Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 9 tập 1
- Sách giáo khoa ngữ văn lớp 9 tập 2
- Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 9
- Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 9 (Ngắn Gọn)
- Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 9 (Cực Ngắn)
- Tập Làm Văn Mẫu Lớp 9
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 9 Tập 1
- Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 9 Tập 2
- Sách Bài Tập Ngữ Văn Lớp 9 Tập 1
- Sách Bài Tập Ngữ Văn Lớp 9 Tập 2
Câu 1: Câu 2, tr. 48, SGK
Trả lời:
– Nội dung chính của từng đoạn thơ
+ đoạn 1: hình ảnh con cò qua những lời ru bắt đầu đến với tuổi thơ ấu
+ đoạn 2: hình ảnh con cò đi vào tiềm thức của tưổi thơ trở nên gần gũi và sẽ theo con người đến suốt cuộc đời
+ đoạn 3: từ hình ảnh con cò nhà thơ suy ngẫm và triết lí về ý nghĩa lời ru và tình cảm của mẹ đối với cuộc đời mỗi con người
– Ý nghĩa biểu tượng của con cò qua các đoạn thơ: con cò trong lời ru (đoạn 1) biến thành con cò mang tình cảm của mẹ mãi dõi theo bước chân con (đoạn 2) và trở thành biểu tượng cho lời ru, cho lòng mẹ theo con suốt đời Con cò trong lời hát trở thành con cò nâng đỡ, dìu dắt con; thành người bạn đồng hành với con suốt đời
Câu 2: Câu 3, tr. 48, SGK
Trả lời:
– Những câu ca dao được tác giả sử dụng:
+ Con cò bay lả bay la
Bay từ cổng phủ bay ra cánh đồng
+ Con cò bay lả bay la
Bay từ cửa phủ bay về Đồng Đăng
+ Con cò mày đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao
Ông ơi ông vớt tôi nao
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng
Có xáo thì xáo nước trong
Đừng xáo nước đục đau lòng cò con.
– Nhận xét cách vận dụng ca dao của tác giả: các câu ca dao ấy gợi ra trong bài thơ dưới dạng lời ru của mẹ, đặt trong sự đối sánh với đứa con thể hiện tình yêu thương của người mẹ và niềm hạnh phúc bình yên
Câu 3: Viết đoạn văn ngắn phân tích và bình luận hai câu thơ sau:
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con
Trả lời:
Đoạn văn tham khảo:
Hai câu thơ trên nói về sự rộng lớn, dài lâu và bền chặt của tấm lòng người mẹ đối với con. Có gì cao hơn núi, có gì sâu hơn biển, và có gì bao la bằng lòng mẹ thương con. Đứng trước người mẹ kính yêu con dù lớn khôn đến đâu hay trưởng thành như thế nào đi nữa thì vẫn là đứa con bé thơ của mẹ, rất cần mẹ và luôn được yêu thương che chở rất nhiều. Vẫn là niềm tự hào, niềm tin và hy vọng của mẹ. Dù mẹ có phải xa con, thậm chí suốt đời không lúc nào lòng mẹ không ở bên con. Lòng mẹ luôn theo con suốt đời, không gì chia cắt. Tình mẫu tử là thiêng liêng bất diệt. Có thể nói : tình thương của mẹ dành cho con là tình thương bất tử.
Câu 4: Em hiểu và suy nghĩ thế nào về những câu thơ kết bài:
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi
Trả lời:
– Hình tượng trung tâm của bài thơ là con cò nhưng cảm hứng chủ đạo lại là tình mẹ
– Lời ru là khúc hát yêu thương hết lòng mẹ dành cho con
– Sự hóa thân của người mẹ vào cánh cò mang ý nghĩa sâu xa, kết tụ những hi sinh gian khổ nhọc nhằn để những lời yêu thương càng trở nên sâu sắc, đằm thắm
– Câu thơ cuối chứa đựng hình ảnh thật đẹp: cánh cò vỗ qua nôi như dáng mẹ đang nghiêng xuống che chở, đang nói với con những lời tha thiết của lòng mẹ
Câu 5: Câu 5, tr. 48, SGK
Trả lời:
– Về thể thơ: thể thơ tự do các đoạn thường được bắt đầu bằng những câu thơ ngắn, có cấu trúc giống nhau, nhiều chỗ lặp lại gợi âm điệu lời ru
– Giọng thơ triết lí
– Về hình ảnh: hình ảnh con cò trong ca dao thành điểm tựa cho những liên tưởng, tưởng tượng của tác giả, hình ảnh gần gũi, thực tế, giàu ý nghĩa
Câu 6: Bài luyện tập 1, tr. 48, SGK
Trả lời:
Cách vận dung lời ru ở bài thơ
– Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ:
+ có hai lời ru xuất hiện đan xen với các đoạn khác đó là lời ru của tác giả và lời ru trực tiếp của mẹ
+ lời ru thể hiện tình yêu thương con thống nhất với tình yêu đất nước đồng bào của người mẹ
+ lời ru thể hiện ước mơ của người mẹ về cuộc sống ấm no, hạnh phúc, tự do song song với nó là niềm tin vào kháng chiến của dân tộc sẽ toàn thắng.
– Con cò:
+ Lời ru xuất hiện ở đoạn I của bài thơ
+ Tác giả gợi lại hình ảnh con cò trong những lời hát ru, từ đó phát triển sâu rộng hơn về ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh ấy để ngợi ca tình mẹ
+ Lời ru mang tinh thần nhân văn, nâng đỡ những tâm hồn trẻ thơ