Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây

I. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

– Trong truyện Tam đại con gà, “ông thầy” liên tiếp bị đưa vào hai tình huống;

   + Thầy đồ đi dạy học trò nhưng “thấy mặt chữ nhiều nét rắc rối, không biết chữ gì, học trò lại hỏi gấp, thầy cuống, nói liều…”

   + Khi bị người nhà phát hiện dạy sai, thầy ra sức bao biện để chối tội và giấu dốt.

– Tình huống 1: “ông thầy” giải quyết bằng cách nói liều và còn viện đến thổ công để “chứng giám” một cách hú họa cho sự dốt nát của mình.

– Tình huống 2: “ông thầy” đã giải quyết để bào chữa cho mình bằng một cái “lí sự cùn”

– Qua hai tình huống, cái bản chất “dốt” của thầy đồ đã được bộc lộ rõ. Dốt nhưng vẫn ham khoe giỏi và nhất quyết bao biện cho mình bằng một cái “lí sự cùn” hoàn toàn không thể tin tưởng được.

=>Cái dốt không che đậy được, càng giấu càng lộ ra, càng làm trò cười cho thiên hạ.

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Truyện Tam đại con gà phê phán một loại người, một thói tật xấu trong xã hội: muốn giấu dốt và cố tình che giấu cái dốt một cách liều lĩnh.

II. Luyện tập

Gợi ý:

– Các hành động của thầy đồ:

   + Bảo học trò đọc khe khẽ (thận trọng).

   + Xin đài âm dương (thận trọng).

   + Ngồi bệ vệ trên giường bảo học trò đọc to (đắc chí).

– Các lời nói của thầy chứa đựng sự phi lí:

   + Dủ dỉ là con dù dì, dù dì là chị con công, con công là ông con gà.

   + Dạy học trò biết đến tận tam đại con gà.

=>Thủ pháp nghệ thuật tăng tiến.