Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây
1. Khái niệm hệ điều hành( Operating System)
– Hệ điều hành là tập hợp các chương trình được tổ chức thành một hệ thống với nhiệm vụ:
+ Đảm bảo tương tác giữa người dùng với máy tính.
+ Cung cấp các phương tiện và dịch vụ để điều phối thực hiện các chương trình.
+ Quản lí chặt chẽ các tài nguyên của máy, tổ chức khai thác chúng một cách thuận tiện và tối ưu.
– Hệ điều hành đóng vai trò cầu nối giữa thiết bị với người dùng và giữa thiết bị với các chương trình thực hiện trên máy. Hệ điều hành cùng với các thiết bị kĩ thuật (máy tính và các thiết bị ngoại vi) tạo thành một hệ thống.
2. Các chức năng và thành phần của hệ điều hành
– Tổ chức giao tiếp giữa người dùng và hệ thống, có thể thông qua hệ thống lệnh hoặc bảng chọn được điều khiển bởi chuột và bàn phím.
– Cung cấp tài nguyên (bộ nhớ, các thiết bị ngoại vi,…) cho các chương trình và tổ chức thực hiện các chương trình đó;
– Tổ chức lưu trữ thông tin trên bộ nhớ ngoài, cung cấp các phương tiện để tìm kiếm và truy cập thông tin;
– Kiểm tra và hỗ trợ bằng phần mềm cho các thiết bị ngoại vi (chuột, bàn phím, màn hình, đĩa CD,…) để có thể khai thác chúng một cách thuận tiện và hiệu quả;
– Cung cấp các dịch vụ tiện ích hệ thống (làm việc với đĩa, truy cập mạng,…).
3. Phân loại hệ điều hành
Có 3 loại chính:
a) Đơn nhiệm một người dùng
– Các chương trình được thực hiện lần lượt
– Mỗi lần làm việc chỉ có một người được đăng kí vào hệ thống
– Hệ điều hành loại này đơn giản và không đòi hỏi máy tính phải có bộ xử lí mạn
b) Đa nhiệm một người dùng
– Với hệ điều hành loại này chỉ cho phép một người được đăng kí vào hệ thống nhưng có thể kích hoạt cho hệ thống thực hiện đồng thời nhiều chương trình.
– Hệ điều hành loại này khá phức tạp và đòi hỏi máy phải có bộ xử lí đủ mạnh.
c) Đa nhiệm nhiều người dùng
– Cho phép nhiều người được đăng kí vào hệ thống. Người dùng có thể cho hệ thống thực hiện đồng thời nhiều chương trình.
– Hệ điều hành loại này rất phức tạp, đòi hỏi máy phải có bộ xử lí mạnh, bộ nhớ trong lớn và thiết bị ngoại vi phong phú.