Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây

Xem thêm các sách tham khảo liên quan:

• Giải Hóa Học Lớp 10
• Sách giáo khoa hóa học lớp 10
• Giải Sách Bài Tập Hóa Lớp 10
• Sách Giáo Viên Hóa Học Lớp 10
• Sách Giáo Viên Hóa Học Lớp 10 Nâng Cao
• Sách Bài Tập Hóa Học Lớp 10
• Sách Bài Tập Hóa Học Lớp 10 Nâng Cao

Giải Bài Tập Hóa Học 10 – Bài 14: Luyện tập chương 2 (Nâng Cao) giúp HS giải bài tập, cung cấp cho các em một hệ thống kiến thức và hình thành thói quen học tập làm việc khoa học, làm nền tảng cho việc phát triển năng lực nhận thức, năng lực hành động:

Bài 1 (trang 60 sgk Hóa 10 nâng cao): Những câu sau đây, câu nào sai?

A. Trong chu kì, các nguyên tố được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần.

B. Trong chu kì, các nguyên tố được xếp theo chiều số hiệu nguyên tử tăng dần.

C. Nguyên tử của các nguyên tố cùng chu kì có số electron bằng nhau.

D. Chu kì bao giờ cũng bắt đầu là một kim loại kiềm, cuối cùng là một khí hiếm. (trừ chu kì 1)

Lời giải:

Câu C sai: Nguyên tử của các nguyên tố cùng chu kì có số lớp electron bằng nhau chứ không phải là số electron bằng nhau.

Bài 2 (trang 60 sgk Hóa 10 nâng cao):

a) Dựa trên các nguyên tắc nào người ta xếp các nguyên tố thành chu kì, nhóm?

b) Thế nào là chu kì? Bảng tuần hoàn có bao nhiêu chu kì nhỏ, bao nhiêu chu kì lớn? Mỗi chu kì có bao nhiêu nguyên tố?

Lời giải:

a) Các nguyên tố có cùng số lớp electron được xếp thành một chu kì.

Các nguyên tố có cùng số electron ở lớp ngoài cùng thì được xếp vào một nhóm

b) Chu kì là dãy các nguyên tố hóa học mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

Bảng tuần hoàn có 3 chu kì nhỏ (chu kì 1,2,3) với số nguyên tố tương ứng là 2,8,8. Bảng tuần hoàn có 4 chu kì lớn (4, 5, 6, 7) với số nguyên tố tương ứng 18, 18, 32,32 (trong đó chu kì 7 chưa hoàn chỉnh mới có 16 nguyên tố).

Bài 3 (trang 60 sgk Hóa 10 nâng cao): Trong bảng tuần hoàn, nhóm A nào gồm tất cả các nguyên tố là kim loại? Nhóm nào gồm hầu hết các nguyên tố phi kim?Nhóm nào gồm các nguyên tố khí hiếm? Đặc điếm số electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử trong các nhóm trên.

Lời giải:

– Nhóm A gồm các nguyên tố là kim loại: Nhóm IA có 1 electron lớp ngoài cùng (trừ H).

– Nhóm A gồm hầu hết các nguyên tố là phi kim: Nhóm VIIA có 7 electron ở lớp ngoài cùng.

– Nhóm gồm các khí hiếm: Nhóm VIIIA có 8 electron ở lớp ngoài cùng.

Bài 4 (trang 60 sgk Hóa 10 nâng cao): Tổng số hạt proton, nơtron, electron của nguyên tử một nguyên tố thuộc nhóm VIIA là 28.

a) Tính nguyên tử khối.

b) Viết cấu hình electron nguyên tử của nguyên tố đó.

Lời giải:

a) Trong nguyên tử Y

Theo đề bài ta có: 2Z + N = 28 => N = 28 – 2Z

Nguyên tử bền: 1Z ≤ N ≤ 1,5Z => 1Z ≤ 28 – 2Z ≤ 1,5Z => 8 ≤ Z ≤ 9,33

Vậy Z ∈ {8, 9}. Tuy nhiên trong 2 giá trị của Z ta chọn được 1 giá trị Z cho số khối A và số thứ tự nhóm thích hợp nhờ vào bảng biện luận sau:

Z	8	9
N = 28 – 2Z	12	10
A = Z + N	20	19
Kết luận	Loại	F

Vậy nguyên tố cần tìm là F (flo).

b) Cấu hình e của F: ls² 2s² 2p⁵.

Bài 5 (trang 60 sgk Hóa 10 nâng cao): Oxit cao nhất của một nguyên tố là RO₃, trong hợp chất của nó với hiđro có 5,88% hiđro về khối lượng. Xác định nguyên tố đó.

Lời giải:

Oxit cao nhất của nguyên tố R ứng với công thức RO₃ => R thuộc nhóm VIA, hợp chất khí với hiđro của R là RH₂.

Ta có:

=> R = 32u => R là S (lưu huỳnh)

Bài 6 (trang 60 sgk Hóa 10 nâng cao): Hợp chất khí với hiđro của một nguyên tố là RH₄. Oxit cao nhất của nó chứa 53,3% oxi về khối lượng. Tìm nguyên tố đó.

Lời giải:

Hợp chất khí với hidro của nguyên tố R ứng với công thức RH₄ => R thuộc nhóm IVA, oxit cao nhất của R là RO₂.

Ta có:

=> R = 28u => R là Si (Silic)

Bài 7 (trang 61 sgk Hóa 10 nâng cao): Khi cho 0,6 gam một kim loại nhóm IIA tác dụng hết với nước tạo ra 0,336 lít khí hiđro (ở điều kiện tiêu chuẩn). Xác định kim loại đó.

Lời giải:

Đặt kí hiệu của kim loại cần tìm là X

n_H2 = 0,336/22,4 = 0,015 mol

Phương trình phản ứng:

M    +    2H₂O    →    M(OH)₂    +    H₂

0,015                   ←                       0,015

Theo pt: n_X = n_H2 = 0,015 mol

⇒ m_X = 0,015. M_X = 0,6

⇒ M = 40(g/mol). Vậy M là nguyên tố Ca.

Bài 8 (trang 61 sgk Hóa 10 nâng cao): Hai nguyên tố A, B đứng kế tiếp nhau trong một chu kì của bảng tuần hoàn có tổng số đơn vị điện tích hạt nhân là 25.

a) Viết cấu hình electron để xác định hai nguyên tố A và B thuộc chu kì nào, nhóm nào.

b) So sánh tính chất hóa học của chúng.

Lời giải:

a) Gọi số điện tích hạt nhân của nguyên tố A là Z_A, số điện tích hạt nhân của nguyên tố B là Z_B. Theo đề bài ta có

b) Cấu hình electron của Al: ls²2s²2p⁶3s²3p¹. Al thuộc chu kì 3, nhóm IIIA

Cấu hình electron của Mg: ls²2s²2p⁶3s². Mg thuộc chu kì 3, nhóm IIA

b) Al và Mg thuộc cùng chu kì. Theo quy luật, Mg có tính kim loại mạnh hơn Al.

Bài 9 (trang 61 sgk Hóa 10 nâng cao): Cho 8,8 gam một hỗn hợp hai kim loại nằm ở hai chu kì liên tiếp nhau và thuộc nhóm IIIA, tác dụng với HCl dư thì thu được 6,72 lít khí hiđro ở điều kiện tiêu chuẩn. Dựa vào bảng tuần hoàn cho biết tên của hai kim loại đó.

Lời giải:

Gọi kí hiệu chung của 2 kim loại hóa trị III là X

n_H2 = 6,72/22,4 = 0,3 mol

PTHH: 2M    +    6HCl     →     2MCl₃    +    3H₂

           0,2                           ←                        0,3

Theo pt: n_M = 2/3. n_H2 = 2/3. 0,3 = 0,2 mol

⇒ m_hh = 0,2. M_X = 8,8 ⇒ M_X = 44

Có: 27 (Al) < M = 44 < 70 (Ga).

Vậy kim loại cần tìm là Al và Ga.

Bài 10 (trang 61 sgk Hóa 10 nâng cao): Nguyên tố X có cấu hình electron như sau: ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹

Hãy xác định:

a) Vị trí của X trong bảng tuần hoàn.

b) Nêu tính chất hóa học cơ bản của X.

Lời giải:

a) Cấu hình e của X: ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹

X là nguyên tố thuộc chu kì 4, nhóm VIB.

b) X là kim loại chuyển tiếp. Hóa trị cao nhất đối với X của oxi là 6. Công thức oxit cao nhất: XO₃.

Bài 11 (trang 61 sgk Hóa 10 nâng cao): Viết cấu hình electron nguyên tử các nguyên tố trong nhóm IA: Li, Na, K, Rb, Cs. Hãy sắp xếp các nguyên tố đó theo chiều giảm dần của bán kính nguyên tử, giải thích.

Lời giải:

Cấu hình electron của các nguyên tố nhóm IA:

Li (Z = 3): ls²2s¹.

Na (Z = 11): ls²2s²2p⁶3s¹.

K (Z = 19): ls²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

Rb (Z = 37): ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s² 4p⁶5s¹;

Cs (Z = 35): ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s² 4p⁶4d¹⁰5s²5p⁶s¹:

Các nguyên tố này dều thuộc nhóm IA.

Theo quy luật biến đổi bán kính nguyên tử của các nguyên tố trong nhóm A thì bán kính nguyên tử của các nguyên tố này giảm dần theo thứ tự:

R_Cs > R_Rb > R_K > R_Na > R_Li