thế bèn mượn gió bẻ măng, hù doạ nhân dân. Hễ thấy nhà giàu nào có cây cảnh hay đồ vật đẹp nào đều quy cho vào tội phụng thủ, người ta phải van xin chí chết mới được tha. Nhà tác giả cũng có trồng một cây lê và hai cây lựu nở hoa rất đẹp nhưng cũng phải chặt đi cũng vì cớ ấy
Câu 2 (trang 59 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): HS trình bày trước lớp