Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
A. Soạn bài Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 53 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Phần câu in đậm ở ví dụ a) là lời nói, vì trước đó có từ nói trong phần lời của người dẫn. Nó được ngăn cách khỏi phần câu đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
Câu 2 (trang 53 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Phần in đậm ở ví dụ b) là ý nghĩ vì trước đó có từ nghĩ. Nó cũng được ngăn cách bởi dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
Câu 3 (trang 53 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Có thể thay đổi vị trí của hai bộ phận. Khi đó, hai bộ phận sẽ ngăn cách với nhau bằng dấu ngoặc kép và dấu gạch ngang.
Cách dẫn gián tiếp
Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Phần in đậm là lời nói. Nó không được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng các dấu. Đây là nội dung của lời khuyên như có thể thấy ở từ “khuyên” trong phần lời của người dẫn.
Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Phần in đậm là ý nghĩ, vì có từ “hiểu” trong lời của người dẫn ở phía trước. Giữa ý nghĩ được dẫn và phần lời của người dẫn có từ “rằng” (trong một số trường hợp, có thể thay bằng từ “là”).
Luyện tập
Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
– Đoạn a): Phần trong ngoặc kép là lời dẫn trực tiếp – dẫn ý.
– Đoạn b): Phần trong ngoặc kép là lời dẫn trực tiếp – dẫn ý.
Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
| Dẫn trực tiếp | Dẫn gián tiếp | |
| a | Trong báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Chúng ta phải ghi nhớ… của một dân tộc anh hùng”. | Trong báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy (rằng) chúng ta phải ghi nhớ… của của một dân tộc anh hùng. |
| b | Giản dị là một đức tính thường trực của Bác Hồ, đúng như Thủ tướng Phạm Văn Đồng Nhận định: “Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, Hồ Chủ tịch cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết…”. | Thủ tướng Phạm Văn Đồng cho rằng Bác Hồ giản dị trong mọi mặt: giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, trong cả lời nói và bài viết, vì Người muốn nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được. |
| c | “Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình” – Nhà văn hóa Đặng Thai Mai khẳng định. | Nhà văn hóa Đặng Thai Mai khẳng định rằng người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình. |
Câu 3 (trang 55 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Có thể tham khảo đoạn văn sau:
Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói hộ với chàng Trương rằng nếu chàng còn nhớ đến chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, nàng sẽ trở về.
B. Kiến thức cơ bản
1. Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của nhân vật, người, được, lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép
2. Dẫn gián tiếp, tức là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật có điều chỉnh cho thích hợp, lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc kép
VD:
– Lời dẫn gián tiếp: Trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa nói với ông họa sĩ anh và công việc là đôi.
– Lời dẫn trực tiếp:
Trong truyện Lặng lẽ Sa Pa nhân vật anh thanh niên khi nói về công việc với ông họa sĩ: “Và, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi sao gọi là một mình được?”