Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây

I. Chức năng của tình thái từ

Câu 1 (trang 80 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

– Ví dụ (a): nếu bỏ từ à thì câu không còn là câu nghi vấn.

– Ví dụ (b): nếu bỏ từ đi thì câu không còn là câu cầu khiến.

– Ví dụ (c): nếu bỏ từ thay thì câu không còn là câu cảm thán.

Câu 2 (trang 80 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

Ở ví dụ (d), từ ạ biểu thị sắc thái kính trọng, lễ phép của người nói.

II. Sử dụng tình thái từ

Câu 1 (trang 81 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

– Bạn chưa về à? (hỏi thân mật, quan hệ ngang hàng)

– Thầy mệt ạ?(hỏi kính trọng, lễ phép, quan hệ trên dưới theo độ tuổi và thứ bậc xã hội)

– Bạn giúp tôi một tay nhé! (cầu khiến thân mật, gần gũi, quan hệ ngang hàng)

– Bác giúp cháu một tay ạ! (cầu khiến kính trọng, quan hệ trên dưới )

Luyện tập

Câu 1 (trang 81 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

b. Nhanh lên nào, anh em ơi!

c. Làm như thế mới đúng chứ!

e. Cứu tôi với!

i. Nó thích hát dân ca Nghệ Tĩnh kia.

Câu 2 (trang 82 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

a. Chứ: nghi vấn, điều được hỏi ít nhiều đã được khẳng định

b. Chứ: nhấn mạnh điều đã khẳng định, cho là không thể khác được.

c. Ư: hỏi với thái độ phân vân

d. Nhỉ: Hỏi với thái độ thân mật

e. Nhé: Dặn dò với thái độ thân mật

g. Vậy: thái độ miễn cưỡng

h. Cơ mà: thái độ thuyết phục

Câu 3 (trang 83 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

– Nó là học sinh mà.

– Đừng trêu nữa, nó khóc đấy!

– Tôi phải gặp nó chứ lị.

– Con chỉ nói mẹ biết thôi.

– Con thích mua váy cơ.

– Hôm nay cả nhà mình ở nhà vậy.

Câu 4 (trang 83 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

– Học sinh với thầy giáo hoặc cô giáo:

      Thầy không tới lớp ạ?

– Bạn nam với bạn nữ cùng lứa tuổi:

      Bạn sẽ cho mình mượn cuốn sách này chứ?

– Con với bố mẹ

      Mẹ mệt ạ?

Câu 5 (trang 83 Ngữ Văn 8 tập 1):

Một số tình thái từ địa phương Nam bộ

      + Ha (như từ hả trong từ ngữ toàn dân): Chiếc váy này đẹp quá ha?

      + Nghen (nhé): Em ở nhà một mình nghen.

      + Há (nhỉ): Lạnh quá chú Năm há!

      + Mừ (mà): Má hứa với con rồi mừ!

      + Đa (nhỉ): Bữa nay coi bộ bà khó tính dữ đa.