Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7 – Cánh Diều: tại đây

1. Định hướng

a) Kể lại một truyện ngụ ngôn là hình thức dùng lời của em để kể cho người khác nghe về một câu chuyện đã học hay đã đọc. Truyện ngụ ngôn được kể lại có thể là truyện Việt Nam hoặc nước ngoài

b) Để kể lại một truyện ngụ ngôn, các em cần chú ý: 

– Lựa chọn truyện ngụ ngôn mà em yêu thích.

– Bám sát cốt truyện nhưng kể lại bằng lời nói và cách diễn đạt của cá nhân người kể. Trong khi kể có thể kết hợp với các yếu tố phi ngôn ngữ (cử chỉ, hành động, nét mặt, điệu bộ,…) để thể hiện được những suy nghĩ, cảm xúc và thái độ của mình sinh động hơn.

– Lập dàn ý cho bài kể

– Khi kể phải phát âm đúng, dùng từ ngữ chính xác, trình bày nội dung rõ ràng, mạch lạc, biết sử dụng ngữ điệu, điệu bộ để hỗ trợ, nhằm giúp cho người nghe tiếp nhận đạt hiệu quả cao nhất, sử dụng những cách nói thủ vị, di dỏm, hài hước.

– Bảo đảm thời gian theo quy định

2. Thực hành

Bài tập: Kể lại truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng”. 

a) Chuẩn bị 

-Xem lại nội dung đọc hiểu truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng

– Chuẩn bị tranh, ảnh và phương tiện trình bày (nếu có). 

b) Tìm ý và lập dàn ý 

– Tìm ý cho bài nói bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:

+ Truyện ngụ ngôn kể về sự kiện gì?

-> Truyện kể về sự kiện: ếch ở dưới giếng lâu ngày nên chỉ thấy bầu trời thông qua miện giếng và thấy bầu trời bé bằng chiếc vung.

+ Truyện có nhân vật chính nào?

-> Nhân vật chính: chú ếch

+ Diễn biến câu chuyện (mở đầu, phát triển, kết thúc) ra sao?

-> Diễn biến câu chuyện: Mở đầu: giới thiệu chú ếch và hoàn cảnh sống-> phát triển: chú ếch kêu to, ra oai với mọi người và nghĩ mình là nhất. Một hôm ra khỏi giếng vẫn giữ thói hung hang ngang tàng -> kết thúc: bị trâu giẫm bẹp.

+ Bài học rút ra từ câu chuyện là gì?

-> Môi trường sống nhỏ hẹp, tù túng, không giao lưu làm hạn chế hiểu biết về thế giới xung quanh. Sống lâu trong môi trường nhỏ hẹp sẽ dần hạn chế sự hiểu biết. Từ những hiểu biết hạn hẹp, dễ trở nên nông cạn, chủ quan, kiêu ngạo sẽ phải trả giá rất đắt

– Lập dàn ý cho bài nói bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:

Mở đầu

Giới thiệu khái quát về truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng. 

Ví dụ: Truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng là một trong những truyện dân gian hay. Tác giả dân gian mượn chuyện loài vật để nêu lên bài học sâu sắc đối với con người.

Nội dung chính

Lựa chọn và sắp xếp các ý tìm được từ truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng theo một trình tự hợp lí. 

Ví dụ: 

+ Khi ếch ở trong giếng (hoàn cảnh sống, suy nghĩ và thái độ của ếch). 

+ Khi ếch ra ngoài giếng (môi trường sống đã thay đổi; hành động và thái độ của ếch; hậu quả).

Kết thúc

+ Nhận xét, đánh giá chung về nhân vật con ếch trong câu chuyện.

+ Nêu ý nghĩa và bài học cho bản thân từ truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng.

c) Nói và nghe

Người nói 

– Dựa vào dàn ý để kể lại truyện ngụ ngôn trước tổ, lớp. 

– Bảo đảm nội dung kể, tránh viết thành văn để đọc; sử dụng điệu bộ sao cho hấp dẫn, lôi cuốn người nghe; sử dụng các phương tiện hỗ trợ phù hợp. 

– Thực hiện đúng thời gian dự kiến; điều chỉnh giọng nói, cách kể; quan sát thái độ, lắng nghe ý kiến phản hồi của người nghe. 

– Có thể trả lời câu hỏi của người nghe trong và sau khi kể.

Người nghe

– Tóm tắt được nội dung câu chuyện do người khác trình bày. 

– Có thể nêu ý kiến của mình nếu thấy có sự khác biệt. 

– Nhận xét được điểm mạnh và điểm yếu về cách thức trình bày của người nói. 

– Đặt câu hỏi về những vấn đề mà bản thân chưa rõ hay muốn rõ hơn.

Bài kể tham khảo

Kính thưa thầy/ cô và các bạn, em tên là….lớp….trường…

Truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng là một trong những truyện dân gian hay. Tác giả dân gian mượn chuyện loài vật để nêu lên bài học sâu sắc đối với con người.

          Truyện kể về con ếch sống lâu ngày dưới giếng, chung quanh nó chỉ có những con vật bé nhỏ và sợ chú ếch, chú lấy làm oai vệ và uy phong coi trời bằng vung. Một ngày nọ chú ra khỏi cái giếng, vẫn giữ thói hung hang, ngang tàng như môi trường chật hẹp đó và đã bị trâu giẫm bẹp.

Qua nhân vật ếch, truyện ngụ ngôn đem lại một bài học đắt giá là môi trường sống nhỏ hẹp, tù túng, không giao lưu làm hạn chế hiểu biết về thế giới xung quanh. Sống lâu trong môi trường nhỏ hẹp sẽ dần hạn chế sự hiểu biết. Từ những hiểu biết hạn hẹp, dễ trở nên nông cạn, chủ quan, kiêu ngạo sẽ phải trả giá rất đắt.

Trên đây là bài kể của em về truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng, cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Rất mong nhận được sự góp ý từ thầy cô và các bạn.

d) Kiểm tra và chỉnh sửa

Người nói	Người nghe
Xem xét lại về việc thể hiện nội dung và cách kể: – Nội dung truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đây giếng được kể đã đúng và đủ chưa? Còn thiếu những gì? -Cách kể còn có những hạn chế nào? – Rút kinh nghiệm về cách phát biểu: cách diễn đạt, ngôn ngữ, cử chỉ, thái độ,…	Rút kinh nghiệm về việc nắm bắt nội dung và cách nghe: – Đã nắm được nội dung, ý nghĩa của câu chuyện và cách kể của bạn chưa? – Thái độ khi nghe bạn kể lại truyện như thế nào? – Việc trao đổi với người nói có hợp lí, đúng mực không?