Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10 – Kết Nối Tri Thức: tại đây
Mở đầu trang 83 KTPL lớp 10:
Theo em, việc thực hiện pháp luật giao thông đường bộ có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hàng ngày.
Lời giải:
– Một số hành vi thực hiện pháp luật trong lĩnh vực an toàn giao thông:
+ Dừng đèn đỏ đúng quy định
+ Đi đúng làn đường
+ Đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông
+ Đi đúng tốc độ quy định
+ Không chở hàng hóa cồng kềnh….
– Một số hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực an toàn giao thông:
+ Vượt đèn đỏ.
+ Phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách, đánh võng
+ Đua xe/ chạy quá tốc độ cho phép…
+ Không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông
+ Đi / dừng đỗ xe sai làn đường quy định
+ Chở hàng hóa cồng kềnh…
– Ý nghĩa của việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực an toàn giao thông:
+ Đảm bảo an toàn cho bản thân và những người khác khi tham gia giao thông
+ Giảm thiểu số lượng các vụ tai nạn giao thông
Câu hỏi 1 trang 84 KTPL lớp 10:
Các nhân vật trong tranh đang làm gì? Đó có phải là nghĩa vụ của họ không? Vì sao?
Lời giải:
– Các nhân vật trong tranh đâng dọn dẹp vệ sinh khu vực bờ biển.
– Đây là nghĩa vụ của mỗi công dân để giúp cho môi trường xung quanh mình đang sống trở nên trong sạch hơn.
Câu hỏi 2 trang 84 KTPL lớp 10:
Thực hiện pháp luật có ý nghĩa như thế nào trong thực tiễn đời sống?
Lời giải:
– Thực hiện pháp luật có ý nghĩa làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống và trở thành hành vi hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
Câu hỏi 1 trang 84 KTPL lớp 10:
Theo em, những người tham gia giao thông đã làm gì để tuân thủ Luật Giao thông đường bộ?
Lời giải:
– Theo em, để tuân thủ luật giao thông đường bộ, những người tham gia giao thông đã: chấp hành hiệu lệnh của cảnh sát giao thông và chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ, tự giác dừng lại đúng vạch, không vượt qua ngã ba, ngã tư khi có đèn tín hiệu đỏ, đi đúng làn đường, …, sử dụng xe dưới 50 cm3.
Câu hỏi 2 trang 84 KTPL lớp 10:
Vì sao dù rất thích chiếc xe đã chọn nhưng H lại đồng ý với ý kiến của bố?
Lời giải:
– Dù rất thích chiếc xe đã chọn nhưng H lại đồng ý với ý kiến của bố. Vì bố đã nói cho H về quy định của luật giao thông đường bộ: “Đây là xe 100 cm3, theo quy định của pháp luật, ở tuổi các con chỉ được sử dụng xe dưới 50 cm3”.
Câu hỏi 1 trang 85 KTPL lớp 10:
Các nhân vật trong tranh đang làm gì? Đó có phải là nghĩa vụ của họ không? Vì sao?
Lời giải:
– Các nhân vật trong tranh đang thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc, chuẩn bị lên đường đi nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ quân sự.
– Đó là nghĩa vụ của họ vì đây là việc cá nhân thực hiện nghĩa vụ công dân, chủ động làm những việc pháp luật quy định phải làm.
Câu hỏi 2 trang 85 KTPL lớp 10:
Vì sao cơ sở sản xuất kinh doanh K được chính quyền địa phương khen thưởng.
Lời giải:
– Cơ sở K được chính quyền địa phương khen thưởng, vì: đã chủ động xây dựng hệ thống thu gom, xử lí các chất thải trong quá trình sản xuất theo đúng quy định pháp luật về bảo vệ môi trường.
Câu hỏi 1 trang 85 KTPL lớp 10:
Trong bức tranh trên, người phụ nữ đã sử dụng pháp luật như thế nào để thực hiện quyền tự do kinh doanh của mình?
Lời giải:
– Trong bức tranh trên, người phụ nữ đã sử dụng pháp luật trong việc:
+ Chọn ngành nghề, hình thức kinh doanh phù hợp với điều kiện, khả năng của mình
+ Tổ chức hoạt động kinh doanh theo đúng pháp luật.
+ Đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để nộp hồ sơ đăng kí thành lập doanh nghiệp.
Câu hỏi 2 trang 85 KTPL lớp 10:
Ông T đã sử dụng quyền gì để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình mình?
Lời giải:
– Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình mình, ông T đã: khiếu nại Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện vì đã ra quyết định thu hồi đất của gia đình ông trái pháp luật khi chưa thống nhất về giá đền bù thiệt hại.
Câu hỏi 3 trang 85 KTPL lớp 10:
Em hãy nêu ví dụ minh họa cho hình thức sử dụng pháp luật.
Lời giải:
Ví dụ minh hoa cho hình thức sử dụng pháp luật:
– Ví dụ 1: A đủ 18 tuổi và không bị mất năng lực nhận thức, làm chủ hành vi. Đến ngày bầu cử, A thực hiện quyền lợi của mình, đi bầu cử cho vị đại biểu mà mình tin tưởng
– Ví dụ 2: công dân có quyền khởi kiện ra tòa án đòi bồi thường thiệt hại khi bị xâm phạm lợi ích trong các giao dịch dân sự. Ông B bị thiệt hại do công ty A không thực hiện đúng các nghĩa vụ trong hợp đồng, do đó, ông B đã khởi kiện công ty A ra tòa để đòi bồi thường thiệt hại.
Câu hỏi 1 trang 86 KTPL lớp 10:
Theo em, căn cứ nào để Hội đồng xét xử tuyên một bản án?
Lời giải:
– Theo em, Hội đồng căn cứ vào các điều luật để xác định trách nhiệm pháp lí của cá nhân, tổ chức và tuyên một bản án.
Câu hỏi 2 trang 86 KTPL lớp 10:
Việc xử phạt của cảnh sát giao thông nhằm mục đích gì? Căn cứ để họ thực hiện nhiệm vụ đó?
Lời giải:
– Việc xử phạt của cảnh sát nhằm điều chỉnh hành vi của người tham gia giao thông; buộc người vi phạm phải chịu trách nhiệm với hành vi vi phạm của mình.
– Cảnh sát giao thông căn cứ vào các điều luật để xác định hành vi vi phạm và xử phạt người vi phạm.
Câu hỏi 3 trang 86 KTPL lớp 10:
Theo em, chủ thể nào có quyền áp dụng pháp luật?
Lời giải:
– Theo em, chủ thể có quyền áp dụng pháp luật: các cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước có thẩm quyền hoặc cá nhân, tổ chức được Nhà nước trao quyền, căn cứ vào pháp luật.
Luyện tập 1 trang 86 KTPL lớp 10:
Lời giải:
– Trường hợp a.
+ Thanh tra thuế đã thực hiện đúng khi xử phạt doanh nghiệp vì họ được trao quyền xử phạt, doanh nghiệp X sai khi đã vi phạm khi chậm nộp thuế thu nhập. Thanh tra thuế đã áp dụng pháp luật.
+ Doanh nghiệp X chưa thực hiện đúng pháp luật vì nộp chậm thuế thu nhập doanh nghiệp.
– Trường hợp b.
+ Ông B thực hiện đúng. Vì: pháp luật quy định mọi người dân có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan nhà nước nếu có nghi vấn làm sai pháp luật.
+ UBND huyện A đã sai kgi thu hồi đất của nhà ông B trái pháp luật.
– Trường hợp c. Anh D thực hiện đúng pháp luật, vì: người dân có quyền tự do tromg việc lựa chọn và kinh doanh mặt hàng có tên trong giấy phép đăng kí kinh doanh.
– Trường hợp d. Người sử dụng lao động đã thực hiện sai pháp luật. vì: họ đã không đưa ra lí do cụ thể mà đơn phương chấm dứt hợp đồng đối với người lao động.
Luyện tập 2 trang 87 KTPL lớp 10:
Lời giải:
– Trường hợp a. Chủ thể A đã tự giác thực hiện pháp luật, chủ động đăng kí khám nghĩa vụ quân sự khi đủ tuổi và sẵn sàng nhập ngũ khi có giấy thông báo nhập ngũ.
– Trường hợp b. Gia đình T đã tự giác thực hiện pháp luật, chủ động nộp thuế đúng kì hạn.
– Trường hợp c. Công ty kinh doanh nông sản do anh H làm giám đốc chưa tự giác thực hiện pháp luật, thường xuyên bị nhắc nhở việc chậm nộp thuế.
– Trường hợp d. K đã tự giác thực hiện pháp luật, khi nhìn người hàng xóm thường xuyên tổ chức đánh bạc ăn tiền tại nhà riêng K đã báo cho cơ quan chức năng biết.
Luyện tập 3 trang 87 KTPL lớp 10:
Lời giải:
– Trường hợp a. Việc chị T khiếu nại chủ tịch uỷ ban nhân dân phường vì không cấp giấy khai sinh cho con chị với lí do chị là mẹ đơn thân => Chị T Sử dụng pháp luật
– Trường hợp b. Chủ tịch uỷ ban nhân dân quận N ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với anh D vi hành vi lấn chiếm đất công. => Chủ tịch ủy ban nhân dân N đã Áp dụng pháp luật
– Trường hợp c. Công ty của anh P luôn chủ động thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong sản xuất, kinh doanh. => Công ty của anh P đã tuân thủ pháp luật
– Trường hợp d. H từ chối sử dụng ma tuý khi bị bạn bè rủ rê. => H đã Tuân thủ pháp luật
Luyện tập 4 trang 87 KTPL lớp 10:
Lời giải:
|
Tuân thủ Pháp luật |
Thi hành Pháp luật |
Sử dụng Pháp luật |
Áp dụng Pháp luật |
Chủ thể thực hiện |
Cá nhân, tổ chức |
Cá nhân, tổ chức |
Cá nhân, tổ chức có thẩm quyền hoặc được nhà nước trao quyền |
|
Yêu cầu đối với chủ thể |
Bắt buộc phải thực hiện |
Tự do ý chí |
Theo quy định pháp luật |
|
Biện pháp xử lí |
Theo quy định pháp luật, trên cơ sở hành vi vi phạm và hậu quả xảy ra |
Không bị xử lí |
Theo quy định pháp luật, trên cơ sở hành vi vi phạm và hậu quả xảy ra |
Luyện tập 5 trang 87 KTPL lớp 10:
Lời giải:
– Tình huống a.
– Em sẽ nói với bạn: việc làm này là sai. Vì:
+ Theo luật di sản văn hoá quy định rõ trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ, phát huy di sản văn hoá không chỉ thuộc về ngành văn hoá mà là trách nhiệm chung của mọi cơ quan nhà nước, mọi tổ chức, cá nhân và của toàn xã hội.
+ Theo quy định của Luật thì mọi tổ chức, cá nhân đều có các quyền và nghĩa vụ như sở hữu hợp pháp di sản văn hóa; tham quan, nghiên cứu dị sản văn hóa; tôn trọng, bảo vệ và phát huy giá trị dị sản văn hóa; thông báo kịp thời địa điểm phát hiện di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia, di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh; giao nộp di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia do mình tìm được cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền nơi gần nhất; ngăn chặn hoặc để nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyển ngăn chặn, xử lí kịp thời những hành vi phá hoại, chiếm đoạt, sử dụng trái phép di sản văn hóa.
– Tình huống b. Em sẽ khuyên các bạn nên dừng lại vì hành vi đua xe trái phép là hành vi nghiêm cấm được quy định trong khoản 6 điều 8 Luật giao thông đường bộ 2008: Đua xe, cổ vũ đua xe, tổ chức đua xe trái phép, lạng lách, đánh võng và hành vi đó còn có thể bị xử phạt từ 1.000 000 đồng lên đến 10.000.000; đồng thời, phân tích cho các bạn hiểu hành vi đua xe có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của bản thân và mọi người xung quanh.
Tình huống c. Em sẽ kín đáo báo cho người bị hại hoặc những người trên xe biết để cùng ngăn chặn hành vi ăn cắp.
Vận dụng 1 trang 87 KTPL lớp 10:
Lời giải:
Để hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay được hiệu quả còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau trong đó chủ yếu là trình độ kiến thức, hiểu biết về pháp luật và ý thức của các chủ thể pháp luật. Tuy nhiên cũng có thể khái quát một số biện pháp nhằm đẩy mạnh việc thực hiện pháp luật đó là:
– Cần có những buổi họp báo, thông cáo báo chí về các văn bản pháp luật mới được ban hành nhằm nêu rõ sự cần thiết, mục đích ban hành và các nội dung cơ bản của văn bản quy phạm pháp luật
– Các thông tin pháp luật cần được đăng tải trên các trang thông tin điện tử chính thống của Bộ, các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Tòa án, Viện kiểm sát, ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,…
– Đồng thời một biện pháp cũng khá phổ biến đó chính là kết hợp với việc phổ biến, giáo dục, tuyên truyền pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng hay trực tiếp tại các địa phương. Hoặc trực tiếp thông qua công tác xét xử, xử lý vi phạm hành chính hay hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
– Ngoài ra cũng có thể tư vấn, hướng dẫn người dân tìm hiểu pháp luật, cung cấp các thông tin và tài liệu pháp luật miễn phí cho người dân cũng được khuyến khích
Vận dụng 2 trang 87 KTPL lớp 10:
Lời giải:
– Tranh tuyên truyền về thực hiện “Sống và làm việc theo Hiến pháp pháp luật”.