Đáp án: B

Giải thích: Mục I, SGK/56 địa lí 10 cơ bản.

Đáp án: D

Giải thích: Khí hậu xích đạo có nền nhiệt cao, lượng mưa lớn quanh năm nên sông ngòi cũng nhiều nước quanh năm.

Đáp án: B

Giải thích: Khí hậu nhiệt đới gió mùa có nền nhiệt độ cao, lượng mưa phân bố theo mùa. Mùa lũ tập trung khoảng 75% lượng mưa và mùa cạn lượng mưa chỉ chiếm khoảng 25% nên sông ngòi ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa cũng có lũ lớn vào mùa mưa và cạn vào mùa khô.

Đáp án: C

Giải thích: Khí hậu địa trung hải có nền nhiệt cao, lượng mưa nhỏ nhưng mưa lớn lệch hẳn về thu – đông nên sông ngòi ở khu vực có khí hậu địa trung hải cũng có tổng lượng nước sông hằng năm nhỏ, chủ yếu tập trung vào mùa đông.

Đáp án: A

Giải thích: Các khu vực có khí hậu ôn đới lục địa thường phân bố ở khu vực ôn đới nên đóng băng vào mùa đông. Đến thời kì mùa xuân, băng ở thượng nguồn tan trước, khi nước chảy về hạ lưu băng chưa tan kịp nên các con sông thường có lũ vào mùa xuân.

Đáp án: C

Giải thích: Do ảnh hưởng của đặc điểm địa hình ở miền Trung nên các con sông thường có đặc điểm là nhỏ, ngắn, dốc và lượng mưa lớn lại tập trung trong thời gian ngắn, vì vậy mực nước lũ của các sông ngòi ở miền Trung nước ta thường lên rất nhanh.

Đáp án: A

Giải thích: Sông ngòi là hàm số của khí hậu, các đặc điểm của khí hậu có ảnh hưởng quyết định đến các đặc điểm của sông ngòi nên chế độ mưa ở nước ta có ảnh hưởng lớn nhất đến chế độ nước của các con sông.

Đáp án: B

Giải thích: Việc xây dựng các công trình thủy điện trên sông Đà đã có ảnh hưởng rất lớn đến chế độ nước của sông Hồng. Làm cho chế độ nước vào mùa mưa có phần điều hòa hơn nhưng vào mùa cạn mực nước lại hạ xuống rất thấp.

Đáp án: C

Giải thích: Mục III, SGK/58 địa lí 10 cơ bản.

Đáp án: D

Giải thích: Mục III, SGK/58 địa lí 10 cơ bản.

Đáp án: D

Giải thích: Mục III, SGK/58 địa lí 10 cơ bản.

Đáp án: C

Giải thích: Bề mặt đệm ở các vùng núi, đặc biệt là đầu thượng nguồn các con sông có tác dụng rất lớn trong việc điều hòa dòng chảy. Việc phá hoại rừng phòng hộ ở thượng nguồn sông sẽ dẫn tới hậu quả làm cho mùa lũ nước sông dâng cao đột ngột, mùa cạn mực nước cạn kiệt.

Đáp án B.

Giải thích: Thượng nguồn sông Nin có lưu vực nước khá lớn do vùng thượng nguồn nằm trong kiểu khí hậu xích đạo nên có lượng mưa lớn quanh năm.

Đáp án C.

Giải thích: Các nhân tố có vai trò điều hòa chế độ nước sông là:

– Nước ngầm: đóng vai trò quan trọng cung cấp nước cho sông ngòi vào mùa khô, đặc biệt ở khu vực đất đá thấm nước nhiều nước ngầm có vai trò đáng kể trong điều hòa chế độ nước sông.

– Hồ, đầm: khi nước sông lên một phần chảy vào hồ đầm, khi nước sông xuống nước ở hồ đầm lại chảy ra hạn chế tình trạng khô hạn.

– Thực vật: có vai trò giữ nguồn nước ngầm -> điều hòa dòng chảy sông vào mùa khô; mặt khác các tán cây có tác dụng cản trở tốc độ rơi của mưa-> hạn chế lũ lụt vào mùa mưa.

– Dòng biển là dòng nước ở đại dương không ảnh hưởng đến chế độ nước sông.

Đáp án A.

Giải thích: Rừng phòng hộ đầu nguồn có vai trò quan trọng giúp hạn chế lũ lụt, xói mòn sạt lở đất, giữ nguồn nước ngầm. Việc phá hoại rừng phòng hộ đầu nguồn sẽ làm mất đi lá chắn giúp hạn chế tốc độ dòng chảy, nước mưa chảy ồ ạt với tốc độ mạnh làm cho mùa lũ nước sông dâng cao đột ngột, mùa cạn nước sông cạn kiệt do nước ngầm không được giữ lại.

Đáp án B.

Giải thích: Lưu lượng nước sông Nin tại Carô nhỏ hơn nhiều so với ở Khắc tum do sông chảy qua miền hoang mạc khô hạn nên lượng nước được cung cấp thêm gần như không đáng kể cùng với đó là sông bị mất rất nhiều nước do bốc hơi khi chảy qua một quãng đường dài trên sa mạc.

Đáp án C.

Giải thích: Rừng phòng hộ đầu nguồn có vai trò quan trọng giúp hạn chế lũ lụt, xói mòn sạt lở đất, giữ nguồn nước ngầm. Việc phá hoại rừng phòng hộ đầu nguồn sẽ làm mất đi lá chắn giúp hạn chế tốc độ dòng chảy, nước mưa chảy ồ ạt với tốc độ mạnh làm cho mùa lũ nước sông dâng cao đột ngột, mùa cạn nước sông cạn kiệt do nước ngầm không được giữ lại.

Đáp án A.

Giải thích: Các nước Đông Nam Á nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, có lượng mưa trung bình năm lớn (1500 – 2000mm). Đây là nguồn cung cấp nước chủ yếu cho sông ngòi. Chế độ mưa theo mùa cũng quy định chế độ nước sông thay đổi theo mùa (mùa lũ trùng mùa mưa, mùa cạn trùng mùa khô). Như vậy, tất cả các yếu tố tự nhiên (thổ nhưỡng, sông ngòi, địa hình, thảm thực vật) đều chịu ảnh hưởng của nhân tố khí hậu nhưng sông ngòi là yếu tố tự nhiên chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất của nhân tố khí hậu.

Đáp án B.

Giải thích: Ở miền ôn đới lạnh nguồn cung cấp nước cho sống chủ yếu do tuyết tan nên thường gây ra lũ lụt ở hạ nguồn vào mùa xuân.

Đáp án A.

Giải thích: Các nước Đông Nam Á nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với lượng mưa trung bình năm lớn (1500 – 2000mm). Đây là nguồn cung cấp nước chủ yếu cho sông ngòi => chế độ mưa theo mùa cũng quy định chế độ nước sông thay đổi theo mùa (mùa lũ trùng mùa mưa, mùa cạn trùng mùa khô).

Đáp án D.

Giải thích: Miền Trung có địa hình hẹp ngang, các dãy núi ăn lan ra sát biển, dải đồng bằng nhỏ hẹp phía đông nên sông ngòi ngắn, dốc và có tốc độ dòng chảy mạnh. Mặt khác, mưa lớn tập trung vào mùa thu đông làm cho lưu lượng dòng chảy tăng nhanh chóng và nước dồn đột ngột xuống vùng hạ lưu khiến cho lũ lên nhanh.

Đáp án C.

Giải thích: Từ độ sâu trên 3000m nhiệt độ nước biển gần như không thay đổi do nước biển ở mỗi nơi đều là nước từ các địa cực lắng xuống và trôi đến.

Đáp án D.

Giải thích:

– Lưu vực nước sông Hồng có tiềm năng thủy điện lớn nhất trong các hệ thống sông nằm trong lãnh thổ Việt Nam. Hệ thống sông Hồng tập trung các nhà máy thủy điện có công suất lớn nhất nước ta: thủy điện Sơn La (2400 MW), Hòa Bình (1920 MW) trên sông Đà; ngoài ra còn có thủy điện Tuyên Quang, Thác Bà,…

– Việc phát triển các nhà máy thủy điện và xây dựng các hồ chứa lớn có tác động trực tiếp và mạnh mẽ tới chế độ nước sông Hồng, góp phần điều tiết chế độ nước sông, giảm dòng chảy sông ngòi vào mùa lũ giúp hạn chế lũ lụt cho vùng đồng bằng hạ lưu. Đồng thời cung cấp nước cho sông vào mùa khô.