Xem toàn bộ tài liệu Lớp 12: tại đây
I. Tìm hiểu đề và lập dàn ý
Câu 1 (sgk, Ngữ văn 12 tập 1, trang 20)
a) Tìm hiểu đề
– Vấn đề nêu lên: sống đẹp
– Với thanh niên, học sinh sống đẹp là sống có ích, có lí tưởng, ước mơ, có ý chí và lòng quyết tâm, biết yêu thương những người xung quanh
– Phẩm chất cần rèn luyện: dũng cảm, kiên trì, cần cù, chăm chỉ,…
– Thao tác lập luận: giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận,…
– Tư liệu thuộc tất cả lĩnh vực của đời sống. Có thể sử dụng ngữ liệu văn học.
b) Lập dàn ý
Mở bài:
– Nêu lên thực trạng lối sống của giới trẻ ngày nay (mặt tích cực và mặt tiêu cực)
– Dẫn nguyên văn câu nói của Tố Hữu
Thân bài:
– Giải thích: sống đẹp là sống có ích, có lí tưởng, có ước mơ, hoài bão,…
– Biểu hiện:
+ Đề ra mục đích, có lí tưởng và nỗ lực để đạt được nó: Tấm gương vượt khó học giỏi, các tấm gương trong văn học (Thầy Nguyễn Ngọc Kí,…)
+ Những người sẵn sàng hi sinh mình, hi sinh tuổi trẻ vì gia đình, quê hương (các anh hùng dân tộc trong thời chiến, các chiến sĩ bộ đội nơi biên giới, hải đảo,…)
+ Sống giàu tình yêu thương, biết quan tâm, giúp đỡ những người xung quanh,…
– Phê phán lối sống ích kỉ, thấy khó khăn thì bỏ cuộc, sống không mục đích, ăn chơi, đua đòi,…
– Biện pháp: rèn luyện, trau dồi hằng ngày, đề ra mục tiêu cho bản thân và cố gắng hoàn thành nó,…
Kết bài:
Khẳng định câu nói của Tố Hữu và ý nghĩa của sống đẹp
Câu 2 (trang 21, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
– Mở bài: nêu vấn đề nghị luận
– Thân bài:
+ Giải thích tư tưởng, đạo lí
+ Phân tích điểm đúng, bác bỏ mặt sai lệch của vấn đề nghị luận
+ Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động cho bản thân
– Kết bài: khái quát lại vấn đề nghị luận
Luyện tập
Câu 1 (trang 21, sgk ngữ văn 12, tập 1)
a)
– Vấn đề tác giả nêu lên: văn hóa và biểu hiện của nó ở con người
– Đặt tên cho văn bản: Văn hóa và con người
b) Các thao tác lập luận:
– Giải thích
– Chứng minh
– Phân tích
– Bình luận
Câu 2 (trang 22, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
a) Mở bài
Nêu vấn đề cần nghị luận
b) Thân bài
– Giải thích:
+ Lí tưởng: đích con người hướng tới, mục đích con người mong muốn đạt được
+ Cuộc sống: giá trị sống, giá trị của mỗi người trong cuộc đời
→ Câu nói nhấn mạnh vai trò, ý nghĩa của lí tưởng đối với mỗi người, nó là ngọn đèn chiếu rọi, soi sáng hành động của mỗi người đạt được mong muốn.
– Phân tích, chứng minh:
+ Lí tưởng có vai trò to lớn đối với mỗi người (giúp con người phấn đấu đạt tới những điều tốt đẹp, khẳng định giá trị của bản thân mình,…)
+ Tuy nhiên, có nhiều người sống không có lí tưởng, hoặc lí tưởng vượt xa khả năng thực tế, cần phê phán những điều đó
– Bài học cho mỗi người:
+ Xác định cho mình mục tiêu phấn đấu rõ ràng
+ Nỗ lực hết mình để đạt mục đích đề ra
c) Kết bài
Khái quát vấn đề nghị luận