Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
Đề bài: Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa.
A/ Dàn ý chi tiết
1. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
– Khái quát về nhân vật anh thanh niên: đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp của những con người lao động với công việc thầm lặng.
2. Thân bài
* Khái quát về công việc của anh thanh niên
– Anh thanh niên làm kĩ sư khí tượng thủy văn trên đỉnh Yên Sơn cao 2.600m.
– Nhiệm vụ của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày để phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu.
=> Công việc đầy gian khổ, thách thức, đáng sợ hơn cả là phải đối diện với nỗi cô đơn “thèm người”.
* Luận điểm 1: Anh thanh niên say mê và có trách nhiệm cao trong công việc
– Anh làm việc một mình trên đỉnh núi cao, chấp nhận cuộc sống cô đơn, xa cách với cộng đồng.
– Mỗi ngày đều phải báo cáo số liệu cụ thể vào 4 mốc thời gian là 4 giờ sáng, 11 giờ trưa, 7 giờ tối và 1 giờ sáng.
– Anh làm việc trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt:
+ Có mưa tuyết, trời tối đen, “gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới”
+ “gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung… Những lúc im lặng lạnh cánh mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ được”.
-> Nghệ thuật so sánh, liệt kê, nhân hóa được dùng hiệu quả, giúp người đọc cảm nhận thật rõ về sự khắc nghiệt của thời tiết Sa Pa.
– Thái độ của anh với công việc:
+ Vui vẻ, hồ hởi chia sẻ về công việc của mình rất chi tiết, tỉ mỉ, đầy hào hứng.
+ Dù ở bất cứ hoàn cảnh nào vẫn luôn chăm chỉ, cần mẫn, đều đặn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
=> Anh thanh niên là một người yêu công việc, say mê lao động; có tinh thần trách nhiệm cao, có lí tưởng sống đẹp và tinh thần vượt khó, sẵn sàng chấp nhận thử thách.
* Luận điểm 2: Anh thanh niên có lẽ sống, lý tưởng sống cao cả đáng trân trọng
– Sống giữa những năm tháng chống Mĩ, anh luôn khát khao được cầm súng ra mặt trận, anh đã cùng bố viết đơn xin ra lính…
– Ý thức được ý nghĩa thiêng liêng của công việc, anh sẵn sàng vượt bao thử thách, gian khổ, đặc biệt là nỗi cô đơn để hoàn thành nhiệm vụ.
– Cũng vì ý thức trách nhiệm ấy mà anh không những không cảm thấy chán, không cảm thấy sợ mà còn đặc biệt yêu nghề, say mê với công việc của mình: “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi…”
* Luận điểm 3: Anh thanh niên có tâm hồn trẻ trung, yêu đời, yêu cuộc sống
– Là thanh niên, lại sống nơi heo hút, vắng người, nhưng anh không sống buông thả mà đã biết tổ chức cho mình một cuộc sống khoa học, văn hóa:
+ Căn phòng, nhà cửa gọn gàng ngăn nắp;
+ Trồng hoa tô điểm cho cuộc sống của mình
+ Nuôi gà tăng gia sản xuất, phục vụ cho cuộc sống của chính mình
+ Thỉnh thoảng xuống núi tìm gặp lái xe cùng hành khách để trò chuyện cho vơi nỗi nhớ nhà.
-> Anh thanh niên có tinh thần lạc quan, yêu đời, sống khoa học.
=> Anh thanh niên đã chiến thắng nỗi cô đơn và tạo cho mình một cuộc sống đẹp đẽ đầy ý nghĩa với một niềm yêu đời, yêu cuộc sống say mê.
* Luận điểm 4: Anh thanh niên cởi mở, chân thành, hiếu khách, chu đáo.
– Niềm vui được đón tiếp khách dào dạt trong anh, bộc lộ qua từng cử chỉ, nét mặt, lời nói:
+ Biếu bác lái xe củ tam thất
+ Tặng bó hoa cho cô gái
+ Tặng giỏ trứng gà cho ông họa sĩ
– Anh thanh niên đã bộc bạch nỗi lòng, sẻ chia tâm sự với các vị khách một cách rất cởi mở, không hề giấu giếm
=> Sự cởi mở, những lời tâm sự chân thành của anh thanh niên đã giúp xóa bỏ khoảng cách giữa họ, tạo mối tâm giao đầy thân tình, cảm động.
* Luận điểm 5: Anh thanh niên là người rất khiêm tốn, giản dị, lễ phép.
– Khi ông họa sĩ bày tỏ ý muốn phác họa chân dung mình, anh từ chối vì tự thấy mình không xứng đáng với niềm cảm mến và sự tôn vinh ấy
– Anh giới thiệu cho ông họa sĩ về ông kĩ sư ở vườn rau, nhà khoa học nghiên cứu sét…
-> Anh chỉ dám nhận phần nhỏ bé, bình thường so với bao nhiêu người khác.
* Đánh giá về nghệ thuật xây dựng nhân vật
– Nhân vật được lí tưởng hóa từ nhiều điểm nhìn, nhiều góc nhìn
– Nhân vật được đặt trong tình huống đặc sắc:
+ Là thanh niên trẻ trung, sôi nổi, yêu đời nhưng lại làm việc ở một nơi heo hút, hẻo lánh và cô đơn.
+ Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa anh với ông họa sĩ, cô kĩ sư trên đỉnh Yên Sơn đã giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của anh.
+ Không gọi nhân vật bằng tên cụ thể mà bằng đặc điểm giới tính, nghề nghiệp
+ Khắc họa nhân vật qua những chi tiết nghệ thuật đặc sắc, giàu sức gợi.
3. Kết bài
– Cảm nhận của em về nhân vật anh thanh niên.
– Liên hệ thế hệ trẻ hiện nay.
B/ Sơ đồ tư duy
C/ Bài văn mẫu
Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa – mẫu 1
Mỗi tác phẩm văn học ra đời đều mang một số phận riêng. Có tác phẩm vừa cất tiếng chào đời đã chết yểu đáng thương. Có tác phẩm gây dư luận xôn xao một thời rồi bị độc giả quên lãng với thời gian. Nhưng cũng có những bài thơ, quyển truyện có một sức sống lâu bền trong lòng bạn đọc, có một sức hút kì lạ. Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long là một truyện ngắn đặc sắc, để lại trong lòng mỗi người đọc chúng ta nhiều rung cảm đẹp đẽ.Truyện không có những tính cách phi thường, những chiến công vang dội…như ta đã bắt gặp trong nhiều truyện ký viết nhiều về chiến tranh thời chống Mỹ. Nguyễn Thành Long có một lối viết nhẹ nhàng nhiều chất thơ; thiên nhiên hiện hình dưới một màu áo trữ tình ấm áp lòng người đến lạ lùng. Đó là những người lao động bình thường, đáng mến, rất vĩ đại.
Bốn con người được nhà văn nói đến, già có, trẻ có, trai có, gái có, ngoài bác lái xe ra, ba nhân vật còn lại là những tri thức xã hội chủ nghĩa: ông họa sĩ, anh cán bộ khoa học và cô kỹ sư mới ra trường. truyện hầu như không có cốt truyện; thế mà cuộc gặp gỡ giữa họ khó phai mờ trong tâm trí của chúng taBác lái xe tốt bụng, vui chuyện như một nhân vật dẫn chuyện nhưng làm ta khó quên. Ông họa sĩ già từng trải, xin an hem cơ quan hoãn ” bữa tiệc “để đi chuyến đi thực tế “cuối cùng lên tây bắc trước lúc về hưu” Ngòi bút ” như là một quả tim nữa của ông suốt đời ông ” đi” và ” vẽ “, ông ” Khao khát ” nghệ thuật vì thế mà ông thêm yêu cuộc sống, yêu thêm con người. Nửa giờ ông trò chuyện với thanh niên, và thái độ chân tình của ông đối với cô kỹ sư như tình ” cha con ” , làm ta cảm phục và yêu kính ông , vì ông là một nghệ sĩ chân chính, một trí thức lịch duyệt, một nhân cách đẹp có đời sống nội tâm phong phú.Anh thanh niên là nhân vật được tác giả dành cho nhiều ưu ái, miêu tả sâu sắc, để lại nhiều ấn tượng đẹp. Về ngoại hình, anh có “tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ”. Anh sống và làm việc một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét, quanh năm sương mù lạnh lẽo. Lao động và hiệu quả là thước đo phẩm giá con người. Anh làm công tác khí tượng “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham gia vào việc dự báo thời tiết trước hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Anh lấy số liệu và báo cáo về “nhà” thật chính xác. Những đêm mưa tuyết, lạnh cóng, anh vẫn cắm đèn bão ra vườn lúc một giờ sáng, gian khổ không thể nào nói hết. Anh có công trong việc phát hiện ra một đám mây xốp trên bầu trời Hàm Rồng để không quân ta bắn hạ được nhiều máy bay Mỹ. “Người cô độc nhất thế gian mà như vậy ư?Giá trị đích thực ở anh là lẽ sống đẹp. Anh rất “thèm” người, nhưng không phải là “nỗi nhớ phồn hoa nơi đô thị”. Anh luôn tự hỏi mình: “mình sinh ra làm gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc?”. Một ý thức trách nhiệm làm ta cảm phục. Anh biết lấy sách để “trò chuyện”, để học tập tiến bộ, trau dồi kiến thức. Anh nói về mình hồn nhiên, khiêm tốn. Anh không muốn ông họa sĩ vẽ chân dung mình. Anh ca ngợi ông kỹ sư ở vườn rau Sa Pa, anh cán bộ khoa học lập bản đồ sét, và theo anh, đó là “những con người làm việc là lo nghĩ…..cho đất nước”.Anh còn có một tấm lòng nhân hậu cao đẹp. Anh gửi biếu vợ bác lái xe vừa ốm dậy củ tam thất. Anh tặng cô kỹ sự lên thăm “nhà” mình một bó hoa rõ to và đẹp. Anh gửi các vị khách một làn trứng để ăn trưa. Toàn là cây nhà lá vườn, nhưng đằng sau món quà ấy là cả một tấm lòng cao cả, đầy tình người. Anh là một trí thức có lối sống ứng xử lịch sự, ấm áp tình yêu thương.Cô kỹ sư trẻ được tác giả phác họa một vài nét nhưng thật duyên dáng. Cử chỉ cô “ôm bó hoa vào ngực”, cô lắng tai nghe câu chuyện của anh thanh niên rồi tự trầm ngâm lặng lẽ, cô xúc động khi nhìn thấy trang sách anh thanh niên đọc để trên mặt bàn – Mới bước vào đời gặp anh thanh niên tựa như một tấm gương, tự soi để tự hiểu mình, nghĩ về mối tình nhạt nhẽo mà cô đã chối bỏ, “về con đường cô đang đi tới”: cô đẹp như những đóa hoa cô đang cầm trên tay.
Đó là những nhân vật, những tâm hồn trong trẻo, bình dị, hồn hậu và ngập tràn tình thương. Nguyễn Thành Long không tô hồng, mà chỉ thoáng gợi lên “một trang đời, một mảng, một nét của cuộc sống chắt ra… những nhận xét nho nhỏ như khẽ nhắc người đọc” (Tô Hoài) mà thấm thía vô cùng. Vì đó là sắc màu, ý vị của cuộc sống.Anh thanh niên đã tâm sự với nhà họa sĩ: “Cháu thấy cuộc đời đẹp quá !”. Quả vậy, truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” đã giúp ta yêu thêm cuộc đời, yêu thêm con người. và câu thơ của Thanh Hải chợt ngân vang trong lòng, làm ta xúc động về “một mùa xuân nho nhỏ/ lặng lẽ dâng cho đời…”.
Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa – mẫu 2
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa pa” là tác phẩm được sáng tác khi nhà văn Nguyễn Thành Long đi thực tế tại vùng cao, sự thân thiện của những con người nơi đây làm cho tác giả viết tác phẩm đầy tính nhân văn, thể hiện tinh thần sống lạc quan yêu đời của những con người yêu lao động.
Khi chúng ta gấp trang sách lại nhưng trong lòng vẫn cứ mãi vấn vương, xao xuyến trước vẻ đẹp tâm hồn của những con người, nhân vật trong truyện “Lặng lẽ Sa pa” đặc biệt là nhân vật anh thanh niên.Những nhân vật trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa pa” dù được nói ít hay nhiều nhưng mỗi người đều toát lên vẻ đẹp cao quý của mình, khiến người đọc vô cùng khâm phục. Trong đó nhân vật trung tâm của tác phẩm chính là anh thanh niên cho người đọc những ấn tượng khó thể nào phai nhạt, vô cùng sâu sắc.Anh thanh niên là người có tấm lòng nhân hậu, yêu nghề, yêu đời, có tinh thần trách nhiệm vô cùng cao với công việc của mình, dù đó là công việc vất vả, nhàm chán. Thông qua lời giới thiệu của bác họa sĩ già thì anh thanh niên chính là người cô độc nhất thế gian.Bởi anh sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao hơn 2600m bốn bên xung quanh chỉ toàn mây mù, cây cỏ bao phủ lạnh lẽo bởi xương muối. Anh thanh niên là người làm nghề khí tượng thủy văn làm nghề đo nắng, đo mưa, đo gió, đo bão..Nơi anh sống đơn độc chỉ có một mình chỉ một mình anh với cây cối, và công việc. Nhưng anh không thấy mình đơn độc, anh bảo cháu có công việc rồi làm sao cháu cô độc được, với anh công việc vừa là niềm vui, vừa làm bạn, là niềm say mê của mình.Sống một mình nhưng anh không cảm thấy lòng mình lạnh lùng, đóng băng, khó tính.. mà ngược lại anh rất thèm người gặp ai cũng tươi cười nói chuyện tâm tình, thể hiện tấm lòng yêu người yêu đời của mình. Anh thanh niên cũng vô cùng hiếu khách, luôn mở cửa mời mọi người lên thăm mình.Anh sống trong điều kiện thiếu thốn phương tiện vật chất nhưng vẫn luôn thể hiện lòng yêu công việc của mình, nhiệt huyết với công việc, biết vun vén cho đời sống cá nhân luôn sung túc. Ngoài ra làm việc anh có chăn nuôi gà lấy trứng, trồng thêm rau xanh, rồi trồng hoa… Cuộc sống của anh chỉ có một mình nhưng căn phòng nhỏ luôn ngăn nắp sạch sẽ, đồ ăn lương lực cũng khá đầy đủ tươm tất. Anh cũng là người ham học hỏi, cầu tiến trong công việc, anh thường xuyên nhờ bác lái xe xuống xuôi mua giúp mình những quyển sách, khi nhận những quyển sách từ bác lái xe anh quý nó vô cùng mừng quýnh.
Trong tính cách của anh thanh niên có rất nhiều đức tính đáng quý, không chỉ mến khách, cởi mở, lương thiện, mà anh còn là người biết quan tâm tới người khác, thể hiện tấm lòng sâu sắc biết thương yêu con người xung quanh mình.Anh biếu bác lái xe những củ tam thất mình trồng được của mình khi biết vợ bác đang ốm, biếu cô kỹ sư trẻ những bông hoa trong vườn của anh, tất cả những thứ anh trồng được anh đều chia sẻ với mọi người.Những hành động những món quà tuy nhỏ nhưng thể hiện tấm lòng đáng quý, nhân hậu biết quan tâm tới người xung quanh của nhân vật không tên, không tuổi, sống âm thầm lặng lẽ nhưng những việc anh làm lại tỏa sáng vô cùng.Công việc của anh thanh niên khá vất vả, nhưng anh không muốn rời xa nó bởi xa nó anh cảm thấy buồn vô cùng, anh âm thầm cống hiến sức lực trí tuệ, sự nhiệt huyết của mình cho quê hương. Anh có đức tính khiêm nhường, từ tốn vô cùng đáng quý, khi bác họa sĩ già muốn vẽ anh như một tấm gương tuổi trẻ tiêu biểu, thì anh từ chối ngay. Anh cảm thấy mình vẫn chưa xứng đáng, còn nhiều người xứng đáng để bác vẽ hơn cháu.Đức tính khiêm tốn, nhún nhường càng làm cho anh thanh niên trở nên đáng quý hơn bao giờ hết. Anh nguyện là người âm thầm làm công việc không ai làm, anh âm thầm hy sinh tuổi trẻ của mình sống một mình lầm lũi trên núi cao nhưng không mong người ta ghi công sức lực của mình. Nguyễn Thành Long đã sử dụng cốt truyện vô cùng nhẹ nhàng, với những chi tiết vô cùng xúc động, thể hiện sự tinh tế của tác giả trong miêu tả nhân vật anh thanh niên, tạo nên cốt cách vô cùng đáng quý cho nhân vật này.Hình ảnh anh thanh niên khiến cho người đọc vô cùng xúc động, bởi tâm hồn cao quý của một con người với những đức tính vô cùng cao đẹp, giàu lòng hy sinh, nhiệt huyết với công việc, yêu đời, luôn lạc quan sống tích cực.
Thông qua tác phẩm “Lặng lẽ Sa pa” nhà văn Nguyễn Thành Long muốn ca ngợi sự hy sinh thầm lặng của những người lao động không tên, không tuổi nhưng họ vẫn âm thầm lặng lẽ tỏa hương, cống hiến sức lực, trí tuệ của mình cho quê hương đất nước. Đó là sự hy sinh vô cùng cao quý, thể hiện tấm lòng cao đẹp của người lao động dù trong thời chiến hay thời bình cũng đáng trân trọng.
Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa – mẫu 3
Nói đến Nguyễn Thành Long, người ta lại nhắc đến một cây bút cần mẫn, nhiệt thành đi sâu vào thực tiễn, tìm kiếm chất liệu từ cuộc đời để phản ánh cuộc đời một cách chân thực. Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là kết quả chuyến hành trình thực tế ấy tại Lào Cai. Truyện khắc họa nhân vật anh thanh niên làm công tác khí tượng với biết bao phẩm chất cao đẹp về lý tưởng và lẽ sống đáng quý của con người.
Không xuất hiện ngay từ đầu tác phẩm, nhưng người đọc biết đến anh thanh niên qua những lời chuyện trò của bác lái xe trên chuyến hành trình trở về thành phố từ đỉnh Yên Sơn. Hình ảnh ấy lại được khắc họa rõ ràng hơn trong cuộc gặp gỡ chốc lát giữa anh và mọi người khi xe dừng lại nghỉ ở giữa hành trình. Dù chỉ xuất hiện trong chốc lát nhưng anh thanh niên đã giúp mọi người có thêm những suy nghĩ mới mẻ: Trong cái lặng im của SaPa mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước.Một mình trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét với công việc đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất góp phần vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ chiến đấu và sản xuất cho đồng bào ta. Việc làm tuy mang lại nhiều ý nghĩa nhưng cũng dễ gây cảm giác buồn tẻ, đơn điệu lại đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao. Mỗi ngày cứ đều đặn bốn lần, bất kể nắng, gió hay mưa bão, anh đều phải thực hiện nhiệm vụ của mình và báo về trung tâm. Công việc không khó nhưng gian khổ, “gian khổ nhất là lần ghi và báo lúc một giờ sáng. Rét, có cả mưa tuyết. Nửa đêm, chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão có vặn to đến mức nào cũng cảm thấy không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và cái im lặng bên ngoài chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới”. Gian khổ trong công việc là vậy, gian khổ trong hoàn cảnh sống lại càng lớn hơn gấp bội. Một mình quanh năm giữa “bốn bề chỉ có cỏ cây và mây mù lạnh lẽo”, cô đơn lặng lẽ, không một bóng người. Có lúc lại “thèm người” đến độ lăn cây chắn giữa đường để có cơ hội gặp gỡ, chuyện trò cùng hành khách trên xe. Khó khăn, gian khổ là vậy, nhưng điều gì đã giúp anh vượt lên hoàn cảnh ấy? Phải chăng đó là ý thức công việc, là lòng yêu nghề khi thấy được công việc lặng thầm này mang lại lợi ích cho cuộc sống và cho mọi người.Miệt mài với công việc, xem công việc là bạn nên không thấy cô đơn. Anh hiểu rằng công việc của mình mang lại lợi ích cho cuộc sống, giúp quân ta đánh thắng trận, giúp đồng bào ta sản xuất được mùa. Vì vậy, dù không có ai đôn đốc, thúc giục hay giám sát, anh vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Anh yêu công việc của mình, anh xem đó là niềm vui, là người bạn thân thuộc và kể về điều đó một cách say sưa, đầy tự hào. “Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ nếu cất nó đi cháu buồn chết mất”, lời tâm sự của anh với bác họa sĩ cũng chính là lời bộc bạch chân thành cho lòng yêu nghề và ý thức trách nhiệm ở anh thanh niên.
Giá trị đích thực của con người chính là ở lý tưởng và lẽ sống của mình. Anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa chính là người dung hòa được lý tưởng và lẽ sống ấy. Anh biết cách sắp xếp công việc hợp lý, biết tìm niềm vui trong cuộc sống, tổ chức cuộc sống ở trạm khí tượng ngăn nắp, đầy đủ và thú vị. Những vườn hoa thược dược đầy màu sắc, những chú gà mái cho quả trứng to tròn, những chú gà con tíu tít, những quyển sách chứa đựng biết bao điều thú vị. Cuộc sống buồn tẻ nhưng với cái nhìn lạc quan và sự chủ động của người trai đầy lý tưởng đã làm cuộc sống ấy trở nên thú vị hơn bao giờ hết.Anh thanh niên là một người cởi mở, trân quý tình cảm của mọi người và dành rất nhiều tình cảm đến những người xung quanh mình. Anh gửi củ tam thất cho vợ của bác lái xe, gửi làn trứng cho bác họa sĩ, gửi tặng đóa hoa cho cô kỹ sư. Đằng sau những món quà giản đơn ấy là sự quan tâm chân thành và chu đáo từ một tâm hồn hồn hậu. Bác lái xe gọi anh là “người cô độc nhất thế gian” nhưng chính anh lại tâm sự với bác họa sĩ mình với công việc “là một đôi” chứ không phải một mình. Quả thật những người có lý tưởng đẹp sẽ có những suy nghĩ đẹp.Công việc dù vất vả, dù mang lại nhiều lợi ích thế nhưng anh lại là người vô cùng giản dị, khiêm tốn. Anh cảm thấy mình là một người bình thường như biết bao người đang cống hiến tuổi trẻ cho đất nước, bởi thế, khi bác họa sĩ ngỏ ý định vẽ chân dung, anh từ chối và giới thiệu “những người khác đáng vẽ hơn”. Chỉ với một số chi tiết xuất hiện trong chốc lát nhưng chân dung, tinh thần của anh thanh niên hiện ra khá rõ nét với những nét đẹp về tình cảm, tâm hồn, cách sống, quan niệm sống và quan niệm về công việc.Trong truyện ngắn này còn xuất hiện một số nhân vật khác đã góp phần làm rõ nét hơn nhân vật chính. Đó là bác lái xe, cầu nối khiến người đọc mong chờ gặp anh, là ông họa sĩ với cảm giác xúc động, bối rối “vì họ sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết”. Chính nỗi xúc động và bao điều suy tư của ông họa sĩ đã làm cho chân dung anh thanh niên sáng đẹp hơn lên và chứa đựng những chiều sâu tư tưởng. Đặc biệt nhất chính là cô kỹ sư trẻ soi chiếu vào cái đẹp của anh thanh niên để người đọc hiểu thêm về cuộc sống tuyệt đẹp của người thanh niên, về thế giới những con người như anh. Đây chính là thủ pháp nghệ thuật mà nhà văn sử dụng thành công trong việc xây dựng nhân vật chính của truyện mình.
Với tình huống truyện hợp lý, cách kể chuyện tự nhiên từ điểm nhìn của bác họa sĩ, truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa đã khắc họa thành công hình ảnh đẹp của người lao động bình thường. Anh thanh niên làm công tác khí tượng một mình trên đỉnh núi cao, anh không có tên, chỉ gọi một cách khái quát là thanh niên với cách gọi nói lên sức trẻ, lý tưởng, nhiệt huyết cùng mong muốn hiến dâng mọi thứ tuyệt vời cho đất nước.“Chỉ có cuộc sống vì người khác mới đáng quý”. Câu nói ấy của A. Einstein khiến người ta suy nghĩ về lý tưởng và lẽ sống của con người trong thời đại ngày nay. Sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình và bình luận đã phác họa hình ảnh anh thanh niên – người trai lý tưởng mang lẽ sống cao đẹp của cuộc sống thời đại lúc bấy giờ. Đó là những con người lặng thầm, làm những công việc lớn lao hiến dâng cho cuộc sống.
Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa – mẫu 4
Có những nốt nhạc trầm ngâm đến gần như câm lặng nhưng lại mang đến cho người nghe những ý vị sâu sắc và tạo nên nhiều tiếng vang. Có những con người thầm lặng vô danh nhưng lại được hiểu rất nhiều. Anh thanh niên trẻ bước vào những trang viết trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long với công việc lặng lẽ khiến ta hiểu sâu về anh để quý trọng và yêu mến anh, nhưng đồng thời cũng cho chúng ta những suy nghĩ sâu xa.
Trước hết, đọc tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long, người đọc cảm nhận sâu sắc hình ảnh anh thanh niên trẻ say mê lao động, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc khiến mỗi chúng ta trân trọng và cảm phục. Từ giã cuộc sống đô thị, nơi xa hoa, lộng lẫy, anh thanh niên trẻ tình nguyện trở về quê hương – mảnh đất Sa Pa, lên đỉnh Yên Sơn lạnh giá làm việc. Anh làm công tác khí tượng thuỷ văn kiêm vật lý địa cầu, quanh năm vắng bóng âm thanh của con người. Chỉ nói về mình vẻn vẹn có năm phút, một cách rất khiêm tốn, anh đã cho chúng ta hiểu hết sự gian khổ của công việc anh làm: Công việc nói chung cũng dễ, chỉ cần chính xác. Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn nghe chuông đồng hồ chỉ muốn tắt đi… Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng yên ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra ào ào xô tới. Anh đã không bỏ qua, không chậm trễ một lần nào dẫu ban ngày hay ban đêm, khi gió lớn hay tuyết rơi. Bởi trong anh đã ý thức được công việc của mình rất rành rọt, dứt khoát. Chúng ta thật xác động khi đọc những dòng suy nghĩ của anh: Mình sinh ra là gì. Mình đẻ ở đâu. Mình vì ai mà làm việc.Trong dòng suy nghĩ ấy thực chất là ý thức trách nhiệm. Nguyễn Thành Long thật sâu sắc khi đưa dòng suy nghĩ này đặt vào tâm lý của anh, để anh tự khẳng định chính mình. Anh hiểu được rằng mỗi việc làm của anh là một mắt xích quan trọng trong cái chuỗi công việc chung của nhiều người, của mọi người. Thiếu một lượng thông tin chỉ từ cái đài quan sát của anh, biết đâu việc dự báo thời tiết cho cả một huyện, một tỉnh, một vùng, chả vì thế mà kém chính xác đi, hoặc còn tệ hơn sai lệch đi?Đã bấy lâu nay, công việc của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, ghi chép rồi gọi về máy bộ đàm, báo cáo về trung tâm. Công việc của anh âm thầm lặng lẽ tưởng chừng như cô đơn nhưng anh vẫn khẳng định:Khi làm việc ta với công việc là đôi, sao lại gọi là một mình được?Đó là lời tâm sự của anh với ông họa sĩ già. Phải chăng trong lời nói ấy chứa đựng bao nhiêu tình yêu, niềm say mê với công việc. Con người thật sự không cô đơn bởi trong con người với công việc là một. Anh thanh niên – một con người vô danh nhưng thực là một con người với mọi ý nghĩa tốt đẹp của danh từ ấy, bởi anh đã sống với ý thức trách nhiệm đầy đủ của một con người.Công việc của cháy vất vả thế đấy chứ cất nó đi cháu buồn đến chết mất (lời anh thanh niên với ông họa sĩ già). Thế mới biết công việc đối với anh là quan trọng nhất. Nó là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của anh, là cái đích anh vươn tới bấy lâu nay. Nguyễn Thanh Long đã dùng mấy trang viết để diễn tả niềm say mê công việc của anh? Không! Chỉ vài dòng ngắn ngủi ông đã diễn tả rõ điều đó. Vượt qua tất cả khó khăn anh vẫn cống hiến “một giờ sáng đi ốp”. Và để rồi chính anh là người góp phần làm nên chiến thắng, nhờ việc phát hiện ra đám mây khô mà anh đã giúp quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng. Có lẽ sẽ chẳng có ai vui mừng bằng anh, nó (chiến thắng ấy) đã là động lực để anh làm việc.
Phải chăng Nguyễn Thành Long đã khắc họa tên anh bằng cả tâm huyết, bằng cả sự cảm phục, đậm nét. Anh chính là hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam đang say mê lao động xây dựng đất nước, là tấm gương cho mỗi chúng ta học tập, noi theo.
Anh là một con người mà trong lòng luôn rực rỡ một khát vọng: Sống đẹp, sống có ý nghĩa, sống có ích cho đất nước, cho mọi người. Ở anh toát lên một lối sống giản dị yêu đời tâm hồn trong sáng và trái tim giàu tình yêu thương. Có trách nhiệm đối với mọi người, với công việc anh cũng sống trách nhiệm, với chính mình không buông thả. Chính ông họa sĩ cũng đã nghị:Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước, dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn.Nhưng không! Cuộc sống của anh thật giản dị, gọn gàng và sạch sẽ. Tất cả thu gọn trong một góc trái gian nhà với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách. Chẳng cần tìm hiểu sâu thêm, chỉ cần dừng ngay trước nơi anh làm việc cũng đủ để ta thêm yêu mến, quý trọng anh. Nếp sống hằng ngày của anh tổ chức có nề nếp: Ăn, ngủ, làm việc và đọc sách. Anh chẳng khác nào một người đang sống giữa xã hội chứ không phải sống một mình cô đơn. Sống như thế không phải là dễ nhưng đó thực sự là sống đẹp. Cái đẹp ấy không bắt nguồn từ ham muốn giả tạo mà bắt nguồn từ bản chất tâm hồn đẹp.Sống ở vị trí cô độc nhất thế gian, nhưng anh không buồn, không chán nản. Anh vẫn ham học tập, đọc sách, trồng hoa, nuôi gà. Anh lấy nó làm nguồn vui và cũng là để tăng thêm sự hiểu biết.Thật là đầy ý nghĩa khi tác giả đưa vào truyện ngắn chi tiết về vườn hoa của chàng trai với bao nhiêu hoa lay đơn, thược dược… Đó không chỉ là hoa của thiên nhiên, đó còn là cái gì tốt đẹp nhất của cuộc đời, đó chính là tâm hồn anh. Và chính anh đã hào phóng tặng nó cho mọi người, cho ông họa sĩ, cho cô kĩ sư… Từ chi tiết ấy như toát lên một triết lý sống: hãy sống tốt đẹp, hãy đến với cuộc sống, đến với mọi người bằng tất cả những gì tốt đẹp nhất của mình.Trong sự cô độc nơi làm việc, tâm hồn anh gần gũi con người biết chừng nào, ấm áp biết chừng nào. Anh luôn khao khát được gặp gỡ với mọi người: Bác lái xe đã xử sự rất đúng khi đặt ra thành lệ việc dừng xe lại nửa giờ nơi đỉnh núi cao để thoả mãn nguyện vọng của anh, nhưng cũng là để được gặp gỡ và tỏ lòng yêu mến một tâm hồn trong sáng như anh. Anh luôn quan tâm đến mọi người. Anh trao gói tam thất cho bác lái xe rất chu đáo chỉ vì hôm qua bác chẳng bảo bác gái vừa ốm dậy là gì? Thái độ ấy, tình cảm ấy còn được bộc lộ ở sự hiếu khách của anh. Anh đã tiếp đón ông họa sĩ già và cô gái rất chân thành tự nhiên. Anh chân tình quan tâm đến niềm vui và hạnh phúc của người khác. Anh hồ hởi và thích giao tiếp, anh nói những điều người ta ít nghĩ. Từng giây phút trò chuyện đối với anh là quý giá biết bao nhiêu. Bởi lúc ấy anh thổ lộ những gì sâu kín trong lòng. Mà chình những lời bộc bạch ấy lại gây ấn tượng cho người đọc.Ta hãy xem anh khiêm tốn biết bao: Chỉ nói về mình có năm phút trong tổng số ba mươi phút gặp gỡ nhưng anh lại để lại ấn tượng khó quên. Nói về mình đã ít mà cách nói cũng hết sức nhẹ nhàng. Anh cho rằng những gì anh làm đâu có đáng gì so với mọi người khác như bác kỹ sư su hào, anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét mà trong hoàn cảnh tiếp hai người khách xa tới thì anh hoàn toàn có thể khoa trương cường điệu. Nhưng anh đã không làm vậy. Anh từ chối ông họa sĩ vẽ mình và chân thành giới thiệu bao nhiêu người đáng vẽ hơn anh: Ông kĩ sư su hào, anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét.
Chính cuộc sống của anh đã gợi ra một âm vang cho mỗi thế hệ trẻ sau này. Anh là tấm gương tiêu biểu cho hình tượng con người mới Việt Nam đang đi xây dựng đất nước với lối sống đầy tình cảm. Chính điều đó đã tạo cho chúng ta lòng tin yêu vào chế độ mới, cuộc sống mới. Phải chăng anh chính là Mai An Tiêm trong thời đại ngày nay.Anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long là một hình tượng điểm hình cho thế hệ trẻ Việt Nam đang xây dựng đất nước. Một con người với lý tưởng cao đẹp: Sống và cống hiến. Anh là tấm gương cho chúng ta học tập, noi theo. Và khúc ca của thanh Hải chợt vọng lại trong lòng chúng ta Một mùa xuân nho nhỏ – Lặng lẽ dâng cho đời.