Xem toàn bộ tài liệu Lớp 5: tại đây
A. Hoạt động cơ bản
(Trang 137 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Quan sát các bức tranh và đọc lời gợi ý dưới tranh, cùng đoán xem đó là bài thơ hoặc câu chuyện nào em đã học
Trả lời
-Tranh 1: Câu chuyện cảm động của nhà văn An-đéc-xen viết về người mẹ rất dũng cảm, rất yêu con.
=> Đó là câu chuyện “Người mẹ”.
-Tranh 2: Bài thơ viết về tình cảm yêu thương sâu sắc, sự hiếu thảo và lòng biết ơn của bạn nhỏ với người mẹ bị ốm.
=> Đó là bài thơ “Mẹ ốm”.
(Trang 138 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2-3-4. Đọc, giải nghĩa và luyện đọc
(Trang 138 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 5. Thảo luận, trả lời câu hỏi:
(Trang 138 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (1) Điều gì gợi cho anh chiến sĩ nhớ tới mẹ? Anh nhớ hình ảnh nào của mẹ?
(Trang 138 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (2) Những hình ảnh so sánh nào cho thấy tình cảm mẹ con thắm thiết, sâu nặng?
(Trang 138 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (3) Anh chiến sĩ đã dùng cách nói như thế nào để làm yên lòng mẹ?
Trả lời
(1) Điều gợi cho anh chiến sĩ nhớ tới mẹ đó là trời mưa lâm thâm, gió rét. Anh nghĩ tới hình ảnh bầm ra ruộng cấy bầm run, run vì thương con.
(2) Những hình ảnh so sánh cho thấy tình cảm mẹ con thắm thiết, sâu nặng là:
• Hình ảnh so sánh cho thấy mẹ thương con: Mạ non bầm cấy mấy đon/ Ruột gan bầm lại thương con mấy lần
• Hình ảnh so sánh cho thấy con thương mẹ: Mưa phùn ướt áo tứ thân/ Mưa bao nhiêu hạt, thương bầm bấy nhiêu
(3) Để làm yên lòng mẹ, anh chiến sĩ đã dùng cách nói:
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi
Anh chiến sĩ nói như vậy để bầm hiểu được là công việc hiện tại của mình không vất vả bằng công việc của bầm ở nhà, bầm không phải lo lắng nhiều cho con.
(Trang 138 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 6. Qua lời tâm tình của người chiến sĩ, em nghĩ gì về người mẹ của anh? Viết tiếp dưới đây để trả lời
Lời tâm tình của anh chiến sĩ cho thấy người mẹ của anh là một phụ nữ Việt Nam điển hình: hiền hậu,…
Trả lời
Lời tâm tình của anh chiến sĩ cho thấy người mẹ của anh là một phụ nữ Việt Nam điển hình: hiền hậu, đảm đang, cần mẫn, cần cù, chăm chỉ, chịu thương chịu khó, yêu thương con vô bờ bến,…
B. Hoạt động thực thành
(Trang 139 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Liệt kê những bài văn tả cảnh đã học trong học kì I vào bảng:
| Tuần | Các bài văn tả cảnh |
|---|---|
| 1 |
Quang cảnh làng mạc ngày mùa Hoàng hôn trên sông Hương Nắng trưa Buổi sớm trên cánh đồng |
| 2 |
Rừng trưa Chiều tối |
| 3 | Mưa rào |
| 4 |
Đoạn văn tả biển Đoạn văn tả con kênh |
| 5 | Vịnh Hạ Long |
| 6 | Kỳ diệu rừng xanh |
| 7 |
Bầu trời mùa thu Đất Cà Mau |
(Trang 139 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Viết vào vở dàn ý của một trong các bài văn trên
Gợi ý: Dàn ý gồm có 3 phần: mở bài, thân bài, kết bài. Xác định nội dung chính mỗi đoạn văn trong từng phần
Trả lời
Lập dàn ý bài: “Mưa rào”
1. Mở bài: Dấu hiệu báo cơn mưa sắp đến.
2. Thân bài: Miêu tả cơn mưa từ lúc bắt đầu đến khi kết thúc.
3. Kết bài: Miêu tả cảnh, vật sau cơn mưa.
(Trang 139 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Đọc thầm bài văn sau: Buổi sáng ở Thành phố Hồ Chí Minh
4. Thảo luận, trả lời câu hỏi:
(Trang 139 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) a. Bài văn miêu tả buổi sáng ở thành phố Hồ Chí Minh theo trình tự nào (trình tự không gian hay thời gian)?
(Trang 140 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) b. Những chi tiết nào cho thấy tác giả quan sát cảnh vật rất tinh tế?
(Trang 140 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) c. Hai câu cuối bài: Thành phố mình đẹp quá! Đẹp quá đi! thể hiện tình cảm gì của tác giả đối với cảnh được miêu tả?
Trả lời
a. Bài văn miêu tả buổi sáng ở Thành phố Hồ Chí Minh theo trình tự thời gian.
b. Tác giả quan sát cảnh vật rất tinh tế qua các chi tiết:
• Tầng tầng, lớp lớp bụi hồng ánh sáng ….. nguy nga, đậm nét;
• Thành phố như bồng bềnh nổi giữa một biển hơi sương
• Cây xanh bỗng oà tươi
• Mặt trời dâng chầm chậm, lơ lửng như quả bóng bay
• Xe chạy nườm nượp đánh thức cả thành phố.
c. Hai câu cuối bài: “Thành phố mình đẹp quá! Đẹp quá đi!” thể hiện sự yêu quý, tự hào, ngưỡng mộ của tác giả với vẻ đẹp của thành phố Hồ Chí Minh lúc bình minh lên.
C. Hoạt động ứng dụng
(Trang 140 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) Tìm hiểu, quan sát một ngày mới bắt đầu ở quê em (hoặc cảnh một đêm trăng đẹp, cảnh trường em trước buổi học, cảnh một khu vui chơi giải trí) và viết lại kết quả quan sát
Trả lời
Đoạn văn 1
Cảnh biển Hạ Long thật đẹp. Sáng sớm biển mơ màng dịu hơi sương. Đi trên bãi biển ta như cảm thấy có hơi nước bốc lên. Khi mặt trời đội biển nhô lên, khung cảnh thật huy hoàng, những con sóng nhẹ rì rào vỗ vào bờ. Mặt nước lấp loáng như dát bạc. Trời xanh thẳm in bóng xuống đáy biển. Buổi trưa, ánh nắng chói chang hắt xuống mặt biển. Nước biển như chuyển sang màu đỏ. Chiều về, mặt trời như chiếc thau đồng đỏ ối từ từ khuất sau những dãy núi. Nước biển nhuốm màu vàng nhạt. Khung cảnh ở đây thật nên thơ. Đứng trước biển, lòng ta như nhẹ nhàng, bình yên hơn.
Đoạn văn 2
Du khách đến Quảng Ngãi không thể quên ghé thăm công viên Ba Tơ ở thành phố quê em. Công viên nằm cạnh dòng sông Trà, nước xanh, bốn mùa êm ả chảy. Những buổi sáng đẹp trời, đến công viên ta sẽ tìm thấy cảm giác vui tươi, bình yên.
Từ xa nhìn lại, công viên thành phố giống như một tấm thảm nhiều màu, cây cỏ còn ướt đẫm sương đêm. Hàng dương cao vút bao bọc phía Bắc và phía Đông công viên. Đứng ở bờ Tây sông Trà, hình ảnh những hàng cây san sát in bóng xuống dưới mặt nước trôi lững lờ. Công viên nằm ở phía Nam. Bước chân vào những lối đi viền gạch đỏ và tráng xi măng đưa ta đến khắp các lối đi trong công viên. Dọc lối đi, những vườn hoa lớn được trồng đủ loại hoa: hoa hồng nhung, hồng bạch, từng khóm hoa hướng dương vàng rực, hoa cúc vàng tươi,… và nhiều các loại hoa nữa khoe sắc dưới ánh nắng chói chang của sớm mai hồng. Đứng cạnh các loại hoa là những cây có hình thù được cắt xén thành những muông thú như lạc vào xứ sở cổ tích thần tiên. Giữa công viên là hai hòn non bộ như hình những quả núi được rừng xanh và muôn thú bảo vệ. Đi về phía Tây ta gặp hồ nước có đủ các loại cá cảnh đang bơi lội. Tiến gần về phía Đông là hai ngọn đồi nhỏ, cỏ mọc xanh rì. Được ngồi trên đó ta có thể nhìn bao quát cảnh công viên. Rải rác khắp công viên là những hàng ghế đá, nằm dưới tán cây mát rượi làm chỗ nghỉ chân cho mọi người.
Khi mặt trời lên cao, ánh mặt trời chiếu xuống mặt sông ánh lên màu đỏ pha vàng rực rỡ. Tất cả hương sắc và mùi vị ở đây tổng hoà thành một hương vị đặc biệt, nếu ai đó lần đầu tiên bước chân đến đây sẽ có những suy nghĩ mong ngày gặp lại.
Công viên đông vui nhất là những ngày chủ nhật, đặc biệt là buổi sáng. Du khách đến chơi, chụp hình làm kỷ niệm. Những đàn chim hót líu lo cùng các em nhỏ chơi đùa thật rộn ràng.
Em yêu công viên, nơi đây đã từng gắn bó với em nhiều kỷ niệm thời thơ ấu. Em mong công viên thành phố quê em giữ mãi vẻ đẹp thơ mộng này.
Đoạn văn 3
Chừng sáu giờ sáng, mặt trời đội biển nhô lên. Ông mặt trời hồng hào như một trái bóng khổng lồ đang lên từ phía đường chân trời. Cả một khoảng trời nước bao la sáng mờ nhuộm màu hồng tươi mát. Lên cao, mặt trời thu nhỏ lại và chuyển từ màu đỏ dịu qua sáng trắng nên loá mắt. Vùng biển cũng theo đó mà được đẩy ra xa hơn, rộng hơn. Nước biển cũng từ xanh sẫm mà nhạt màu dần, lấp loáng ánh trời. Những con sóng biển tinh nghịch đuổi nhau hoài không biết mệt. Sóng biển ở xa nhấp nhô, lăn tắn đến gần bờ bỗng trắng xoá như nụ cười rạng rỡ của biển. Những con sóng trắng chạy miết vào bãi cát mịn, tan ra rồi lại rút nhanh để nhường cho đợt sóng khác. Buổi sáng, nước biển rút dần ra xa, nhường bãi cát mịn màng, thoai thoải cho người đi dạo. Bãi biển giờ đây còn vắng. Lác đác người tập thể dục, tập dưỡng sinh, chơi đá banh, tắm biển…
Các chủ đề khác nhiều người xem