Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7 – Chân Trời Sáng Tạo: tại đây
Bài 18 Lịch Sử lớp 7: Khi cầm trên tay những tờ tiền giấy hay lúc xem các bộ phim sử Việt, được thấy những khẩu pháo thần công nã đạn… chắc ít em biết rằng, những phát minh đó đã có ở nước ta cách đây hơn sáu thế kỉ, dưới triều đại nhà Hồ. Vậy nhà Hồ đã ra đời trong hoàn cảnh nào? Trong 7 năm tồn tại ngắn ngủi nhà Hồ đã thực hiện những cải cách gì? Vì sao kháng chiến chống Minh của nhà Hồ bị thất bại? Bài học này sẽ giải đáp cho các em những câu hỏi đó.
Trả lời:
– Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần suy yếu, không chăm lo phát triển kinh tế, đời sống nhân dân cực khổ, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra khắp cả nước.
– Trước tình hình đó, năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên làm vua, lập ra nhà Hồ
– Sau khi lên ngôi, Hồ Quý Ly thực hiện rất nhiều cải cách để phát triển đất nước, ổn định lòng dân
– Năm 1407, quân Minh sang xâm lược, cuộc kháng chiến của nhà Hồ thất bại
Câu hỏi trang 77 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
– Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần suy yếu, không chăm lo phát triển kinh tế, nạn mất mùa xảy ra liên tiếp, đời sống nhân dân cực khổ, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra khắp cả nước.
– Trước tình hình đó, năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên làm vua, lập ra nhà Hồ, đổi tên nước là Đại Ngu (có nghĩa là niềm vui lớn).
Câu hỏi trang 78 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
* Chính trị – Hành chính:
– Thống nhất bộ máy hành chính từ trung ương đến địa phương. Đặt chức An phủ sứ ở các lộ để quản mọi việc trong phủ, châu, huyện.
– Thông qua thi cử, tuyển chọn người đỗ đạt, bổ nhiệm làm quan.
– Dời đô về thành An Tôn (thành Tây Đô, Thanh Hóa)
* Kinh tế – Tài chính
– Ban hành tiền giấy (Thông bảo hội sao). Lần đầu tiên tiền giấy được sử dụng ở Việt Nam.
– Ban hành chính sách hạn nô và hạn điền (quy định số lượng ruộng đất và nô tì của quan lại, quý tộc)
– Ban hành chính sách thuế mới.
*Quân sự – Quốc phòng
– Chỉnh đốn lại quân đội, xây dựng tuyến phòng thủ, xây thành Đa Bang thành An Tôn,..
– Chú trọng chế tạo nhiều vũ khí mới: súng thần cơ (loại đại bác đầu tiên ở nước ta), cổ lâu thuyền (loại tuyến chiến lớn có hai tầng),…
* Văn hoá – Giáo dục
– Chấn chỉnh lại Phật giáo (buộc các nhà sư dưới 50 tuổi phải hoàn tục), đề cao Nho giáo thực dụng.
– Lần đầu tiên dùng chữ Nôm để chấn hưng văn hoá dân tộc. Dịch sách chữ Hán sang chữ Nôm, khuyến khích sáng tác thơ bằng chữ Nôm
Câu hỏi trang 79 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
– Giải quyết những khủng hoảng xã hội cuối thời Trần
– Loại bỏ bớt những quý tộc bất tài, bổ sung đội ngũ Nho sĩ mới, có thực tài vào bộ máy nhà nước.
– Hạn chế được nạn tập trung ruộng đất và tăng cường sức mạnh quân sự của đất nước.
Câu hỏi trang 79 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
– Tháng 11 – 1406, lấy cớ “phù Trần, diệt Hồ”, hơn 20 vạn quân Minh do Trương Phụ, Mộc Thạnh chỉ huy tiến vào nước ta.
– Sau những thất bại ở biên giới, quân nhà Hồ lui về thành Đa Bang (Ba Vì, Hà Nội) cố thủ.
– Tháng 1 – 1407, nhiều trận chiến ác liệt giữa hai bên diễn ra trước thành Đa Bang.
– Cuối cùng, thành Đa Bang thất thủ, Đông Đô sau đó cũng nhanh chóng bị chiếm.
– Quân nhà Hồ rút về cố thủ ở Tây Đô.
– Tháng 6 – 1407, Hồ Quý Ly và các con bị bắt. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh của nhà Hồ hoàn toàn thất bại.
Câu hỏi trang 80 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
Nguyên nhân thất bại:
– Những chính sách của nhà Hồ không được nhân dân ủng hộ
– Nhà Hồ không đề ra được đường lối kháng chiến đúng đắn, quá trú trọng xây dựng phòng tuyến quân sự và lực lượng quân đội chính quy.
Câu hỏi trang 80 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
Câu nói của Hồ Nguyên Trừng: “thần không sợ đánh, chỉ sợ lòng dân không theo”? có nghĩa là điều quan trọng nhất để kháng chiến thắng lợi đó là được sự ủng hộ của nhân dân, nếu lòng dân không theo thì có đánh cũng thất bại.
Luyện tập 1 trang 80 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
(*) Sơ đồ tham khảo
Luyện tập 2 trang 80 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
Vận dụng 3 trang 80 Lịch Sử lớp 7:
Trả lời:
– Công trình kiến trúc thời nhà Hồ được được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 2011 đó là: Thành nhà Hồ
– Giới thiệu về thành nhà Hồ
+ Nhắc đến vùng đất Thanh Hóa, người ta nhớ ngay đến cái nôi của những vị anh hùng dân tộc, những câu chuyện lịch sử hùng tráng với những chiến tích vẻ vang. Trải qua nhiều cuộc chiến tranh, đến ngày nay nhiều di tích vẫn còn sừng sững với thời gian. Nổi bật trong số đó là thành nhà Hồ với những nét đẹp cổ kính, rêu phong, là chứng tích cho một giai đoạn lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam.
+ Thành nhà Hồ bắt đầu khởi công vào mùa xuân năm Đinh Sửu. Mục đích của việc xây thành này là để buộc vua Trần phải dời kinh đô từ Thăng Long về Thanh Hóa, nhằm lật đổ triều Trần.
+ Đến năm 1400, Hồ Quý Ly lên ngôi vua, lấy quốc hiệu là Đại Ngu. Thành nhà Hồ chính thức trở thành kinh đô của triều đại mới. Thành nhà Hồ được xây dựng chỉ trong vòng 3 tháng, sau đó được tiếp tục hoàn thiện cho đến năm 1402.
+ Thành nhà Hồ bao gồm: Thành nội, hào thành, La thành và Đàn thế Nam Giao
+ Di tích thành nhà Hồ đã được Bộ Văn hoá – Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích cấp quốc gia, có giá trị đặc biệt quan trọng của dân tộc vào năm 1962.
+ Ngày 27 tháng 6 năm 2011, tổ chức UNESCO đã chính thức công nhận thành nhà Hồ di sản văn hoá thế giới