Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
- Sách Giáo Khoa Vật Lý 9
- Giải Vật Lí Lớp 9
- Giải Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 9
- Sách Giáo Viên Vật Lí Lớp 9
- Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 9
Giải Vở Bài Tập Vật Lí 9 – Bài 41: Quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ giúp HS giải bài tập, nâng cao khả năng tư duy trừu tượng, khái quát, cũng như định lượng trong việc hình thành các khái niệm và định luật vật lí:
A – HỌC THEO SGK
I – SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1. Thí nghiệm
C1 Đường nối các vị trí A, I, A’ là đường truyền của tia sáng từ đinh ghim A đến mắt vì:
Đặt mắt ở phía cạnh cong của miếng thủy tinh, ta thấy chỉ có một vị trí quan sát được hình ảnh của đinh ghim A qua miếng thủy tinh. Điều đó chứng tỏ ánh sáng từ A phát ra, truyền đến khe hở I vào miếng thủy tinh rồi đến mắt. Khi chỉ nhìn thấy đinh ghim A’ có nghĩa là A’ đã che khuất I và A, do đó ánh sáng từ A phát ra không đến được mắt. Vậy đường nối các vị trí A, I, A’ là đường truyền của tia sáng từ đinh ghim A tới mắt.
C2. Đường truyền của tia sáng từ không khí vào thủy tinh có đặc điểm:
+ Tia sáng đi từ không khí vào thủy tinh, bị khúc xạ tại mặt phân cách giữa không khí và thủy tinh.
+ AI là tia tới, IA’ là tia khúc xạ, góc NIA là góc tới, góc NTA’ là góc khúc xạ (hình vẽ).
2. Kết luận
Khi ánh sáng truyền từ không khí sang thủy tinh thì:
+ góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
+ góc tới tăng (giảm) thì góc khúc xạ cũng tăng (giảm).
3. Mở rộng
Khi tia sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới và góc tới tăng (giảm) thì góc khúc xạ cũng tăng (giảm).
II – VẬN DỤNG
C3. Đường truyền của tia sáng từ viên sỏi đến mắt được thể hiện trong hình 41.1.
C4. Dấu mũi tên đặt vào đường IG như hình 41.2
I – BÀI TẬP TRONG SÁCH BÀI TẬP
Câu 40-41.1 trang 113 VBT Vật Lí 9:
Hình vẽ biểu diễn đúng hiện tượng khúc xạ là hình D vì ánh sáng chiếu từ không khí sang nước thì góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
Câu 40-41.2 trang 113 VBT Vật Lí 9:
a – 5 b – 3 c -1 d – 2 e – 4
Câu 40-41.3 trang 113 VBT Vật Lí 9:
a) Dùng que dài, thẳng xuyên qua ống thì đầu que không chạm vào viên sỏi vì viên sỏi không nằm trên đường thẳng của que
b) Đường truyền của tia sáng từ viên sỏi đến mắt được vẽ trên hình 41.3.
Câu 41a trang 113 VBT Vật Lí 9: Hãy ghép mỗi nội dung ở bên trái với nội dung ở cột bên phải để thành một câu đúng.
1. Khi ánh sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì | a) góc khúc xạ lớn hơn góc tới. |
2. Chiếu tia sáng tới mặt phân cách giữa nước và không khí dưới góc tới i = 0° thì | b) góc khúc xạ r = 0°, tia sáng không bị gãy khúc khi truyền qua hai môi trường. |
3. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng cho | c) tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở phía bên kia pháp tuyến, góc khúc xạ không bằng góc tới. |
d) góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới. |
Lời giải:
1- d 2 – b 3 – c
Câu 41b trang 113 VBT Vật Lí 9: Chọn câu đúng
Khi một tia sáng truyền từ không khí tới mặt phân cách giữa không khí và nước thì:
A. Chỉ có thể xảy ra hiện tượng khúc xạ
B. Chỉ có thể xảy ra hiện tượng phản xạ
C. Có thể đồng thời xảy ra cả hiện tượng khúc xạ và phản xạ
D. Không thể đồng thời xảy ra cả hiện tượng khúc xạ và phản xạ
Lời giải:
Chọn đáp án: A