Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
A. Soạn bài Miêu tả trong văn bản tự sự (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 92 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
– Những yếu tố tả người trong đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”:
+ Tả chung vẻ đẹp của hai chị em:
Mai cốt cách tuyết tinh thần
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
+ Tả riêng Thúy Vân:
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
+ Tả riêng vẻ đẹp của Thúy Kiều:
càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
– Yếu tố tả cảnh trong đoạn trích Cảnh ngày xuân:
+ Ngày xuân con én đưa thoi,…
+ Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
+ Gần xa nô nức yến anh,
+ Dập dìu tài tử giai nhân
Ngựa xe như nước áo quần như nêm
+ Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay
+ Tà tà bóng ngả về Tây
+ Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
– Nếu không có những yếu tố miêu tả thì nội dung của đoạn trích sẽ nghèo nàn và đơn giản. Trong trường hợp xem xét ở trên, giả sử tước bỏ yếu tố miêu tả thì giống như đã tước bỏ hầu hết nội dung của đoạn trích, chỉ còn lại một số câu thơ kể chuyện.
Câu 2 (trang 92 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):Đoạn văn kể chuyện chị em Thúy Kiều đi chơi tiết Thanh minh
Trời tháng ba thật đẹp. Bầu trời trong sáng với đàn chim én chao lượn. Bao nhiêu tài tử giai nhân nô nức đổ về lễ hội. Ngựa xe đông như nước chảy. Quần là, áo lượt của các chàng và các nàng dập dìu chen nhau chật như nêm. Những đôi dày của những bàn chân nam thanh, nữ tú lướt nhẹ êm trên thảm cỏ xanh. Người ta đổ dồn hết lên những gò đống để rắc vàng thoi, đốt tiền giấy, thắp hương cho những ngôi mộ. Chị em Thúy Kiều cũng hòa lẫn trong số người mải mê, say sưa đó. Khi bóng đã tà tà ngả về tây, chị em Thúy Kiều thơ thẩn dan tay ra về. Lúc này họ bước chầm chậm theo một dòng suối nhỏ, nước trong vắt. Dòng nước uốn quanh, chảy chầm chậm, luồn dưới một cây cầu nho nhỏ trông thật thơ mộng. Tâm trạng mọi người cũng xao xuyến, nao nao.
Câu 3 (trang 92 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Kiều là một cô gái sắc sảo về trí tuệ và mặn mà về tâm hồn. Vẻ đẹp của Kiều nổi bật ở đôi mắt đẹp, trong sáng, long lanh, linh hoạt như làn nước mùa thu. Đôi mắt đó là cửa sổ tâm hồn, thể hiện phần tinh anh của trí tuệ. Không những vậy, đôi lông mày của Kiều còn thanh tú như nét núi mùa xuân. Vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành ấy của Kiều khiến hoa phải ghen, liễu phải hờn. Về sắc thì có một mình Kiều là nhất, về tài thì may ra có người thứ hai. Kiều không chỉ đẹp, có tài cầm, kỳ,thi, họa mà còn thông minh. Đó là sự thiên bẩm xuất chúng.
B. Kiến thức cơ bản
– Trong văn bản tự sự, sự miêu tả cụ thể, chi tiết về cảnh vật, nhân vật và sự việc có tác dụng làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động
– Chú ý: yếu tố miêu tả được sử dụng để làm cho bài văn tự sự trở nên hấp dẫn, nhưng không nên sa đà vào miêu tả.