Xem toàn bộ tài liệu Lớp 6: tại đây
- Tác Giả – Tác Phẩm Văn Lớp 6
- Đề Kiểm Tra Ngữ Văn Lớp 6
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 2
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 6 Tập 1
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 6 Tập 2
- Tập Làm Văn Mẫu Lớp 6
- Bài Tập Ngữ Văn Lớp 6 Tập 1
- Bài Tập Ngữ Văn Lớp 6 Tập 2
Câu 1 (trang 131 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 139 SGK: Đọc đoạn đầu bức thư: từ Đối với đồng bào tôi đến tiếng nói của cha ông chúng tôi.
a, Hãy chỉ ra những phép so sánh và nhân hóa đã được dùng.
b, Hãy nêu lên tác dụng của phép so sánh và nhâ nhóa đó, đặc biệt là trong việc làm nổi bật quan hệ giữa người da đỏ với “Đất”, với thiên nhiên.
Trả lời:
| Các phép tu từ | Trích dẫn từ đoạn văn | Nhận xét chung về tác dụng của phép tu từ |
|---|---|---|
| So sánh |
Đất là Mẹ Dòng nước óng ánh…mà còn là máu của tổ tiên chúng tôi |
Thể hiện tầm quan trọng, thiêng liêng của thiên nhiên đối với những người da đỏ |
| Nhân hóa | Họ cư xử với mẹ đất và anh em bầu trời như những vật mua được | Thể hiện sự trân trọng của người da đỏ đối với thiên nhiên xung quanh |
Câu 2 (trang 131-132 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 139 – 140 SGK: Đọc đoạn giữa của bức thư: từ Tôi biết người da trắng không hiểu cách sống đến Mọi vật trên đời đều có sự ràng buộc.
a, Đoạn văn đã nói lên sự khác biệt, sự đối lập trong “cách sống”, trong thái độ đối với “Đất”, đối với thiên nhiên giữa người da đỏ và “người da trắng” trên những vấn đề gì?
b, Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để nêu bật sự khác biệt, sự đối lập ấy và để thể hiện thái độ, tình cảm của mình?
Trả lời:
| Vấn đề đối lập | Câu, cụm từ nói về người da trắng | Câu, cụm từ nói về người da đỏ | Biện pháp nghệ thuật |
|---|---|---|---|
| Khi chết đi | dạo chơi giữa các vì sao, quên đi đất nước họ sinh ra | chẳng thể quên được mảnh đất tươi đẹp này | ẩn dụ |
| Cách sống | mảnh đất này đâu phải là những người anh em của họ, khi chinh phục được thì họ lấn tới | mẹ đất, anh em bầu trời | nhân hóa |
| Không gian sống | không có nơi nào yên tĩnh, không có nơi nào nghe được tiếng lá lay động hay tiếng vỗ cách của côn trùng, chỉ là những tiếng ồn ào lăng mạ trong tai | Ưa những âm thanh êm ái của những cơn gió thoảng qua trên mặt hồ, âm thanh của chú chim đớp mồm, của những chú ếch tranh cãi | so sánh, nhân hóa |
| Không khí | chẳng để ý gì đến nó | vô cùng quý giá, là của chung muôn thú, cây cối và con người |
Câu 3 (trang 132 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 140 SGK: Đọc đoạn còn lại của bức thư.
a, Hãy nêu các ý chính của đoạn này.
b, Cách hành văn, giọng điệu của đoạn này có gì giống, có gì khác với hai đoạn trên?
c, Nên hiểu thế nào về câu: Đất là Mẹ.
Trả lời:
a, Ý chính của đoạn văn là: lời khẳng định, nhắc nhở của thủ lĩnh da đỏ đối với những người da trắng về ý nghĩa của đất đai, của thiên nhiên.
b, Giọng điệu của đoạn văn:
– Giống hai đoạn trên: vẫn sử dụng giọng điệu mang tính chất lý luận sắc bén, có cả chân thành.
– Khác hai đoạn trên: đến đây giọng văn trở nên đanh thép hơn, mang cả màu sắc cảnh cáo.
c, Những lí do để có thể gọi Đất là Mẹ: mảnh đất dưới chân là những nắm tro tàn của cha ông, tổ tiên, đất đai giàu có được là do nhiều mạng sống của con người bồi đắp nên.
Câu 4 (trang 133 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 140 SGK: Bức thư đã sử dụng rất nhiều yếu tố của phép lặp. Hãy lập bảng thống kê một số hoặc toàn bộ những yếu tố lặp ấy và chỉ ra tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm cúa chúng.
Trả lời:
– Những trường hợp lặp ý: Người da trắng … (mang tính tiêu cực); Người da đỏ … (mang tính tích cực)
Nhận xét chung về tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm: Những phép lặp này giúp nhấn mạnh lối sống phủ nhận, vô tâm, chà đạp lên thiên nhiên của người da trắng.
– Những trường hợp lặp từ: mảnh đất, tôi biết, người da trắng, người da đỏ,…
Nhận xét chung về tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm: thể hiện cảm xúc, thái độ của người viết đối với việc bán đất, mua đất.
– Những trường hợp lặp kiểu câu: Nếu chúng tôi bán … ngài phải;Ngài phải dạy…;Ngài phải bảo …; Ngài phải biết …;Ngài phải giữ gìn …;
Nhận xét chung về tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm: Thể hiện sự kiên quyết của người da đỏ trước lối sống, hành động của người da trắng.
Câu 5 (trang 134 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 140 SGK: Hãy giải thích vì sao một bức thư nói về chuyện mua bán đất đai cách đây một thế kỉ rưỡi nay vẫn được nhiều người xem là một trong những văn bản hay nhất nói về thiên nhiên và môi trường.
Trả lời:
– Tình yêu quê hướng, đất nước của người da đỏ gắn liền với tình yêu đất đai, tình yêu thiên nhiên, môi trường sống xung quanh họ. Họ muốn bảo vệ thiên nhiên, đất đai của mình.
– Cái mà họ muốn bảo vệ có ý nghĩa vô cùng quan trọng với thời đại chúng ta, đó là nguồn sống của nhân loại.
Câu 6 (trang 134 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): Tại sao trong bức thư, vấn đề mua bán đất được đặt ra những người viết không trả lời trực tiếp câu hỏi bán đất hay không bán đất, càng không nói đến chuyện giá cả?
Trả lời:
– Người viết không trả lời trực tiếp câu hỏi bán đất hay đề cập chuyện giá cả vì chuyện mua bán đất chỉ được đặt ra như một giả thiết. Từ giả thiết đó, người thủ lĩnh da đỏ thể hiện thái độ kiên quyết của mình trước việc bảo vệ đất đai, thiên nhiên. Đồng thời họ phản đối cách sống, cách ứng xử với thiên nhiên của người da trắng. Thông qua cách nói ấy, dù không trực tiếp, nhưng người thủ lĩnh da đỏ cũng đã ngầm nói không với đề nghị mua bán đất.
Câu 7 (trang 135 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): Bài luyện tập, trang 140 SGK: Chọn một số câu hay trong các đoạn của bức thư trên nói về không khí, ánh sáng, đất, nước, thực vật, thú vật và học thuộc lòng.
Trả lời:
Những câu hay trong bức thư:
– Nói về không khí: Không khí quả là quý giá đối với người da đỏ, bởi lẽ bầu không khí này là của chung, muông thú, cây cối và con người cùng nhau hít thở.
– Nói về ánh sáng: những tia sáng chói chang phản chiếu từ mặt hồ trong vắt sẽ nói lên cái gì đó về kí ức của người da đỏ.
– Nói về đất: Bởi lẽ mảnh đất này là bà mẹ của người da đỏ; đất dưới chân chúng là những nắm tro tàn của cha ông chúng tôi.
– Nói về nước: Tiếng thì thầm của dòng nước chính là tiếng nói của cha ông chúng tôi.
– Nói về thực vật: Những bông hoa ngát hương là người chị, người em của chúng tôi.
– Nói về động vật: bởi lẽ điều gì sẽ xảy đến với con thú thì cũng chính xảy ra đối với con người.