Xem thêm các sách tham khảo liên quan:

• Giải Vật Lí Lớp 10
• Giải Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 10
• Sách Giáo Viên Vật Lí Lớp 10
• Giải Vật Lí Lớp 10 Nâng Cao
• Sách giáo khoa vật lý 10 nâng cao
• Sách Giáo Viên Vật Lí Lớp 10 Nâng Cao
• Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 10
• Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 10 Nâng Cao

trong đời sống và kĩ thuật chúng ta thường gặp những vật rắn. đó là những vật có kích thước đáng kế và hầu như không bị biến dạng dưới tác dụng của ngoại lực. việc xét sự cân bằng của vật rắn mang lại những kết quả có ý nghĩa thực tiễn to lớn.1- cân bằng của mộtvât chiutácdung cua hai luc1. thí nghiệmthí nghiệm được bố trí như ở hình 17.1. vật là một chiếc vòng hay một miếng bìa cứng và nhẹ. hai ròng rọc có trục quay nằm ngang và song song với nhau.thí nghiệm cho thấy, vật đứng yên nếu hai trọng lượng p, và p2 bằng nhau và nếu hai dây buộc vào vật nằm trên cùng một đường thẳng. hai dây này cụ thể hoá giá của hai vectơ lực f và f2.có nhận xét gì về giá của hai2. điều kiện cân bằngmuốn cho một vật chịu tác dụng của hai lực ở trạng thái cân bằng thì hai lực đó phải cùng giá, cùng độ lớn và ngược chiều.lực f và f, khi vật đứng yên ?-f=一f涯 (17.1) 96 3. cách xác định trọng tâm của một vật phẳng, mỏng bằng phương pháp thực nghiệmnhư đã biết, trọng tâm là điểm đặt của trọng lực của vật. dựa vào điều kiện cân bằng trên đây, ta có thể đưa ra cách xác định trọng tâm của vật phẳng, mỏng như sau :buộc dây vào một lỗ nhỏ a ở mép của vật rồi treo nó lên (hình 17.2). vật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng : trọng lực của vật đặt tại trọng tâm và lực căng của dây đặt tại điểm a. do đó, trọng tâm của vật phải nằm trên đường kéo dài của dây treo, tức là đường ab trên vật. sau đó, buộc dây vào một điểm khác c ở mép vật rồi treo vật lên. khi ấy, trọng tâm phải nằm trên đường cd. như vậy, trọng tâm g là giao điểm của hai đường thẳng ab và cd.thí nghiệm còn cho thấy, trọng tâm g của các vật phẳng, mỏng và có dạng hình học đối xứng nằm ở tâm đối xứng của vật (hình 17.4).-o-a.hዘnh 17.3em hãy làm như hình 17.3 và cho biết trọng tâm của thước dẹt ở đâu.7-wlto-a hình 17,5có nhận xét gì về giá của ba luc ?hình 17,698ii – cân bảng của môtvât ch|u tácdung của baluc không song song 1. thí nghiệm dùng hai lực kế (gắn vào bảng sắt) treo một vật phẳng mỏng, có trọng lượng p và trọng tâm g đã biết. hai lực kế cho biết độ lớn của hai lực căng, còn hai dây cho biết giá của hai lực đó (hình 17.5). dùng một dây dọi đi qua trọng tâm để cụ thể hoá giá của trọng lực. thí nghiệm cho thấy, giá của ba lực cùng nằm trong một mặt phẳng. dùng một cái bảng để cụ thể hoá mặt phẳng và vẽ trên bảng ba đường thẳng biểu diễn giá của ba lực. ta nhận thấy, ba giá đồng quy tại một điểm. vẽ trên bảng ba vectơ f, f, và p(hình 17.6a) theo một tỉ xích quy ước rồi trượt các vectơ lực trên giá của chúng đến điểm đồng quy o, ta được hệ ba lực cân bằng giống như ở chất điểm (hình 17.6b).2. quy tắc tổng hợp hai lực có giá đồng quy muốn tổng hợp hai lực có giá đông quy tác dụng lên một vật rắn, trước hết ta phải trượt hai vectơ lực đó trên giá của chúng đến điểm đồng quy, rồi áp dụng quy tắc hình bình hành để tìm hợp lực.3. điều kiện cân bằng của một vật chịu tác dụng của ba lực không song songmuốn cho một vật chịu tác dụng của ba lực f, f. f.không song song ở trạng thái cân bằng thì: – ba lực đó phải có giá đồng phẳng và đồng quy; – hợp lực của hai lực phải cản bằng với lực thứ ba.吊+成=一月 (17.2)7- wl10-b ví dụ : một quả cầu đồng chất có trọng lượng 40 n được treo vào tường nhờ một sợi dây (hình 17.7). dây làm với tường một góc (x=30°. bỏ qua ma sát ở chỗ tiếp xúc của quả cầu với tường. hãy xác định lực căng của dây và lực của tường tác dụng lên quả cầu.gidi : a) b) quả cầu chịu tác dụng của ba lực: trọng lực p, lực căng t của dây hình 17.7 hình 17,8 và lực n của tường. do bỏ qua ma sát nên lực n vuông góc với tường. vì quả cầu đứng yên nên ba lực này phải đồng phẳng và đồng quy tại tâm o của quả cầu (hình 17.8a). tà trượt ba lực trên giá của chúng đến điểm đồng quy, rồi thực hiện phép tổng hợp lực như đã làm đối với chất điểm. từcác tam giác lực (hình 17,8b), ta có: n = ptano = 4otan30′ – 23 n. t = 2n is 46 n.ltla llqq as qqq qqa qa saala aa q q qalqt qlt saalll s aaaaa aaa sqqqqq qqqqq q qqqq aa q q qq aa qtt qsq qqq cùng ဧ6 lớn. và nဠပါဝင chiều. điều kiện cân bằng của một vật chịu tác dụng của ba lực không song song: = ba lực đó phải có giá đồng phẳng và đồng quy. hợp lực của hai lực phải cân bằng với lực thứ ba. quy tắc tổng hợp hai lực có giá đồng quy:ܠܒ ܝܘ ܝܦܝ – ܥܘ ܥܘܩܓܝܪ ܚܝܝܐ- …ཟཟ་ཁ་ ……་ t | của chúng đến điểm đồng quy, rồi áp dụng quy tắc hình bình hành để tìm hợp lực.câu hởi va bằi tâp2. trọng tâm của một vật là gì ? trình bày 1. phát biểu điều kiện cân bằng của một vật rắn phương pháp xác định trọng tâm của vật chịu tác dụng của hai lực. phẳng, mỏng bằng thực nghiệm.99 3. cho biết trọng tâm của một số vật đồng chất và có dạng hình học đối xứng.. phát biểu quy tắc tổng hợp hai lực đồng quy.. điều kiện cân bằng của một vật chịu tác dụng của ba lực không song song là gì ?6. một vật có khối lượng m = 2 kg được giữ yên trên một mặt phăng nghiêng bởi một sợi dây song song với đường dốc chính (hình 179). biết góc nghiêng cx = 30°, g = 9,8 m/s° và ma sát là không đáng kể. hãy xác định: a) lực căng của dây: b) phản lực của mặt phẳng nghiêng lên vậthình 17,97. hai mặt phẳng đỡ tạo với mặt phẳng nằm ngang các góc & = 45°. trên hai mặt phẳng đó người ta đặt một quả cầu đồng chất có khối lượng 2 kg (hình 17.10). bỏ qua ma sát100và lấy g= 10 ms. hỏi áp lực của quả cầu lên mỗi mặt phẳng đỡ bằng bao nhiêu ? a. 20 n: b. 28 n.c. 14 n:d. 14 n.hình 17.10một quả cầu đồng chất có khối lượng 3 kg được treo vào tường nhờ một sợi dây. dây làm với tường một góc cx = 20° (hình 17.11). bỏ qua ma sát ở chỗ tiếp xúc của quả cầu với tưởng,lấy g=9,8 m/s°. lựccăng tcủa dây là bao nhiêu? o a.88n, b 1on:c. 28 n. d. 32.n. hình 17.11