Hành động nói (tiếp theo) –

Đánh số thứ tự trước mỗi câu trần thuật trong đoạn trích sau đây. Xác định mục đích nói của những câu ấy bằng cách đánh dấu (+) vào ô thích hợp và dấu (−) vào ô không thích hợp theo bảng tổng hợp kết quả bên dưới. Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tử kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. Bốn phận của chúng ta là lầm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)Câu 1. 2 3. 4.5Mục đíchHỏi Trình bày Điều khiểnHứa hẹnBộc lộ cảm xúc2. Dựa theo cách tổng hợp kết quả ở bài tập trên, hãy lập bảng trình bày quan hệ giữa các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật với những kiểu hành động nói mà em đã biết. Cho ví dụ minh hoạ.70Ghi nhớMỗi hành động nói có thể được thực hiện bằng kiểu câu có chức năngchính phù hợp với hành động đó (cách dùng trực tiếp) hoặc bằng kiểu Câu khác (cách dùng gián tiếp).II = LUYÊN TÂP1. Tìm các câu nghi vấn trong bài Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn. Cho biết những câu ấy được dùng làm gì. Vị trí của mỗi câu nghi vấn trong từng đoạn văn có liên quan như thế nào đến mục đích nói của nó ? 2. Nhiều người có nhận xét là trong các bài nói, bài viết của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường kêu gọi chiến sĩ, đồng bào bằng những câu trần thuật. Hãy tìm những câu trần thuật có mục đích cầu khiến trong các đoạn trích dưới đây của Người và cho biết hình thức diễn đạt ấy có tác dụng như thế nào trong việc động viên quần chúng. a). Vì vậy, nhiệm vụ thiêng liêng của toàn dân ta lúc này là phải nâng cao tinh thần quyết chiến quyết thắng, quyết tâm giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, tiến tới hoà bình thống nhất Tổ quốc. Hễ còn một tên xâm lược trên đất nước ta, thì ta còn phải tiếp tục chiến đâu, quét sạch nó đi. Đồng bào và chiến sĩ miền Nam anh hùng, dưới ngọn cờ vẻ vang của Mặt trận Dân tộc Giải phóng, liên tục tiến công, liên tục nổi dậy, kiên quyết tiến lên, giành lấy thắng lợi hoàn toàn. Quân và dân miền Bắc quyết ra sức thi đua yêu nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội và làm tròn nghĩa vụ của mình đối với đồng bào miền Nam ruột thịt […].(Lời kêu gọi cả nước tiến lên đánh thắng giặc Mĩ xâm lược) b) Cuối cùng, tôi để lại muôn vàn tình thân yêu cho toàn dân, toàn Đảng, cho toàn thể bộ đội, cho các cháu thanh niên và nhi đồng. 71 […] Điều mong muốn cuối cùng của tôi là : Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phản đầu, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới. (Di chúc) 3. Tìm các câu có mục đích cầu khiến trong đoạn trích sau. Mỗi câu ấy thể hiện quan hệ giữa các nhân vật và tính cách nhân vật như thế nào ? Dế Choắt trả lời tôi bằng một giọng rất buồn rầu : – Thưa anh, em cũng muốn khôn nhưng khôn không được. Dụng đến việc là em thở rồi, không còn hơi sức đâu mà đào bới nữa […]. Hay là bây giờ em nghĩ thế này. Song anh có cho phép em mới dám nói.Rồi Dế Choắt loanh quanh, băn khoăn. Tôi phải bảo: – Được, chu mình cứ nói thẳng thừng ra nào.Dế Choắt nhìn tôi mà rằng: – Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cáingách sang bên nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em Chạy sang.Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi măng:- Hức ! Thông ngách sang nhà ta ? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, ỉm cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết !Tôi về, không một chút bận tâm. (Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu ki)4. Trong các cách hỏi đường dưới đây, em nên dùng những cách nào để hỏi người lớn ?a) Bác có biết bưu điện ở đâu không ạ ?b) Bác làm ơn chỉ giùm cháu bưu điện ở đâu ạ.c) Bưu điện ở đâu, hải bác ?d) Chỉ giùm cháu bưu điện ở đâu với !e) Bác có thể chỉ giúp cháu bưu điện ở đâu không ạ ?Trong quán ăn, một người nói với người bên cạnh : “Anh có thể chuyển giúp tôi lọ gia vị không ạ ?”. Theo em, trong những hành động dưới đây, người nghe nên chọn hành động nào ? a) Lẳng lặng đưa lọ gia vị cho người kia. b) Trả lời người kia: “Có chứạ. Cái lọ ấy không nặng đâu mà “”. c) Đưa lọ gia vị cho người kia và nói: “Mời anh.” (hoặc “Mời chị”, “Mời bác”,…).

Bài giải này có hữu ích với bạn không?

Hành động nói (tiếp theo)

--Chọn Bài--

↡

Tài liệu trên trang là MIỄN PHÍ, các bạn vui lòng KHÔNG trả phí dưới BẤT KỲ hình thức nào!