Xem toàn bộ tài liệu Lớp 6 – Cánh Diều: tại đây

Con về thăm mẹ chiều đông

Bếp chưa lên khói, mẹ không có nhà

Mình con thơ thẩn vào ra

Trời đang yên vậy bỗng òa mưa rơi.

Trả lời:

Các tiếng được gieo vần trong khổ thơ: đông – không; ra – òa (vần lưng); nhà – ra (vần chân).

Các dòng trong khổ thơ được ngắt nhịp như sau: 4/2; 4/4; 2/2/2; 4/4.

Nón mê xưa đứng nay ngồi dầm mưa

Trả lời:

Trong câu thơ:“Nón mê xưa đứng nay ngồi dầm mưa, biện pháp tu từ ẩn dụ (nón mê) kết hợp với 2 cặp từ trái nghĩa (xưa – nay, đứng – ngồi) khiến câu thơ thêm sinh động, lột tả rõ nét sự vất vả khó khăn của người mẹ.

Trả lời:

Về thăm mẹ chiều đông, mẹ không có nhà nhưng người con vẫn thấy bóng dáng, cuộc sống của mẹ qua những hình ảnh: chum tương, nón mê, áo tơi, đàn gà mới nở, cái nơm hỏng vành, trái na cuối vụ. Qua những hình ảnh đó, có thể thấy mẹ hiện ra là người cẩn thận, giản dị, đạm bạc, vất vả, táo tần sớm hôm. Đặc biệt, mẹ luôn dành tất cả tình yêu thương, sự chăm sóc cho con. Quả ngọt, trái ngon nào cũng dành để chờ mong con về.

Trả lời:

(Câu hỏi 4, SGK) Người con thấy “Nghẹn ngào thương mẹ nhiều hơn…” vì đã nhận ra phía sau những điều giản đơn thường ngày” là cuộc sống, tâm hồn, tình cảm của mẹ: Mẹ cả đời vất vả, tảo tần. Mẹ cả đời gắn bó với ruộng vườn, cây trái, đàn gà, cày bừa, cấy hái lam lũ, nhọc nhằn. Cả đồ đạc, cây cối, vườn tược trong nhà cũng ấm hơi bàn tay chăm sóc của mẹ. Và hơn hết, mẹ lúc nào cũng yêu thương, chăm chút, thương nhớ tới con.

Trả lời:

(Câu hỏi 5, SGK) Cách gieo vần ở câu “Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.” là bừa (tiếng thứ 6 ở câu lục) – hờ (tiếng thứ 6 ở câu bát). Trong cặp lục bát trên có sự đối xứng nhau trong các thanh ở các tiếng 2, 4, 6. Câu lục là B – T – B (tơi – buổi – bừa); câu bát là B – T – B – B (còn – củn – hờ – rơm).

Trả lời:

(Câu hỏi 6, SGK) – Các em hãy đọc lại bài thơ, chú ý đến các hình ảnh về ngôi nhà của mẹ, các từ ngữ thể hiện tâm trạng của người con để hình dung và tái hiện cảnh.

+ Người con nhìn thấy những gì trong ngôi nhà của mẹ, theo trật tự nào?

+ Người con như thấy mẹ hiện ra từ những gì thân thuộc, giản đơn thường ngày mà mình vừa nhìn thấy ra sao?

+ Người con cảm thấy như thế nào khi nhìn thấy những điều đó? (Ngoài các từ ngữ thể hiện tâm trạng của người con mà bài thơ đã sử dụng, em còn có thể sử dụng thêm các từ ngữ nào để miêu tả tâm trạng người con, ví dụ: bồi hồi, xúc động,…)

– Từ gợi ý trên, hãy viết câu trả lời của em hoặc vẽ tranh để thể hiện hình dung

của em. 

Tham khảo đoạn văn sau:

Chiều đông ấy tôi về thăm mẹ. Nhìn bếp khói còn chưa lên, mẹ tôi không có nhà rồi… Tôi đi dạo xung quanh căn nhà mang theo nhiều kỉ niệm xưa cũ tự thuở còn ấu thơ. Cơn mưa ở đâu ập đến. Tôi kiểm tra xung quanh nhà, thấy chum tương đã được đậy điệm, cái nón mê cùng áo tơi vẫn ở đó. Mẹ tôi không cầm đi rồi! Đây đều là đồ dùng đã lâu, trông tơi tả và cũ đi nhiều quá. Chợt có tiếng na rơi. Na đã đến giai đoạn cuối mùa, mấy hôm trước mẹ còn nói sẽ gửi na cho tôi… Nhìn cuộc sống của mẹ hiện tại rồi lại nhìn cái cây sai quả, sống mũi tôi sao lại cay đến thế…