Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây

Bố cục

– Phần 1 (từ đầu… rất mới, rất hiện đại): Tinh hoa văn hóa dân tộc và nhân loại trong con người Bác

– Phần 2 (còn lại): lối sống giản dị, thanh đạm mà cao đẹp của Người

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1):

– Hồ Chí Minh có vốn tri thức văn hóa nhân loại sâu rộng.

    + Đó là những hiểu biết uyên thâm về các dân tộc, nhân dân thế giới, văn hóa thế giới từ Đông sang Tây

    + Từ văn hóa các nước châu Á, châu Âu đến châu Phi, châu Mĩ

b, Để có vốn tri thức văn hóa sâu rộng ấy, Người đã:

– Học tập nói, viết thạo nhiều thứ tiếng nước ngoài: Pháp, Anh, Hoa, Nga…

– Đi nhiều nơi làm nhiều nghề- tức là học hỏi từ thực tiễn và lao động

– Tìm hiểu văn hóa, nghệ thuật của các khu vực khác nhau trên thế giới một cách sâu sắc, uyên thâm

– Hồ Chí Minh tiếp thu tinh hoa văn hóa nước ngoài một cách có chọn lọc, không ảnh hưởng thụ động

+ Người biết tiếp thu cái hay, đẹp có chọn lọc, hạn chế những tiêu cực của chủ nghĩa tư bản, trên nền tảng văn hóa dân tộc

+ Ảnh hưởng quốc tế tạo nên nhân cách lớn bình dị, rất phương Đông, rất hiện đại

Câu 2 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1):

Biểu hiện chứng tỏ lối sống rất bình dị, rất Việt Nam, rất phương Đông của Hồ Chí Minh:

– Nơi ở và làm việc : nhà sàn vẻn vẹn vài phòng, đơn sơ, mộc mạc

– Trang phục giản dị: bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ

– Ăn uống đạm bạc: cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa

– Trang phục giản dị: bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ

– Ăn uống đạm bạc: cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa…

Câu 3 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1):

Sự kết hợp giữa giản dị và thanh cao:

– Đây không phải lối sống kham khổ của những người tự tìm vui trong cảnh nghèo, giản dị mà không sơ sài, đạm bạc không gợi cảm giác cơ cực

– Từ cách bài trí cho đến ăn ở, sinh hoạt hằng ngày đều thể hiện sự thanh thản, ung dung

– Bản lĩnh, ý chí của một người chiến sĩ cách mạng đã hòa nhập cùng tâm hồn nhà thơ lớn

– Vẻ đẹp tâm hồn Người có sự hòa quyện rất mạnh giữa lãng mạn với hiện thực

Câu 4 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1):

Những điểm tạo nên vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh:

– Con người Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hòa, trọn vẹn giữa truyền thống văn hóa dân tộc với tinh hoa văn hóa nhân loại

– Lối sống rất dân tộc, rất Việt Nam gợi ta nhớ tới các vị hiền triết trong lịch sử như Nguyễn Trãi ở Côn Sơn với lối sống giản dị, thanh cao:

Luyện tập

Câu hỏi (trang 8 SGK): Một số câu chuyện về lối sống giản dị mà cao đẹp của chủ tịch Hồ Chí Minh:

Câu chuyện 1:

   Vào những năm 1940 – 1941, đời sống người dân Pác Bó vô cùng cực khổ, lương thực chủ yếu chỉ là ngô. Có những gia đình thiếu đói, vào những ngày giáp hạt phải vào rừng để đào củ mài ăn qua ngày. Có những gia đình bốn đời truyền nhau một tấm áo chàm, miếng vá nọ chồng lên miếng cá kia. Bác Hô về nước trong thời điểm đó và chọn hang Cốc Bó làm nơi trú ẩn. Cuộc sống của người kham khổ đạm bạc, cũng chỉ cháo ngô và rau rừng như những đồng bào quanh vùng. Thấy Bác đã có tuổi, vất vả ngày đêm, lại phải ăn cháo ngô, sợ Người không đủ sức khỏe nên các đồng chí đã bàn nhau mua gạo để nấu riêng cho Bác. Biết vậy Người đã kiên quyết không đồng ý. Có lần ngô non xay lâu ngày mới dùng đến, nấu cháo bị chua. Các đồng chí lại đề nghị Bác cho nấu cháo gạo để Bác dùng mà Bác vẫn không nghe. Người hỏi các đồng chí :

    – Có cách nào làm cho bắp non khỏi bị chua không?

   Các đồng chí thưa:

    – Nếu rang lên thì có thể ăn được nhưng không ngon.

   Bác đáp lời:

    – Không ngon cũng được, thế thì rang lên mà ăn, không nên bỏ phí. Một hạt bắp lúc này cũng quý.

Câu chuyện 2:

   Lúc ở chiến khu, Người sống chung với cán bộ, nhân viên, cùng ăn ở, sinh hoạt như mọi người. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Bác cùng Trung ương Đảng trở về Hà Nội. Thể theo nguyện vọng của nhân dân, Đảng và nhà nước trân trọng mời Bác về ở tại tòa nhà của Toàn quyền Đông Dương trước kia, nhưng Bác đã từ chối. Bác đã chọn cho mình ngôi nhà nhỏ của một người thợ điện phục vụ Phủ Toàn quyền Đông Dương để ở và làm việc.