Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10 – Kết Nối Tri Thức: tại đây
Mở đầu trang 15 Địa Lí 10:
Lời giải:
Lịch sử Trái Đất bắt đầu từ cách đây khoảng 4,5 tỉ năm. Trải qua khoảng thời gian rất lâu dài, Trái Đất dần hình thành như ngày nay.
Câu hỏi trang 15 Địa Lí 10:
Lời giải:
Một số giả thuyết cho rằng:
– Mặt Trời khi hình thành di chuyển trong dải Ngân Hà, đi qua đám mây bụi và khí.
– Do lực hấp dẫn của Vũ Trụ mà trước hết là của Mặt Trời, khí và bụi chuyển động quanh Mặt Trời theo những quỹ đạo hình elip, dần dần ngưng tụ thành các hành tinh (trong đó có Trái Đất).
– Vào cuối thời kì vật chất ngưng tụ, khi Trái Đất đã có khối lượng lớn gần như hiện nay, quá trình tăng nhiệt bắt đầu diễn ra và dẫn đến sự nóng chảy của vật chất ở bên trong và sắp xếp thành các lớp.
– Ngày nay, với những tiến bộ và phát triển không ngừng của khoa học – kĩ thuật, nhất là trong lĩnh vực vật lí thiên văn, khoa học vũ trụ, đã có thêm nhiều căn cứ mới để giải thích về nguồn gốc Trái Đất và các thiên thể khác trong hệ Mặt Trời.
Câu hỏi 1 trang 16 Địa Lí 10:
– Trình bày đặc điểm vỏ Trái Đất.
– Nêu sự khác nhau giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương.
Lời giải:
– Trái Đất được cấu tạo bởi ba lớp đồng tâm: trên cùng là vỏ Trái Đất, tiếp đến là manti và trong cùng là nhân của Trái Đất.
– Sự khác nhau giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương
Đặc điểm |
Vỏ lục địa |
Vỏ đại dương |
Phân bố |
Ở lục địa và một phần dưới mực nước biển. |
Ở các nền đại dương, dưới tầng nước biển. |
Độ dày trung bình |
35 – 40 km (miền núi cao đến 70 – 80 km). |
5 – 10 km. |
Cấu tạo |
ba lớp đá: trầm tích, granit và badan. |
hai lớp đá: trầm tích và badan. |
Câu hỏi 2 trang 16 Địa Lí 10:
Lời giải:
Vật liệu cấu tạo nên vỏ Trái Đất là khoáng vật và đá.
– Khoáng vật là những nguyên tố tự nhiên hoặc hợp chất hoá học trong thiên nhiên, xuất hiện do kết quả của các quá trình địa chất.
– Đá là tập hợp của một hay nhiều khoáng vật và là bộ phận chủ yếu cấu tạo nên vỏ Trái Đất. Theo nguồn gốc, đá được phân chia thành ba nhóm (macma, biến chất và trầm tích).
Luyện tập 1 trang 16 Địa Lí 10:
Lời giải:
Đặc điểm các tầng đá của vỏ Trái Đất là
– Tầng trầm tích, do các vật liệu vụn, nhỏ bị nén chặt tạo thành; tầng này không liên tục và có độ dày không đều.
– Tầng granit gồm các loại đá nhẹ (như đá granit và các loại đá có tính chất tương tự như đá granit) tạo nên; lớp vỏ lục địa được cấu tạo chủ yếu bằng granit.
– Tầng badan gồm các loại đá nặng hơn (như đá badan và các loại đá có tính chất tương tự như đá badan) tạo nên; lớp vỏ đại dương cấu tạo chủ yếu bằng badan.
Luyện tập 2 trang 16 Địa Lí 10:
Lời giải:
– Theo nguồn gốc, đá được phân chia thành ba nhóm (macma, biến chất và trầm tích).
– Sự hình thành các loại đá
+ Đá macma (đá granit, đá badan,…) được tạo thành do quá trình ngưng kết (nguội lạnh) của các silicat nóng chảy.
+ Đá trầm tích (đá vôi, sa thạch,…) hình thành trong các vùng trũng do sự lắng tụ và nén chặt các vật liệu vụn nhỏ.
+ Đá biến chất (đá gơnai, đá hoa, đá phiến,…) được thành tạo từ đá macma hoặc đá trầm tích bị biến đổi sâu sắc do tác động của nhiệt, áp suất,…
Vận dụng trang 16 Địa Lí 10:
Lời giải:
– Học sinh có thể tìm kiếm thông tin qua sách, báo hoặc internet,…
– Nước ta có nhiều vùng núi đá vôi với những hang động nổi tiếng: Hương Tích (Hà Tây), Bích Động (Ninh Bình), Phong Nha (Quảng Bình) và các hang động khác ở Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng), Hà Tiên (Kiên Giang),…