Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây

A. Soạn bài Lựa chọn trật tự từ trong câu (ngắn nhất)

I.Nhận xét chung

Câu 1 :

Có thể thay đổi câu in đậm theo các cách sau:

   1) Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ.

   2) Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất.

   3) Thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất.

   4) Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét.

Câu 2 :

Tác giả lựa chọn trật tự như đoạn trích vì:

   – Lặp lại từ “roi” ở đầu câu nhằm liên kết với câu trước.

   – Từ “thét” cuối câu để liên kết với câu sau.

   – Cụm từ “gõ đầu roi” ở đầu câu nhằm nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.

Câu 3 :

So sánh hai cách viết sau:

-Mẹ đi chợ, chiều mới về.

⇒Hứa hẹn

-Mẹ đi chợ chiều mới về.

⇒Thông báo

II.Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ

Câu 1 :

Trật tự từ trong nững bộ phận in đậm dưới đây thể hiện điều gì?

a. Thể hiện thứ tự trước sau của các hành động: giật phắt, chạy … chạy đến.

b. Thứ bậc cao thấp (cai lệ, người nhà lí trưởng tương ứng với roi song, tay thước và dây thừng).

Câu 2 :

Trong những cách đã cho, cách (a) tạo sự cân xứng, nhịp nhàng, tạo sự hài hòa về ngữ âm.

Câu 3 :

Tác dụng của việc lựa chọn trật tự từ trong câu

   – Nhấn mạnh đặc điểm của sự vật hiện tượng.

   – Liên kết các câu lại với nhau.

   – Đảm bào hài hòa về mặt ngữ âm của lời nói.

   – Thể hiện thứ tự trước sau các sự việc ….

III.Luyện tập

Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm dưới đây:

a- Bác kể tên các anh hùng dân tộc theo thứ tự xuất hiện của các vị ấy trong lịch sử. b- “Đẹp vô cùng Tổ Quốc ta ơi!” ⇒ nhấn mạnh vẻ đẹp của non sông đất nước mới giải phóng và cảm xúc của nhà thơ.

“Hò ô tiếng hát” ⇒ tạo vần (ô và át), tạo cảm giác kéo dài thể hiện sự mênh mông của sông nước.

c- Phép lặp. Liên kết chặt chẽ với câu trước và thể hiện thái độ bất cần của cô gái.

B. Kiến thức cơ bản

– Trong một câu có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ, mỗi cách đem lại hiệu quả diễn đạt riêng. Người nói (người viết) cần biết lựa chọn trật tự từ thích hợp với yêu cầu giao tiếp.

– Trật tự từ trong câu có thể:

+ Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng, hoạt động, đặc điểm (như thứ bậc quan trọng của sự vật, thứ tự trước sau của hoạt động, trình tự quan sát của người nói,…).

+ Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.

+ Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.

+ Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm của lời nói.