Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7 – Kết Nối Tri Thức: tại đây

* Trước khi đọc

Câu 1 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): 

– Nếu là một nhà phát minh, em muốn chế tạo chiếc máy biết phát hiện mọi loại bệnh tật chỉ bằng một nút bấm.

Câu 2 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): 

– Nhận định đó gợi cho em mong muốn được khám phá những điều kì thú đó.

* Đọc văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:

1. Suy đoán: Con cá thiết kình này có gì khác thường?  

– Con cá thiết kình này khác thường ở chỗ khi xuất hiện những tia sáng đầu tiên của bình minh, ánh điện của cá thiết kình cũng phụt tắt.

2. Theo dõi: Chú ý chi tiết miêu tả sự xuất hiện của con cá.  

– Có một vật đen nổi len khỏi mặt nước độ một mét. Đuôi nó quẫy làm nước biển sủi bọt

3. Theo dõi: Cuộc đuổi bắt con cá của chiếc tàu chiến. 

– Toàn thể đoàn thủy thủ hô ba lần. Giờ chiến đấu đã điểm. Mấy phút sau hai ống khói nhả ra những cuộn khói đen, boong tàu rung lên vì áp lực cao cảu nồi hơi. Chân vịt bắt đầu quay. Tàu phi thẳng về phía con cá. Nó để con tàu tiến lại gần mới đủng đỉnh tránh ra xa. Cuộc đuổi bắt kéo dài bốn mươi lăm phút, nhưng tốc độ tàu chiến không theo kịp con cá.

4. Dự đoán: Mũi lao đã đâm trúng vật gì?  

– Mũi lao đâm trúng một vật gì đó bằng kim loại.

5. Hình dung: Hình dáng bên ngoài của chiếc tàu ngầm.  

-Dài khoảng 8m, cân đối, có vỏ bọc thép.

6. Đối chiếu: Điều em đã dự đoán khi đọc phần (2) của văn bản có phù hợp với điều được các nhân vật khám phá ở đây không?  

– Điều em dự đoán phù hợp với điều được các nhân vật khám phá.

* Sau khi đọc

Nội dung chính: 

Văn bản kể về cuộc chiến đấu của chiếc tàu ngầm với con cá khổng lồ.

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:

Câu 1 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): 

Những chi tiết miêu tả hình dáng lạ lùng của con cá thiết kình trong phần (1) của đoạn trích:

– Cùng với những tia sáng đầu tiên của bình minh, ánh điện của con cá thiết kình cũng phụt tắt.

– Màu đen, nổi lên mặt nước độ một mét.

– Không dài quá tám mét. Cả ba chiều đều cân đối.

– Lỗ mũi to, vọt lên hai cột nước cao tới bốn mét.

– Tốc độ nhanh hơn tốc độ của tàu.

Câu 2 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

– Cuộc chạm trán trên đại dương dẫn ba nhân vật Pi-e A-rôn-nác, Công-xây và Nét Len vào cuộc phiêu lưu ở không gian trên mặt biển, cụ thể là trên một con tàu ngầm.

– Lúc ấy, không gian này xa lạ với họ.

Câu 3 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

– Nhan đề Hai vạn dặm dưới biển đã thể hiện ước mơ khám phá tận sâu dưới đáy biển – nơi còn nhiều bí ẩn của Giuyn Véc-nơ và những người cùng thời với ông.

– Ước mơ ấy ngày nay đã được hiện thực hóa: con người có thể lặn sâu xuống dưới biển, đã có những tàu ngầm, con người đã có nhiều hiểu biết về đại dương.

Câu 4 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Nhà văn đã sáng tạo ra hình ảnh chiếc tàu ngầm dựa trên cơ sở hiện thực:

– Tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển của Véc-nơ ra đời năm 1870.

– Khi đó, tàu ngầm đang được thử nghiệm ở mức độ sơ khai.

Câu 5 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

– Câu chuyện được kể từ góc độ của một người trong cuộc khiến cho câu chuyện trở nên chân thật hơn. Người kể chuyện lúc này không phải là người kể chuyện toàn tri, biết tất cả mọi việc. Người đọc được dẫn dắt theo sự hiểu biết của nhân vật trong cuộc, cũng khám phá như nhân vật trong cuộc, bất ngờ như nhân vật trong cuộc.

– Người kể chuyện ngôi thứ nhất là một nhà khoa học sẽ cho người đọc có những suy luận cùng văn bản một cách lô-gíc hơn. Câu chuyện được kể lại từ một nhân vật có hiểu biết, điềm tĩnh, dễ đi vào lòng người đọc hơn so với các nhân vật khác.

Câu 6 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

– “Nếu đây đúng là một chiếc tàu thì nhất định phải có máy móc làm nó chuyển động và người điều khiển chứ!”

–  “Chắc là như vậy! […] Nhưng tôi đứng trên hòn đảo di động này đã ba tiếng đồng hồ mà chẳng thấy một dấu hiệu nào của sự sống cả.”

– “Chính chúng ta đã biết rõ hơn ai hết tốc độ con tàu này! Muốn đạt tốc độ đó cần có máy móc; muốn điều khiển máy móc, phải có thợ. Từ đó tôi kết luận rằng… chúng ta đã thoát chết!”

– “Thế là tính mạng chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào ý muốn của những người điều khiển con tàu này! Họ cho tàu lặn xuống là chúng tôi toi mạng ngay! Còn nếu họ không làm như vậy thì tôi chẳng nghi ngờ gì khả năng đặt quan hệ với họ. Nếu họ không chế tạo dưỡng khí bằng phương pháp hóa học thì thỉnh thoảng họ cũng phải cho tàu nổi lên mặt biển để dự trữ không khí mới. Như vậy, phải có một lỗ thủng nào đó để lấy không khí vào trong tàu.”

Câu 7 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

– Đề tài: khám phá đại dương

– Hiện nay đề tài này còn nhận được sự quan tâm cuả mọi người vì đại dương bao la vẫn còn rất nhiều điều thú vị mà con người muốn khám phá.

Câu 8 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

– Theo em chúng ta cần nâng cao ý thức và sử dụng nhưng công cụ thân thiện với môi trường biển để chinh phục đại dương

* Viết kết nối với đọc

Bài tập (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) kể tiếp (theo tưởng tượng của em) về sự kiện diễn ra sau tình huống nhân vật “tôi”, Công-xây và Nét Len bị kéo vào bên trong con tàu ngầm.

Đoạn văn tham khảo:

Sau khi vào trong chiếc tàu ngầm, tôi đã phải sửng sốt về nó. Ở trong tàu không khác gì một chiếc tàu bình thường. Nước không thể xâm nhập vào đây, và tất cả đều cười nói bình thường, không có dấu hiệu gì của việc thiếu không khí. Chúng tôi được dẫn đi gặp thuyền trưởng Nê-mô. Trông ông cao to, lực lưỡng và là người có chiều sâu. Vậy là chúng tôi sống rồi. Như tôi đã nói, chẳng nghi ngờ gì khả năng đặt quan hệ với những người trên chiếc tàu ngầm này.