Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
A. Soạn bài Thuật ngữ (ngắn nhất)
Câu 1(trang 87 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Cách 1: Đặc điểm bên ngoài của sự vật hình thành trên cơ sở kinh nghiệm có tính chất cảm tính.
Cách 2: Giải thích thể hiện được các đặc tính bên trong của sự vật, được cấu tạo từ yếu tố nào, quan hệ giữa các yếu tố đó ra sao.
Cách giải thích thứ 2: Giải thích nghĩa của từ ngữ dựa trên các căn cứ khoa học. Nếu không có kiến thức liên quan đến chuyên môn thì không thể hiểu được.
Câu 2 (trang 88 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
a.
– Thạch nhũ: địa lý.
– Bazơ: hoá học.
– Ẩn dụ: ngữ văn.
– Phân số thập phân: toán học.
Chủ yếu dùng trong các văn bản khoa học, kỹ thuật, công nghệ.
b.
Đôi khi được dùng trong các văn bản khác: bản tin, phóng sự, bài bình luận trên báo chí…
Thuật ngữ là gì?
Câu 1 (trang 88 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Những thuật ngữ này không có cách giải thích nào khác.
Câu 2 (trang 88 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
a) Từ muối trong một định nghĩa hoá học là thuật ngữ, không có tính biểu cảm.
b) Từ muối trong câu ca dao có sắc thái biểu cảm: chỉ những vất vả, gian truân mà con người phải nếm trải trong cuộc đời.
Luyện tập
Câu 1 (trang 89 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
(1) : Lực (Vật lý)
(2) : Xâm thực (Địa lý)
(3) : Hiện tượng hóa học (Hóa học)
(4) : Di chỉ (Lịch sử).
(5) : Thụ phấn (Sinh học).
(6) : Lưu lượng (Địa lí).
(7) : Trọng lực (Địa lý)
(8) : Khí áp (Địa lý)
(9) : Đơn chất (Hóa học)
(10) : Thị tộc phụ hệ (Lịch sử)
(11) : Đường trung trực (Toán học).
Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Điểm tựa là một thuật ngữ trong vật lý nhưng trong văn bản trên nó không phải là thuật ngữ, nó có nghĩa là chỗ dựa chính (ẩn dụ).
Câu 3 (trang 90 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Từ “hỗn hợp” trong các câu được dùng :
a. Thuật ngữ
b. Từ ngữ thông thường.
– Đặt câu với từ hỗn hợp theo nghĩa thông thường : Dùng hỗn hợp phân chuồng và phân hóa học thì tốt hơn dùng riêng rẽ.
Câu 4 (trang 90 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Định nghĩa “cá”:
– Thuật ngữ: cá là động vật sống ở dưới nước, thở bằng mang, bơi bằng vây.
– Theo cách hiểu thông thường: cá là động vật sống dưới nước, cho nên cá voi, cá heo (thở bằng phổi, thuộc lớp thú), cá mực (ngành thân mềm, không có xương sống) cũng thuộc loài cá.
Câu 5 (trang 90 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Thuật ngữ “thị trường” trong kinh tế học đồng âm với thuật ngữ “thị trường” trong Vật lí nhưng không vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ – một khái niệm vì nó thuộc hai ngành khoa học khác nhau, chúng thuộc về hai hệ thống thuật ngữ khác nhau.
B. Kiến thức cơ bản
1. Thuật ngữ là từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được sử dụng trong các văn bản nghệ thuật, khoa học
2. Nguyên tắc, mỗi một lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định, một thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và khái niệm, và ngược lại
3. Thuật ngữ không có tính biểu cảm
VD: Ba-dơ: hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-dro-xit.