Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10 – Kết Nối Tri Thức: tại đây
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
Nghệ thuật truyền thống của người Việt lâu đời và rất phong phú, mang đặc trưng văn hoá của dân tộc Việt. Trong đó, phương diện văn hoá nghệ thuật âm nhạc đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc với người dân và bạn bè quốc tế. Nhắc đến văn hoá âm nhạc nghệ thuật truyền thống của người Việt, có thể kể đến Quan họ Bắc Ninh, Nhã nhạc cung đình Huế,…..
Câu 2 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
– Trong xu thế giao lưu quốc tế mở rộng hôm nay, sự tồn tại của những giá trị truyền thống lại càng quan trọng bởi nó thể hiện lòng tự tôn và bản sắc dân tộc bao đời. Nó giúp dân tộc ta không bị hoà lẫn với những dân tộc khác trên thế giới mà vẫn giữ được những nét riêng đáng quý trọng.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Thông tin chính được nêu ở câu chủ đề của đoạn văn là gì?
– Ở Việt Nam, nghệ thuật hơn ở những lĩnh vực khác là biểu hiện sâu sắc nhất của tâm tính nhân dân.
2. Chú ý những cứ liệu được sử dụng để đưa ra nhận định về khiếu thẩm mĩ của người Việt.
– Các ngôi chùa nhỏ bé của họ, những căn nhà thấp và tối của họ đều được trang trí cẩn thận.
– Nóc nhà, cột cổng, bình phong đều được trang trí với những màu sắc tươi tắn, nhiều khi sặc sỡ nhưng hài hòa với các màu sắc của phong cảnh, với sự rực rỡ của ánh sáng.
– Trong nhà, gỗ các cây cột được kiên trì đánh bóng, lóng lánh trong màu sắc tự nhiên của nó, hay rực sáng sơn son thiếp vàng.
– Vách, cửa, dầm nhà, đồ gỗ được chạm những đường lượn tinh vi, những cành lá nhẹ nhàng, hay được xoi lộng cẩn thận.
– Những vật bày nhỏ tinh tế và quý giá, tô điểm cho các bàn, hay được cất cẩn thận trong rương hòm của gia đình.
3. Những yếu tố nào đã ảnh hưởng đến nghệ thuật Việt.
– Những yếu tố tôn giáo: Đạo Phật, đạo Lão, đạo Nho
4. Điều gì đã ảnh hưởng đến việc bảo tồn các di sản nghệ thuật Việt?
– Khí hậu nhiệt đới tàn hại và mối mọt
– Hoả hoạn, loạn lạc và chiến tranh
5. Theo tác giả, thiên hướng sáng tạo nổi bật của nghệ thuật Việt là gì?
– Họ tìm cách làm toát ra và biểu hiện trong mọi tác phẩm cái vô hình của mọi vật
6. Kiến trúc Việt Nam có đặc trưng gì? Đặc trưng đó được thể hiện cụ thể như thế nào?
– Họa sĩ và nhà điêu khắc chỉ là một người phụ trợ của kiến trúc sư. Nền kiến trúc chủ yếu có tính tôn giáo. Đặc trưng của nó là hình khối và thể nằm ngang. Nó có xu hướng thể hiện cái vĩ đại và sự bí ẩn, mà nó không tách rời với sở thích về tính đều đặn và đối xứng.
7. Nền điêu khắc Việt Nam có điều gì đáng chú ý?
– Phụ thuộc vào kiến trúc
– Nghệ thuật mà người Việt Nam thành công nhất là điêu khắc gỗ
* Sau khi đọc
Nội dung chính:
Văn bản “Nghệ thuật truyền thống của người Việt” đã cung cấp đến bạn đọc những hiểu biết về các lĩnh vực nghệ thuật, những yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển và bảo tồn của nghệ thuật Việt Nam, sự sáng tạo của người Việt. Trong đó, tác giả đã đề cập cụ thể đến những đặc trưng của kiến trúc Việt Nam.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
– Mục đích viết của tác giả là khẳng định lịch sử lâu đời, sự phong phú và giá trị độc đáo trong nghệ thuật truyền thống của người Việt.
– Mục đích đó được thể hiện ở hầu hết các đoạn trong văn bản.
Câu 2 (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
Câu 3 (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
|
PTBĐ |
Chi tiết |
Tác dụng |
|
Miêu tả |
Nóc nhà, cột cổng, bình phong đều được trang trí với những sắc màu tươi tắn, nhiều khi sặc sỡ nhưng hài hoà |
Thể hiện một cách cụ thể, sinh động vẻ đẹp độc đáo, tinh tế của nghệ thuật Việt |
|
Biểu cảm |
Đồ nữ trang được chế tác với một sự tinh tế và đa dạng vô song Chứng cứ đáng tin cậy về đỉnh cao mà kĩ thuật của các nghệ sĩ Việt Nam đã đạt đến |
Thể hiện thái độ tự hào, ngưỡng mộ của người viết trước vẻ đẹp và truyền thống lâu đời của văn hoá Việt |
|
Nghị luận |
Nghệ thuật đúc đồng phát triển ở một số vùng của Việt Nam ngay từ những thế kỉ đầu Công lịch. Môn nghệ thuật mà người Việt Nam thành công nhất là điêu khắc gỗ |
Đưa ra những lập luận, chứng cứ khách quan, giàu thuyết phục về sự tồn tại lâu đời của văn hoá Việt |
Câu 4 (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
– Tác giả cung cấp rất nhiều thông tin chi tiết để làm rõ những thông tin chính.
VD: Khi trình bày về đặc trưng kiến trúc Việt, tác giả đã cụ thể một số thông tin như: sơ đồ không gian, cấu trúc bên trong, vật liệu xây dựng,… Tác giả thường giới thiệu khái quát đặc điểm chính, sau đó đi vào những chi tiết cụ thể và kín đáo thể hiện thái độ đánh giá của mình về đối tượng.
Câu 5 (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
Tôi tâm đắc với nhận xét “Trong tranh dân gian, nghệ thuật được quan niệm là sự cổ vũ lao động, đạo hiếu, đức hạnh”. Vì tranh dân gian nghệ thuật không chỉ được tạo nên bởi những nét vẽ tinh tế mà ẩn chứa trong đó còn là những bài học nhân sinh quý báu. Đó vừa là cách lưu giữ nghệ thuật, cũng là một cách để ông cha ta bảo ban con cháu sau này.
Câu 6 (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức):
– Tích Thiện am (chùa Bút Tháp) là một công trình kiến trúc vẫn còn giữ được kết cấu, hoa văn trang trí dù đã có qua tu sửa. Điều đó cho thấy việc bảo tồn di sản văn hoá ở Việt Nam hiện đang rất tốt.
Tích Thiện am: là kiến trúc đặc biệt nhất của chùa Bút Tháp. Toà này được kết cấu theo kiểu chồng diêm, với hàng cột ở giữa cao, to, chạy suốt từ tầng 1 lên tầng 3, các vì kèo được làm theo kiểu chồng rường, những đầu đao của 3 tầng mái cong vút. Tầng 1 gồm 5 gian, có các vì kèo kết cấu kiểu giá chiêng đơn giản. Tầng 2 thu lại còn 3 gian, với 4 hàng chân cột. Tầng ba thu lại còn 1 gian, kết cấu khung dựa chủ yếu trên 4 cột cái và 4 cột trốn nhỏ, bộ vì kiểu giá chiêng. Ở 4 góc mái của tầng 3 có 4 thanh ruỗi, chống 4 kẻ góc, ăn chân vào các cột cái. Tất cả các thanh ruỗi này đều chạm hình rồng, mây cuộn, người và thú. Dựa vào kết cấu kiến trúc và hoa văn trang trí, có thể thấy, toà này được dựng vào thế kỷ XVIII và đã được tu sửa vào thế kỷ XIX. Trong Tích Thiện am ở gian giữa đặt Cối kinh – “Cửu phẩm liên hoa” hình bát giác, cao 7,8m, xếp 9 tầng theo kiểu tòa sen, thể hiện 9 kiếp tu của đức Thích Ca Mâu Ni. Chín tầng Cối kinh tạc hàng trăm tượng Phật, hoa lá, chim muông, tập trung chủ đề khuyến thiện trừ ác, giới thiệu hành trang các vị tổ Thiền tông, các đại sư, các cấp độ thăng hoa trên đường lên cõi Niến bàn. Tòa Cửu phẩm liên hoa là tháp gỗ 8 mặt, 9 tầng, được đỡ bởi các hàng chấn song con tiện. Tám mặt của 9 tầng có gắn phù điêu gắn với Phật giáo.
* Kết nối đọc – viết (trang 83 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Kết nối tri thức): Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin mà bạn cho là thú vị sau khi đọc văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt.
Đoạn văn tham khảo:
Sau khi đọc văn bản “Nghệ thuật truyền thống của người Việt”, tôi cảm thấy rất tự hào về những truyền thống văn hoá lâu đời và tốt đẹp của dân tộc ta. Trong đó, tôi rất ấn tượng với nhận xét “Trong tranh dân gian, nghệ thuật được quan niệm là sự cổ vũ lao động, đạo hiếu, đức hạnh”. Vì tranh dân gian nghệ thuật không chỉ được tạo nên bởi những nét vẽ tinh tế mà ẩn chứa trong đó còn là những bài học nhân sinh quý báu. Đó vừa là cách lưu giữ nghệ thuật, cũng là một cách để ông cha ta bảo ban con cháu sau này. Nhờ đó đến nay, tranh dân gian Việt Nam vẫn còn mãi những giá trị, thể hiện được bản sắc của người Việt.