Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây

A. Soạn bài Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí (ngắn nhất)

I.Tìm hiểu bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.

Câu hỏi (trang 35 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

a. Văn bản trên bàn về giá trị của tri thức và vai trò của những người trí thức.

b. Bố cục văn bản: 3 phần

– Phần 1: từ đầu đến “tư tưởng ấy” – Mở bài, giới thiệu vấn đề.

– Phần 2: tiếp theo đến “xuất khẩu gạo trên thế giới” – Thân bài, nêu lên sức mạnh của tri thức nói chung và tri thức với cách mạng.

– Phần 3: còn lại – Kết bài, khái quát về tri thức với nước ta.

c. Các câu văn mang luận điểm chính của bài:

– Tri thức là sức mạnh.

– Ai có tri thức thì người ấy có sức mạnh.

– Tri thức đúng là sức mạnh.

– …người có tri thức thâm hậu có thể làm được những việc mà nhiều người khác không làm nổi.

– Tri thức cũng là sức mạnh của cách mạng.

– …cần phải có biết bao nhà trí thức tài năng trên mọi lĩnh vực!

d. Bài văn chủ yếu sử dụng phép lập luận chứng minh và phân tích.

e.

– Nghị luận về sự việc, hiện tượng đời sống là từ sự việc, hiện tượng, lập luận, khái quát và nêu lên những vấn đề tư tưởng, đạo lí đời sống.

– Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí: giải thích, chứng minh, bình luận làm sáng tỏ một vấn đề tư tưởng, đạo đức, lối sống.

Luyện tập

Câu hỏi (trang 37 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

a.Văn bản thời gian là vàng là bài nghị luận về tư tưởng, đạo lí.

b, Văn bản nghị luận về giá trị của thời gian. Các luận điểm chính:

– Thời gian là sự sống.

– Thời gian là thắng lợi.

– Thời gian là tiền.

– Thời gian là tri thức.

c, Phép lập luận phân tích và chứng minh

Các luận điểm trình bày theo lối diễn dịch. Tất cả đều làm rõ luận điểm chính: Thời gian là vàng. Các dẫn chứng đều cụ thể với từng khía cạnh. Vì vậy người đọc thấy rằng quả đúng thời gian là vàng, phải biết quý trọng thời gian.

B. Kiến thức cơ bản

Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí là bàn về một vấn đề thuộc lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống của con người

– Yêu cầu về nội dung của bài văn nghị luận này là phải làm sáng tỏ các vấn đề tư tưởng, đạo lí bằng cách giải thích, chứng minh, so sánh, đối chiếu, phân tích… để chỉ ra chỗ sai, đúng của tư tưởng nào đó

– Hình thức: bài văn gồm 3 phần: có luận điểm đúng đắn, lời văn chính xác, sinh động