Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây
I. Lượt lời trong hội thoại
Câu 1 (trang 102 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Trong cuộc hội thoại giữa bé Hồng và người cô, mỗi nhân vật:
+ Hồng có 2 lượt lời.
+ Người bà cô có 6 lượt lời.
Câu 2 (trang 102 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Trong cuộc thoại đó, có 2 lần Hồng được nói nhưng cậu im lặng không nói. Sự im lặng thể hiện nỗi đau đang giày xéo cậu, cậu đang nén lại nỗi đau, nhẫn nhịn, không để bị tác động trước lời của bà cô.
Câu 3 (trang 102 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Hồng không cắt lời vì: Bà cô ở vai trên và cậu tin tưởng mẹ, hiểu được tâm địa bà cô
II. Luyện tập
Câu 1 (trang 102 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):
Qua cách miêu tả cuộc thoại giữa các nhân vật cai lệ, người nhà lí trưởng, chị Dậu và anh Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ (Ngữ văn 8, tập 1, tr.28), tính cách của mỗi nhân vật được thể hiện:
– Cai Lệ: Hống hách, hung hăng, ngạo mạn, độc ác
– Anh Dậu: Hiền lành, nhút nhát
– Chị Dậu: Hiền lành, yêu thương chồng con và có sức phản kháng mãnh liệt
Câu 2 (trang 103 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):
a) Sự chủ động tham gia cuộc thoại của chị Dậu với cái Tí phát triển ngược chiều nhau: Lúc đầu, Cái Tí nói rất nhiều còn chị Dậu chỉ im lặng. Nhưng sau đó, cái Tí nói ít hẳn đi, ngược lại chị Dậu lại nói nhiều hơn.
b) Cách miêu tả của nhà văn như vậy phù hợp với sự phát triển tính cách của các nhân vật: Cái Tí khi chưa biết bị bán thì vẫn nói chuyện nhiều, rất hồn nhiên, nó vui với cuộc sống hiện tại bên gia đình, nhưng khi biết bị bán nó sợ hãi, đau đớn nên nói ít hẳn, chỉ còn lời van xin tha thiết. Chị Dậu vì bị buộc phải bán con lại sắp phải thông báo tin dữ cho con nên chịu chỉ im lặng, nén nỗi đau, lúc sau khi đã nói ra sự thật, chị phải nói nhiều để vừa an ủi, vừa thuyết phục hai đứa con nghe theo lời mình.
c) Việc tô đâm sự hồn nhiên và hiếu thảo của cái Tí khiến cho bi kịch của câu chuyện nhà chị Dậu càng tăng thêm: chị Dậu thì càng xót xa hơn khi phải bán đi đứa con vừa đảm đang lại vừa ngoan ngoãn. Cái Tí mất đi cuộc sống tự do, hồn nhiên của nó, cuộc sống từ đây đầy nỗi bất hạnh.
Câu 3 (trang 107 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):
Sự “im lặng” của nhân vật tôi trong câu chuyện Bức tranh của em gái tôi ( sgk Ngữ văn 6, tập hai) biểu thị:
+ Sự ngạc nhiên, hãnh diện của nhân vật “tôi” trước bức tranh em gái vẽ mình
+ Sự xấu hổ vì trước đó nhân vật tôi đã đố kị, đối xử không tốt với em, vậy mà em lại yêu thương mình đến vậy
Câu 4 (trang 107 Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):
Cả hai nhận định trên đều đúng trong từng trường hợp khác nhau:
– “Im lặng là vàng” trong trường hợp cần giữ bí mật, hoặc nếu trong cuộc hội thoại có xảy ra cãi vã, nóng giận quá mức thì nên im lặng để giữ hòa khí.
– Im lặng trước bất công, sai trái thì sẽ là đớn hèn như suy nghĩa của Tố Hữu.