Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7 – Chân Trời Sáng Tạo: tại đây
Bài 34 Khoa học tự nhiên 7: Quá trình sống của loài bướm trong hình bên trải qua nhiều giai đoạn: giai đoạn trứng, giai đoạn sâu, giai đoạn kén, giai đoạn bướm trưởng thành. Đó là những giai đoạn sinh trưởng và phát triển của bướm. Sinh trưởng và phát triển là gì? Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển như thế nào?
Trả lời:
– Sinh trưởng là sự tăng lên về kích thước và khối lượng cơ thể do tăng lên về số lượng và kích thước tế bào.
– Phát triển là những biến đổi của cơ thể sinh vật bao gồm ba quá trình liên quan mật thiết với nhau là sinh trưởng, phân hóa tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan của cơ thể.
– Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển: Sinh trưởng và phát triển là hai quá trình trong cơ thể sống có mối quan hệ mật thiết với nhau. Sinh trưởng tạo tiền đề cho phát triển. Phát triển sẽ thúc đẩy sinh trưởng.
Câu hỏi thảo luận 1 trang 155 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
→ Nhận xét sự thay đổi về kích thước, hình thái và các cơ quan của cây hoa hướng dương:
– Về kích thước của cây: tăng dần.
– Về hình thái và các cơ quan của cây: có sự phát sinh hình thái các cơ quan rễ, thân, lá, hoa, hạt của cây theo từng giai đoạn.
Câu hỏi thảo luận 2 trang 156 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
– Dấu hiệu của sự sinh trưởng ở gà: Sự tăng kích thước, khối lượng của các cơ quan, bộ phận và cơ thể của con gà.
– Dấu hiệu của sự phát triển ở gà:
+ Phôi phân hóa và phát sinh các cơ quan tạo nên con gà con hoàn chỉnh.
+ Sự phân hóa bộ lông thành nhiều màu khác nhau.
+ Sự phát sinh các mào ở gà trống và sự phát sinh chức năng sinh sản của gà.
Câu hỏi thảo luận 3 trang 156 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển ở sinh vật: Sinh trưởng và phát triển là hai quá trình trong cơ thể sống có mối quan hệ mật thiết với nhau. Sinh trưởng tạo tiền để cho phát triển. Phát triển sẽ thúc đẩy sinh trưởng.
Luyện tập trang 157 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
Một số loại cây có mô phân sinh bên là: bưởi, phượng, keo, bạch đàn, bằng lăng, xà cừ, bàng,…
Câu hỏi thảo luận 4 trang 156 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
– Mô phân sinh đỉnh nằm ở chồi đỉnh, chồi nách và đỉnh rễ.
– Mô phân sinh bên nằm ở thân cây.
Câu hỏi thảo luận 5 trang 157 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
– Mô phân sinh đỉnh nằm ở vị trí đỉnh của thân, cành và rễ; có chức năng làm gia tăng chiều dài của thân, cành và rễ.
– Mô phân sinh bên phân bố theo hình trụ và hướng ra phía ngoài của thân; có chức năng làm tăng độ dày (đường kính) của thân, rễ, cành.
Luyện tập trang 157 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
Một số loại cây có mô phân sinh bên là: bưởi, phượng, keo, bạch đàn, bằng lăng, xà cừ, bàng,…
Câu hỏi thảo luận 6 trang 157 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
– Các giai đoạn trong vòng đời của cây cam: Hạt; hạt nảy mầm; cây mầm; cây con; cây trưởng thành; cây trưởng thành ra hoa, tạo quả và hạt.
– Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam: giai đoạn sinh trưởng (từ khi hạt nảy mầm thành cây mầm đến cây con rồi đến cây trưởng thành) và giai đoạn sinh sản (cây ra hoa, tạo quả, hình thành hạt).
Luyện tập trang 157 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
Câu hỏi thảo luận 7 trang 157 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
– Hình thái của ếch qua các giai đoạn có sự thay đổi lớn.
– Vòng đời của ếch trải qua các giai đoạn: giai đoạn trứng, giai đoạn phôi, giai đoạn nòng nọc, giai đoạn nòng nọc 2 chân, giai đoạn nòng nọc 4 chân, giai đoạn ếch con và giai đoạn ếch trưởng thành. Trong đó, giai đoạn từ trứng thành phôi, từ phôi thành các dạng nòng nọc là phát triển; giai đoạn từ nòng nọc thành ếch con là phát triển; giai đoạn từ ếch con thành ếch trưởng thành có dấu hiệu của sự sinh trưởng rõ rệt nhưng cũng có dấu hiệu của sự phát triển với việc đứt đuôi và hoàn thiện các cơ quan chức năng. Do đó, mỗi giai đoạn trong vòng đời của ếch đều có sự xen kẽ giữa sinh trưởng và phát triển.
Luyện tập trang 158 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
Sơ đồ quá trình sinh trưởng và phát triển của người qua các giai đoạn:
Vận dụng trang 158 Khoa học tự nhiên 7:
Trả lời:
Vòng đời của muỗi:
Vòng đời của muỗi trải qua 4 giai đoạn là trứng, ấu trùng, nhộng, muỗi trưởng thành. Muỗi đẻ trứng ở mặt nước tù đọng hoặc bất kì nơi ẩm ướt, ít ánh sáng. Trong điều kiện thuận lợi, trứng sẽ nhanh chóng nở thành ấu trùng trong mức thời gian ngắn (khoảng 48 giờ). Ấu trùng muỗi là dạng sinh vật không chân, chỉ có đầu và thân, di chuyển trong mặt nước bằng cách uốn mình cơ thể. Nhộng là giai đoạn thứ 3, chỉ mất 2 ngày để nhộng biến thành muỗi trưởng thành. Muỗi trưởng thành là giai đoạn cuối của vòng đời của muỗi. Dựa theo giới tính, muỗi được chia làm hai loại là muỗi đực và muỗi cái: muỗi đực có vòng đời nhiều nhất là 20 ngày, thức ăn là nhựa cây; muỗi cái có vòng đời từ 1 đến 2 tháng và nguồn thức ăn chính của chúng là máu người hay động vật sống. Như vậy, muỗi cái là vật gây hại trực tiếp đến con người.
Bài 1 trang 158 Khoa học tự nhiên 7: Sinh trưởng ở sinh vật là
A. quá trình tăng lên kích thước cơ thể do tăng lên về kích thước và số lượng tế bào.
B. quá trình tăng lên kích thước cơ thể do tăng lên về kích thước và số lượng mô.
C. quá trình tăng lên kích thước cơ thể do tăng lên về kích thước tế bào và mô.
D. quá trình tăng lên kích thước cơ thể do tăng lên về kích thước và sự phân hóa tế bào.
Trả lời:
Đáp án đúng là: A
Sinh trưởng ở vi sinh vật là quá trình tăng lên kích thước cơ thể do tăng lên về kích thước và số lượng tế bào.
Bài 2 trang 158 Khoa học tự nhiên 7: Cho các bộ phận sau:
(1) Đỉnh rễ
(2) Thân
(3) Chồi nách
(4) Chồi đỉnh
(5) Hoa
(6) Lá
Mô phân sinh đỉnh không có ở
A. (1), (2), (3).
B. (2), (3), (4).
C. (3), (4), (5).
D. (2), (5), (6).
Trả lời:
Đáp án đúng là: D
– Mô phân sinh đỉnh nằm ở vị trí đỉnh của thân, cành và rễ; có chức năng làm gia tăng chiều dài của thân, cành và rễ.
– Mô phân sinh đỉnh không có ở thân, hoa, lá.
Bài 3 trang 158 Khoa học tự nhiên 7: Hãy chỉ ra dấu hiệu cho thấy sự sinh trưởng và phát triển trong vòng đời của người.
Trả lời:
– Một số dấu hiệu sinh trưởng trong vòng đời của người: Sự tăng chiều cao, sự tăng cân nặng, sự tăng chiều dài tóc,…
– Một số dấu hiệu phát triển trong vòng đời của người: Sự phát sinh các cơ quan trong giai đoạn phôi, sự hoàn thiện các cơ quan sinh sản ở tuổi dậy thì,…
Bài 4 trang 158 Khoa học tự nhiên 7: Hãy tìm hiểu về vòng đời của mối và cho biết giai đoạn nào của mối gây hại cho đồ dùng, vật dụng, công trình bằng gỗ trong gia đình.
Trả lời:
– Tìm hiểu về vòng đời của mối: Vòng đời của mối trải qua ba giai đoạn chính là giai đoạn trứng, giai đoạn ấu trùng và giai đoạn mối trưởng thành. Trong đó, giai đoạn trứng được nuôi dưỡng bên ngoài cơ thể mối để chờ ngày nở thành ấu trùng. Ở giai đoạn ấu trùng, mối ăn thức ăn chính là cellulose từ gỗ nhưng chúng không tự tiêu hóa được mà phải nhờ đến sự tiêu hóa của mối thợ. Ấu trùng mới sau quá trình được nuôi dưỡng sẽ trở thành mối trưởng thành. Có ba loại mối trưởng thành là mối thợ, có lực lượng đông đảo và vô cùng cần thiết của tổ mối; mối lính là hàng rào phòng thủ và bảo vệ cho toàn bộ tổ mối, trong những trường hợp nhất định sẽ chuyển qua làm mối thợ tạm thời; mối có cánh là lực lượng giúp mở rộng sự phân bố của loài mối.
– Giai đoạn trưởng thành là giai đoạn mối gây hại khủng khiếp nhất cho con người, chúng phá hoại các đồ dùng, vật dụng, công trình bằng gỗ và gây thiệt hại về kinh tế rất lớn.