Xem toàn bộ tài liệu Lớp 6: tại đây
- Tác Giả – Tác Phẩm Văn Lớp 6
- Đề Kiểm Tra Ngữ Văn Lớp 6
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 2
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 6 Tập 1
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 6 Tập 2
- Tập Làm Văn Mẫu Lớp 6
- Bài Tập Ngữ Văn Lớp 6 Tập 1
- Bài Tập Ngữ Văn Lớp 6 Tập 2
Câu 1 (trang 42 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 24 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Vì sao đức Long Quân cho nghĩa quân Lam Sơn mượn gươm thần?
Trả lời:
a,
– Giặc Minh: đô hộ nước ta, coi dân ta như cỏ rác.
– Chúng làm nhiều điều bạo ngược, thiên hạ vô cùng căm giận.
– Thế lực nghĩa quân còn non yếu.
– Nhiều lần nghĩa quân bị thua.
b, Đức Long Quân cho nghĩa quân mượn gươm thần, vì muốn nghĩa quân có thêm sức mạnh để đánh đuổi giặc Minh.
Câu 2 (trang 42 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 24 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Lê Lợi đã nhận được gươm thần như thế nào? Cách Long Quân cho nghĩa quân Lam Sơn và Lê Lợi mượn gươm thần có ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Lê Thận kéo lưới lần thứ nhất thấy một thanh sắt.
– Lê Thận kéo lười lần thứ hai vẫn thấy thanh sắt ấy.
– Lê Thận kéo lưới lần thứ ba vẫn là thanh sắt ấy mắc vào lưới.
– Sự việc lặp lại tới ba lần, vì việc nhặt được thanh sắt chính là lưỡi gươm ấy là ý trời.
– Lê Lợi thấy thanh sắt sáng rực lên trong túp lều tối om của Lê Thận.
– Lê Lợi thấy có ánh sáng lạ trên ngọn cây đa.
– Nhận xét thái độ của Lê Thận qua hai chi tiết:
+ “…nâng gươm lên ngang đầu”: thái độ trân trọng, kính cẩn trước thanh gươm cũng như trước mệnh trời.
+ “Chúng tôi nguyện đem xương thịt của mình theo minh công: thái độ tin tưởng, tuyệt đối trung thành với Lê Lợi.
b, Ý nghĩa của cách Long Quân cho nghĩa quân Lam Sơn và Lê Lợi mượn gươm thần:
– Cuộc kháng chiến của Lê Lợi thuận lòng dân, hợp ý trời.
– Trên rừng, dưới biển đều nhất trí đoàn kết một lòng chống giặc ngoại xâm.
– Cuộc kháng chiến của Lê Lợi là chính nghĩa
– Lê Lợi hành động theo ý trời.
Câu 3 (trang 42 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 25 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Hãy chỉ ra sức mạnh của gươm thần đối với nghĩa quân Lam Sơn.
Trả lời:
Những cụm từ thể hiện sức mạnh của gươm thần: tung hoành khắp các trận địa, làm cho quân Minh bạt vía, uy thế…vang khắp nơi, xông xáo đi tìm giặc, có những kho lương mới chiếm được, mở đường cho họ đánh tràn ra mãi.
Câu 4 (trang 42 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 26 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Khi nào Long Quân cho đòi gươm? Cảnh đòi gươm và trả gươm đã diễn ra như thế nào?
Trả lời:
a, Long Quân cho đòi gươm khi: Lê Lợi đã lên làm vua, giặc Minh đã bị đánh đuổi từ một năm trước.
b, Các động từ liên quan đến hành động đòi gươm và trả gươm:
– đòi gươm: nhô đầu và mai lên khỏi mặt nước, tiến về phía thuyền vua, há miệng đớp lấy, lặn xuống nước
– trả gươm: nâng gươm.
Câu 5: Vì sao truyện Sự tích Hồ Gươm lại thể hiện khát vọng hòa bình của dân tộc?
Trả lời:
Sự tích Hồ Gươm nói về việc vua Lê trả gươm cho Long Quân, chi tiết trả gươm này gắn với câu chuyện về cuộc tranh đấu giữ lấy hòa bình cho dân tộc vì thế truyện Sự tích Hồ Gươm thể hiện khát vọng hòa bình của dân tộc ta.
Câu 6 (trang 42 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 26 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Em còn biết truyền thuyết nào của nước ta cũng có hình ảnh Rùa Vàng. Theo em, hình tượng Rùa Vàng trong truyền thuyết Việt Nam tượng trưng cho ai và cho cái gì?
Trả lời:
– Truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy.
a, Hình tượng Rùa Vàng trong truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy khác với Rùa Vàng trong Sự tích Hồ gươm như sau:
– Trong truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thủy Rùa Vàng xuất hiện để trao nỏ thần cho An Dương Vương.
– Trong Sự tích Hồ Gươm, Rùa Vàng xuất hiện để đòi lại gươm.
b, Ý nghĩa của hình tượng Rùa Vàng:
– Là tổ tiên
– Là khí thiêng sông núi
– Tượng trưng cho nhân dân
c, Theo em, hình tượng Rùa Vàng trong truyền thuyết Việt Nam tượng trưng cho nhân dân.
Câu 7: Hồ Gươm (hay Hồ Hoàn Kiếm) là tên gọi có thật. Theo em, chuyện trả gươm có thật hay không? Điều này có liên quan gì đến đặc trưng thể loại truyền thuyết?
Trả lời:
– Chuyện trả gươm không có thật.
– Điều này là một đặc trưng của thể loại truyền thuyết: thường có những yếu tố tưởng tượng kì ảo.
Câu 8 (Bài luyện tập 1 – trang 43 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 27 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Hãy đọc thêm để thấy rõ hơn tính lặp lại và ý nghĩa của chi tiết trao gươm thần trong các truyền thuyết Việt Nam.
Trả lời:
Ý nghĩa của chi tiết trao gươm thần:
– Trao nhiệm vụ cao cả, thiêng liêng của đất nước, dân tộc.
– Khẳng định sự nghiệp đang được thực hiện là thuận ý trời, hợp lòng người.
– Thể hiện sự đoàn kết, nhất trí để hoàn thành sứ mệnh lịch sử.
– Tể hiện tính chất chính nghĩa của sự nghiệp đang thực hiện.
– Trao quyền lực để thực hiện sự nghiệp.
Câu 9 (Bài luyện tập 2 – trang 43 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 27 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Vì sao tác giả dân gian không để Lê Lợi được trực tiếp nhận cả chuôi gươm và lưỡi gươm cùng một lúc?
Trả lời:
Tác giả dân gian không để Lê Lợi không được trực tiếp nhận cả chuôi gươm và lưỡi gươm cùng một lúc vì điều này thể hiện sự thống nhất dân tộc, miền xuôi lẫn miền ngược trong việc chống giặc ngoại xâm bảo vệ đất nước.
Câu 10 (Bài luyện tập 3 – trang 43 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1 – trang 27 VBT Ngữ Văn 6 Tập 1): Lê Lợi nhận gươm ở Thanh Hóa nhưng lại trả gươm ở Hồ Gươm – Thăng Long. Nếu Lê Lợi trả gươm ở Thanh Hóa thì ý nghĩa của truyền thuyết sẽ khác đi như thế nào?
Trả lời:
Nếu Lê Lợi trả gươm ở Thanh Hóa, ý nghĩa của truyền thuyết sẽ khác đi:
– Không thấy được thắng lợi huy hoàng (giải phóng dân tộc) của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
– Không giải thích được tên gọi hồ Hoàn Kiếm.