Xem toàn bộ tài liệu Lớp 4: tại đây
A. Hoạt động cơ bản
1. Quan sát hình 1, 2 và thảo luận:
– Cây cần những chất khí nào trong không khí và những khí đó được dùng để làm gì?
– Trong quang hợp, thực vật hút khí gì và thải ra khí gì? Qúa trình quang hợp xảy ra khi nào?
– Trong hô hấp, thực vật hút khí gì và thải ra khí gì? Qúa trình hô hấp xảy ra khi nào?
– Điều gì xảy ra với thực vật nếu một trong hai quá trình trên bị ngừng?
– Có phải khí Các-bô-níc là thức ăn của thực vật không? Vì sao?
Trả lời:
– Cây cần khí các-bô-nic và ô xi trong không khí để thực hiện quá trình quang hợp và hô hấp
– Trong quang hợp, thực vật hút khí Các-bô-níc và thải ra khí ô-xi. Qúa trình quang hợp xảy ra vào ban ngày
– Trong hô hấp, thực vật hút khí Ô-xi và thải ra khí Các-bô-níc. Qúa trình hô hấp xảy ra vào ban đêm
– Với thực vật nếu một trong hai quá trình trên bị ngừng thì cây sẽ bị chết.
– Khí các-bô-níc là thức ăn của thực vật vì nếu không có khí các-bô-níc cây sẽ không thể sống và phát triển bình thường.
2. Quan sát, đọc và thảo luận
– Trong các cây cà chua ở hình 3a, 3b, 3c, 3d cây nào phát triển tốt nhất? Vì sao? Điều đó giúp em rút ra kết luận gì?
– Cây cà chua nào phát triển kém nhất, tới mức không ra hoa kết quả được? Vì sao? Điều đó giúp em rút ra kết luận gì?
Trả lời:
+ Trong các cây cà chua ở hình 3a, 3b, 3c, 3d cây cà chua ở hình 3a là phát triển tốt nhất vì cây được bón đầy đủ chất khoáng. Điều đó em rút ra được kết luận khi thực vật được bón đầy đủ các loại chất khoáng thì cây sẽ phát triển khỏe mạnh.
+ Cây cà chua hình 3b là kém phát triển nhất, tới mức không ra hoa kết quả được vì cây thiếu ni tơ. Điều đó em rút ra được kết luận ni-tơ rất cần cho cây, nếu cây thiếu ni-tơ thì cây sẽ phát triển kém.
3. Hoàn thành các sơ đồ
Câu 3 (Trang 38 SGK Khoa Học 4 VNEN tập 2): Hoàn thành sơ đồ
Trả lời:
4. Đọc và trả lời
a) Đọc nội dung sau
Khí ô-xi cần cho quá trình hô hấp của thực vật. Thiếu ô-xi, thực vật sẽ ngừng hô hấp và chết
Khí các-bô-nic, các chất khoáng và nước đều là thức ăn của cây. Nếu được cung cấp đầy đủ thức ăn, cây sẽ sống và phát triển tốt. Cây cần nhiều loại chất khoáng, trong đó có 3 loại chất khoáng cần nhiều là: ni-tơ (có trong phân đạm), phốt pho (có trong phân lân) và ka-li (có trong tro bếp, tro rơm, rạ, phân ka-li).
Dấu hiệu của sự trao đổi chất giữa thực vật với môi trường là:
– Thực vật lấy từ môi trường khí ô-xi và thải ra khí các-bô-nic trong quá trình hô hấp
– Thực vật lấy từ môi trường khí các-bô-níc và thải ra khí ô-xi trong quá trình quang hợp
– Trong quá trình trao đổi chất, thực vật còn lấy từ môi trường: nước, các chất khoáng; thải ra hơi nước và các chất khoáng khác.
b) Trả lời câu hỏi:
– Trong trồng trọt, tại sao người ta lại bón phân cho cây?
– Kể những dấu hiệu của sự trao đổi chất giữa thực vật và môi trường?
Trả lời:
– Trong trồng trọt, người ta lại bón phân cho cây vì cây ngoài nước và không khí cần phải cung cấp thêm các chất khoáng thì cây mới phát triển tốt, mà trong phân bón lại chứa nhiều các chất cần thiết cho cây như ni-tơ, ka-li…Nên vào từng thời điểm phát triển của cây, người trồng sẽ chăm bón phân cho cây để kích thích cây phát triển mạnh hơn.
– Những dấu hiệu của sự trao đổi chất giữa thực vật và môi trường:
+ Thực vật lấy từ môi trường khí ô-xi và thải ra khí các-bô-níc trong quá trình hô hấp
+ Thực vật lấy từ môi trường khí các-bô-níc và thải ra khí ô-xi trong quá trình quang hợp.
+ Trong quá trình trao đổi chất, thực vật còn lấy từ môi trường: nước, các chất khoáng; thải ra hơi nước và các chất khoáng khác.
B. Hoạt động thực hành
Câu 1 (Trang 39 khoa học VNEN 4 tập 2)
Chọn các từ, cụm từ trong khung để điền vào chỗ chấm (…) cho phù hợp (trồng trọt, cây, chất khoáng, bón phân, giai đoạn)
Các loài …. khác nhau cần các loại …. với liều lượng khác nhau. Ví dụ: Lúa, ngô, cà chua cần nhiều ni -tơ và phốt-pho; cà rốt, khoai lang, cải củ cần nhiều Ka-li; các loại rau và cây lấy sợi như đay, gai cần nhiều ni-tơ.
Cùng một …… ở những …… phát triển khác nhau, nhu cầu về …… cũng khác nhau.
Trong ……., nếu biết ………. đủ, đúng lúc, đúng cách sẽ cho thu hoạch cao.
Trả lời:
Các loài cây khác nhau cần các loại chất khoáng với liều lượng khác nhau. Ví dụ: Lúa, ngô, cà chua cần nhiều ni -tơ và phốt-pho; cà rốt, khoai lang, cải củ cần nhiều Ka-li; các loại rau và cây lấy sợi như đay, gai cần nhiều ni-tơ.
Cùng một cây ở những giai đoạn phát triển khác nhau, nhu cầu về chất khoáng cũng khác nhau.
Trong trồng trọt, nếu biết bón phân đủ, đúng lúc, đúng cách sẽ cho thu hoạch cao.
Câu 2 (Trang 39 khoa học 4 VNEN tập 2)
Khoanh vào chữ cái đầu câu trả lời đúng:
a. Các yếu tố nào dưới đây cần cho quá trình quang hợp của cây?
A. Nước, nhiệt độ, khí ô-xi
B. Nước, khí các-bô-nic, ánh sáng mặt trời
C. Nước, không khí, bóng tối
b. Quá trình nào ở thực vật hấp thụ khí ô-xi và thải ra khí các-bô-nic?
A. Thoát hơi nước
B. Quang hợp
C. Hô hấp
c. Cây sẽ thế nào nếu được bón đủ và đúng liều lượng các loại phân mà cây cần?
A. Bị còi cọc, phát triển kém
B. Có thể ra hoa nhưng không tạo thành quả được
C. Ra hoa kết quả được nhưng năng suất thấp
D. Cây phát triển tốt nhất: ra hoa, kết quả và cho năng suất cao
d. Các loại cây rau và cây lấy sợi (như cây đay, cây gai) cần được bón nhiều loại phân nào?
A. Phân đạm và phân lân
B. Tro, rơm, rạ
C. Phân đạm
Trả lời:
a. Các yếu tố nào dưới đây cần cho quá trình quang hợp của cây?
Đáp án: B. Nước, khí các-bô-nic, ánh sáng mặt trời
b. Qúa trình nào ở thực vật hấp thụ khí ô-xi và thải ra khí các-bô-nic?
Đáp án: C. Hô hấp
c. Cây sẽ thế nào nếu được bón đủ và đúng liều lượng các loại phân mà cây cần?
Đáp án: D. Cây phát triển tốt nhất: ra hoa, kết quả và cho năng suất cao
d. Các loại cây rau và cây lấy sợi (như cây đay, cây gai) cần được bón nhiều loại phân nào?
Đáp án: B. Tro, rơm, rạ
C. Hoạt động ứng dụng
Sử dụng những kiến thức về nhu cầu không khí và các chất của cây để chăm sóc các cây trồng ở nhà.