Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
- Sách Giáo Khoa Sinh Học Lớp 9
- Giải Sinh Học Lớp 9
- Giải Vở Bài Tập Sinh Học Lớp 9
- Sách Giáo Viên Sinh Học Lớp 9
- Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 9
Giải Sách Bài Tập Sinh Học 9 – Bài tập tự luận trang 74, 75, 76 SBT Sinh học 9 giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
Bài 1 trang 74 SBT Sinh học 9: Hãy vẽ sơ đồ về các mối quan hệ giữa các sinh vật trong tự nhiên.
Lời giải:
Bài 2 trang 74 SBT Sinh học 9: Quan sát hình vẽ sau và ghi chú thích theo các chữ số có trong hình để nêu các loại môi trường sống.
Lời giải:
Chú thích :
1. Môi trường nước
2. Môi trường trên mặt đất – không khí
3. Môi trường trong đất
4. Môi trường sinh vật
Bài 3 trang 74 SBT Sinh học 9: Bằng thực tiễn cuộc sống, hãy nêu môi trường sống của các sinh vật có tên trong bảng sau :
| STT | Tên sinh vật | Môi trưòng sống |
| 1 | Gấu Bắc Cực | |
| 2 | Gấu trúc Trung Quốc | |
| 3 | Trâu, bò | |
| 4 | Sán dây | |
| 5 | Sán lá gan | |
| 6 | Giun khoang | |
| 7 | Giun kim | |
| 8 | Rong đuôi chó | |
| 9 | Cá rô phi |
Lời giải:
| STT | Tên sinh vật | Môi trưòng sống |
| 1 | Gấu Bắc Cực | Mặt đất – không khí |
| 2 | Gấu trúc Trung Quốc | Mặt đất – không khí |
| 3 | Trâu, bò | Mặt đất – không khí |
| 4 | Sán dây | Sinh vật |
| 5 | Sán lá gan | Sinh vật |
| 6 | Giun khoang | Sinh vật |
| 7 | Giun kim | Trong đất |
| 8 | Rong đuôi chó | Nước |
| 9 | Cá rô phi | Nước |
Bài 4 trang 75 SBT Sinh học 9: Quan sát đồ thị giới hạn sinh thái về nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam dưới đây và cho biết nhiệt độ tại các điểm gây chết, điểm cực thuận, giới hạn chịu đựng là bao nhiêu ?
Lời giải:
– Điểm gây chết dưới có nhiệt độ là 5°C.
– Điểm gây chết trên có nhiệt độ là 42°C.
– Điểm cực thuận có nhiệt độ là 30°C.
– Giới hạn chịu đựng ở khoảng nhiệt độ từ điểm gây chết dưới đến điểm gây chết trên (từ 5°C đến 42°C).
Bài 5 trang 75 SBT Sinh học 9: Tại nhiệtt độ là 30°C, cá rô phi ở Việt Nam sinh trưởng, phát triển và sinh sản ở mức nào ?
Lời giải:
Tại nhiệt độ là 30°C, cá rô phi ở Việt Nam sinh trường, phát triển và sinh sản ở mức cao nhất.
Bài 6 trang 75 SBT Sinh học 9: Giới hạn sinh thái là gì ? Hãy giải thích, tại sao cá chép lại có thể sống ở nhiều vùng hơn cá rô phi ở Việt Nam nếu xem xét ở góc độ giới hạn sinh thái về nhiệt độ.
Lời giải:
– Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định.
– Ở ngoài giới hạn sinh thái, sinh vật sẽ yếu dần và chẽt. Mặt khác, sinh vật nào có giới hạn sinh thái rộng thì khả năng phân bố sẽ rộng và ngược lại.
Xét ở góc độ giới hạn sinh thái về nhiệt độ thì : giới hạn chịu đựng của cá chép là 2°C đến 44°C, còn của cá rô phi từ 5°C đến 42°C. Vì vậy, cá chép có khả năng phân bố rộng hơn.
Bài 7 trang 75 SBT Sinh học 9: Khi ta để một chậu cây cảnh bên cạnh cửa sổ, sau một thời gian có hiện tượng gì xảy ra ? Hãy giải thích hiện tượng đó.
Lời giải:
– Khi ta để một chậu cây bên cạnh cửa sổ, sau một thời gian có hiện tượng là cây có chiều nghiêng và hướng ra phía ngoài cửa sổ.
– Cũng như bất kì một cây trồng nào khác, cây trồng trong chậu bên cạnh cửa sổ chịu tác động của nhiều nhân tố sinh thái, trong đó có tác động của ánh sáng. Tuy nhiên, tác động của ánh sáng lên cây không đồng đều ở tất cả mọi phía mà tác động chủ yếu từ phía cửa sổ. Ánh sáng lại là nhân tố sinh thái quan trọng đối với cây : có ánh sáng cây mới tiến hành quang hợp được để tổng hợp chất hữu cơ cho cơ thể. Do vậy khi ánh sáng tác động từ một phía cửa sổ, cây trồng luôn có xu hướng nghiên và vươn ra hướng bên ngoài cửa sổ (bên trong cây có những biến đổi nhất định nào đó) để tiếp nhận được ánh sáng nhiều hơn và tiến hành quang hợp. Đây chính là tính hướng sáng của thực vật.
Bài 8 trang 75 SBT Sinh học 9: Hiện tượng ngủ đông của một số động vật được giải thích như thế nào ?
Lời giải:
Nhiệt độ là nhân tố sinh thái có ảnh hưỏms trực tiếp tới đời sống của sinh vật hoặc ảnh hưởng gián tiếp thông qua sự biến đổi của các nhân tố khác như : lượng mưa, băng tuyết, độ ẩm, gió…
Ở những vùng giá lạnh, khi mùa đông tới, nhiệt độ hạ rất thấp đã ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống của động vật. Để tránh rét, nhiều loài động vật có tập tính ngủ đông. Khi đó, thân nhiệt giảm, tiêu hao năng lượng hạn chế tới mức tối đa…
Ví dụ : Hiện tượng ngủ đông của gấu phương bắc khi mùa đông tới.
Bài 9 trang 75 SBT Sinh học 9: Trong 2 nhóm, động vật hằng nhiệt và động vật biến nhiệt, nhóm động vật nào có khả năng phân bố rộng hơn ? Tại sao ?
Lời giải:
– Căn cứ vào sự phụ thuộc của nhiệt độ cơ thể vào nhiệt độ môi trường, người ta chia sinh vật thành hai nhóm : sinh vật biến nhiệt (có nhiệt độ cơ thể phụ thuộc nhiệt độ môi trường) và sinh vật hằng nhiệt (có nhiệt độ cơ thể không phụ thuộc nhiệt độ môi trường).
– Nhóm động vật hằng nhiệt có khả năng phân bố rộng hơn vì chúng có khả năng điều hoà thân nhiệt.
Bài 10 trang 75 SBT Sinh học 9: Mối quan hộ giữa vật ăn thịt và con mồi có ý nghĩa như thế nào trong tự nhiên ?
Lời giải:
– Mối quan hệ giữa vật ăn thịt và con mồi là quan hệ đối địch, trong mối quan hệ này, vật bị ăn thịt là sinh vật bị hại.
– Trong tự nhiên, tất cả các mối quan hệ có được giữa các sinh vật với nhau đã được hình thành trong quá trình phát triển của sinh giới để đảm bảo sự cân bằng sinh thái.
– Về số lượng, số lượng con mồi (vật bị ăn thịt) bị khống chế bởi số lượng vật ăn thịt và ngược lại. Như vậy, vật ăn thịt là nhân tố tham gia điều chỉnh số lượng con mồi và bản thân con mồi lại cũng là nhân tố điều chỉnh số lượng vật ăn thịt. Chính nhờ mối quan hệ qua lại này mà trong thiên nhiên đã thiết lập được sự cân bằng sinh học một cách bền vững.
Bài 11 trang 75 SBT Sinh học 9: Hoàn thành bảng sau bằng cách đánh dấu (+ ) vào ô trống phù hợp.
Lời giải:
Bài 12 trang 76 SBT Sinh học 9: Hiện tượng tự tỉa cành trong tự nhiên là gì? Hãy giải thích hiện tượng đó.
Lời giải:
Ánh sáng là một nhân tố sinh thái có ảnh hưởng đến hình thái và hoạt động sinh lí của cây. Cây có tính hướng sáng : luôn có xu hướng vươn về phía ánh sáng để thu nhận được nhiều ánh sáng cho quá trình quang hợp diễn ra trong tế bào lá cây.
Những cây gỗ mọc trong rừng thường có thân cao và thẳng ; cành chỉ tập trung ở phần ngọn, còn các cành ở phía dưới sớm bị rụng. Đó là hiện tượng tỉa cành tự nhiên – một thích nghi để tồn tại.
Trong hiện tượng nêu trên, cành cây trên ngọn thu được nhiều ánh sáng hơn cành cây phía dưới. Khi lá cây bị thiếu ánh sáng thì quang hợp của lá cây yếu, tạo được ít chất hữu cơ và không đủ bù đắp tiêu hao do hô hấp và kèm theo khả năng lấy nước kém nên cành phía dưới bị khô héo dần và sớm rụng.
Bài 13 trang 76 SBT Sinh học 9: Một loài vi khuẩn sống ở suối nước nóng có điểm gây chết dưới là 0°C, điểm gây chết trên là 99°C, điểm cực thuận là 55°C. Hãy vẽ đồ thị mô tả giới hạn sinh thái của loài vi khuẩn này.
Lời giải:
