Xem toàn bộ tài liệu Lớp 6: tại đây
- Tác Giả – Tác Phẩm Văn Lớp 6
- Đề Kiểm Tra Ngữ Văn Lớp 6
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 2
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 6 Tập 1
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 6 Tập 2
- Tập Làm Văn Mẫu Lớp 6
- Bài Tập Ngữ Văn Lớp 6 Tập 1
- Bài Tập Ngữ Văn Lớp 6 Tập 2
Câu 1 (trang 46 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 54 SGK: Câu chuyện được kể diễn ta trong hoàn cảnh, thời gian, địa điểm nào? Em hiểu như thế nào về tên truyện Buổi học cuối cùng?
Trả lời:
– Câu chuyện diễn ra trong:
+ Hoàn cảnh: Cuộc chiến tranh Pháp – Phổ năm 1870-1871, nước Pháp thua trận, hai vùng An-dát và Lo-ren giáp biên giới với Phổ bị nhập vào nước Phổ.
+ Thời gian: Buổi sáng của buổi học cuối cùng.
+ Địa điểm: Lớp học
– Ý nghĩa được lựa chọn sau đây phù hợp với tên truyện Buổi học cuối cùng
+ Kết thúc những ngày sống trong độc lập tự do
+ Báo hiệu những ngày đen tối dưới ách phát xít Đức
+ Sự tiếc nuối đối với việc không được học tiếng mẹ đẻ
Câu 2 (trang 46-47 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 55 SGK: Truyện được kể theo lời của nhân vật nào, thuộc ngôi thứ mấy? Truyện còn có những nhân vật nào nữa và trong số đó, ai gây cho em ấn tượng nổi bật nhất?
Trả lời:
Truyện được kể theo lời của nhân vật Phrăng, thuộc ngôi thứ nhất.
Các nhân vật khác là: bác phó rèn Oát-stơ, thầy Ha-men, cụ già Hô-de, những học sinh khác trong lớp.
Nhân vật gây cho em ấn tượng nổi bật nhất là: Thầy Ha-men
Câu 3 (trang 47 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 55 SGK: Vào sáng hôm diễn ra buổi học cuối cùng, chú bé Phrăngăng đã thấy có gì khác lạ trên đường đến trường, quang cảnh ở trường và không khí trong lớp học? Những điều đó báo hiệu việc gì đã xảy ra?
Trả lời:
– Chú bé Phrăng đã thấy được những điều khác lạ sau:
+ Trên đường đến trường: lính Phổ đang tập, nhiều người đứng trước bảng dán cáo thị
+ Không khí lớp học: im lặng bất thường
+ Thái độ của thầy Ha-men: dịu dàng, không mắng Phrăng
– Những dấu hiệu ấy báo hiệu:
+ Một việc nghiêm trọng
Câu 4 (trang 47 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 55 SGK: Ý nghĩ, tâm trạng (đặc biệt là thái độ đối với việc học tiếng Pháp) của chú bé Phrăng diễn biến như thế nào trong buổi học cuối cùng?
Trả lời:
Khi nghe tin đây là buổi học tiếng Pháp cuối cùng, Phrăng ban đầu cảm thấy hối hận vì bỏ phí thời gian, không chịu học tiếng Pháp một cách nghiêm túc. Sau đó, Phrăng cảm thấy vô cùng rầu rĩ vì bản thân không thể đọc bài rành rọt bằng tiếng mẹ đẻ. Cuối cùng, tâm trạng Phrăng rơi vào sự đau lòng, nuối tiếc.
Câu 5 (trang 48 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 55 SGK: Nhân vật thầy giáo Ha-men trong buổi học cuối cùng đã được miêu tả như thế nào? Để làm rõ điều đó, em hãy tìm các chi tiết miêu tả nhân vật này về các phương diện:
– Trang phục
– Thái độ đối với học sinh
– Những lời nói về việc học tiếng Pháp
– Hành động, cử chỉ lúc buổi học kết thúc
Nhân vật thầy Ha-men gợi ra ở em cảm nghĩ gì?
Trả lời:
| Nhân vật thầy Ha-men | Chi tiết | Ý nghĩa |
|---|---|---|
| Trang phục | mặc áo rơ-đanh-gốt xanh lục, diềm lá sen gấp nếp mịn, đội mũ tròn bằng lụa đen thêu chỉ dùng cho những dịp quan trọng | thầy Ha-men trân trọng khoảnh khắc thiêng liêng này |
| Thái độ đối với học sinh | dịu dàng với học sinh, không mắng học sinh như mọi ngày | thầy muốn buổi học cuối cùng sẽ trở nên ý nghĩa, đáng nhớ đối với học sinh |
| Nói về việc học tiếng Pháp | phải giữ lấy tiếng Pháp, vì nó là chìa khóa chốn lao tù của một dân tộc khi rơi vào vòng nô lệ | thầy đề cao tiếng Pháp, tiếng mẹ đẻ |
| Hành động, cử chỉ lúc kết thúc buổi học | cầm hòn phấn, dằn mạnh, viết thật to: “NƯỚC PHÁP MUÔN NĂM”, đầu dựa vào tường, chẳng nói | niềm tin bất diệt vào tương lai dân tộc, những không tránh khỏi đau buồn |
– Thầy Ha-men là một thầy giáo tâm huyết với việc dạy học. Hơn ai hết, thầy muốn học sinh có thể giữ lấy tiếng nói của dân tộc mình. Thầy yêu tiếng Pháp, thầy trân trọng nó. Thầy cũng là một người yêu nước, có tinh thần dân tộc bất diệt, không khuất phục trước ách nô lệ của kẻ thù.
Câu 6 (trang 49 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 55 SGK: Hãy tìm một số câu văn trong truyện có sử dụng phép so sánh và chỉ ra tác dụng của những so sánh ấy.
Trả lời:
| Câu văn trong truyện có sử dụng phép so sánh | Tác dụng của phép so sánh |
|---|---|
| …mọi sự đều bình lặng y như một buổi sáng chủ nhật | báo hiệu không khí khác thường của lớp học |
| …thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa chốn lao tù | tôn vinh tiếng nói của dân tộc, tiếng mẹ đẻ |
| …trông như những lá cờ nhỏ phấp phới bay xung quanh lớp | khiến không gian lớp học trở nên trang trọng, đẹp đẽ hơn |
| …như muốn mang theo trong mắt toàn bộ ngôi trường nhỏ bé của thầy | lòng tiếc nuối, nỗi đau của thầy Ha-men với trường học, quê hương |
Câu 7 (trang 49 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 55 SGK: Trong truyện, thầy Ha-men có nói: “…khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa chốn lao tù…”. Em hiểu như thế nào và có suy nghĩ gì về lời nói ấy?
Trả lời:
Câu nói của thầy Ha-men mang ý thức dân tộc sâu sắc, thể hiện được tấm lòng của một người thầy tâm huyết với bục giảng, một con người yêu tha thiết quê hương, đất nước. Tiếng nói của một dân tộc cũng chính là biểu hiện của bản sắc văn hóa, xã hội, là minh chứng cho sự tồn tại của dân tộc đó. Khi mất đi tiếng nói của mình, nghĩa là một dân tộc đang bị đồng hóa, mất đi sự tự chủ mà mình có.
Câu 8 (trang 50 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): Trong đoạn thơ Tiếng mẹ đẻ trong phần Đọc thêm có bổ sung gì cho bài học này về ý nghĩa của tiếng mẹ đẻ.
Trả lời:
Ý nghĩa bổ sung của đoạn thơ:
Tiếng mẹ đẻ là nguồn sống của con người trong một dân tộc, tiếng nói ấy có thể chữa lành những nỗi đau khổ, những mất mát.
Câu 9 (trang 50 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): Ngoại ngữ có cần đối với một dân tộc không? Vì sao? Tại sao thầy Ha-men lại phản đối việc dạy và học tiếng Đức? Ở nước ta hiện nay đang phát triển học tiếng Anh, điều này có gì khác so với việc học tiếng Đức trong Buổi học cuối cùng?
Trả lời:
Học ngoại ngữ là vô cùng cần thiết đối với một dân tộc. Nó giúp dân tộc ấy mở rộng mối quan hệ giao lưu, bạn bè với những nước khác trên thế giới. Ở nước ta hiện nay, việc học tiếng Anh mang tinh thần tự nguyện, hội nhập, để tăng cường cơ hội cho mỗi cá nhân, cho cả dân tộc trên con đường phát triển đi lên. Còn việc học tiếng Đức trong Buổi học cuối cùng là hành động của sự xâm lược, đồng hóa, ép buộc. Nó cướp đi quê hương, tổ quốc của những con người sống nơi đây. Chính vì thế mà thầy Ha-men phản đối việc dạy và học tiếng Đức.