Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây

A. Lý thuyết & Phương pháp giải

Cần nắm vững các kiến thức sau:

Tên oxit của kim loại = Tên kim loại + hoá trị (nếu kim loại có nhiều hóa trị) + oxit

Ví dụ:

FeO : Sắt (II) oxit.

Fe₂O₃ : Sắt (III) oxit.

CuO : Đồng (II) oxit.

MgO : Magie oxit.

Tên oxit của phi kim = Tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim + tên phi kim + tiền tố chỉ số nguyên tử oxi + oxit

Tiền tố: – Mono: nghĩa là 1. (để đơn giản đi thường không gọi tiền tố mono).

– Đi: nghĩa là 2.

– Tri: nghĩa là 3.

– Tetra: nghĩa là 4.

– Penta: nghĩa là 5.

Ví dụ:

CO: Cacbon monooxit nhưng thường đơn giản đi gọi cacbon oxit.

SO₂ : Lưu huỳnh đioxit.

CO₂ : Cacbon đioxit.

N₂O₃ : Đinitơ trioxit.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Phân loại các oxit sau và gọi tên các oxit đó: SO₂, K₂O, MgO, P₂O₅, N₂O₅, Fe₂O₃, CO₂.

Hướng dẫn giải:

Oxit axit:

SO₂ : Lưu huỳnh đioxit

P₂O₅ : Điphotpho pentaoxit

N₂O₅ : Đinitơ pentaoxit.

CO₂ : Cacbon đioxit.

Oxit bazơ :

K₂O: Kali oxit

MgO: Magie oxit

Fe₂O₃: Sắt (III) oxit

Ví dụ 2: Trong các công thức hóa học sau: BaO, C₂H₆O, ZnO, SO₃, KOH, CO₂.

a) Công thức hóa học nào là công thức hóa học của oxit.

b) Gọi tên các oxit đó.

Hướng dẫn giải:

a) Các công thức hóa học của oxit là: BaO, ZnO, SO₃, CO₂.

b) Gọi tên các oxit :

BaO: Bari oxit

ZnO: Kẽm oxit

SO₃ : Lưu huỳnh trioxit

CO₂: Cacbon đioxit

Ví dụ 3: Oxi hoá 22,4 gam sắt, thu được 32 gam oxit sắt.

a) Xác định tên và công thức của oxit sắt.

b) Xác định hoá trị của sắt trong oxit này.

Hướng dẫn giải:

n_Fe = = 0,4 mol

2xFe + yO₂ 2Fe_xO_y

0,4 → (mol)

m_FexOy =

.(56x+16y) = 32g

→16y = 24x →

Chọn x = 2, y = 3 → Công thức oxit sắt: Fe₂O₃.

b) Gọi hoá trị của sắt trong Fe₂O₃ là a. Ta có:

2 × a = 3 × II → a = III.

C. Bài tập vận dụng

Câu 1: Cách đọc tên nào sau đây sai:

A. CO₂: cacbon (II) oxit

B. CuO: đồng (II) oxit

C. FeO: sắt (II) oxit

D. CaO: canxi oxit

Đáp án A.

Tên oxit của phi kim = Tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim + tên phi kim + tiền tố chỉ số nguyên tử oxi + oxit

CO₂ : cacbon đioxit

Tên oxit bazơ = Tên kim loại + hoá trị (nếu kim loại có nhiều hóa trị) + oxit

CuO : đồng (II) oxit

FeO: sắt (II) oxit

CaO: canxi oxit.

Câu 2: Tên gọi của P₂O₅ là

A. Điphotpho trioxit

B. Photpho oxit

C. Điphotpho oxit

D. Điphotpho pentaoxit

Đáp án D.

P₂O₅ là oxit của phi kim

Tên oxit của phi kim = Tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim + tên phi kim + tiền tố chỉ số nguyên tử oxi + oxit

=> P₂O₅ : Điphotpho pentaoxit.

Câu 3: Thiếc có thể có hoá trị II hoặc IV. Hợp chất có công thức SnO₂ có tên là:

A. Thiếc pentaoxit

B. Thiếc oxit

C. Thiếc (II) oxit

D. Thiếc (IV) oxit

Đáp án D

Thiếc là kim loại có nhiều hóa trị nên phải gọi tên kèm hóa trị.

SnO₂ : Thiếc (IV) oxit.

Câu 4: Oxit Fe₂O₃ có tên gọi là

A. Sắt oxit.

B. Sắt (II) oxit.

C. Sắt (III) oxit.

D. Sắt từ oxit.

Đáp án C

Fe là kim loại có nhiều hóa trị, hóa trị của Fe trong Fe₂O₃ là III

=> Công thức Fe₂O₃ có tên gọi là : sắt (III) oxit.

Câu 5: Tiền tố của chỉ số nguyên tử phi kim bằng 3 gọi là

A. Mono.

B. Tri.

C. Tetra.

D. Đi.

Đáp án B

Tiền tố của chỉ số nguyên tử phi kim bằng 3 là tri.

Câu 6: Tên gọi của Al₂O₃ là

A. Nhôm oxit

B. Đi nhôm tri oxit

C. Nhôm (III) oxit

D. Nhôm (II) oxit.

Đáp án A

Nhôm là kim loại có một hóa trị nên không cần đọc kèm hóa trị.

Câu 7: Một hợp chất oxit của sắt có thành phần về khối lượng nguyên tố sắt so với oxi là 7:3. Vậy hợp chất đó có công thức hoá học là:

A. Fe₂O₃

B. FeO

C. Fe₃O₄

D. Fe(OH)₂

Đáp án A

Gọi công thức hóa học của oxit sắt cần tìm là Fe₂O_n

Giả sử có 1 mol Fe₂O_n.

=> Khối lượng của Fe trong hợp chất là: 56.2 = 112 gam.

Khối lượng của O trong hợp chất là: 16.n gam.

Ta có: m_Fe : m_O = 7 : 3 hay => n = 3

Công thức oxit cần tìm là Fe₂O₃

Câu 8: Công thức oxit nào có tên gọi không đúng:

A. SO₃: lưu huỳnh đioxit

B. Fe₂O₃ : sắt (III) oxit

C. Al₂O₃: nhôm oxit

D. P₂O₅: điphotpho pentaoxit.

Đáp án A

SO₃: lưu huỳnh đioxit

Câu 9: Một oxit của photpho có phân tử khối là 142đvC. Công thức hóa học của oxit là

A. P₂O₃

B. PO₂

C. P₂O₅

D. P₂O₄

Đáp án C

Gọi x là hóa trị của P

Công thức oxit của P là P₂O_x

=> 62 + 16x = 142 => x = 5

Vậy công thức của oxit là P₂O₅.

Câu 10: Trong hợp chất oxit của kim loại A hóa trị I thì oxi chiếm 17,02% theo khối lượng. Kim loại A là?

A. Li

B. Zn

C. K

D. Na

Đáp án C

Công thức oxit của kim loại A là A₂O

Trong hợp chất oxit của kim loại A thì oxi chiếm 17,02% theo khối lượng

Ta có:

.100% = 17,02% → M_A = 39 (g/mol)

Vậy A là kim loại kali (K).