Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây

A. Hoạt động khởi động

(trang 99, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Đọc diễn cảm một đoạn thơ/ đoạn văn/ bài ca dao về địa phương em và nêu một vài nét đặc sắc về nội dung hoặc nghệ thuật của đoạn thơ/ đoạn văn/ bài ca dao đó.

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. (trang 99, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Chương trình địa phương

a. Lập danh sách những nhà văn, nhà thơ ở thành phố/ tỉnh nơi em đang sinh sống theo mẫu sau:

Địa phương:………………………….

STT	Họ và tên	Bút danh	Năm sinh	Năm mất	Tác phẩm chính
1	VD: Nguyễn Công Trí	Hàn Mặc Tử	1912	1940	Đây thôn vĩ dạ, Bến lên, Tình quê, Mùa xuâ chín, Đêm xuân cầu nguyện, Trường tương tư

b. Chép lại một đoạn thơ/ đoạn văn viết về quê hương giới thiệu tóm tắt về tác giả, tác phẩm (hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật)

Trả lời:

a. Lập danh sách những nhà văn, nhà thơ ở thành phố/ tỉnh nơi em đang sinh sống:

Địa phương: Nam Định

STT	Họ và tên	Bút danh	Năm sinh	Năm mất	Tác phẩm chính
1	VD: Nguyễn Công Trí	Hàn Mặc Tử	1912	1940	Đây thôn vĩ dạ, Bến lên, Tình quê, Mùa xuâ chín, Đêm xuân cầu nguyện, Trường tương tư
2	Nguyễn Hoàng Ca	Nguyễn Ngọc Tấn	1928	1968	Trăng sáng (1960), Đôi bạn (1962), “Người mẹ cầm súng”, “Những sự tích ở đất thép”, “Mẹ vắng nhà”, “Những đứa con trong gia đình”,…
3	Nguyễn Trọng Bính	Nguyễn Bính	1918		Lỡ Bước Sang Ngang (Thơ 1940) , Tâm Hồn Tôi (Thơ 1940) , Hương Cố Nhân….

b. Chép lại một đoạn thơ/ đoạn văn viết về quê hương giới thiệu tóm tắt về tác giả, tác phẩm (hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật):

+ Tác giả: NGUYỄN BÍNH

      • Nguyễn Bính tên thật là Nguyễn Trọng Bính, sinh năm 1918 tại xã Đồng Đội, Huyện Vụ Bản, Tỉnh Nam Định (hiện nay đã được đổi lại là Hà Nam Ninh); ông lấy bút hiệu Nguyễn Bính.

      • Năm 1947, Nguyễn Bính tham gia kháng chiến chống Pháp ở Miền Nam. Đến

      • Năm 1954, khi Hiệp định Genève chia đôi đất nước, Nguyễn Bính tập kết về Bắc năm 1955 và được bố trí phục vụ trong Hội Nhà văn ở Hà Nội một thời gian.

      • Năm 1956, Ông được giao nhiệm vụ phụ trách tờ TRĂM HOA (nguyên văn trong tài liệu của Hội Nhà văn);

      • Đến năm 1958, Nguyễn Bính chuyển về tỉnh nhà Nam Định và phục vụ trong Ty Văn Hoá Nam Định cho đến ngày ông từ giã cõi đờị

      • Nguyễn Bính chết ngày 20-1-1966, những ngày cuối năm Ất Tị.

+ Trích dẫn bài thơ: LỠ BƯỚC SANG NGANG:

Đêm qua mưa gió đầy giời

Mà trong hồn chị có người đi qua

Em về thương lấy mẹ già

Đừng mong ngóng chị nữa mà uổng công

Chị giờ sống cũng bằng không

Coi như chị đã ngang sông đắm đò

+ Thông tin về bài thơ:

      • Bài thơ kể về câu chuyện của một người con gái: Cô bị mẹ cha bán gả cho người mà mình không yêu, phải lên xe hoa từ năm mười bảy tuổi. Bỏ lại sau lưng mối tình đầu vừa chớm nở, bỏ lại vườn dâu, bỏ lại mẹ già, người con gái ấy đi một chuyến đi định mệnh “Rồi đây sóng gió ngang sông/Đầy thuyền hận, chị lo không tới bờ”.

      • Bài thơ này đã được nhạc sĩ Song Ngọc phổ nhạc thành bài hát cùng tên.

2. (trang 100, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Tìm hiểu dấu ngoặc kép

a. Cho biết tác dụng của dấu ngoặc kép trong các đoạn trích dưới đây:

(1) Ngày mồng một đầu năm hiện lên trên tử thi em bé ngồi giữa những bao diêm, trong đó có một bao đã đốt hết nhẵn. Mọi người bảo nhau: “Chắc nó muốn sưởi cho ấm!.” Nhưng chẳng ai biết những cái kỳ diệu em đã trông thấy, nhất là cảnh huy hoàng lúc hai bà cháu bay lên để đón lấy những niềm vui đầu năm. “

(2) Hàng loạt vở kịch như “tay người đàn bà”, “giác ngộ”,” bên kia sông đuống” ra đời .

b. Chỉ ra ý nghĩa của dấu ngoặc kép trong các câu sau:

(1) Tre với người như thế đã mấy nghìn năm.một thế kỉ “văn minh”,”khai hóa”của thực dân cũng không lm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi vs người.

(2) Có người cho rằng: Bài toán dân số……….. “sáng mắt ra”…

c. Điền các từ ngữ trực tiếp, đặc biệt, được dẫn vào đoạn dưới đây:

Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu từ, ngữ, câu, đoạn dẫn…………………; đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa …………………….có hàm ý mỉa mai; đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san………….

Trả lời:

a. Tác dụng của dấu ngoặc kép:

(1) Đánh dấu lời dẫn trực tiếp của mọi người

(2) Đánh dấu tên các vở kịch

b. Chỉ ra ý nghĩa của dấu ngoặc kép trong các câu:

(1) Ý nghĩa của dấu ngoặc kép trong đoạn văn: Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt mang hàm ý mỉa mai

(2) Ý nghĩa của dấu ngoặc kép trong đoạn văn: Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt thể hiện sự giác ngộ, thông suốt

c. Điền các từ ngữ trực tiếp, đặc biệt, được dẫn vào đoạn:

Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu từ, ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp; đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt có hàm ý mỉa mai; đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san… được dẫn.

C. Hoạt động luyện tập

1. (trang 101, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Luyện nói: thuyết minh về một thứ đồ dùng

a. Lập dàn ý cho một trong hai văn thuyết minh

Đề 1: Thuyết minh về cái phích nước

Đề 2: Thuyết minh về cây bút máy

Trả lời:

Học sinh tham khảo bài mẫu tại link sau:

Đề 1: Thuyết minh về cái phích nước: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/thuyet-minh-ve-cai-phich-nuoc.jsp

Đề 2: Thuyết minh về cây bút máy: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/thuyet-minh-ve-chiec-but-bi.jsp

b. Trò chơi

2. (trang 101, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Chỉ ra tác dụng của dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép và dấu hai chấm trong các đoạn trích sau:

a. Người ta cấm hút thuốc ở tất cả những nơi công cộng, phạt nặng những người vi phạm (ở Bỉ , từ năm 1987 , vi phạm lần thứ nhất phạt 40 đô la , tái phạm phạt 500 đô la) . Khắp nơi , những tài liệu , khẩu hiệu ………….. Chỉ trong vài năm chiến dịch chống thuốc lá nàu dã làm giảm hẳn số người hút , và người ta đã thấy triển vọng có thể nêu lên khẩu hiệu cho những năm cuối thế kỉ XX : ” Một châu Âu ko còn thuốc lá ”

b, có ý kiến cho rằng : ” Nguyễn Khuyến là một trong nhữn nhà thơ đặc biệt của làng cảnh Việt Nam ” . Điều đó thể hiện rất rõ qua những sáng tác về thiên nhiên , nhất là qua chùm thơ : ” Thu vịnh ” , ” Thu điếu ” , ” Thu ẩm ”.

Trả lời:

a) Tác dụng:

      • Dấu ngoặc đơn: Dùng để dánh dấu phần bổ sung.

      • Dấu hai chấm: Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép).

      • Dấu ngoặc kép: Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp.

b) Tác dụng của dấu hai chấm:

      • Thứ nhất: Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép).

      • Thứ hai: Đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó.

Tác dụng của dấu ngoặc kép:

      • Thứ nhất: Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp.

      • Thứ hai: Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san… được dẫn.

3. (trang 102, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Đặt câu về các sản phẩm của một nhà văn địa phương trong danh sách em đã sưu tầm được trong đó có sử dụng dấu ngoặc kép

Trả lời:

– Hàng loạt tác phẩm như ” Bỉ vỏ”, “Những ngày thơ ấu”, “Trời xanh”,… đã làm nên tên tuổi của Nguyên Hồng.

Chú thích: Quê của nhà văn Nguyên Hồng ở Hải Phòng.

– ” Lão Hạc” là tác phẩm tiêu biểu về đề tài người nông dân trước CMT8 của Nam Cao

Chú thích: Quê của nhà văn Nam Cao là ở Hà Nam.

D. Hoạt động vận dụng

(trang 102, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Viết bài tập làm văn số 3

Chọn 1 trong các đề văn sau để làm bài văn thuyết minh (làm tại lớp)

Đề 1: Giới thiệu về chiếc áo dài Việt Nam

Đề 2: Thuyết minh về chiếc kính đeo mắt

Đề 3: Thuyết minh về một đồ vật mà em yêu thích

Trả lời:

Học sinh tham khảo bài mẫu tại link sau:

      • Đề 1: Giới thiệu về chiếc áo dài Việt Nam

Link 1: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/dan-y-thuyet-minh-ve-ao-dai.jsp

Link 2: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/thuyet-minh-ve-ao-dai.jsp

Link 3: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/gioi-thieu-ve-chiec-ao-dai-viet-nam.jsp

Link 4: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/thuyet-minh-ve-chiec-ao-dai-viet-nam.jsp

      • Đề 2: Thuyết minh về chiếc kính đeo mắt: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/thuyet-minh-ve-kinh-deo-mat.jsp

      • Đề 3: Thuyết minh về một đồ vật mà em yêu thích: https://vietjack.com/van-mau-lop-8/thuyet-minh-ve-do-dung-hoc-tap-sinh-hoat.jsp