Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
A. Soạn bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh (ngắn nhất)
Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh
Câu 1 (trang 24 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Đọc văn bản
Câu 2 (trang 25 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
a. Đối tượng thuyết minh: Cây chuối. Tuy nhiên cây chuối được xem xét trong đời sống con người Việt Nam chứ không phải cây chuối thuần túy là một loại thực vật.
Nội dung thuyết minh: Vị trí sự phân bố; công dụng của cây chuối, giá trị của quả chuối trong đời sống sinh hoạt vật chất, tinh thần.
b. Những câu văn thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối:
Đoạn 1: các câu 1,3,4, giới thiệu về cây chuối với những đặc tính cơ bản: loài cây ưu nước, phát triển rất nhanh…
– Đoạn 2: câu 1, nói về tính hữu dụng của cây chuối.
– Đoạn 3: Giới thiệu quả chuối, các loại chuối và công dụng:
+ Chuối chín để ăn.
+ Chuối xanh để chế biến thức ăn.
+ Chuối để thờ cúng.
c. Những yếu tố miêu tả về cây chuối:
-Đoạn 1: thân mềm, vươn lên như những trụ cột nhẵn bóng; chuối mọc thành rừng, bạt ngàn vô tận…
-[…] chuối mọc thành rừng bạt ngàn vô tận.
-Đoạn 3: khi quả chín có vị ngọt và hương thơm hấp dẫn; chuối trứng cuốc khi chín có những vệt lốm đốm như vỏ trứng cuốc; những buồng chuối dài từ ngọn cây uốn trĩu xuống tận gốc cây; chuối xanhh có vị chát…
⇒ Yếu tố miêu tả có tác dụng làm cho các đối tượng thuyết minh thêm nổi bật.
d. Theo yêu cầu chung của văn bản thuyết minh, văn bản này có thể bổ sung thêm về công dụng của lá chuối, thân cây chuối, nõn chuối, bắp chuối…
Luyện tập
Câu 1 (trang 26 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Bổ sung yếu tố miêu tả vào các chi tiết thuyết minh sau:
– Thân chuối có hình tròn, thắng đứng, mượt, nhẵn gồm nhiều lớp bẹ xếp lên nhau theo thứ tự từ trong ra ngoài.
– Lá chuối tươi: xanh mướt và rộng như một tấm phản.
– Lá chuối khô: ban đầu còn vàng tươi sau đó khô dần khô dần thành màu nâu nhạt nom chẳng khác gì một con thuyền xanh úp ngược.
– Nõn chuối mới ra giống như một bức thư thủa xưa được viết trên giấy hoa tiên còn phong kín.
– Bắp chuối: màu đỏ tươi, hình dáng giống như một búp sen khổng lồ treo ngược.
– Quả chuối: cong cong như một vầng trăng lưỡi liềm đầu tháng.
Câu 2 (trang 26 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
– Yếu tố miêu tả trong đoạn văn SGK: “Tách là loại chén uống nước của Tây, nó có tai. Chén của ta không có tai. Khi mời ai uống trà thì bưng hai tay mà mời. Bác vừa cười vừa làm động tác. Có uống cũng nâng hai tay xoa xoa rồi mới uống.”
– Những yếu tố miêu tả này làm nổi bật hình ảnh loại chén và hình ảnh của Bác Hồ.
Câu 3 (trang 26 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Một vài câu miêu tả trong văn bản “Trò chơi ngày xuân” là:
– Những con thuyền thúng nhỏ…. thơ mộng, trữ tình.
– Lân được trang trí công phu, râu ngũ sắc, lông mày bạc, mắt lộ to, thân hình có các họa tiết đẹp.
– Hai ông tướng (tướng ông, tướng bà) của từng bên đều mặc trang phục xưa lộng lẫy, có cờ đuôi nheo đeo chéo sau lưng và được che lọng.
B. Kiến thức cơ bản
Để thuyết minh cho cụ thể, sinh động, hấp dẫn, bài thuyết minh có thể kết hợp với các yếu tố miêu tả
Yếu tố miêu tả có tác dụng làm cho đối tượng thuyết minh được nổi bật, gây ấn tượng.