Văn mẫu lớp 10 Học kì 2

Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh Vai trò của cây cối trong việc bảo vệ môi trường sống

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu về đối tượng thuyết minh: Vai trò của cây cối.

– Thể hiện thái độ, đánh giá của bản thân: Đây là đối tượng, hiện tượng tích cực cần khẳng định, ngợi ca.

I.. Thân bài

Những hiểu biết về cây cối.

– Cây cối là thể thực vật có thể tự sinh ra hoặc do con người tạo ra.

– Cây cối hiểu theo nghĩa rộng đó là thiên nhiên bao gồm rừng, bầu trời, sông nước, cỏ cây, chim muông.

– Cây cối theo nghĩa hẹp là cây xanh, rừng

– Nguyên lí sống của cây cối là ban ngày nhả ra khí oxi, thu lại khí CO2, cung cấp sự sống

– Hệ thống tán lá, tán cây có vai trò như một lá phổi xanh, lá chắn bảo vệ môi trường.

Vai trò của cây cối trong việc bảo vệ môi trường

a. Đối với môi trường tự nhiên

– Bảo vệ nguồn nước ngầm: Tán lá làm cản trở những chất độc hại từ mưa ngấm trực tiếp vào mạch nước ngầm dước lòng đất

– Bảo vệ đất: Tránh sói mòn, rửa trôi đất nhờ hệ thống tán là cản mưa trực tiếp rơi xuống đất

– Điều hòa không khí:

    + Giảm lượng khí thải thông qua hệ thống lọc khí từ lá cây, làm giảm hiệu ứng nhà kính.

    + Con đường trồng cây xanh sẽ làm dịu giao thông những ngày oi bức, giảm thiểu những khí độc phát tán ra môi trường bởi những phương tiện giao thông.

– Giúp tránh được những nguy cơ thiên tai, biến đổi khí hậu của môi trường

b. Đối với môi trường sống.

– Cây cối có thể cung cấp khí oxi mà chúng ta thở hằng ngày.

– Làm giảm căng thẳng cho cuộc sống hằng ngày, chăm sóc đời sống tinh thần cho con người.

– Tạo nên không gian thư thái, trong lành, bảo vệ sức khỏe con người.

Cách ứng xử của con người đối với cây cối.

– Có những người biết nhận thức đúng đắn vai trò của cây cối, biết yêu quý và trân trọng những giá trị của cây cối, thường xuyên trồng cây gây rừng, phủ xanh môi trường sống, đem lại không khí trong lành cho môi trường

– Có những người chưa nhận thức được vai trò đúng đắn của cây cối, vì lợi ích kinh tế, tàn phá cây xanh, khai thác rừng quá mức,…

Biện pháp

– Nhà nước có những biện pháp nghiêm minh xử lí những hành động phá hoại cây cối.

– Tích cực trồng cây gây rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc.

– Tuyên truyền, giáo dục mọi người trong việc nhận thức vai trò và bảo vệ cây cối.

– Lên án, ngăn chặn những hành động phá hoại cây cối

– Liên hệ bản thân, rút ra bài học

– Học sinh trong nhà trường phải biết nhận thức đúng đắn vai trò của cây xanh, biết yêu quý, chăm sóc bảo vệ nó.

– Liên hệ văn học: Những bài học về trồng cây, những câu nói của Bác Hồ nhằm tuyên truyền vai trò của cây cối như “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người.

I.I. Kết bài

– Khái quát lại đối tượng thuyết minh.

– Đưa ra lời khuyên, lời kêu gọi cho mọi người

Đề bài: Thuyết minh về vai trò của cây cối (của rừng, …) trong việc bảo vệ môi trường sống.

Bài văn mẫu

    Mùa xuân là tết trồng cây

    Làm cho đất nước càng ngày càng xuân

            (Hồ Chí Minh)

   Lời thơ năm xưa của Bác không phải đơn thuần chỉ phát động, kêu gọi toàn dân tham gia vào việc trồng cây để cho đất nước tươi đẹp, “càng xuân”, hay ẩn chứa ngầm một khát vọng về một quốc gia phồn vinh, thịnh vượng. Mà ở đó chúng ta biết rằng Người đang nhấn mạnh đến vai trò rất to lớn của cây xanh đối với môi trường sống. Có thể khẳng định rằng cây cối trong cuộc sống con người giữ một vai trò quyết định, không có thứ gì thay thế được.

   Đất, nước, không khí,… những thứ tưởng chừng như không thể thiếu trong sự sống này, và quả thực nó không thể thiếu được. Nhưng đất có mãi màu mỡ để ta vun trồng, nước có mãi trong lành để ta uống, không khí có mãi thoáng đãng, mát mẻ để ta thở? Vâng, không có gì là mãi mãi trên cuộc đời này cả. Sức sói mòn của thời gian, sự phát triển quá nhanh của xã hội và sự vô tình quá lớn của con người, sẽ khiến môi trường xung quanh của chúng ta lại càng không dễ tồn tại lâu bền được. Vấn đề đặt ra, ta phải làm gì để dù không giữ được môi trường sống tốt là mãi mãi, thì cũng kéo dài lâu hơn hoặc cân bằng nó được cho con người? Chắc chắn với sự phát triển nhanh như vũ bão của công nghệ, sẽ không thiếu những giải pháp hữu hiệu. Nhưng nếu không có cây xanh thì mọi giải pháp ấy chẳng có nghĩa lý gì!

   Vậy tại sao lại nói như thế? Cây cối là một phần trong hệ thống sinh thái của con người, là thứ tồn tại đầu tiên trong cuộc sống gắn bó với thiên nhiên của loài người. Cây cối không thể tách rời khỏi chúng ta. Không có nó, chắc chắn sự sống của nhân loại sẽ đứng trên bờ vực của sự hủy diệt. Có một nhóm nghiên cứu về sự sống trên sao hỏa đã kết luận rằng dấu hiệu của sự sống trên hành tinh này được tìm thấy trước hết là hệ thực vật. Điều đó có thể khẳng định: cây cối có sự sống ở đâu là ở đó có sự sống của con người. Nói như thế có thể biết rằng, cây cối giữ vai trò quan trọng đến mức độ bức thiết đối với môi trường sống của nhân loại như thế nào.

   Nhờ có cây xanh mà môi trường sống tự nhiên được duy trì. Đất đai được tái tạo, màu mỡ, tơi xốp hơn, gia tăng nhiều chất dinh dưỡng hơn để tăng năng suất lao động. Đặc biệt cây xanh cũng có vai trò để chống xói mòn đất, ngăn chặn được nguy cơ sạt lỡ, lũ quét ở vùng núi, bảo vệ an toàn cho vùng dân cư sinh sống nơi đây. Không chỉ giữ gìn đất đai mà cây xanh có tác dụng rất lớn đối với nguồn nước. Nó đóng vai trò quan trọng duy trì, bảo vệ, điều tiết mạch nước ngầm, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm nguồn nước. Ngăn chặn được hiện tượng bốc hơi, giữ độ ẩm trong không khí. Trong khi đó, có nhiều cây xanh còn giảm đi sự ảnh hưởng của các yếu tố bức xạ không có lợi từ mặt trời, giảm thiểu hiện tượng hiệu ứng nhà kính hay tăng nhiệt độ của trái đất. Nơi được trồng cây xanh sẽ luôn tạo không khí thoáng mát, thư thái nhờ quá trình trao đổi khí, hút CO¬2 và và thải O2. Vì oxy là nguồn dưỡng khí đem lại sự sống cho vạn vật. Ước tính cứ một cây trưởng thành trong vòng một năm có thể cung cấp oxy cho 18 người. Lượng oxy trong tự nhiên giảm cũng đồng nghĩa với việc thu hẹp sự sống lại. Có nhiều loài sinh vật biến mất vì không đủ lượng ôxy cung cấp.

   Nhưng lợi ích mà cây xanh đem lại đâu chỉ thuộc về các yếu tố thuộc môi trường tự nhiên, mà nó đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với môi trường sống xã hội. Nhìn lại hiện trạng về những gì xung quanh chúng ta đang sống! Thật đáng sợ hãi. Các nhà máy, khu công nghiệp, xưởng chế biến, mỏ khai thác, các công trình… để phục vụ cho các nhu cầu của con người càng ngày càng lớn, sự đe dọa đến sự an toàn của môi trường sống càng ngày càng cao. Hậu quả của nó để lại chúng ta đã nhìn thấy, nhiệt độ trái đất đang nóng dần lên, nhiều vụ thiên tai quái ác xảy ra, rồi khói, bụi, ô nhiễm, rác thải, bệnh tật…cứ lan tràn. Nhân loại nói chung và đất nước Việt Nam nói riêng đang phải đứng trước những nguy cơ đe dọa rất cao đến sự tồn vong. Một trong những giải pháp để chúng ta cùng nhau thực hiện đó là gia tăng vai trò của hệ thống cây cối trên trái đất.

   Có thể nói, cây cối không chỉ mang đến bóng mát, cảnh quan, không khí trong lành nơi chúng ta đang sống, mà nó có rất nhiều hữu ích về sức khỏe, tinh thần của con người. Cây cối là nguồn thực phẩm trực tiếp, không thể thiếu. Sức khỏe chúng ta tốt là nhờ ăn nhiều rau xanh hay các thực phẩm từ thực vật. Đồng thời nó còn đóng vai trò trung gian, một mắt xích quan trọng để gián tiếp cung cấp nguồn thức ăn từ động vật cho con người. Còn chưa kể đến trong thiên nhiên còn chứa đựng một số lượng rất lớn nguồn dược liệu quý mang đến những giải pháp chăm sóc sức khỏe, làm đẹp tự nhiên rất hữu hiệu. Hiện nay chúng ta còn khai thác một nguồn năng lượng lớn từ cây cối để phục vụ cho nhu cầu cuộc sống của con người như năng lượng sinh học, chẳng hạn như xăng, chất đốt,…

   Bên cạnh đó, đóng góp của cây cối với việc di dưỡng tinh thần con người rất lớn. Đến một vùng ngoại ô hay những miền quê vắng, được hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên, xung quanh toàn là cây cối, chắc chắn chúng ta sẽ thoải mái hơn. Hay đơn giản chỉ cần đến một ngôi nhà nào đó có nhiều cây cối, chúng ta cũng có cảm giác thích thú, bình yên và mát mẻ hơn. Những ngôi nhà như thế chắc chắn sẽ giảm thiểu được 50% năng lượng điện từ máy điều hòa, trong khi đó nguồn năng lượng nói chung đang đứng trước nguy cơ cạn kiệt. Hay nếu các thành phố lớn vắng bóng những cây xanh chắc chắn vẻ đẹp của nó phần nào giảm đi, hơn nữa sẽ gia tăng đáng kể các vấn đề bức bối của cuộc sống. Có một thực tế là hiện nay, nhiều khu du lịch, khu đô thị sinh thái mọc lên để đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi, cần bằng cho con người trong cuộc sống. Một trong những tiêu chí quan trọng ở những nơi này là cần phải có nhiều cây xanh. Giải tỏa căng thẳng, tiếp thêm năng lượng sống, bồi đắp thêm tinh thần lạc quan, yêu đời… chắc chắn phải có sự góp sức của cây cối quanh ta.

   Rất khó để có thể nói hết vai trò, tác dụng của cây cối đối với việc bảo vệ môi trường sống của chúng ta. Nhưng chắc chắn rằng chúng ta sẽ không thể không lo ngại khi tỉ lệ chặt phá rừng ngày càng gia tăng, số lượng diện tích đất trống, đồi trọc càng nhiều, tốc độ đô thị hóa chóng mặt buộc phải chặt hạ nhiều cây cổ thụ lâu năm trên những con đường lớn… Sự suy giảm về hệ thống cây xanh là điều mà bất cứ quốc gia nào phải quan tâm hàng đầu, vì hậu quả nó để lại rất khó lường.

   Vào cuối năm 2016, một làn sóng dữ dội phải đối của người dân khi Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chủ trương chặt hạ nhiều cây xanh trên các tuyến phố. Bên cạnh việc tạo ra làn sóng xã hội không mấy tích cực như thế, việc làm này lại phản ánh rất tốt về nhận thức của người dân Thủ đô và nhân dân cả nước về vai trò tác dụng của cây xanh. Có nhiều người tiếc vì hàng cây hàng trăm tuổi, gắn bó cả tuổi thơ hay cả đời người giờ không còn… Nhưng quan trọng họ nhận ra ý nghĩa thiết thực của nó với cuộc sống hằng ngày cả về mặt cảnh quan lẫn tinh thần để từ đó cần phải có ý thức tốt hơn trong việc duy trì cây cối trong cuộc sống của con người.

Bài văn mẫu

   Cây cối có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường sống của con người. Nó giúp cho không khí trong lành, bảo vệ trái đất không bị xói mòn, giúp giảm bớt các hiện tượng thiên nhiên. Con người và các loài động vật là một phần trong thế giới tươi xanh ấy.

   Nhiều cây cối và các động vật khác tập trung trên một khu vực nhất định gọi là rừng. Rừng là một quần lạc sinh địa, trong đó sinh vật rừng, đất và khí hậu tạo thành một thể thống nhất, có quan hệ tương hỗ chặt chẽ với nhau. Nó được tạo nên bởi nhiều thành phần mà cây là thành phần chính.

   Trước khi xuất hiện các động vật trên trái đất, cây cối đã có trước đó tạo ra một môi trường sống thích hợp cho cá loài động vật xuất hiện sau này. Cây xanh lại có tác dụng rất lớn đối với môi trường sống. Không đơn thuần là tạo bóng mát, làm đẹp phố phường mà hơn hết cây xanh điều hòa khí hậu giúp cho không khí trong lành, làm sạch bầu khí quyển. Nếu trái đất không có cây xanh thì cuộc sống xung quanh ta sẽ chỉ là một bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm nắng, nóng hoặc mưa lạnh giá, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Nói cách khác không có cây xanh sự sống của con người sẽ chấm dứt. Thật khó nói hết vai trò của cây cối đối với đời sống con người và các loài động vật. Dựa vào nhu cầu khai thác các giá trị và tác động của cây cối có thể nhận thấy cây cối có các vai trò sau:

   Thực vật xanh là nguồn thực phẩm gián tiếp hay trực tiếp cho con người, một điều không thể thay thế cho mãi mãi về sau. Thực phẩm có nguồn gốc thực vật luôn chiếm một lượng lớn trong cơ cấu thức ăn của con người và ngày càng chiếm ưu thế khi con người nhận thấy rõ những lợi ích của việc ăn nhiều rau xanh thay cho cá thịt để bảo vệ sức khỏe.

   Cây xanh là điều kiện tiên quyết cho thế giới động vật tồn tại và phát triển, nhờ đó mới có thể đảm bảo cho sự câng bằng sinh thái, một điều vô cùng quan trọng cho sự tồn tại và phát triển của chúng ta. Các quần thể cây xanh tạo ra môi trường sống và trú ẩn cho các loài động thực vật. ngày nay, khi rừng bị phá hoại, môi trường sống của nhiều loại động vật bị xâm phạm, đẩy chúng đến bờ vực tuyệt chủng. Thực tế, hằng năm trên trái đất, hàng chục loài động vật mãi mãi biến mất.

   Cây xanh có vai trò vô cùng quan trọng cho môi trường sống: nó điều hòa không khí nhờ khả năng hấp thu năng lượng mặt trời ,xả hơi nước mát vào không khí ,hấp thu các khí độc hại trong môi trường đồng thời nhả khí oxy vào môi trường.

   Cây xanh có bộ rễ chằng chịt ôm lấy đất, giữ nước cho đất ,chống xói mòn, khô hạn, lũ lụt, xoáy lốc. Nhờ có cây xanh mà các chất dinh dưỡng trong đất được giữu lại, tạo nguồn dinh dưỡng nuôi cây. Cây xanh chắn gió bảo vệ đồng ruộng, chắn cát bảo vệ đất trồng, làng mạc, chắn sống ngăn không cho xâm nhập mặn và sụp lún ven bờ. Người dan miền biển thường trong cây ngăn thủy triều, bảo vệ vùng sản xuất bên trong đất liền.

   Cây xanh hấp thu và phản xạ năng lượng mặt trời chiếu xuống đất làm giảm sức nóng của trái đất, hấp thu khí cacbonic gây hiệu ứng nhà kính. Cây xanh còn nhả ra các ion âm rất có lợi cho sức khỏe chúng ta thông qua hô hấp. Các ngôi nhà, đường sá, trường học được bao phủ cây xanh sẻ vô cùng có lợi cho sức khỏe chúng ta. Tâm hồn con người sẻ trở nên dịu lắng, thanh thoát, minh mẩn, yêu cuộc sống. Ngược lại, nếu thiếu cây xanh tâm hồn dể bị chai cứng, độc đoán, gắt gỏng, bệnh tật dễ hoành hành .

   Cây xanh trong rừng còn là nguồn cung cấp cho con người gỗ, củi, hoa quả và làm phân xanh. Hầu hết vật liệu xây dựng nhà cửa trước đây đều lấy từ rừng.

   Từ xa xưa, con người đã biết tận dụng cây cối như là một nguồn cung cấp các chế phẩm sinh học cho y học hiện đại. Lá một số loại cây như bạch đàn . còn phát ra một số tinh dầu có tác dụng ngăn cản và giết chết nhiều loại vi khuẩn và một số loại côn trùng. Cây xanh còn là một kho dược liệu mà con người vẫn chưa khám phá và sử dụng hết. Bên cạnh đó rừng còn là môi trường sinh thái trong lành – một địa điểm du lịch lý thú, một danh lam thắng cảnh tuyệt vời đầy bí ẩn, hoang dã và tràn đầy hấp dẫn, lôi cuốn.

   Rừng có vai trò rất quan trọng đối với sự sống của con người, nhưng hiện nay hiện tượng chặt phá rừng bừa bãi ngày càng nhiều, diện tích đất trống đồi trọc ngày càng gia tăng. Nhưng cũng có những người biết được lợi ích của rừng hiểu được sự sai trái trong hành động của mình nhưng vẫn chặt trộm, khai khác rừng trái phép để kiệm lợi về mình. Hậu quả của những việc chặt phá, khai thác thiếu quy củ, đốt rừng, phá rừng ấy thật không thể tưởng tượng được.

   Bản chất sâu xa trong các mối quan hệ với thế giới xung uanh là sự khai thác lãn nhau. Chỉ khác nhau ở thái độ và các cách thức khai thác có tinh nhân bản hay không. Nếu trái đất không có cây xanh thì cuộc sống xung quanh ta sẽ chỉ là một bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm nắng, nóng hoặc mưa lạnh giá, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Nói cách khác không có cây xanh sự sống của con người sẽ chấm dứt.

   Mỗi người trong chúng ta cần có ý thức để bảo vệ rừng, bảo vệ cuộc sống của chúng ta. Chúng ta cần tuyên truyền về vai trò của cây xanh, của rừng đối với cuộc sống của con người để mỗi người tự tạo ra cho mình một hành động thiết thực, góp phần vào việc xây dựng môi trường sống ngày càng xanh sạch đẹp.

Đề bài: Vai trò của cây cối trong việc bảo vệ môi trường sống

Bài văn mẫu

     Bác Hồ đã từng nói rằng:

    Mùa xuân là tết trồng cây

    Làm cho đất nước càng ngày càng xuân

     Không chỉ ngày xưa, mà ngay cả thời điểm hiện tại và tương lai cây cối cũng có vai trò hết sức quan trọng đối với đời sống con người. Bởi vậy, con người phải có những hành động thiết thực để bảo vệ cây cối. Bảo vệ chúng cũng chính là bảo vệ môi trường sống trong lành, tốt đẹp cho chúng ta và thế hệ tương lai.

     Trước hết, chúng ta cần hiểu môi trường sống là gì? Môi trường sống là toàn bộ những gì bao quanh con người như đất, nước, không khí, bầu trời, cây cỏ, muông thú,… chúng có ý nghĩa quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của loài người. Đặc biệt là cây cối, chúng càng ngày càng khẳng định vai trò lớn lao của mình đối với việc bảo vệ môi trường sống.

     Trước hết, cây cối là lá phổi khổng lồ cung cấp ô xi cho hoạt động sống của con người và muôn loài khác. Nếu như con người cần lá phổi khỏe mạnh để duy trì hoạt động hô hấp, giúp con người tồn tại, thì môi trường sống cũng cần một lá phổi như vậy. Và không gì khác, lá phổi ấy chính là cây xanh. Theo nguyên lí hoạt động, cây xanh vào ban ngày hấp thụ khí CO2 và thải ra khi O2, đây chính là loại khí mà chúng ta cần. Cây xanh đảm bảo cho không khí luôn trong lành, sạch sẽ, từ đó đảm bảo sức khỏe cho muôn vật, muôn loài.

     Không chỉ vật cây xanh còn bảo vệ nguồn nước ngầm của chúng ta. Khi mưa rơi xuống đất, cây xanh sẽ là lớp lá chắn, khiến cho nước không thể đổ quá nhanh và mạnh xuống dưới mặt đất gây sói mòn, rửa trôi đất. Nước được ngấm xuống lòng đất một cách từ từ. Bởi vậy giúp cho mạch nước ngầm luôn được đảm bảo, không bị vơi cạn.

     Cây xanh còn hạn chế hiện tượng lũ ống, lũ quét ở vùng núi. Những nơi không có cây xanh bao phủ, khi có mưa lớn từ đầu nguồn đổ về sẽ không bị bất cứ vật nào cản trở sẽ dẫn đến hiện tượng lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Ngược lại ở những nơi được cây xanh bao phủ, mưa lũ được ngăn lại, một phần được rễ cây hút, ngấm xuống đất sẽ hạn chế hiện tượng lũ lụt, giảm thiệt hại về người cũng như tài sản cho chúng ta.

     Cây xanh lớn, cao còn là tấm là chắn giúp tránh tình trạng rửa trôi các chất dinh dưỡng trong đất, tạo điều kiện cho các loài sinh vật sinh trưởng và phát triển. Chúng ta hãy thử tưởng tượng ở những nơi đồi núi trơ chọc, khi mưa xuống kèm với địa hình dốc sẽ rửa trôi các chất dinh dưỡng, làm đất bạc màu, mất chất dinh dưỡng. Cây cối ở những nơi đó trở nên khô cằn và dần dần sẽ bị triệt tiêu. Ngược lại, ở những nơi cây cối dày đặc che phủ đất đai bao giờ cũng tươi tốt hơn rất nhiều, cây cối mọc dày đặc bởi được cung cấp lượng dinh dưỡng lớn. Đồng thời ở những nơi này, hiện tượng sói mòn, rửa trôi, đất bạc màu cũng không có.

     Không chỉ vậy, màu xanh tươi mát của các nhành hoa, cây cỏ cũng khiến cho tầm hồn chúng ta thư thái, thoải mái hơn sau những ngày làm việc căng thẳng. Cũng bởi vậy mà các khu du lịch sinh thái để con người hòa mình vào thiên nhiên ngày càng nhiều hơn. Đến đây con người không chỉ được rời xa cuộc sống thị thành xô bồ, ồn ã, mà còn được tắm mình trong cái mát lành, dịu nhẹ của thiên nhiên, được ngửi hương hoa của đồng nội. Còn điều gì tuyệt vời hơn nữa để chúng ta lấy lại năng lượng sống cho một tuần mới.

     Nhưng hiện nay, hoặc vô tình hoặc cố ý mà con người đã hủy hoại, tàn phá cây cối một cách trầm trọng. Những lá phổi xanh dần biến mất, thay vào đó là những đồi núi trơ trọi, còn đâu sinh khí của những cánh rừng ngút ngàn. Ở Đak Nông, diện tích rừng bị phá từ đầu năm đến nay đã lên đến 225ha, tăng gần 100 ha so với cùng kì năm ngoái. Đây chỉ là một ví dụ rất nhỏ so với rất nhiều diện tích rừng bị tàn phá trên cả nước. Và hậu quả của việc tàn phá rừng chính con người phải gánh chịu. Nạn lũ lụt, hạn hán xảy ra liên miền, với mức độ trầm trọng ngày càng tăng cao; trái đất ngày càng nóng lên, băng tan dần ở hai cực; ô nhiễm bầu không khí gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của con người,…

     Để ngăn chặn những hệ lụy nghiêm trọng đó, ngay từ bây giờ, ngay từ giờ phút này con người phải chung tay để bảo vệ môi trường. Mỗi chúng ta cần có ý thức, không xả rác bừa bãi, đặc biệt là túi nilong để tránh ngăn chặn sự phát triển của cây cối. Mở rộng diện tích trồng rừng. Có những đạo luật xử lí nghiêm khắc với những hành vi chặt phá rừng trái phép. Hãy cùng nhau chung tay để bảo vệ môi trường sống cho chúng ta và thế hệ tương lai.

     Cây cối có vai trò hết sức quan trọng với đời sống con người, đặc biệt là ở thời điểm hiện tại khi diện tích rừng bị suy giảm nghiêm trọng do nạn chặt phá rừng bừa bãi. Nếu không hành động ngay từ bây giờ thì chính con người đang tự hủy hoại cuộc sống của bản thân và muôn loài.

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh Tác hại của ma túy đối với đời sống con người

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu vấn đề nghị luận (có thể giới thiệu trực tiếp hoặc gián tiếp)

    + Giới thiệu trực tiếp: Trực tiếp khẳng định về tác hại của ma túy đối với con người.

    + Giới thiệu gián tiếp: Đi từ thực tế cuộc sống hiện nay, sự gia tăng của nhiều tệ nạn xã hội, sử dụng ma túy là một trong những tệ nạn ấy.

– Thái độ của bản thân về vấn đề đó: Phản đối, lên án, phê phán.

I.. Thân bài

1. Ma túy là gì?

– Ma túy là tên gọi chung của những chất kích thích khi dùng một lần có thể gây nghiện cho con người.

– Chất ma túy có sẵn trong tự nhiên ở một số thực vật như cây anh túc, nha phiến,…một số tỉnh miền núi phía Bắc, cây cần sa ở một số tỉnh biên giới phía Nam, cây coca ở Nam Mỹ,..Ma túy cũng có được tổng hợp thành từ những chất heroin, morphin, amphetamine,…

– Ma túy tồn tại ở nhiều dạng khác nhau như ma túy đá, viên giấy, nước, tép,.. và được sử dụng bằng nhiều hình thức hút, chích, hít,…

– Ma túy có khả năng gây nghiện lớn khiến người dính vào không thể cưỡng lại được, bị phụ thuộc vào, chịu sự chi phối bởi nó.

2. Thực trạng của việc sử dụng ma túy

– Ở Việt Nam hiện nay, hiện tượng sử dụng ma túy khá phổ biến với số lượng lên tới hành trăm nghìn người.

– Đối tượng sử dụng ma túy trải dài trên khắp cả nước có cả người lớn tuổi, người trung niên và đặc biệt rất nhiều thanh niên trẻ tuổi – thế hệ tương lai của đất nước cũng sa vào tệ nạn ma túy.

– Phạm vi: Ma túy đã len lỏi vào từng ngõ ngách cuộc sống của con người, từ người lao động, người công nhân cho đến cả người trí thức. Đáng sợ hơn cả, ma túy còn xuất hiện trong cả môi trường học đường khi không ít các bạn học sinh, sinh viên bị lôi kéo dụ dỗ sử dụng ma túy.

3. Nguyên nhân

– Nguyên nhân khách quan:

    + Sự phát triển của xã hội kéo theo những hệ quả đang tiếc, khi con người đầy đủ về vật chất họ sẽ tìm đến những thú vui tinh thần để chăm sóc khoái cảm. Mặt khác, xã hội phát triển, những áp lực về việc làm, nhà ở cũng gia tăng, vì không có việc làm ổn định nên hộ cũng dễ đi đến con đường tệ nạn xã hội mà cụ thể là ma túy.

    + Thiếu sự quan tâm, dạy dỗ của gia đình, nhà trường, xã hội

    + Sự dụ dỗ của những đối tượng xấu.

– Nguyên nhân chủ quan:

    + Sự buông thả đua đòi, ham chơi, thích hưởng thụ của của bản thân

    + Sự tò mò, thiếu hiểu biết của một số bộ phận giới trẻ

    + Không có lập trường vững vàng, dễ bị sa ngã, dụ dỗ

4. Hậu quả của việc sử dụng ma túy

– Trước hết, ma túy có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe con người, gây ra những căn bệnh nguy hiểm như ung thư, phá hủy nội tạng, các cơ quan trên cơ thể.

– Ảnh hưởng tới tinh thần, luôn đẩy con người vào trạng thái u mê, thiếu tỉnh táo, mất tập trung. Hình ảnh của những thanh niên vật vờ trong hẻm vắng, bãi tha ma thật sự là nỗi sm ảnh kinh hoàng.

– Ảnh hưởng đến kinh tế khi con người hoàn toàn bị phụ thuộc vào ma túy. Khi ấy họ trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội

– Làm suy thoái về đạo đức, lối sống của con người, là nguyên nhân dẫn đến trộm cắp, cướp của, giết người, gây rối nơi công cộng. Những vụ thảm sát, vụ cướp của giết người diễn ra gần đây cũng đều ít nhiều có căn nguyên từ ma túy.

– Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến sự bùng nổ của đại dịch HIV của thế giới.

– Người bị nghiện ma túy sẽ bị bạn bè, đồng nghiệp xa lánh, tự đánh mất đi tương lai của chính bản thân mình.

5. Biện pháp

– Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục rộng rãi đối với toàn dân trong việc nhìn nhận về những tác hại ghê gớm của ma túy để có thái độ dán cách với nó.

– Quan tâm đầu tư tới các cơ sở cai nghiện, những đối tượng bị nghiện ma túy để những người lầm đường có thể trở về với cuộc sống.

– Nhà nước có biện pháp trừng trị nghiêm khắc đối với những kẻ buôn bán, vận chuyển và sử dụng ma túy

– Tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, tăng cường công tác xóa đói giảm nghèo để tranh sa vào những tệ nạn xã hội.

– Đặc biệt, cần quan tâm đối với thể hệ trẻ tương lai, có sự chung tay phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục con em.

– Lên án, dẹp bỏ những hành vi tiếp tay cho tệ nạn ma túy.

– Mỗi cá nhân cũng cần tự ý thức được hành vi của mình, thường xuyên trau dồi tri thức và đạo đức.

6. Liên hệ bản thân

– Là học sinh, khi còn ngồi trên ghế nhà trường cần tích cực trau dồi học hỏi, có sự hiểu biết về tác hại của ma túy cũng như tệ nạn xã hội để phòng ngừa và tránh xa chúng.

– Tuyên truyền tới bạn bè, người thân tác hại ghê gớm của ma túy.

I.I. Kết bài

– Khái quát lại vấn đề

– Đưa ra lời khuyên và lời kêu gọi

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh Tác hại của ma túy đối với cuộc sống của con người

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu vấn đề nghị luận (có thể giới thiệu trực tiếp hoặc gián tiếp)

     + Giới thiệu trực tiếp: Trực tiếp khẳng định về tác hại của ma túy đối với con người.

     + Giới thiệu gián tiếp: Đi từ thực tế cuộc sống hiện nay, sự gia tăng của nhiều tệ nạn xã hội, sử dụng ma túy là một trong những tệ nạn ấy.

– Thái độ của bản thân về vấn đề đó: Phản đối, lên án, phê phán.

I.. Thân bài

a. Ma túy là gì?

– Ma túy là tên gọi chung của những chất kích thích khi dùng một lần có thể gây nghiện cho con người.

– Chất ma túy có sẵn trong tự nhiên ở một số thực vật như cây anh túc, nha phiến,…một số tỉnh miền núi phía Bắc, cây cần sa ở một số tỉnh biên giới phía Nam, cây coca ở Nam Mỹ,..Ma túy cũng có được tổng hợp thành từ những chất heroin, morphin, amphetamine,…

– Ma túy tồn tại ở nhiều dạng khác nhau như ma túy đá, viên giấy, nước, tép,.. và được sử dụng bằng nhiều hình thức hút, chích, hít,…

– Ma túy có khả năng gây nghiện lớn khiến người dính vào không thể cưỡng lại được, bị phụ thuộc vào, chịu sự chi phối bởi nó.

b. Thực trạng của việc sử dụng ma túy

– Ở Việt Nam hiện nay, hiện tượng sử dụng ma túy khá phổ biến với số lượng lên tới hành trăm nghìn người.

– Đối tượng sử dụng ma túy trải dài trên khắp cả nước có cả người lớn tuổi, người trung niên và đặc biệt rất nhiều thanh niên trẻ tuổi – thế hệ tương lai của đất nước cũng sa vào tệ nạn ma túy.

– Phạm vi: Ma túy đã len lỏi vào từng ngõ ngách cuộc sống của con người, từ người lao động, người công nhân cho đến cả người trí thức. Đáng sợ hơn cả, ma túy còn xuất hiện trong cả môi trường học đường khi không ít các bạn học sinh, sinh viên bị lôi kéo dụ dỗ sử dụng ma túy.

c. Nguyên nhân

– Nguyên nhân khách quan:

     + Sự phát triển của xã hội kéo theo những hệ quả đang tiếc, khi con người đầy đủ về vật chất họ sẽ tìm đến những thú vui tinh thần để chăm sóc khoái cảm. Mặt khác, xã hội phát triển, những áp lực về việc làm, nhà ở cũng gia tăng, vì không có việc làm ổn định nên hộ cũng dễ đi đến con đường tệ nạn xã hội mà cụ thể là ma túy.

     + Thiếu sự quan tâm, dạy dỗ của gia đình, nhà trường, xã hội

     + Sự dụ dỗ của những đối tượng xấu.

– Nguyên nhân chủ quan:

     + Sự buông thả đua đòi, ham chơi, thích hưởng thụ của của bản thân

     + Sự tò mò, thiếu hiểu biết của một số bộ phận giới trẻ

     + Không có lập trường vững vàng, dễ bị sa ngã, dụ dỗ

d. Hậu quả của việc sử dụng ma túy

– Trước hết, ma túy có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe con người, gây ra những căn bệnh nguy hiểm như ung thư, phá hủy nội tạng, các cơ quan trên cơ thể.

– Ảnh hưởng tới tinh thần, luôn đẩy con người vào trạng thái u mê, thiếu tỉnh táo, mất tập trung. Hình ảnh của những thanh niên vật vờ trong hẻm vắng, bãi tha ma thật sự là nỗi sm ảnh kinh hoàng.

– Ảnh hưởng đến kinh tế khi con người hoàn toàn bị phụ thuộc vào ma túy. Khi ấy họ trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội

– Làm suy thoái về đạo đức, lối sống của con người, là nguyên nhân dẫn đến trộm cắp, cướp của, giết người, gây rối nơi công cộng. Những vụ thảm sát, vụ cướp của giết người diễn ra gần đây cũng đều ít nhiều có căn nguyên từ ma túy.

– Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến sự bùng nổ của đại dịch HIV của thế giới.

– Người bị nghiện ma túy sẽ bị bạn bè, đồng nghiệp xa lánh, tự đánh mất đi tương lai của chính bản thân mình.

e. Biện pháp

– Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục rộng rãi đối với toàn dân trong việc nhìn nhận về những tác hại ghê gớm của ma túy để có thái độ dán cách với nó.

– Quan tâm đầu tư tới các cơ sở cai nghiện, những đối tượng bị nghiện ma túy để những người lầm đường có thể trở về với cuộc sống.

– Nhà nước có biện pháp trừng trị nghiêm khắc đối với những kẻ buôn bán, vận chuyển và sử dụng ma túy

– Tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, tăng cường công tác xóa đói giảm nghèo để tranh sa vào những tệ nạn xã hội.

– Đặc biệt, cần quan tâm đối với thể hệ trẻ tương lai, có sự chung tay phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục con em.

– Lên án, dẹp bỏ những hành vi tiếp tay cho tệ nạn ma túy.

– Mỗi cá nhân cũng cần tự ý thức được hành vi của mình, thường xuyên trau dồi tri thức và đạo đức.

f. Liên hệ bản thân

– Là học sinh, khi còn ngồi trên ghế nhà trường cần tích cực trau dồi học hỏi, có sự hiểu biết về tác hại của ma túy cũng như tệ nạn xã hội để phòng ngừa và tránh xa chúng.

– Tuyên truyền tới bạn bè, người thân tác hại ghê gớm của ma túy.

I.I. Kết bài

– Khái quát lại vấn đề

– Đưa ra lời khuyên và lời kêu gọi

Đề bài: Thuyết minh Tác hại của ma túy đối với đời sống con người

Bài văn mẫu

     Ngày nay, con người phải đối mặt với rất nhiều hiểm họa khác nhau, và một trong những hiểm họa ấy chính là tệ nạn ma túy. Ma túy đã trở thành vấn nạn của toàn cầu, nó gây ra những hệ quả hết sức nghiêm trọng đến bản thân, gia đình và sự phát triển của xã hội.

     Ma túy theo khái niệm khoa học được hiểu là các chất có nguồn gốc tự nhiên như morphin, bán tổng hợp như heroin hay tổng hợp: amphetamine có tác dụng trực tiếp lên dây thần kinh trung ương của con người, có thể khiến người dùng giảm đau, gây hưng phấn hoặc đem lại cảm giác đê mê, dễ chịu,… khi sử dụng chúng nhiều lần sẽ gây nghiện, phải tái dùng nhiều lần nếu không sẽ rất khó chịu. Một cách đơn giản hơn, ma túy được hiểu là heroin, bạch phiến, người nghiện ma túy được mặc định là nghiện heroin mà không có sự phân biệt về chất mà người đó lệ thuộc. Dù hiểu theo cách nào thì ma túy cũng để lại những hậu quả nghiêm trọng đối với người sử dụng chúng.

     Theo thống kê, tới cuối tháng 6 năm 2011 nước ta đã có 149.900 người nghiện ma túy, tăng gấp 2,7 lần so với năm 1994. Và con số này đang tiếp tục tăng lên. Người nghiện ma túy chủ yếu tập trung ở những thành phố lớn. Nguyên nhân dẫn đến nghiện ma túy có thể kể đến do bị bạn bè lôi kéo, rủ rê. Do muốn trải nghiệm, muốn khẳng định chứng tỏ bản thân, nhưng đây là suy nghĩ hoàn toàn sai lầm. Và nguyên nhân cơ bản nhân là không tự chủ, không kiểm soát được bản thân, để bị sa đà vào con đường nghiện ngập.

     Ma túy gây ra những tác động lớn đến cơ thể người dùng. Trước hết là đối với hệ hô hấp. Khi sử dụng ma túy với liều lượng lớn, liên tục sẽ kích thích hô hấp, khiến tần số thở trong một phút tăng nhanh, sau đó chúng sẽ ức chế hô hấp, quá liều sẽ dẫn đến ngưng thở mà chúng ta vẫn thường gọi là sốc thuốc, nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

     Không chỉ vậy, sử dụng mà túy còn dẫn đến hiện tượng phù phổi cấp, tràn khí màng khổi, viên phế quản, lên cơn hen,… nhưng căn bệnh hết sức nguy hiểm đến tính mạng của người sử dụng. Ma túy còn tác động mạnh đến hệ thuần kinh của con người, khi sử dụng nhiều sẽ dẫn đến đau đầu, rối loạn thần kinh, trí nhớ giảm sút, dễ bị kích động dẫn đến những hành vi sai trái. Bên cạnh đó, dùng ma túy còn dẫn đến hiện tượng ảo giác, hoang mang, lo sợ, có những chứng bệnh như tự nói với mình,… Những biểu hiện này dễ dẫn đến những hành vi thiếu kiểm soát, gây nguy hiểm đến mọi người và xã hội: gây tai nạn, đánh người vô cớ,… Ngoài ra còn gây ảnh hưởng đến tim mạch và hệ sinh dục của con người.

     Đặc biệt ma túy còn hủy hoại nhân cách con người. Khi nghiệm, con nghiện sẵn sàng làm bất cứ điều gì để thỏa mãn cơn thèm, sẵn sàng ăn cắp ăn trộm, thậm chí giết người. Khi ấy, họ chỉ có một mục đích duy nhất là để cơ thể được ru ngủ trong chất độc ma túy.

     Ma túy không chỉ gây ảnh hưởng với chính người sử dụng mà còn tác động nghiêm trọng đến gia đình. Những gia đình có con bị nghiệm ma túy kinh tế gia đình sa sút, không khí gia đình lúc nào cũng u ám, ảm đạm. Không chỉ vậy, nếu người cha, người mẹ nghiện ma túy sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và nhân cách của đứa con. Hạnh phúc gia đình tan vỡ.

     Ma túy còn tác động xấu đến sự phát triển kinh tế của xã hội. Hãy thử tưởng tượng một xã hội mà thanh niên, thế hệ trẻ nghiện ngập thì tương lai của đất nước sẽ đi về đâu. Tệ nạn ma túy còn gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội. Những nơi tập trung nhiều người nghiện trật tự an ninh thường không được đảm bảo, nạn ăn cắp, trộm cướp xảy ra thường xuyên, gây mất an toàn với những người sống xung quanh.

     Trước vấn nạn ma túy ngày càng diễn biến phức tạp như vậy buộc tất cả chúng ta cần phải chung ta để đẩy lùi tệ nạn này. Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất chính là bản thân mỗi người. Những người đã bị nghiện cần có ý chí nghị lực đi cai nghiện, để tái hòa nhập với cộng đồng, để được sống và làm việc, cống hiến cho đất nước. Đây là hành trình đầy khó khăn và gian khổ đòi hỏi người cai nghiện cần phải có sự nỗ lực không ngừng. Để giúp quá trình cai nghiện được dễ dàng, cần có sự phối hợp của gia đình, lời động viên từ những người thân là nguồn động lực rất lớn với họ. Hàng xóm, xã hội không có thái độ kì thị, xá lánh với người nghiện, giúp họ cai nghiện và hòa nhập với cộng đồng. Những người chưa nghiện cần tránh xa loại tệ nạn nguy hiểm này, để đảm bảo sức khỏe cho bản thân, cho hạnh phúc gia đình và sự phát triển của đất nước. Ngoài ra cũng cần phối hợp với các cấp chính quyền, bắt những kẻ buôn bán ma túy, ngăn chặn đầu mối gây nên tệ nạn xã hội này. Chỉ khi có sự chung tay của tất cả mọi người thì vấn nạn này mới có thể đầy lùi.

     Là một học sinh, em cần phải tránh xa các loại tệ nạn xã hội: cờ bạc, rượu chè,… đặc biệt là tệ nạn ma túy. Cần có những hiểu biết cơ bản về sự nguy hiểm và tác hại khôn lường của ma túy để tránh xa. Đưa ra lời khuyên và vận động mọi người loại bỏ tệ nạn ma túy và các tệ nạn khác. Cần chăm chỉ, nỗ lực phấn đấu học tập để xây dựng đất nước.

     Ma túy đang ngày càng tác động xấu đến cuộc sống của con người và sự phát triển của xã hội. Những tác hại khôn lường của nó đến bản thân ai cũng đã hiểu rõ, bởi vậy chúng ta phải nêu cao khẩu hiệu, đầy lùi ma túy, đem lại cuộc sống tốt đẹp cho hiện tại và thế hệ tương lai.

Đề bài: Thuyết minh về tác hại của ma túy đối với cuộc sống của con người.

Bài văn mẫu

   “Cái chết trắng” là cách gọi đầy hình tượng cho kết cục của những người sử dụng một loại chất kích thích rất đáng sợ, đó là ma túy. Cùng với các loại tệ nạn như cờ bạc, rượu chè, văn hóa phẩm đồi trụy… ma túy lâu này trở thành mối lo ngại đáng sợ của con người trong xã hội hiện đại. Có thể khẳng định tác hại của ma túy đối với cuộc sống của con người thật khôn lường.

   Ma túy được hiểu là một dạng chất kích thích được chiết xuất từ loài hoa anh túc hoặc nhựa cây thuốc phiện có mặt nhiều ở các vùng núi trên thế giới hay ở khu vực miền núi phía bắc Việt Nam. So với thuở sơ khai khi mới ra đời, hiện nay ma túy tồn tại ở rất nhiều dạng: bột, nước, viên nén,… được dùng ở nhiều hình thức khác nhau như hút hít, tiêm chích, ngậm, nhấp môi… Do có sự biến tấu rất đa dạng nên ngày nay có quá nhiều loại ma túy xuất hiện. Có lẽ những tên gọi như đá, cỏ, tem, cần, bùa lưỡi… không còn xa lạ. Đó đều chỉ ma túy. Tuy nhiên dù gọi như thế nào hay cách dùng ra sao thì ma túy đều có một hậu quả chung là người dùng, chỉ dùng một lần cũng sẽ gây nghiện. Điều đáng sợ là nó chẳng kiêng nể ai, đối tượng thuộc lứa tuổi, giới tính, địa vị nào, cứ sử dụng đều gây ra những hậu quả nghiêm trọng và đáng sợ.

   Vậy ma túy để lại những hậu quả gì? Thật đáng sợ khi có người cho rằng, cứ sử dụng ma túy mà đầy đủ sẽ béo tốt và duy trì sức khỏe cho con người. Không thể phủ nhận có một loại, còn gọi là moóc-phin, thường được dùng trong y học để giảm đau rất hiệu nghiệm. Nhưng lối suy nghĩ trên hay nếu lạm dụng moóc-phin sẽ gây ra những hậu quả thực sự đáng sợ mà chúng ta không ngờ tới.

   Trước tiên, hậu quả để lại vô cùng nặng nề cho bản thân “con nghiện”. Ma túy sẽ tàn phá sức khỏe con người một cách trầm trọng. Ảnh hưởng đầu tiên chính là ở hệ thần kinh. Ở mức độ nhẹ thì người sử dụng ma túy chỉ mới gây mất tập trung, hay mệt mỏi, uể oải, tâm lý chán nản, hay cáu bẳn và muốn phá phách, đôi khi gây ra tâm lý lo lắng, bất an. Nhưng ở mức độ nặng thì gây ra hiện tượng ảo giác, không kiểm soát được hành vi, có những biểu hiện quá khích, phản cảm. Trên mạng xã hội facebook hiện nay không hề thiếu những cảnh tượng bị “ngáo đá” (tên gọi của những người sử dụng ma túy đá quá nhiều). Những người này thường có biểu hiện mặt đờ đẫn, mắt trắng dã, trợn ngược, hoặc la hét, người rung lắc, không đứng yên, thậm chí còn cởi hết đồ, lăn lê trên đường, trèo lên lan can cửa sổ hoặc nóc nhà, mái nhà cao tầng đi lại, cười nói lớn tiếng… Thật đáng sợ. Nhưng có lẽ bấy lâu nay, hậu quả đáng tiếc nhất của ma túy vẫn chính là việc người dùng dễ bị lây nhiễm HIV/AIDS. Trong số những nguyên nhân lây nhiễm căn bệnh thế kỉ này, phần lớn thuộc về việc sử dụng ma túy.

   Nhưng còn lo ngại hơn là sử dụng ma túy ảnh hưởng đến nhân cách, phẩm chất của họ. Có lẽ xã hội không bao giờ chấp nhận người nghiện ma túy là người tử tế. Họ cũng rất khó để trở thành người tử tế. Cứ nhìn những hình ảnh như ở trên thì không thể nào tử tế được. Trong khi đó còn chưa kể, họ phải tìm mọi cách để có tiền dùng thuốc. Cho nên nếu không vòi vĩnh gia đình thì cũng tìm cách ăn cắp, ăn trộm, lừa dối người khác, bất chấp mọi thủ đoạn để có tiền mua ma túy. Chúng ta chẳng còn xa lại cái cảnh con nghiện sẵn sàng chửi rủa, đánh đập cả cha mẹ, người thân trong gia đình mình để có tiền sử dụng ma túy. Có người chẳng còn con đường nào khác phải chấp nhận buôn ma túy để nuôi cơn nghiện của chính mình. Từ việc sử dụng ma túy đến con đường phạm pháp là vô cùng ngắn ngủi. Họ dần dần trở thành những con người đáng sợ, bị xã hội coi thường, muốn tránh xa. Chắc chắn chẳng ai muốn sống cùng một khu phố mà ở đó có kẻ bị nghiện ma túy. Hay chỉ cần nghe thông tin một trại cai nghiện mà học viên phá cửa bỏ trốn là cả xã hội đầy lo lắng rồi. Sự mất mát về nhân cách, tâm hồn của họ là quá lớn. Cơ hội làm lại cuộc đời, sống tử tế gần như không có. Tương lai, sự nghiệp đều bị hủy hoại. Cái giá phải trả cho việc sử dụng ma túy là quá đắt.

   Bên cạnh đó, việc sử dụng ma túy còn gây ra biết bao nhiêu hậu quả đáng tiếc cho gia đình và xã hội. Cha mẹ đau lòng, nhục nhã vì có con nghiện, gia đình tan hoang, kiệt quệ vì có con nghiện. Những mất mát về vật chất và tinh thần khó mà đong đếm được. Chỉ biết nỗi đau có người thân bị nghiện là có thật và đều bị coi bi kịch cả đời. Vì đối tượng nghiện là không giới hạn, nên việc kiểm soát con người ở phương diện này là rất phức tạp. Xã hội sẽ bị đảo lộn, tình hình an ninh trật tự khó đảm bảo, kinh tế khó phát triển và hình ảnh về mặt văn hóa con người và đất nước sẽ bị ảnh hưởng trầm trọng. Một lực lượng lớn lao động không được sử dụng, ngành du lịch sẽ hạn chế đi rất nhiều vì không dám tới một vùng hoặc một quốc gia bất ổn. Cho nên thiệt hại về xã hội mà ma túy gây ra là rất lớn và khó kiểm soát.

   Nhưng có lẽ, điều đáng lo lắng nhất là vấn đề trẻ hóa những người nghiện ma túy, trong đó có một bộ phận không nhỏ là những bạn đang ở lứa tuổi học sinh. Theo thống kê Bộ Lao động và Thương binh xã hội năm 2017, có đến 8% số người nghiện ở tuổi vị thành niên và ngày càng có dấu hiệu gia tăng. Đó thực sự là một con số biết nói và cho thấy diễn biến phức tạp của các loại hình ma túy đang có mặt trong xã hội hiện nay. Thật chẳng khó để mấy bạn trẻ mua ma túy cả, có khi ngay ngoài cổng trường, quán internet hay những quán ba, vũ trường… Nên việc để giảm thiểu tác hại của ma túy, nhất là trong học đường là điều vô cùng cần thiết. Chỉ cần nhìn vào những hậu quả của nó sẽ cho thấy những chủ nhân tương lai của đất nước mà vướng vào vòng vây của “cung đường trắng” thì khó mà thoát khỏi cái án tử hình của cuộc đời.

   Vào giữa năm 2017, cả nước rúng động bởi một vụ việc đó là các chiến sĩ công an Việt Nam đã triệt phá đường một đường dây sản xuất, buôn bán thuốc lắc, cung ứng trực tiếp cho các vũ trường, quán ba từ bắc vào nam. Kẻ cầm đầu và những người liên quan đều bị bắt và chờ đợi hình phạt thích đáng. Nhưng chúng ta vẫn đầy lo ngại bởi một đường dây lớn như thế đã hoạt động rất nhiều năm nay và nó chỉ là những gì chúng ta biết, nhìn thấy mà thôi. Vậy đã có bao nhiêu cuộc đời con người bị hủy hoại bởi nó? Còn bao nhiêu vụ việc về buôn bán, tàng trữ, vận chuyển ma túy chưa được phát giác? Ma túy – mối hiểm họa vẫn chưa dừng trong xã hội hiện đại.

Bài văn mẫu 1 – Thuốc lá

   Dịch hạch, thổ tả, hàng vạn hàng triệu người chết, nhờ tiến bộ khoa học, loài người hầu như đã diệt trừ được. Cả thế giới đang lo âu về nạn AIDS, chưa tìm ra giải pháp thì lại xuất hiện nạn thuốc lá. Có thể nói rằng bên cạnh các tệ nạn khác, thuốc lá đã gây ra tác hại rất lớn đối với đời sống con người.

   Hút thuốc lá ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người. Hút thuốc lá có thể gây ra bệnh về phổi, gan, tim, khoa học và thực tế đã chứng minh rằng nếu một người hút thuốc lá thường xuyên trong vòng nhiều năm thì tuổi thọ sẽ giảm đi rất nhiều so với những người không hút thuốc lá. Vì sao vậy? Trong thuốc lá có cocain dễ gây nghiện, khi hút thuốc nó có thể kích thích sự hưng phấn cho người hút nhưng nó lại gây tác hại rất lớn. Nó làm thành màng đen bao lấy phổi, hút càng nhiều thì diện tích màng đen càng lớn gây bệnh cho người hút. Không chỉ cá nhân người hút mà hút thuốc thì người gần anh cũng hít phải khói độc. Vợ con, những người xung quanh…cũng bị nhiễm độc, cũng đau tim mạch, viêm phế quản, ung thư… Đặc biệt người hít phải khói thuốc còn có khả năng bị bệnh cao gấp mười lần người hút thuốc. Hút thuốc cạnh một người đàn bà có thai quả là một tội ác.

   Nạn hút thuốc ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế mỗi người và nền kinh tế xã hội. Một người mới bắt đầu làm quen với thuốc lá có thể hút rất ít, không tốn là bao nhưng thuốc lá rất dễ gây nghiện nên số lượng và số lần hút sẽ tăng lên một cách nhanh chóng. Vì vậy, số tiền đáng lẽ một người chồng người cha mẫu mực phải lo cho gia đình, một cậu thanh niên dành quyên góp đồng bào lũ lụt…thì lại nướng vào hút thuốc lá. Thật tai hại! Đặc biệt trên phong bì ngoài bao thuốc nào cũng có “hút thuốc lá là có hại cho sức khỏe” con người nên việc nhập khẩu thuốc lá với thuế quan rất đắt ảnh hưởng đến nền kinh tế cả nước. Do vậy có thể nói thuốc lá làm nền kinh tế cá nhân, cả nước và cả thế giới phát triển trì tuệ hơn.

   Nhiều thanh niên trong đó có cả nữ, ngày nay muốn tỏ vẻ ta đây là người lớn, lên mặt đàn anh đàn chị bèn tìm đến thuốc lá. Họ coi lúc nào cũng phì phèo điếu thuốc lá trên tay mới là dân sành điệu. Suy nghĩ vậy thực là nguy hiểm! Quả thuốc lá đã ảnh hưởng không nhỏ đến nhân cách con người. Bố và anh hút, chút bác hút…không những đầu độc con em mà còn nêu gương xấu. Một điều đáng chê trách của nền điện ảnh Việt Nam và cả thế giới là những chiến sĩ cảnh sát mẫu mực nhất, những cán bộ được yêu kính nhất… trước một vấn đề đau đầu cần suy nghĩ để tìm hướng giải quyết thì lại trầm ngâm cùng điếu thuốc. Điều đó càng khuyến khích việc hút thuốc lá. Tệ nạn thuốc lá không chỉ giới hạn trong phạm vi của nó. Từ điếu thuốc đến cốc bia, đến ma túy thực là khoảng cách không xa mấy. Mọi tệ nạn dường như đều có thể mở đầu bằng điếu thuốc.

   Thuốc lá – môi trường ngỡ không liên quan đến nhau nhưng thực ra có liên quan mật thiết đến nhau. Hút thuốc lá, khói thuốc lá làm ô nhiễm môi trường. Bên cạnh khói nhà máy, khói xe cộ… khói thuốc lá hủy hoại môi trường sống ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

   Vì những tác hại ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế, nhân cách, đời sống con người như vậy nên mỗi cá nhân cộng đồng, toàn thế giới cần phải tích cực chống việc hút thuốc lá. Không chỉ là lời nói, khẩu hiệu suông mà ai cũng phải tự ý thức thực hiện bằng hành động. Người người nhắc nhở nhau, nhà nhà nhắc nhở nhau…nếu tất cả cùng đồng tâm hiệp lực không hút – không mua – không bán thuốc lá thì tốt biết mấy.

   Ở nước ta thật đáng quý thay đã có một quán cà phê sinh viên nghiêm cấm hút thuốc. Nếu ai cũng có ý thức như vậy thì tệ nạn thuốc lá không còn cơ hội hoành hành nữa.

Bài văn mẫu 2 – Ma túy

   Chúng ta đang sống trong một đất nước không ngừng phát triển trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Để làm được điều đó,chúng ta phải vượt qua các trở ngại,khó khăn. Một trong số đó là các tệ nạn xã hội như: ma túy, cờ bạc, văn hóa phẩm đồi trụy. Nhưng đáng sợ nhất chính là ma tuý. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về tác hại to lớn của ma túy để phòng tránh cho bản thân, gia đình và xã hội.

   Để phòng chống một tệ nạn thì chúng ta cần biết rõ về tệ nạn đó. Ma túy là một loại chất kích thích, gây nghiện có nguồn gốc từ cây túc anh hoặc nhựa cây thuốc phiện được trồng ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc Việt nam hay từ lá, hoa, quả cây cần sa được trồng ở các tỉnh giáp ranh biên giới Việt Nam – Campuchia. Đặc biệt là ma túy có một ma lực dẫn dụ ghê gớm, khiến người bị dính vào không thể cưỡng lại được, chẵng khác gì “ma đưa lối, quỷ đưa đường”. Ma túy tồn tại ở nhiều dạng như tép, nước, bột, hồng phiến, bạch phiến, thuốc…và được sử dụng bằng nhiều hình thức hút, chích, hít…Nó được coi là tệ nạn đáng sợ nhất vì sức dẫn dụ con người không kể tuổi tác và khả năng gây nghiện nhanh chóng. Hơn thế nữa, ma túy còn là ngọn nguồn của những tệ nạn xã hội khác.

   Chúng ta thường nghe nói ma túy rất có hại nhưng mấy ai hiểu được tác hại thật sự của nó! Trước tiên, nó gây hại trực tiếp đến người nghiện. Về sức khỏe, ma túy gây ra các bệnh khôn lường cho cơ thể. Người nghiện sẽ bị hư hại niêm mạc mũi nếu dùng ma túy theo dạng hít, có khả năng ngưng thở đột ngột, gây nguy hiểm tính mạng. Còn dùng theo dạng hút thì cơ quan chịu ảnh hưởng là phổi. Phổi sẽ bị tổn thương nghiêm trọng, gây ung thư phổi, viêm đường hô hấp, nhiễm trùng phổi…Và nguy hiểm nhất là dùng ma túy dạng chích, đây là con đường ngắn nhất dẫn đến AIDS. Người tiêm đâu có biết rằng trên mũi kim là hàng vạn quả cầu gai gây căn bệnh thế kỉ hiểm nghèo, cứ thế họ truyền tay nhau tiêm chúng, đưa virus vào máu của mình. Ở những tụ điểm tiêm chích, họ còn pha thêm các chất bẩn gây áp-phê, hậu quả là các con nghiện phải cưa cụt tay chân hay nhiễm trùng máu. Ấy là chưa kể đến tình trạng bị chết do sốc thuốc. Câu chuyện “cái chết trắng” của nhà tỉ phú trẻ Raphael, chết ngay bên đường do dùng bạch phiến quá liều. Những người nghiện lâu ngày rất dễ nhận ra, người gầy gò, da xám, tóc xơ xác. Hệ thần kinh bị tổn thương nặng do ảnh hưởng của thuốc, kém tập trung, suy nghĩ, chán nản và thiếu ý chí vươn lên nên việc cai nghiện cũng khó khăn. Đáng ghê sợ hơn, người mới nghiện heroin, khi “phê” thường gia tăng kích thích tình dục, dẫn đến hành vi tình dục không an toàn, có thể bị lây nhiễm HIV, nhưng nếu sử dụng lâu ngày sẽ làm suy yếu khả năng tình dục. Không chỉ dừng ở đó, tiêm chích ma túy còn hủy hoại con đường công danh, sự nghiệp của người nghiện. Đã có bao bài học, biết bao câu chuyện kể về những công nhân, kĩ sư… đã gục ngã trước ma túy, để rồi bị bạn bè, đồng nghiệp xa lánh, con đường tương lai tươi sáng bỗng vụt tắt, tối tăm. Và nhất là những bạn học sinh, tuổi đời còn quá dài mà chỉ vì một phút nông nỗi, bị bạn bè rủ rê đã đánh mất tương lai. Thật đáng thương!

   Ma túy không những gây hại cho người dùng nó mà còn cho cả gia đình của họ, khiến họ trở mất dần khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình. Những gia đình có người nghiện ma túy bầu không khí lúc nào cũng lãnh đạm, buồn khổ. Công việc làm ăn bị giảm sút do không được tín nhiệm. Nền kinh tế cũng theo đó mà suy sụp. Bởi những người một khi đã nghiện thì luôn có nhu cầu hơn nữa về ma túy, đồng nghĩa với việc họ phải có tiền, mà tiền thì lấy từ đâu? Từ chính gia đình của họ chứ không đâu xa. Rồi những người vợ, người mẹ sẽ ra sao khi thấy chồng, con mình vật vã khi thiếu thuốc, khi lìa bỏ cõi đời vì mặc cảm, vì bệnh tình đã tới giai đoạn cuối? Thật đau xót cho những gia đình bất hạnh có người nghiện ma túy.

   Không dừng lại ở đó, ma túy còn như một con sâu đục khoét xã hội. Khiến cho an ninh, trật tử, quốc phòng bất ổn. Khi muốn thõa mãn cơn ghiền, con nghiện không từ một thủ đoạn, hành vi trộm cắp, giết người nào để có tiền mua heroin, hoặc nổi máu anh hùng xa lộ, đua xe, lạng lách. Những con nghiện mà không được gia đình chấp nhận sẽ đi lang thang làm mất vẻ mỹ quan,văn minh lịch sự của xã hội,vật vờ trên những con đường. Không chỉ thế, nhà nước, xã hội còn phải tốn tiền để tổ chức lực lượng phòng chống và giải quyết những thiệt hại do con nghiện gây ra. Mất tiền xây dựng các trại cải tạo, giáo dục, điều trị cho người nghiện. Một thiệt hại lớn mà ma túy gây ra cho nền kinh tế quốc gia là ngành du lịch bị giảm sút. Các bạn thử nghĩ xem, có ai dám đi du lịch sang một đất nước, một thành phố mà toàn người bị HIV/AIDS. Rồi họ sẽ nghĩ gì về nước ta, họ sẽ nhìn nước ta với ánh mắt khinh thường, chẳng ai dám đầu tư vào đây nữa. Quả là một mất mát, thiệt hại cho nước nhà!

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh Tác hại của rượu đối với đời sống con người

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu vấn đề cần thuyết minh: Tác hại của rượu đối với đời sống

– Thể hiện thái độ của bản thân: Đây là đối tượng, hiện tượng tiêu cực cần lên án, phê phán.

I.. Thân bài

1. Rượu là gì?

– Là loại đồ uống có cồn, có chứa chất gây nghiện.

– Tùy theo từng loại rượu khác nhau thì rượu lại được làm từ những nguyên liệu khác.

– Có các loại rượu như: Rượu nếp, voka, rượu vang,….

– Nếu sử dụng với một lượng phù hợp thì rượu có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên không phải ai cũng biết sử dụng rượu đúng cách

2. Thực trạng sử dụng rượu trong đời sống hiện nay.

– Việt Nam là nước đứng thứ 2 khu vực, 10 Châu Á và thứ 29 thế giới về việc sử dụng rượu. Đây là mức rất đáng báo động.

– Hầu như trên mỗi bàn tiệc, mỗi buổi liên hoan, mỗi cuộc gặp gỡ đều có sử dụng rượu.

– Hiện tượng uống rượu bia không chỉ ở nam giới mà còn ở nữ giới

– Ở các dân tộc miền núi, hiện tượng uống rượu càng phổ biến

– Hiện tượng uống rượu xuât hiện cả trong môi trường học đường, với cả những trẻ em dước 18 tuổi.

3. Nguyên nhân của việc sử dụng rượu.

a. Nguyên nhân khách quan

– Chính sách cấm buôn bán và sử dụng rượu của nước ta chưa thật nghiêm ngặt

– Do ảnh hưởng từ người thân, bạn bè

– Do quan niệm về một người lịch thiệp, bản lĩnh, hiếu khách nhờ chén rượu

b. Nguyên nhân chủ quan

– Do sự thiếu hiểu biết của cá nhân mỗi người.

– Do sự nhu nhược, thiếu chính kiến dễ bị lôi kéo, dụ dỗ

– Do sự đua đòi, ham vui, thích thể hiện

4. Tác hại của rượu đối với đời sống.

a. Đối với sức khỏe.

– Người uống rượu bia sẽ gây ra hậu quả tức thời đó là chóng mặt, nhức đầu nôn mửa, mất kiểm soát.

– Về sau, có ảnh hưởng nghiêm trọng đến những cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là gan, tim mạch

– Làm tăng khả năng mắc ung thư

– Dễ dẫn đến những bệnh liên quan tới thần kinh

b. Đối với kinh tế.

– Số tiền bỏ ra để mua rượu uống hằng năm khá lớn, ảnh hưởng đến kinh tế của mỗi người.

– Khi mắc phải những căn bệnh do rượu mang lại, chi phí chạy chữa rất lớn, chúng ta có thể lâm vào cảnh nợ nần.

c. Đối với gia đình.

– Ảnh hưởng đến thể diện của con cái, người nghiện rượu không quan tâm tới gia đình, không giáo dục được con cái.

– Khi uống rượu, con người rất dễ mất kiểm soát hành vi, cho nên dễ dẫn đến bạo lực gia đình.

d. Đối với xã hội.

– Rượu là nguyên nhân dẫn đến các tệ nạn xã hội khác như cướp của, giết người.

– Tai nạn gia thông diễn ra cũng nhiều phần là do rượu.

– Đạo đức xã hội suy thoái, mối quan hệ giữa người với người trở nên xa cách, lệch lạc do con người bị ma men chi phối.

5. Biện pháp để ngăn chặn tác hại của rượu đối với đời sống

– Tuyên truyền, giáo dục mọi người biết sử dụng rượu đúng cách, đúng mức, có nhận thức đúng đắn về tác hại của rượu.

– Có biện pháp cai nghiện đúng

– Nâng cao hiểu biết và nhận thức của giới trẻ trong việc sử dụng rượu

I.I. Kết bài

– Khái quát lại vấn đề cần thuyết minh

– Liên hệ bản thân, rút ra bài học và đưa ra lời khuyên: Học sinh cần phải rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, nói không với rượu.

Đề bài: Thuyết minh Tác hại của rượu đối với đời sống con người

Bài văn mẫu

     Trong cuộc sống hiện đại, còn người phải đối mặt với rất nhiều căng thẳng, mệt mỏi, áp lực,… khác nhau. Những lúc như vậy họ thường tìm đến rượu để giải sầu, để làm nguôi ngoai đi nỗi bực dọc, mệt mỏi trong người. Nhưng họ đâu biết rằng, một chén giúp họ nguôi ngoai thì cũng đồng nghĩa với sức khỏe, mạng sống của bản thân ngày càng bị đe dọa nghiêm trọng. Rượu gây ra vô vàn tác hại với sức khỏe con người.

     Rượu là một hợp chất hữu cơ có chứa nhóm OH, hay hiểu một cách đơn giản hơn, rượu là tên gọi của nhóm đồ uống có cồn. Tùy thuộc vào nguyên liệu và các cách sản xuất mà người ta chia rượu làm nhiều loại khác nhau: rượu vang, rượu gạo, rượu Kim Sơn,…

     Ngày nay việc lạm dụng rượu bia ngày càng trở nên trầm trọng, và có những người đã trở thành con nghiện, mỗi ngày đều phải nạp chất men vào cơ thể để thỏa mãn cơn thèm. Nhưng rượu lại hết sức nguy hiểm đến sức khỏe người dùng và nguy hiểm với cả những người xung quanh.

     Trước hết, uống rượu nhiều khiến tăng nguy cơ ung thư như ung thư vòm họng, thực quản, gan, ruột,… Những đồ uống có cồn mà điển hình là rượu khi đi vào trong cơ thể người sử dụng sẽ sản sinh ra chất độc có tên acetaldehyde, chất này làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư.

     Gan là bộ phận rất quan trọng với cơ thể chúng ta, chúng lọc các chất độc trong cơ thể, giúp con người trở nên khỏe mạnh. Nhưng với những người uống nhiều rượu, nghiện rượu gan phải hoạt động quá tải, lâu dần sẽ dẫn đến các bệnh lí về gan như : gan nhiễm mỡ, ảnh hưởng đến chức năng gan. Không chỉ vậy, uống rượu lâu sẽ dẫn đến hình thành các sẹo ở gan, và dẫn đến xơ gan. Khi gan bị xơ, chúng sẽ hoạt toàn mất chức năng hoạt động của mình. Điều này dẫn đến những biến chứng hết sức nguy hiểm như nôn ra máu, nhiễm trùng cổ trướng.

     Không chỉ tác động đến gan, rượu còn tác động trực tiếp đến tim. Khi uống nhiều rượu, các cơ tim sẽ dần bị thay thế bằng mô xơ gây khó khăn cho quá trình co bóp, làm cho tim ngày càng yếu đi, mất dần khả năng co bóp đẩy máu đi nuôi cơ thể. Nếu kéo dài sẽ dẫn đến hiện tượng suy tim, biểu hiện cơ bản nhất là khó thở, dẫn đến rối loạn nhịp tim. Có thể thấy, rất nhiều trường hợp trong các bữa nhậu, khi sử dụng rượu quá nhiều, cơ thể người uống không thể đáp ứng kịp thời, làm tim đập nhanh, tăng huyết áp, dẫn đến hiện tượng đột khụy và nhồi máu cơ tim.

     Như đã nói ở trên khi con người chán nản thường tìm đến rượu để giải tỏa, nhưng họ không hề biết rằng đây lại chính là cách giết hại bản thân một cách từ từ, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh và não bộ. Các chất trong rượu ảnh hưởng đến dẫn truyền thần kinh, khiến con người ngày càng trở nên lo âu, trầm cảm và đặc biệt có thể dẫn đến những hành vi mất kiểm soát, không tự chủ được hành động, lời nói của bản thân.

     Theo nghiên cứu, những người thường xuyên sử dụng rượu còn tăng nguy cơ mắc bệnh thận. Thận là bộ phận lọc và đào thải độc tố ra khỏi máu, khi sử dụng rượu quá nhiều sẽ làm giảm chức năng này của thận. Đã có rất nhiều trường hợp dùng rượu giả, rượu kém chất lượng, uống với liều lượng lớn, khiến thận hoạt động quá tải, dẫn đến hiện tượng suy thận cấp, tức chức năng của thận bị mất đột ngột, do lượng cồn trong máu tăng quá cao. Và nặng nhất chúng ta sẽ mất mạng chỉ vì một lần quá chén.

     Uống rượu không chỉ gây ra những tác hại nghiêm trọng với người sử dụng mà nó còn ảnh hưởng đến những người xung quanh. Trong phạm vi gia đình, những nhà có người nghiện rượu thường xảy ra cãi cọ, đánh lộn, khi uống rượu không làm chủ được bản thân dẫn đến các hành vi ngược đãi các thành viên trong gia đình. Đồng thời đây cũng là hình ảnh xấu đối với trẻ nhỏ, khiến chúng không được sống và phát triển trong môi trường lành mạnh, sau này khi trưởng thành sẽ dễ lệch lạc về nhân cách. Đối với phạm vi xã hội, những người uống rượu làm ảnh hưởng, gây rối trật tự, an ninh xã hội, làm xáo trộn cuộc sống của những người xung quanh. Chúng ta đã chứng kiến rất nhiều vụ việc người say rượu tham gia giao thông gây tại nạn, dẫn đến cái chết thương tâm cho chính bản thân và những người khác.

     Như vậy, ta có thể thấy rằng, trên hình thức chỉ có một người uống rượu nhưng thực tế lại ảnh hưởng rất nhiều đến gia đình và xã hội. Vậy cần phải làm gì để ngăn chặn vấn nạn nguy hiểm này? Chúng ta cần tẩy chay rượu, đặc biệt là các loại rượu giả, rượu kém chất lượng. Mỗi cá nhân khi sử dụng cần dùng với liều lượng thích hợp. Không lấy rượu để giải sầu, tìm đến những thú vui lành mạnh để lấy lại tâm trạng cân bằng cho bản thân như nghe nhạc, xem phim, đọc sách,… Tự mỗi cá nhân cần ý thức rõ tác hại nghiêm trọng của rượu với cơ thể để tránh xa loại độc dược này.

     Rượu bia là con dao hai lưỡi, nó có thể làm hại người dùng bất cứ lúc nào. Bởi vậy, mỗi người sử dụng nên dùng chúng một cách hợp lí để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và sự an toàn cho những người xung quanh.

Đề bài: Thuyết minh về tác hại của rượu đối với cuộc sống của con người.

Bài văn mẫu

   Có một câu chuyện được đăng tải trên mạng xã hội facebook như sau: một anh bạn người Úc nói với một cậu người Việt Nam rằng điều anh ta cảm thấy sợ hãi nhất đối với đất nước chúng ta là có quá nhiều quán nhậu. Ở Úc không có nhiều. Ngoài việc anh ta thấy người Việt Nam tốn quá nhiều vào thời gian ở nơi đó, thì còn có một thực trạng là uống rất nhiều rượu bia. Chưa bàn về việc câu chuyện ấy nói đến vấn đề người Việt Nam đang lãng phí thời gian vào nơi quán nhậu thì chắc hẳn qua đây chúng ta cũng phần nào thấy được tác hại của rượu bia đối với cuộc sống của con người.

   Rượu hay bia đều là những chất kích thích được làm từ ngũ cốc như gạo, ngô,… hay hoa quả, được lên men và chưng cất. Rượu bia chứa nhiều cồn nên khi uống vào làm tăng khả năng hưng phấn, … nếu dùng nhiều quá sẽ dẫn đến tình trạng say. Ngày nay rượu và bia đang là những thức uống phổ biến trên thế giới. Người ta dùng nhiều trong các dịp vui như cưới hỏi, lễ chúc mừng, gặp mặt, giao lưu, thậm chí buồn bã cũng dùng rượu để giải khuây. Thực chất nếu dùng ở mức độ vừa phải, hợp lý, cân bằng với thể trạng của mình thì rượu bia cũng có những tác dụng rất tốt như lưu thông máu, tiêu hóa tốt, đặc biệt là tạo nên niềm vui hoặc giải tỏa nỗi buồn. Tuy nhiên đa phần, việc chúng ta sử dụng rượu ngày nay đều không kiểm soát được, thậm chí tràn lan, quá mức gây nên những hậu quả đáng tiếc, khôn lường.

   Đã có nhiều kiểm chứng khoa học cho thấy, rượu là thứ độc hại lớn nhất đối với sức khỏe con người. Rượu có ảnh hưởng đến tất cả hệ thống các cơ quan trên cơ thể của chúng ta. Ban đầu là hệ thần kinh – tổ chức đầu tiên và cũng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sau khi uống rượu. Rượu làm giãn mạch máu não, tăng khối lượng não sinh ra nói nhiều, sau đó làm tăng độ ức chế gây mất thăng bằng nên dễ gây ra tai nạn khi điều khiển phương tiện giao thông. Thậm chí ức chế lan rộng còn gây làm giảm nhịp tim, nhịp thở, hạ thân nhiệt, thiếu oxy… Nghiêm trọng có thể xảy ra tình trạng đột tử do tai biến hoặc đứt mạch máu não. Cơ quan thứ hai ảnh hưởng đó là hệ hô hấp. Rượu sẽ làm viêm dây thanh quản, khiến giọng khàn đục, tác động trực tiếp đến phổi, gây viêm phổi. Cơ quan thứ ba là hệ tiêu hóa. Nếu uống quá nhiều rượu sẽ làm giảm việc tiết dịch vị ở dạ dày gây kích thích ăn ngon, lâu dần sẽ mất và gây ra cảm giác chán ăn, mệt mỏi, nặng có thể bị viêm dạ dày. Thứ tư là tim mạch. Trong điều kiện sống như nhau, nhưng người thường xuyên uống rượu có khả năng bị cao huyết áp cao hơn gấp 3 – 4 lần người bình thường. Điều đó còn chưa kể, rượu thấm vào máu sẽ làm trương nở hồng cầu dẫn đến việc bị chậm lưu thông máu, có thể bị nhồi máu cơ tim, thậm chí gây ra hiện tượng đột tử đối với người mắc bệnh tim mạch hoặc huyết áp. Và thứ năm, tác động nghiêm trọng nhất của rượu đó là tới gan. Gan là cơ quan đào thải chất độc trong cơ thể. Có đến 90% lượng rượu hấp thu vào máu được chuyển hóa ở gan. Người uống rượu thường xuyên sẽ tàn phá các tế bào gan, gây ra hiện tượng xơ gan, viêm gan, suy gan và nặng hơn là dẫn tới ung thư gan.

   Có lẽ khó có thể kể hết những tác hại mà rượu gây ra đối với sức khỏe con người, nhưng những con số biết nói, những vụ việc hằng năm xảy ra mà nguyên nhân từ rượu là có thật. Bác Hồ của chúng ta từng tố cáo tội ác của giặc Pháp năm xưa qua việc chúng đã đầu độc dân ta bằng rượu cồn và thuốc phiện. Bởi đó là nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy kiệt giống nòi. Ngày nay, cuộc sống hiện đại, tiệc tùng, quán xá, nhậu nhẹt,… là những điều quá dễ dàng. Ở một góc độ tiêu cực, chúng góp phần hủy hoại dần dần nếp sống, nhân cách con người. Mải ăn uống, nhậu nhẹt dẫn đến việc lười lao động. Hình ảnh những “con sâu rượu” bê tha, nhếch nhác, thảm hại chắc chắn sẽ khiến người khác suy nghĩ khác về nhân cách. Chưa kể đến tai nạn giao thông, bạo hành gia đình, những vụ ẩu đả, xô xát,… gia tăng có sự đóng góp một phần không nhỏ từ rượu. Rồi người ta lấy cớ bàn bạc công việc, thương thảo làm ăn, thỏa thuận, kí kết hợp đồng… cũng nhờ đến chén rượu. Vậy có biết bao nhiêu những vụ bê bối đã xảy ra và còn xảy ra? Câu nói “rượu trắng, đỏ mặt nhưng đen nhân cách” quả không sai.

   Như đã nói rượu không hoàn toàn chỉ có tác động tiêu cực. Nó vẫn có lợi cho sức khỏe, tạo niềm vui, không khí thân mật, gần gũi trên bàn tiệc. Tuy nhiên, nó sẽ thực sự trở thành điều đáng sợ, độc hại nhất khi con người sử dụng nó quá đà, coi nó là thứ để đánh giá năng lực của người khác, biến nó trở thành công cụ cho những hành vi xấu. Đặc biệt là chúng ta sẽ tự hủy hoại chính cuộc đời mình khi nghiện rượu. Vì vậy, hãy biết cầm chừng khi sử dụng rượu để nó trở thành thứ làm cho cuộc sống của bạn thêm đẹp hơn!

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh Tác hại của thuốc lá đối với đời sống con người

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu đối tượng thuyết minh: Tác hại thuốc lá

– Nêu lên suy nghĩ, độ của bản thân: Đây là đối tượng tiêu cực, cần lên án, phê phán

I.. Thân bài

1. Thuốc lá là gì?

– Thuốc lá là sản phẩm được làm chủ yếu từ nguyên liệu là cây thuốc lá. Lá thuốc sau khi phơi khô, qua xử lí sau đó quấn thành điếu để hút.

– Một số dạng của thuốc lá: Thuốc lào, thuốc lá điếu, xì gà.

– Thuốc lá có chứa chất gây nghiện, những người hút thuốc lá nhiều lần sẽ bị nghiện và phụ thuộc vào thuốc.

2. Thực trạng của việc sử dụng thuốc lá trong đời sống.

– Số lượng người sử dụng thuốc lá ở Việt Nam rất lớn bởi giá thành khá rẻ, dễ sử dụng

– Thuốc lá hiện nay được sử dụng phổ biến trong đời sống với nhiều đối tượng đa dạng: Từ trí thức, công nhân, nông dân đến học sinh sinh viên

– Đối tượng sử dụng thuốc lá chủ yếu là nam giới.

3. Nguyên nhân của việc sử dụng thuốc lá.

a. Nguyên nhân khách quan.

– Do sự du nhập của lối sống phương Tây vào đời sống Việt Nam, cùng với đó là những tệ nạn xấu.

– Do sự kiểm soát thiếu nghiêm ngặt, khắt khe từ nhà nước

– Do gia đình, nhà trường chưa có biện pháp đúng đắn giáo dục con em

b. Nguyên nhân chủ quan.

– Do sự đua đòi, thiếu hiểu biết của mỗi người

– Do sự tò mò, ham của lạ, thích khám phá cái mới của giới trẻ

– Do sự dụ dỗ của bạn bè, đồng nghiệp

– Do không có ý chí kiên định để từ bỏ thuốc lá

4. Hậu quả của thuốc lá đối với đời sống con người

a. Về sức khỏe.

– Thuốc lá chứa những chất độc gây ra ung thư cho con người.

– Thuốc lá có thể làm phá hủy nội tạng, gây ra những căn bệnh về phổi, tim mạch, hô hấp

– Làm giảm tuổi thọ của con người

– Người nghiện thuốc sẽ bị phụ thuộc vào nó, nếu không hút thường xuyên sẽ không được tỉnh táo.

– Khói thuốc lá còn ảnh hưởng đến sức khỏe của những người hít phải, nguy cơ mắc bệnh của người vô tình hít phải khói thuốc cũng giống như những người trực tiếp hút.

b. Về kinh tế.

– Số tiền bỏ ra để mua thuốc hằng năm rất lớn, ảnh hưởng đến kinh tế của mỗi người.

– Những chất độc hại của ma túy ngấm vào cơ thể khiến bạn mang những căn bệnh nặng. Số tiền để chạy chữa rất lớn, rất có thể gia đình lâm vào cảnh nợ nần vì bệnh tật.

c. Về môi trường.

– Tàn thuốc hút xong vứt ra môi trường là cho môi trường thiếu trong sạch

– Khói thuốc được xem là chất độc hại nhất trong môi trường, khiến cho môi trường trở nên độc hại, ngột ngạt.

5. Biện pháp ngăn chặn tác hại của thuốc lá.

– Nhà nước có những biện pháp cứng rắn ngăn chặn việc sản xuất, buôn bán thuốc lá.

– Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục để mọi người nhận thức được tác hại của thuốc lá

– Gia đình, nhà trường cần có biện pháp giáo dục, răn đe đối với con em mình tránh xa thuốc lá

– Mỗi người cần phải có ý thức trong suy nghĩ và hành động của mình, làm chủ bản thân, tránh xa tác hại của thuốc lá.

6. Liên hệ bản thân, rút ra bài học.

– Là học sinh, sinh viên cần rèn luyện lối sống lành mạnh, biết bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh

– Biết giữ mình, tránh xa những lời dụ dỗ, khích bác của kẻ xấu.

– Học tập, khám phá nhưng phải biết tiếp thu có chọn lọc

I.I. Kết bài

– Khái quát lại vấn đề cần thuyết minh

– Thể hiện suy nghĩ của bản thân và đưa ra lời khuyên: Thuốc lá có tác hại vô cùng to lớn đối với con người, nó không gây đến những hậu quả tức thì như ma túy nhưng hậu quả về sau của nó cũng nghiêm trọng không kém.

– Đưa ra lời khuyên: Nói không với thuốc lá

Đề bài: Thuyết minh tác hại của thuốc lá đối với đời sống con người

Bài văn mẫu

     Ba vấn nạn nguy hiểm nhất đối với con người chính là: ma túy, rượu bia và không thể không kể đến thuốc lá. Ngày nay thuốc lá ngày càng được sử dụng phổ biến, nó gây những tác hại hết sức nguy hại đến người sử dụng và những người xung quanh.

     Thuốc lá là loại sản phẩm dùng lá của cây thuốc lá đã được thái thành từng sợi nhỏ, phơi khô và cuốn vào giấy, phía đầu có sử dụng đầu lọc, dùng để hút. Thuốc lá thường được nam giới sử dụng nhiều hơn là nữ giới, nhưng tỉ lệ này ngày càng có xu hướng cân bằng với nhau, điều đó cho thấy tỉ lệ người hút thuốc là ngày một tăng cao.

     Tác hại của thuốc lá ai ai cũng biết rõ, và ngay cả trên bao bì sản phẩm cũng luôn đề rõ chữ : Thuốc lá có hại cho sức khỏe, vậy mà vẫn nhiều người lao vào hút bất chấp cảnh báo và những tác hại thuốc lá gây ra cho cơ thể. Trong khói thuốc lá có chứa hơn 4000 loại hóa chất khác nhau, trong đó có hơn 200 loại gây hại cho sức khỏe người dùng như: nicotin, monoxit, cacbon, hắc in, benzen, asen,…

     Hút thuốc lá gia tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Theo số liệu thống kê, trong vòng sáu mươi năm qua, lượng người mắc ung thư phổi tăng lên nhanh chóng, điều này cho thấy mối quan hệ gắn bó mật thiết với sự gia tăng lượng người hút thuốc. Hút thuốc là là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư phổi. Những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn gấp 10 lần so với những người không hút thuốc. Những người không hút thuốc kết hôn với người hút thuốc tỉ lệ chết về ung thư phổi tăng 20% so với những người không kết hôn với người hút thuốc.

     Ngoài ra hút thuốc còn gây ra những bệnh ung thư khác ở như ung thư thực quan, thanh quản, ung thư miệng, vùng mũi, ung thư thận, bàng quang,… Chỉ một điếu thuốc nhỏ bé nhưng dẫn con người đến cửa nghĩa địa nhanh hơn bất cứ căn bệnh nào. Theo như thống kê của Sở Y tế Hà Nội, mỗi năm có đến hơn 40.000 ca tử vong do những bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá, số người chết này gấp ba lần so với người bị tai nạn giao thông. Số liệu trên đã cho thấy sức mạnh tàn phá khủng khiếp đến mức nào của thuốc lá đến sức khỏe con người.

     Hút thuốc nhiều còn gây ra những căn bệnh về tim mạch, mỗi ngày sử dụng một vài điếu thuốc đã khiến tỉ lệ mắc tim mạch tăng cao hơn so với những người khác. Những người hút thuốc lá có nồng độ các sản phẩm oxy hóa cao hơn bình thường, chúng làm giảm nồng độ cholesterol HDL – một yếu tố bảo vệ tim của cơ thể. Lâu dần sẽ dẫn đến tổn thương nội mạch, làm giảm lượng oxi trong máu, khiến cơn tim tăng nhanh, đồng thời còn tăng nguy cơ co thắt mạch vành. Đây là những chứng bệnh hết sức nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến tính mạng của người dùng bất cứ lúc nào.

     Đối với phụ nữ mang thai, khi hút thuốc sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi. Những phụ nữ hút nhiều thuốc lá, hoặc hút thuốc thụ động (hít phải khói thuốc ở xung quanh) dẫn đến nguy cơ thau nhi chết lưu, hoặc thai nhi chậm phát triển. Tỉ lệ sinh thành công thấp và con thường nhỏ, còi hơn so với những bé khác. Không chỉ vậy, thuốc lá còn tăng tỉ lệ dị tật bẩm sinh cho thai nhi, thai phụ hút mỗi ngày trên một bao sẽ khiến con bị dị tật bẩm sinh cao gấp 2,3 lần so với những người không hút thuốc. Nguy hại hơn, khói thuốc lá còn làm ảnh hưởng đến trí tuệ của thế hệ sau. Những đứa trẻ được sinh ra khi có cha, mẹ sử dụng nhiều thuốc lá thường có biểu hiện khó khăn trong nhận thức, rối loạn hành vi, khả năng tập trung và học tập kém. Như vậy thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người dùng mà còn ảnh hưởng xấu đến mầm non tương lai của đất nước.

     Không chỉ gây ra các căn bệnh nghiêm trọng, hút thuốc lá còn làm sụt giảm tài chính cá nhân. Nếu mỗi ngày hút một bao thuốc lá trị giá 15.000 đồng thì mỗi năm chúng ta có thể tiết kiệm hơn 10.000.000 triệu đồng, một số tiền không hề nhỏ. Và nếu tính trong cả cuộc đời bạn thì con số ấy lớn đến mức nào. Như vậy, thuốc lá đã tiêu tốn một số tiền lớn của người hút mà họ không hề hay biết.

     Không chỉ ảnh hưởng đến người hút, mà thuốc lá còn ảnh hưởng đến cả những người không sử dụng thuốc lá – những người hút thụ động (ngửi khói thuốc lá từ xung quanh). Mặc dù không trực tiếp hút nhưng những người hít phải khó thuốc là cũng có nguy cơ mắc các chứng bệnh của người hút thuốc trực tiếp như : viên phế quản, ung thư phổi, nhồi máu cơ tim, rối loạn thai nghén, con bị dị tật,… Đối với trẻ em khi hít khói thuốc lá trong một thời gian dài có thể dẫn đến hội chứng đột tử, triệu chứng hen, viên đường hô hấp cấp,…

     Thuốc lá có tác động, tác hại rất lớn đối với cơ thể con người. Vậy mỗi cá nhân cần phải tìm ra những phương pháp để từ bỏ, cai nghiện thuốc lá. Đối với những người đang hút cần phải có ý chí, quyết tâm bỏ. Mỗi ngày một chút, chắc chắn bạn sẽ bỏ được. Hoặc có thể sử dụng các loại thuốc hỗ trợ để cải thiện, làm cho quá trình cai thuốc lá trở nên dễ chịu hơn. Bản thân mỗi người cần hiểu rõ tác hại mà thuốc lá gây ra với cơ thể con người và tránh xa vấn nạn nguy hiểm này.

     Hút thuốc lá chưa bao giờ là có lợi cho cơ thể, nó không chỉ gây một loạt các căn bệnh nguy hiểm dẫn đến tử vong, ảnh hưởng tới tài chính mà còn gây tác hại đối với những người xung quanh. Bởi vậy chúng ta cần phải chung tay để đầy lùi tệ nạn hút thuốc lá, bảo vệ sức khỏe bản thân và sức khỏe thế hệ tương lai.

Đề bài: Thuyết minh về tác hại của thuốc lá đối với cuộc sống của con người.

Bài văn mẫu

   Bạn có biết Việt Nam của chúng ta thuộc top 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới? Bạn có biết ở nước ta mỗi ngày có khoảng 15 triệu người hút thuốc lá và con số này ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa? Bạn có biết ở nước ta gần 50% nam giới hút thuốc lá, trong đó chủ yếu có độ tuổi từ 25 đến 45? Bạn có biết ở nước ta mỗi giờ có khoảng 5 ca tử vong và mỗi năm có khoảng 40.000 người chết vì các bệnh liên quan vì tác hại của thuốc lá?… Những con số trên là hậu quả đáng báo động của vấn nạn hút thuốc lá đang diễn ra hằng ngày. Bởi vậy, thuốc lá chính là chất độc hại được xếp vào bậc nhất đang tồn tại trong môi trường sống của chúng ta hiện nay.

   Vậy trong thuốc lá có gì mà lại gây nguy hại đến vậy? Ước tính trong một điếu thuốc lá có khoảng 7000 chất độc, thì có đến 60 chất gây ung thư. Trong đó, đáng sợ nhất là chất nicotin, một loại chất lỏng có mùi, vị đắng, dễ xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng, hô hấp, thậm chí cả qua da. Bên cạnh đó, trong khói thuốc lá có rất nhiều chất kích thích các khối u, người hút không bị ảnh hưởng ngay mà lâu dần sẽ ngấm vào cơ thể.

   Với những thành phần như vậy, thuốc lá chính là bản án tử thần của cuộc sống con người. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 5 triệu người chết vì thuốc lá, cao hơn số tử vong do tai nạn, mắc bệnh lao và AIDS cộng lại. Nếu không có biện pháp ngăn chặn, chỉ cần 30 năm nữa, con số ấy sẽ tăng lên là 10 triệu ca. Người hút thuốc lá cũng có trung bình tuổi thọ thấp hơn người không hút là từ 5 đến 8 năm. Như vậy cứ hút một điếu thuốc là ta đã tự đánh mất đi 5,5 phút của cuộc sống. Hậu quả cuối cùng là vậy nhưng điều đáng nói là nó không đến ngay, nên những người hút thuốc lá hay nạn nhân của vấn nạn này không quá sợ hãi, đề phòng.

   Vậy thuốc lá từ từ hủy hoại sức khỏe của con người như thế nào? Đầu tiên, khói thuốc được đưa vào phổi, đây là cơ quan ảnh hưởng đầu tiên. Người ta nghĩ ngay đến ung thư phổi từ thuốc lá. Nhưng đó là hậu quả nặng nề nhất mà phổi chịu tác động của thuốc lá. Còn bình thường, khói thuốc sẽ làm cho người hút dễ bị viêm phế quản, viêm phổi, nhưng đáng ngại nhất là bệnh phối nghẽn mãn tính. Do khói thuốc sẽ làm kích thích đường thở, làm viêm nhiễm, tiết nhiều đờm, các lông run có nhiệm vụ bài tiết chất bẩn ra khỏi phổi bị tê liệt, bị phá hủy dẫn đến viêm phổi. Nếu tình trạng viêm kéo dài dẫn đến mãn tính thì hậu quả của nó rất lớn. Đó là người bệnh chỉ cần vận động nhẹ sẽ cảm thấy khó thở, nghẹt thở, rồi lâu dần ngay cả khi không làm gì cũng bị vậy. Biến chứng của nó có thể dẫn đến suy hô hấp. Điều này gây ra rất nhiều phiền toái. Khi đó người mắc chứng này sẽ không lao động được, không tự phục vụ được, chất lượng cuộc sống giảm sút nhiều và dẫn đến nguy cơ tử vong cao.

   Nhưng đó mới chỉ là phổi, hút thuốc lá còn là nguyên nhân dẫn đến các căn bệnh khác nữa. Trong đó có những căn bệnh dễ gây tử vong hàng đầu trên thế giới, điển hình là các bệnh ung thư, tim mạch, giảm trí nhớ. Ít ai nghĩ rằng thuốc lá cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sinh sản. Đàn ông hút thuốc thường xuyên có thể làm giảm 75% lượng tinh trùng, giảm khả năng thụ thai. Phụ nữ, nhất là phụ nữ có thai sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi, nguy cơ sẩy thai cao hoặc trẻ được sinh ra dễ sinh non, nhẹ cân, dị tật, nặng hơn có thể bị các chứng về tim, hô hấp bẩm sinh.

   Bên cạnh đó, người hút thuốc lá còn khiến cho răng vàng, miệng hôi và ngay cả mồ hôi tiết ra cũng gây mùi khó chịu. Da họ dễ xỉn, nhăn nheo hơn. Trong khi đó còn chưa kể việc hút thuốc rất dễ bị đánh giá về phẩm chất. Chẳng hạn một người có mặt ở những nơi công cộng, công sở, sử dụng thuốc lá bị coi là mất lịch sự. Trên xe bus, trong phòng họp, siêu thị, công viên, đặc biệt những nơi có nhiều trẻ em sẽ bị coi là thiếu tôn trọng người khác và kém hiểu biết. Một tình trạng đáng báo động hiện nay là một bộ phận học sinh, nhất là nam sử dụng thuốc lá nhiều, thậm chí rất thành thục. Nếu đi ngoài đường nhìn thấy một bạn mặc áo đồng phục mà phì phèo điếu thuốc chắc chắn gây phản cảm. Hoặc nếu vào trường thì giấu giếm, chủ yếu tụ tập hút ở các nhà vệ sinh. Không chỉ làm hỏng mĩ quan trường học mà việc hút thuốc đó càng gia tăng thêm tác hại của nó.

   Tuy nhiên điều đáng nói, hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút mà còn gây tác hại nghiêm trọng đối với hít phải khói thuốc, hay còn gọi là “hút thuốc lá thụ động”. Theo con số thống kê của Bộ Y tế năm 2015, tỉ lệ bị phơi nhiễm với khói thuốc lá ở nhà chiếm 67,6%, tại nơi làm việc là 49%. Đặc biệt là tỉ lệ phơi nhiễm với khói thuốc lá ở nhà của phụ nữ là 70%, còn với trẻ em là gần 50%. Thuốc lá đang là một trong những tác nhân gây nguy hại đến môi trường trầm trọng. Khói thuốc có thể tồn tại trong không khí hơn hai giờ đồng hồ, ngay cả khi không nhìn thấy hoặc ngửi thấy. Người thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá phải chịu tác động bằng hút 5 điếu thuốc mỗi ngày. Các chuyên gia y tế đã từng nhiều lần cảnh báo về mức độ nguy hại đối với trẻ em khi trong nhà có người lớn hút thuốc. Trẻ sống trong môi trường này tăng nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp, viêm tai giữa, làm suy yếu chức năng của phổi. Người lớn sống trong môi trường này cũng có nguy cơ mắc ung thư cao hơn 20 – 30%. Theo Tổ chức Y tế thế giới, hằng năm có 600.000 người tử vong do ảnh hưởng của hút thuốc lá thụ động. Và con số này sẽ tiếp tục tăng nếu không có các biện pháp can thiệp ngăn chặn sự lan tỏa của khói thuốc ra môi trường sống.

   Hiện nay trên hầu hết bao bì của các vỏ hộp thuốc lá đều có ghi những tác hại của việc hút thuốc lá, như: Hút thuốc lá gây ung thư phổi, Hút thuốc lá gây ung thư vòm họng, thanh quản, Hút thuốc lá gây bệnh tim mạch, Hút thuốc lá dẫn đến cái chết từ từ và đau đớn… Vậy câu hỏi đặt ra tại sao việc sản xuất và bán thuốc lá chưa bị cấm? Phải chăng nguồn lợi kinh tế nó đem lại vẫn rất lớn? Hay thử nhìn nhận về lợi ích kinh tế khi hút thuốc lá qua so sánh sau đây. Chi tiêu cho việc hút thuốc lá ở nước ta, cao gấp 3,6 lần phí tổn học hành, gấp 2,5 lần mức chi cho quần áo, gần gấp đôi chi cho khám chữa bệnh. Thật đáng ngạc nhiên khi thuốc lá vẫn được sản xuất, vẫn được bày bán, thậm chí còn dẫn đến tình trạng buôn lậu thuốc lá hoành hành ở các cửa khẩu biên giới.

   Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, hiện nay đa số người hút thuốc lá là ở các nước đang phát triển. Với những mức độ nguy hại trầm trọng về sức khỏe, kinh tế mà nó để lại trên, rõ ràng việc hút thuốc lá đang trở thành bạn đồng hành của bệnh tật và nghèo đói. Các nước đang phát triển vì thế càng khó mà vững mạnh, thuốc lá cũng là một nguyên nhân gây cản trở sự tăng trưởng kinh tế. Hãy đừng để mình chết, đất nước mình “không lớn” vì thiếu hiểu biết.

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh một kinh nghiệm học văn (Bài 2)

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu về đối tượng thuyết minh: Chia sẻ một kinh nghiệm học văn (cụ thể là học văn theo đặc trưng thể loại).

– Thể hiện đánh giá của bản thân: Đây là kinh nghiệm quan trọng và cần thiết đối với việc học văn.

I.. Thân bài

1. Thực trạng của việc học văn hiện nay.

– Học sinh chán học văn, lười học văn, xem đây là một bộ môn nhàm chán, có học sinh còn làm đơn li dị đối với môn văn.

– Xem đây là môn học khó, không tìm ra được phương pháp học tập văn hiệu quả.

– Điểm số môn văn trong các kì thi, kì kiểm tra của học sinh thường rất thấp

– Người học không có niềm đam mê, hứng thú với môn Văn

2. Vì sao cần học văn theo đặc trưng thể loại.

– Văn học không chỉ là bộ môn khoa học mà còn là một loại hình nghệ thuật, vì thế cách học văn cũng có sự khác biệt với nhiều cách học đa dạng khác nhau

– Bất cứ một bài văn nào cũng được làm theo đặc trưng riêng của thể loại riêng, cách giáo viên hướng dẫn học sinh đọc hiểu một tác phẩm văn học bao cũng theo đặc trưng thể loại ấy. Chính vì thế, một trong những kinh nghiệm học văn hiệu quả đó là học văn theo đặc trưng thể loại.

3. Kinh nghiệm học văn theo thể loại

– Nắm vững đặc trưng của mỗi thể loại: Tất cả các tác phẩm văn học đều được quy vào một trong ba thể loại tự sự, trữ tình, kịch. Mỗi thể loại lại có phương pháp tiếp cận riêng:

     + Đối với thể loại tự sự: cốt truyện, tình huống truyện, nhân vật,..

     + Đối với thể loại trữ tình: Ngôn ngữ, nhịp điệu, tứ thơ, mạch cảm xúc,…

     + Đối với thể loại kịch: Xung đột kịch, đối thoại giữa các nhân vật, ý nghĩ,….

– Soạn bài trước khi lên lớp theo những câu hỏi có liên quan đến thể loại

     + Tự chuẩn bị cho mình những câu hỏi có liên quan đến thể loại của tác phẩm

     + Áp dụng những câu hỏi đó vào từng tác phẩm để thấy được đặc sắc của văn bản.

– Phân chia các tác phẩm theo nhóm thể loại.

     + Từ những bài phân tích của thầy cô trên lớp, học sinh tự phân chia thành các nhóm tác phẩm thuộc những thể loại khác nhau để dễ dàng học tập, so sánh, liên hệ giữa các tác phẩm.

     + Mô hình hóa cách phân chia thành đề cương hoặc sơ đồ tư duy để học tập hiệu quả hơn.

4. Ý nghĩa của việc học văn theo thể loại

– Giúp người học phát huy được tính tích cực, chủ động trong học tập.

– Người học có thể tự học, tự khám phá, chiếm lĩnh tri thức dựa trên mẫu số chung đã có

– Nắm bắt tác phẩm một cách dễ dàng, không bị lúng túng trước một tác phẩm mới, xa lạ chưa từng được tiếp xúc.

I.I. Kết bài

– Khái quát lại kinh nghiệm học văn vừa trình bày

– Mở rộng vấn đề: Đây là một kinh nghiệm học văn khá hiệu quả, bên cạnh đó còn nhiều kinh nghiệm học văn khác như theo phong cách tác giả, theo từng nhóm thời kì,….

– Đưa ra lời khuyên: Học tập chủ động, tìm ra cho mình phương pháp học văn hiệu quả, phù hợp nhất.

Đề bài: Thuyết minh một kinh nghiệm học văn

Bài văn mẫu

     Hiện nay, hiện tượng sợ học văn ngày càng trở nên phổ biến ở các bạn học sinh. Nhưng thực tế học văn không đáng sợ như vậy. Khi tìm được phương pháp học văn đúng đắn, chắc chắn sẽ khiến bạn thích thú bộ môn này. Sau đây tôi xin chia sẻ cách học văn bằng sơ đồ tư duy.

     Học bằng sơ đồ đang là phương pháp học tập phổ biến, hiện đại và được áp dụng ở rất nhiều môn học khác nhau. Đây là cách học nhanh chóng, dễ dàng nhưng đem lại hiệu quả cao. Môn Văn cũng không nằm ngoài quy luật đó. Các bạn đừng nghĩ rằng môn văn hoa mĩ, lắm ý, nhiều lời thì không thể biến chúng thành các sơ đồ tư duy đơn giản dễ hiểu. Việc này hoàn toàn có thể làm được nếu các bạn có phương pháp học để tạo sơ đồ tư duy chính xác.

     Trước hết, để tạo được sơ đồ tư duy các bạn cần phải nắm chắc kiến thức tác phẩm. Đây là khâu đầu tiên và quan trọng nhất để có thể hình thành được sơ đồ tư duy. Chúng ta hãy thử tưởng tượng khi bạn không nắm chắc kiến thức bắt tay vào lập sơ đồ sẽ lúng túng, không biết nên chia các phần ra sao, khi tạo xong sẽ thiếu phần này, phần kia. Vậy là sơ đồ tư duy đã thất bại ngay từ khâu đầu tiên. Nắm chắc kiến thức tác phẩm bằng cách mỗi văn bản các bạn nên đọc ba lần: lần một nắm được tinh thần chung của tác phẩm; lần hai nắm được nội dung, phân chia bố cục, ý chính; lần ba cảm nhận cái hay cái đẹp của văn bản. Các bạn nhớ nhé, chúng ta có thể tận dụng phần bài giảng của giáo viên trên lớp, kết hợp với việc đọc của bản thân để phân chia ý hợp lý.

     Sau khi đã nắm được tinh thần bài học, nội dung chính của tác phẩm chúng ta hãy cùng bắt tay vào tạo sơ đồ duy. Bước đầu tiên xác định các từ khóa. Từ khóa là những từ chủ chốt, thâu tóm được nội dung chính. Vậy làm cách nào để chúng ta xác định đúng từ khóa trong nội dung văn bản. Các bạn hãy đọc kĩ văn bản, lọc từ ngữ chủ chốt, không thể thiếu trong đoạn văn, văn bản đó. Đây là bước vô cùng quan trọng, chỉ khi xác định đúng từ khóa thì các phần tiếp theo mới có thể triển khai hoàn hảo được. Chúng ta cần tự tạo lập thói quen tìm và ghi nhớ từ khóa của mỗi bài. Bởi từ khóa sẽ theo chúng ta trong suốt quá trình tạo lập sơ đồ tư duy.

     Bước thứ hai, hãy lấy một tờ giấy lớn, bút màu, thật nhiều màu nhé, bởi sau khi chúng ta hoàn thành sơ đồ các bạn sẽ tạo ra một bức tranh vô cùng thú vị và đặc biệt đấy. Các bạn hãy vẽ chủ đề chính ở trung tâm tờ giấy trắng, bạn có thể lấy một chiếc bút màu nổi bật nhất mà bạn yêu thích để tô màu cho chủ đề trung tâm. Làm như vậy sẽ giúp các bạn dễ chú ý và nhìn nhận vấn đề nhanh chóng hơn. Các bạn lưu ý nên sử dụng giấy trắng không dòng kẻ và xoay ngang chúng ra nhé. Không có những dòng kẻ làm chúng ta phân tâm, cản trở tư duy, giấy ngang còn giúp các bạn thỏa sức sáng tạo nữa.

     Xong bước thứ ba, bạn hãy tiếp tục dùng chiếc bút màu mực khác vẽ thêm các tiêu đề phụ cấp độ một. Các tiêu đề phụ này các bạn nên vẽ cách những khoảng trống bằng nhau, và kết nối với chủ đề trung tâm bằng một đường kẻ, để làm nổi bật các bạn cũng có thể ghi bằng các chữ in hoa nhé.

     Sau khi đã xác định được các ý chính chúng ta sẽ triển khai các ý con của mỗi tiêu đề đó, mà thường vẫn được gọi là các nhánh cấp 2, cấp 3,… hoặc nhiều hơn, phụ thuộc vào nội dung bài học ngắn hay dài của các bạn. Các bạn cũng cần lưu ý, ở các nhánh này cũng chỉ nên để các từ khóa, tránh làm sơ đồ trở nên rối rắm, khó hiểu. Màu sắc của nhánh cấp 2, cấp 3,… nên để cùng màu với nhánh cấp 1, như vậy các bạn vừa tiện theo dõi, vừa khiến bức tranh không bị loạn bởi các màu sắc.

     Vậy là chúng ta đã gần hoàn thành bức tranh sơ đồ tư duy. Bước cuối cùng để làm bức tranh đó thêm phần sinh động, hãy vận dụng sự khéo léo, tài năng hội họa của mình vẽ những hình thù ngộ nghĩnh khác nhau vào bức tranh đó. Những hình ảnh đó giúp bạn tiếp thu bài nhanh hơn, bởi cơ chế hoạt động của não bao giờ cũng hướng đến tiếp thu nhanh các hình ảnh.

     Tạo lập sơ đồ tư duy không hề khó. Nếu lần đầu còn nhiều bỡ ngỡ, chỉ cần làm hai ba lần là các bạn đã thuần thục trong các thao tác để tạo lập sơ đồ. Trung bình mất khoảng bốn lăm phút cho mỗi sơ đồ tư duy cho mỗi bài học, thời gian có thể dài, ngắn khác nhau tùy thuộc vào độ dài và độ khó của bài học. Mặc dù phải bỏ thời gian và công sức nhưng cách học này lại hiệu quả hơn rất nhiều. Kiến thức được tiếp thu dễ dàng, giúp các bạn rèn luyện tư duy, đồng thời trong quá trình tạo sơ đồ các bạn còn được thể hiện tài năng hội họa của mình, đó cũng là một cách giải trí hữu hiệu.

     Không có gì khó, chỉ là bạn dành bao nhiêu thời gian, công sức cho nó mà thôi. Khi bạn có quyết tâm và ý thức học tập thì không chỉ môn Văn mà bất cứ môn học nào khác cũng sẽ trở nên đơn giản và dễ dàng hơn. Học văn bằng sơ đồ tư duy là một trong rất nhiều phương pháp học tập hiện đại. Hãy áp dụng để thấy được những kết quả ngoài mong đợi nhé.

Bài văn mẫu

   Trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa – thời kì mà con người như bị cuốn hút vào đồng tiền, cơn vũ bão của vật chất, văn chương, chữ nghĩa gần như trở thành một trang sức tầm thường, có cũng đc mà không có cũng chẳng sao. Hiếm người nhận thức được giá trí đích thực của việc học văn. Vậy thì, để nhận ra những giá trị của văn chương, cần có những phương pháp hiệu quả để tiếp cận, để học, để có những bài văn hay, thuyết phục những con người mù quáng đó.

   Điều đầu tiên, chúng ta cần chọn thầy để học. Nếu được thầy cô giỏi, tâm huyết giảng dạy và hướng dẫn, chúng ta sẽ vẫn thấy văn học hấp dẫn và thú vị hơn, hiểu vấn đề sâu sắc hơn. Hiện nay, tài liệu tham khảo tràn ngập thị trường, để mua được những cuốn sách tốt, chúng ta nên nhờ thầy cô có uy tín giới thiệu. Khi đọc tài liệu tham khảo, chúng ta không nên “bê” nguyên một bài viết của người khác vào làm bài của mình. Những người cầm bút nên nhớ không bao giờ được Đạo Văn. Đọc sách tham khảo không phải chỉ để chép mà còn để xem cách thức làm bài, triển khai vấn đề …

   Thứ hai, để có thể hiểu được một tác phẩm văn học, chúng ta cần khám phá tác phẩm trong các mối liên hệ. Tác phẩm văn học là đứa con tinh thần của nhà văn, nhưng cũng là con đẻ của hoàn cảnh lịch sử, thời đại và là nơi ghi dấu ấn tâm hồn, tư tưởng, tài năng của và tâm huyết của nhà văn trong một thời điểm nhất định. Muốn nắm bắt tác phẩm cần phải biết tác phẩm đó gắn liền với hoàn cảnh lịch sử nào. Khi tìm hiểu văn học cũng phải đặt nó trong mối liên hệ mật thiết với giai đoạn văn học, trào lưu văn học, thời kì hoặc phương pháp sáng tác… Mỗi tác phẩm văn chương thường có hai phần nổi bật là nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật. Tìm hiểu nội dung là nhằm chỉ ra tư tưởng và quan niệm của nhà văn về con người và cuộc sống, tìm hiểu hình thức là chỉ ra tài năng nghệ thuật của nhà văn, cũng như sự thống nhất và phù hợp của hình thức với nội dung. Nên từ hình thức tìm ra nội dung và tránh diễn xuôi tác phẩm, văn thơ. “Mọi chân lí sẽ trở nên sai lầm, nếu chúng ta cứ xét đoán nó trên cơ sở của nhưng kinh nghiệm hằng ngày” (Ph.Angghen ). Thế giới hình tượng trong tác phẩm được xây dựng nên từ các chi tiết nghệ thuật. Tìm hiểu tác phẩm phải luôn xuất phát từ chi tiết. Mỗi chi tiết trong tác phẩm là một ô cửa mở ra cả thế giới, bởi nó có khả năng sinh nở ra những ý nghĩa mới.

   Nói chung, về văn xuôi, chúng ta nhất định phải nắm đc diễn biến câu chuyện, cách kể và giọng điệu của nhà văn, nhân vật trung tâm và những chi tiết, sự kiện xoay quanh nhân vật trung tâm đó.

   Về thơ, cần phải nắm được cảm hứng chủ đạo của thơ, kết cấu cảm hứng của bài thơ, đoạn thơ, những chi tiết, hình ảnh mà nhà thơ sử dụng để bộc lộ cảm xúc.

   Về kịch, phải nắm được những mâu thuẫn, xung đột, các lời thoại quan trong… Từ các chi tiết nghệ thuật ấy, tìm ra tư tưởng và tình cảm mà nhà văn gửi gắm cũng như tài năng nghệ thuật của nhà văn.

   Còn làm sao để có thể viết được một bài văn hay? Văn chương không phải là chuyện cứ làm cho câu cú cầu kỳ, chữ nghĩa đến một bay bổng, uốn éo là hay. Một câu văn hay là một câu văn đơn giản, khúc chiết, rõ ràng và đủ ý. Chỉ có những lúc khi tâm hồn thăng hoa thì văn chương sẽ đạt đến một mức độ thuần túy, thanh khiết, chứ không bao giờ “bay bổng”. Muốn diễn đạt đến mức tinh tế thì phải chuẩn xác ngôn ngữ. Đơn giản nhưng chính là cái phức tạp nhất. Bằng cách nào? Đọc nhiều sách, và một cách đơn giản và thiết thực hơn là có một cuốn từ điển Tiếng Việt. Trong số chúng ta, phần lớn ai cũng có những cuốn từ điển ngoại ngữ mà không hề xuất hiện một cuốn từ điển Tiếng Việt, kể cũng nực cười. Chúng ta chỉ nên đọc chứ không nên tra. Chỉ có những người không hiểu gì về văn học và việc làm văn mới cho là văn chương lai láng, mơ mộng, càng dài càng tốt, muốn viết thế nào thì tùy .

   Văn học là một môn khoa học nghệ thuật ngôn từ. Vì vậy, cần kết hợp tăng cường chất văn vừa tăng cường chính xác trong bài văn, nhất là tỏng việc trích dẫn kiến thức và dẫn chứng. Từ xưa, cụ Tú Xương đã dạy “Văn chương nào phải đơn thuốc / Chớ có khuyên xằng, chết bỏ bu.”

   Khi viết văn, cần tuân thủ các nguyên tắc. Để đạt điểm cao, bài văn phải được trình bày sáng sủa, sạch đẹp. Vì vậy, trong quá trình triển khai ý làm bài, các em nên trình bày mỗi ý thành một đoạn văn, được phân biệt với dấu chấm xuống dòng. Cách trình bày như thế vừa giúp bài văn sạch đẹp hơn, gây thiện cảm đới với thầy cô giáo, các ý trong bài nổi bật hơn, thầy cô không thể bỏ sót ý, nên bài văn có lợi hơn về điểm số.

   Diễn đạt là quá trình vô cùng quan trọng, sánh ngang với việt tìm ý cho bài văn. Không có ý, thì ko có gì để viết, nhưng có ý đầy trong đầu, mà không biết cách nói ra, thì ý dù hay, dù sâu sắc đến đâu cũng trở thành vô nghĩa. Cũng cần tránh trình trạng diễn đạt mập mờ, dễ gây hiểu nhầm cho người đoc. Vì vậy, chúng ta cần rèn luyện cho mình một cách diễn đạt đúng, nghĩa là nói và viết đúng ngữ pháp. Nếu chưa giỏi diễn đạt, hãy viết các câu văn ngắn, ít thành phần câu, tránh cầu kì, rườm rà và dễ bị mắc lỗi ngữ pháp. Và sau đó, khi đã tiến bộ, cần sử dụng linh hoạt các kiểu câu, linh hoạt các hình ảnh, các phép tu từ, chuyển nghĩa để lời văn có cảm xúc và chất văn.

   Giống như quá tình tư duy, quá trình nhận thức của con người, khi học và làm văn, cũng cần qua ba bước là “HIỂU – NHỚ – VẬN DỤNG”. Muốn nhớ được kiến thức thì trước hết phải hiểu nó. Muốn hiểu thì phải chịu khó tìm tòi, suy nghĩ. Học văn không phải là cắm đầu ghi cho đầy vở, mà là phải hiểu, nhớ và ghi lại các ý hay, quan trọng. Gặp những vấn đề chưa hiểu, chúng ta cứ mạnh dạn hỏi, chắc chắn không thầy cô giáo nào từ chối. Kiến thức càng sắp xếp khoa học, chặt chẽ, rành mạch bao nhiêu thì càng dễ nhớ bấy nhiêu. Để tránh học vẹt, khi học văn, chúng ta không nên cầm sách học thuộc lòng, mà nên học theo phương pháp tái hiện.

   Sau giờ học trên lớp, hãy dành thời gian tĩnh tâm (khoảng 20- 30 phút) để nhớ lại kiến thức vừa học. Việc hệ thống kiến thức theo các bảng, theo mô hình nhánh cây… và việc liên hệ giữa văn học và cuộc sống cũng giúp chúng ta nhớ kiến thức lâu và sâu sắc.

   Sau khi đã hiểu và nhớ, cần vận dụng lại bằng cách làm bài tập,.. Để dễ nhớ dẫn chứng và học văn đạt kết quả tốt, cần đọc tác phẩm. Ta nên đọc tác phẩm trước khi được học trên lớp, khi chưa hề nghe giảng. Điều này rất quan trọng, bởi những ấn tượng bạn đầu của các em khi tiếp xúc với tác phẩm sẽ được nhớ lâu và giúp định hướng tác phẩm.

   Nhìn chung, để học văn đạt hịêu quả, chúng ta phải học văn bằng chính trái tim và cái đầu của mình, tự tìm một con đường riêng cho mình.

   Maxim Gorky đã từng nói “văn học là nhân học”. Đến với văn học, chúng ta sẽ tự mình đến với những cung bậc và cảm xúc khác nhau của đời thường. Đến với văn học, chúng ta sẽ nhìn đời sâu sắc hơn cũng như khám phá thêm nhiều điều bổ ích lí thú của cuộc sống. Vậy thì, chúng ta hãy học vằn một cách khoa học ngay từ hôm nay để có những kiến thức vững chắc và những bài văn hay.

Đề bài: Thuyết minh về một kinh nghiệm học văn hoặc làm văn.

Bài văn mẫu

   Không chỉ môn văn mà bất cứ môn học nào nếu chúng ta nghiêm túc, nỗ lực chắc chắn sẽ đạt được kết quả tốt. Tuy nhiên để có được điều đó mỗi chúng ta đều phải học hỏi lẫn nhau từ kinh nghiệm của những người khác và rút ra kinh nghiệm của chính bản thân mình. Môn văn cũng vậy, việc chia sẻ kinh nghiệm học và làm văn rất cần thiết và bổ ích. Kinh nghiệm tự học văn, làm văn được chia sẻ dưới đây sẽ giúp chúng ta điều đó.

   Thực ra tự học không chỉ đối với môn văn mà tất cả các môn học hay những thứ cần học đều rất cần thiết và tốt. Tự học giúp chúng ta chủ động trong việc chiếm lĩnh, ghi nhớ kiến thức hơn gấp nhiều lần so với cách học khác. Người có khả năng tự học sẽ gia tăng nhu cầu và xác định được tốt hơn mục đích học so với người khác. Hẳn rất nhiều người vẫn nhớ các nhà khoa học nổi tiếng thế giới như Anh-xtanh, Niu-tơn,… hay những tỉ phú, những tài năng thế giới như Bill Gates, Steve Jobs,… đều thành danh bởi họ có năng lực tự học. Vậy tự học môn văn sẽ như thế nào?

   Tự học đối với môn văn không quá khó như các bạn tưởng tượng. Trước hết bạn cần xác định mục đích tự học môn văn để làm gì? Bạn cần tự học những cái gì? Bạn tự học vào những thời gian nào? Trước khi bạn tiến hành học cụ thể cần phải xác định được những yếu tố đó trước, vì đây là mục tiêu bạn cần đặt ra trong quá trình tự học. Đối với môn văn, đa số các bạn học sinh xác định học văn là để đạt kết quả cao trong các bài kiểm tra, trong các kì thi, số còn lại yêu thích môn văn thực sự thì mục đích không phải chỉ là kết quả. Nhưng dù là mục đích gì thì khi học văn đều cần xác định các vấn đề bạn cần học. Đối với môn văn có hai vấn đề cần học đó là kiến thức văn học và kĩ năng viết bài văn. Khi đã xác định được mục đích và nội dung học, bạn sẽ cố gắng sắp xếp thời gian sao cho hợp lí để đáp ứng được điều đó.

   Đầu tiên bạn phải tự học kiến thức môn văn trước. Việc tự tìm hiểu kiến thức môn văn thông qua nhiều nguồn mà có thể tổng hợp. Đầu tiên, bạn cần khai thác kĩ trong sách giáo khoa. Bao giờ trong sách giáo khoa cũng có hai phần bạn nên chú ý, đó là mục Kết quả cần đạt và Ghi nhớ. Ở đây bạn sẽ xác định được kiến thức trọng tâm bạn cần học là gì. Dựa vào đó bạn sẽ xây dựng kiến thức trọng tâm của bài học, kết hợp với phần giảng và cho ghi của thầy cô ở trên lớp để hoàn thiện. Khi đã xác định đầy đủ kiến thức cơ bản, sử dụng các câu hỏi gợi ý trong sách giáo khoa để tìm hiểu kiến thức, bạn tiến hành tìm hiểu các tài liệu bên ngoài. Sách tham khảo, internet là lựa chọn tiếp theo của bạn. Hiện nay có một thực trạng là có quá nhiều sách tham khảo, quá nhiều trang điện tử về môn văn, mà rất khó kiểm soát được.

   Vậy làm thế nào tự học qua những tài liệu này? Trước hết hãy nhớ, không phải điều gì trong sách tham khảo, trên các trang web bạn cũng xem hết, cũng tin mà cần phải chọn lọc. Muôn vậy bạn cần phải dựa trên những kiến thức trọng tâm bạn đã xác định được ở trong sách giáo khoa rồi mới tìm và đọc những thứ liên quan. Sau đó hãy sử dụng một cuốn sổ tay, có cách ghi mục rõ ràng để chắt lọc các kiến thức đó, sao cho làm sáng tỏ nội dung mình cần ghi nhớ. Chẳng hạn khi đi tìm hiểu về thể loại truyện cổ tích thần kỳ để phục vụ cho việc học tác phẩm Tấm Cám, bạn cần chú ý hai vấn đề là đặc điểm nội dung và nghệ thuật của thể loại này. Cho nên chỉ cần khoanh vùng trong sách tham khảo và trên các trang mạng để đọc, vừa đỡ mất thời gian mà lại trọng tâm. Hay khi tìm hiểu về vua An Dương Vương trong truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy việc tìm đọc về lịch sử Việt Nam ở thời Âu Lạc sẽ rất bổ ích cho các bạn khi tìm hiểu về công lao cũng như tội lỗi của vị vua này, giúp chúng ta đánh giá tốt hơn. Việc tự học kiến thức văn học bởi vậy sẽ có hiệu quả mà không mất nhiều thời gian.

   Có được kiến thức với việc viết được bài văn là hai điều hoàn toàn khác nhau. Tiêu chí đánh giá một học sinh học văn tốt hiện nay vẫn chủ yếu dựa trên kết quả bài làm. Nhưng trên lớp những giờ học làm văn thời lượng ít, mà chỉ vận dụng được phần nào đó để viết văn. Trong khi đó số lượng bài viết trong một năm chỉ có 7 bài, trong đó bao gồm cả 2 bài học kỳ. Vậy việc viết văn và được các thầy cô chấm và chữa cho là khá ít. Chưa kể có thầy cô chậm trả bài, trả bài qua loa, lời phê ít. Nên nhiều bạn học sinh chưa thể tự mình rút ra được những sai sót lần sau khắc phục được. Vậy chỉ có cách tự học rèn kĩ năng viết văn mới có thể khắc phục được.

   Việc rèn kĩ năng viết đòi hỏi đầu tiên là phải chăm chỉ. Nhiều người nói rằng văn học là một bộ môn nghệ thuật, nên viết được văn phải có năng khiếu. Đúng là như thế, nhưng nếu bạn học văn để có điểm tốt thì đó không phải là yếu tố quyết định. Bên cạnh đó, khi luyện tập viết văn cũng như học kiến thức, bạn phải xác định viết một bài văn là viết những gì? Trước tiên là phải nắm được dạng đề, bởi một dạng đề có cách triển khai khác nhau. Hiện nay đa số các bạn sẽ học và thi ở dạng văn nghị luận, nên sẽ chú tâm vào dạng văn này. Bạn tìm hiểu thật kĩ các kiểu văn nghị luận, bố cục, dàn ý bài văn nghị luận, các thao tác nghị luận, lập luận… Sau đó, bạn tìm cách đọc những bài văn mẫu. Việc đọc văn mẫu giúp ích cho bạn rất nhiều trong cách triển khai, tổ chức bố cục, diễn đạt, hành văn trong bài viết. Tiếp tục là bạn phải tự mình tập viết những đoạn văn ngắn, những bài văn nhỏ. Có một lưu ý là khi mới tập không được viết cái gì quá lớn, quà dài sẽ dễ gây tâm lý chán nản. Khi tập bạn nên bắt đầu bằng những cái dễ, sau đó mới đến những cái khó.

   Việc học kĩ năng viết bài văn rất khó khăn, nhiều bạn chán nản và bỏ cuộc. Vậy các bạn có thể tham khảo ở một hình thức đó là “30 phút mỗi ngày”. Tức là mỗi ngày bạn dành ra 30 phút, ban đầu bạn viết cái gì cũng được, những hãy viết những thứ có mục đích, chứ không viết lung tung. Việc này thực hiện rất dễ, vì nhiều bạn sử dụng luôn việc đăng trạng thái lên facebook cá nhân để rèn luyện cũng là một cách. Sau đó bạn hãy ứng dụng vào việc viết văn. Cũng chỉ mỗi ngày 30 phút về một vấn đề văn học nào đó. Dần dần bạn viết vào những vấn đề trọng tâm của bài học hơn, rồi rèn kĩ năng viết nhanh, viết nhiều hơn… Bạn thử nghiêm túc thực hiện, sau một tháng chắc chắn kĩ năng viết văn của bạn sẽ tốt lên đáng kể.

   Dù bạn học hỏi kinh nghiệm ở đâu, thì người học vẫn là bạn. Vì vậy kinh nghiệm tốt nhất là do tự chúng ta tạo ra. Cách thức tự học thực ra không quá mới mẻ, nhưng tự học sẽ giúp bạn tích lũy, trau đồi kiến thức tốt nhất. Nhiều người hiện giờ vẫn lao đầu, chạy xô đi học thêm. Điều này không phải là không tốt, nhưng vấn đề là về nhà chẳng có hoặc chẳng dành thời gian cho tự học nên việc đi học thêm không có nhiều tác dụng. Vậy nên, qua việc chia sẻ về kinh nghiệm tự học văn trên đây phần nào sẽ giúp các bạn sẽ tìm ra được cho mình cách học văn tốt nhất.

Đề bài: Thuyết minh về phương pháp học văn.

Bài văn mẫu

   Ngữ văn – tên gọi hiện hành của môn văn trong nhà trương phổ thông hiện nay, là bộ môn đang gặp phải sự lo ngại trước tình trạng đa phần học sinh chán nản, không yêu thích. Tại sao lại có hiện tượng như vậy? Phải chăng việc học văn không hứng thú là do chương trình quá nặng, phương pháp của thầy cô chưa đáp ứng được hay bởi sự phát triển quá nhanh chóng của xã hội khiến học văn không còn cần thiết? Dù là lý do gì thì trước hết vẫn xuất phát từ người học. Người học chưa tự yêu thích hoặc chưa coi học văn có ý nghĩa giá trị quan trọng không chỉ trong nhà trường mà còn ngoài cuộc sống. Bởi vậy, phương pháp học văn sẽ là khâu trọng yếu giúp học tốt môn này. Và phương pháp học văn theo lối tư duy sau đây sẽ gợi ý giúp các bạn.

   Nhắc tới học tập theo phương pháp tư duy, nhiều người nghĩ nó phù hợp với lối học của các môn tự nhiên hơn. Nhưng không phải, đây là kinh nghiệm học tập phù hợp với tất cả các bộ môn khoa học. Riêng với môn văn hiện nay, là một môn rất quan trọng, nhiều bạn học sinh quan tâm vì đó là môn sẽ có mặt trong tất cả các kỳ thi. Bởi vậy việc học, làm văn theo lối tư duy rất cần thiết, đáp ứng được nhu cầu cho cả đối tượng học sinh yêu thích môn văn và học sinh chỉ học văn theo đáp ứng bộ môn.

   Vậy học văn, làm văn theo lối tư duy là như thế nào? Là cách học theo hệ thống logic rõ ràng, mạch lạc vừa giúp ghi nhớ kiến thức vừa giúp suy luận. Môn văn là bộ môn khoa học xã hội, khối lượng kiến thức khá nhiều, việc học theo lối tư duy vô cùng phù hợp, giúp người học văn không cần phải “học thuộc lòng” như nhiều người vẫn nghĩ mà vẫn ghi nhớ và đảm bảo được kiến thức của bộ môn này.

   Đầu tiên, sử dụng tư duy để xây dựng hệ thống kiến thức cho nội dung bài học. Hiện nay kiến thức môn văn chia làm hai phần là đọc hiểu và tạo lập văn bản. Kiến thức của phần đọc hiểu bao gồm kiến thức tiếng Việt và làm văn. Hầu hết là các khái niệm, các tính chất, đặc điểm đã có sẵn. Vậy chỉ cần phân loại, hệ thống. Ví dụ như phần Tiếng Việt có thể chia thành các đơn vị kiến thức về phong cách ngôn ngữ chức năng, các biện pháp tu từ,… Còn Làm văn, có các thao tác lập luận, các phương thức biểu đạt,…

   Đối với tạo lập văn bản, chủ yếu kiến thức là ở các tác phẩm văn học. Ở nội dung này chú ý đến hai phần là kiến thức chung về tác giả, tác phẩm và kiến thức trọng tâm trong tác phẩm. Chẳng hạn như muốn hệ thống kiến thức về tác giả, để tạo nên cái nhìn tổng quát, so sánh, chúng ta chỉ cần tổng hợp trên hai phương diện là vị trí và đặc điểm sáng tác của tác giả đó. Ví dụ về tác giả Phạm Ngũ Lão (ở bài thơ Tỏ lòng), vị trí của ông là một vị danh tướng tài giỏi của nhà Trần, cũng là một nhà thơ của dân tộc; đặc điểm nổi bật trong sáng tác của ông là lòng yêu nước, mang âm hưởng hào hùng, đậm chất hào khí Đông A. Tương tự các tác giả khác cũng làm như vậy. Còn đối với kiến thức trọng tâm ở mỗi tác phẩm, cần hệ thống theo ý. Việc tạo ý sẽ giúp chúng ta nhìn thấy bao quát toàn bộ nội dung vừa là căn cứ để ghi nhớ và suy luận. Chẳng hạn ở bài Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi, có hai nội dung lớn là vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên cuộc sống và vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi. Trong vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên có thể hệ thống ba ý là: Bút pháp nghệ thuật: miêu tả, cảm nhận qua hình ảnh, màu sắc, âm thanh, trạng thái, vị trí; Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên: sống động, rực rỡ, căng tràn, bao quát và rất gần gũi, đậm chất làng quê; Vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ: tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên. Cách hệ thống đơn giản mà vẫn giúp học sinh móc nối, liên kết các kiến thức.

   Tuy nhiên, cần phải đảm bảo một số yêu cầu sau khi học văn theo cách này. Đó là phải đảm bảo các kiến thức hệ thống phải chuẩn xác. Thứ hai, Khi xác lập đơn vị kiến thức cần hệ thống, phải lựa chọn từ khóa, sao cho ngắn gọn, súc tích mà vẫn thể hiện được đầy đủ nội dung tinh thần của tác phẩm. Thứ ba, cách ghi chép, trình bày phải khoa học, dễ nhớ thì nội dung hệ thống mới phát huy tác dụng. Chúng ta có thể sử dụng bảng biểu, sơ đồ tư duy, các hình vẽ,… để thể hiện cách hệ thống. Chẳng hạn hệ thống về tất cả các tác giả văn học có thể dùng bảng biểu gồm: tên tác giả, tác phẩm, vị trí của tác giả, đặc điểm sáng tác. Sau đó sắp xếp theo thứ tự, chúng ta sẽ có một bảng hệ thống tất cả các tác giả, chỉ cần gạch chân những từ khóa đối với mỗi tác giả, sẽ rất dễ nhớ và thậm chí so sánh cũng không khó. Hay sơ đồ tư duy là một trong những cách trình bày hỗ trợ rất tích cực trong phương pháp học văn theo lối tư duy. Từ những kiến thức tác phẩm văn học đã được hệ thống theo cách trình bày thông thường, thay vào đó là sơ đồ tư duy với nhiều màu sắc và các cách kí hiệu sẽ dễ dàng giúp cho người học văn nhớ được kiến thức. Việc tự vẽ sơ đồ tư duy cũng sẽ tạo hứng thú cho việc học văn và ghi nhớ một cách không nhàm chán những kiến thức dài của môn học này.

   Có thể thấy, việc học văn theo tư duy không hề phức tạp. Cách làm chỉ giúp người học nhận ra tính chất khoa học của bộ môn. Ngoài việc chiếm lĩnh được, kiến thức khi được trình bày theo hệ thống logic sẽ giúp người học tự khai thác khả năng suy luận. Thậm chí khi nhìn vào hệ thống đó, có thể tập học cách diễn giải mà không cần phải có đầy đủ, chi tiết. Việc hệ thống kiến thức theo tư duy cũng sẽ giúp người học văn hình thành cách viết văn theo lối tư duy. Khi có kiến thức trong tay, theo một hệ thống nhất định sẽ rèn cho người viết văn không còn ngẫu hứng, tùy tiện. Trước khi viết bài cũng cần phải có sự tính toán, sắp xếp và khai thác kiến thức sao cho phù hợp, đúng và trúng vấn đề nhất.

   Lợi ích của việc học theo lối tư duy không chỉ phù hợp và có hiệu quả đối với môn văn. Nhưng với đặc thù là một môn xã hội, khối lượng kiến thức nhiều, đa dạng, phương pháp học này rất bổ ích và có lợi cho học sinh. Nếu bạn chỉ là học sinh trung bình khá, cách học này giúp bạn không bị hổng kiến thức, còn nếu bạn là học sinh giỏi sẽ là cơ hội để bạn phát huy năng lực cảm thụ, phân tích, suy luận trong văn chương. Trong khuôn khổ của một bài viết ngắn, việc trình bày, giới thiệu về phương pháp này vẫn còn rất sơ lược. Tuy nhiên sẽ phần nào giúp các bạn học tốt và yêu thích môn văn hơn.

Đề bài: Dàn ý Thuyết minh một kinh nghiệm làm văn

Dàn ý mẫu

I. Mở bài

– Giới thiệu về đối tượng thuyết minh: Kinh nghiệm làm văn.

– Đánh giá vấn đề: Đây là vấn đề quan trọng và cần thiết vì có rất nhiều người chưa biết cách để có thể làm một bài văn đúng cách

I.. Thân bài

1. Thực trạng của việc làm văn hiện nay

– Rất nhiều học sinh chưa biết cách để làm một bài văn đúng quy cách

– Hiện tượng học sinh không có hứng thú làm bài, thiếu kiến thức trong việc hành văn rất phổ biến.

– Bài làm văn trong cấu trúc của một đề thi chiếm số điểm lớn nhưng rất nhiều em không biết cách làm bài và để mất điểm.

2. Kinh nghiệm làm văn

a. Về ý thức người học

– Chăm chỉ viết hằng ngày để rèn luyện câu chữ, trau truốt cách diễn đạt, có cách tư duy ngôn ngữ linh hoạt

– Thường xuyên đọc sách để có những hiểu biết phong phú, đa dạng, để học tập cách diễn đạt.

– Có đam mê, chăm chỉ, cần mẫn, ham học hỏi, biết tìm tòi, nghiên cứu, nghiêm túc học hỏi, sáng tạo.

b. Về kĩ năng

– Tuân thủ các bước làm bài văn:

     + Tìm hiểu đề: Xác định trọng tâm của bài, phạm vi tài liệu, các thao tác cần sử dụng. Bỏ qua bước này rất dễ lạc đề hoặc làm bài thiếu trọng tâm

     + Tìm ý: Lên ý tưởng, tìm ra các ý chính trong bài làm. Thiếu bước này, bài làm rất dễ xót ý

     + Lập dàn ý: Sắp xếp các ý theo hệ thống logic, mạch lạc, tránh lặp ý.

     + Viết bài: Sử dụng cách hành văn để thể hiện bài viết một cách mạch lạc, trôi chảy

– Nắm chắc đặc trưng của mỗi dạng đề: Có 5 dạng đề chủ yếu

     + Văn nghị luận: Trình bày những suy nghĩ, quan điểm tư tưởng của bản thân về một vấn đề

     + Văn thuyết minh: Trình bày tường tận những hiểu biết về một vấn đề nào đó

     + Văn miêu tả: Trình bày đặc điểm, tính chất của một đối tượng

     + Văn biểu cảm: Thể hiện suy nghĩ, tình cảm, cảm xúc về một đối tượng

     + Văn tự sự: Kể về một câu chuyện hay một vấn đề.

– Nắm được các bước làm bài, dàn ý chung của mỗi dạng đề.

3. Yêu cầu của một bài làm văn tốt

– Đúng và đủ nội dung trọng tâm yêu cầu, không lạc đề, không xa đề

– Diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, rõ ràng,

– Ngôn ngữ trong sáng, bài viết logic, lôi cuốn

– Hình thức trình bày sạch đẹp

4. Ý nghĩa của việc tìm ra kinh nghiệm làm văn

– Giúp người học định hướng được cách làm bài

– Kích thích sự chủ động, tự ý thức trong việc học của mỗi cá nhân nhờ có mẫu số chung.

– Học sinh không bị lúng túng, bị động trước mỗi đề văn

– Tự tin trong việc làm bài và không còn chán nản đối với bộ môn

I.I. Kết bài

– Khái quát lại những kinh nghiệm làm văn

– Lời khuyên: Đó là những kinh nghiệm cơ bản, học sinh cần biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong từng bài làm cụ thể.

Đề bài: Thuyết minh một kinh nghiệm làm văn

Bài văn mẫu

     Các bạn đã từng bao giờ đặt ra câu hỏi : Làm thế nào để có một bài văn hay ? Làm thế nào để đạt điểm cao trong một văn. Tôi xin chia sẻ với các bạn cách làm một bài phân tích thơ hay và hiệu quả nhất.

     Thường thì các bạn sẽ thích phân tích một tác phẩm văn xuôi hơn là một tác phẩm thơ, bởi tác phẩm thơ thường giàu hình ảnh biểu tượng, đôi khi có những đứt gãy trong từng khổ, từng đoạn mà cần phải có sự tinh tế trong cảm nhận và kinh nghiệm làm văn mới có thể kết nối các phần trong bài với nhau, để làm nổi bật tinh thần chung của tác phẩm. Nhưng phân tích tác phẩm thơ sẽ không còn khó khăn nữa khi các bạn nắm được phương pháp để phân tích chúng.

     Trước hết, cũng giống như khi phân tích tác phẩm văn xuôi, đối với tác phẩm thơ các bạn cần đọc đi đọc lại nhiều lần, từ 5 đến 7 lần để cảm nhận những cái hay cái đẹp của tác phẩm. Trong quá trình đọc hãy phân chia bố cục tác phẩm: (Bài Đồng chí chia làm ba phần rõ ràng), hoặc bạn có thể phân tích theo nhân vật (Bài Đêm nay Bác không ngủ có thể chia để phân tích Bác và anh đội viên). Đồng thời trong quá trình đọc bạn cảm thấy câu thơ nào hay, hình ảnh thơ nào ý nghĩa, giàu giá trị hãy gạch chân và viết cách hiểu, cách cảm nhận của mình về câu thơ, khổ thơ đó.

     Tiếp đến hãy đọc đến chú thích, để nắm được hoàn cảnh ra đời của tác phẩm. Thời đại bài thơ ra đời sẽ chi phối rất lớn đến nội dung mà nó thể hiện. Ví như bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính viết trong những năm tháng chống Mỹ hào hùng nên hình tượng trung tâm sẽ là người lính. Hay tác phẩm Tỏ lòng của Phạm Ngũ Lão viết trong thời đại hào khí Đông A hừng hực nên tinh thần bài thơ cũng thể hiện những con người mang trong mình vẻ đẹp sức mạnh và lí tưởng.

     Sau khi đã thực hiện những thao tác trên chúng ta cùng bắt tay đi phân tích nội dung của tác phẩm thơ. Các bạn có thể lựa chọn các hình thức phân tích khác nhau, điều này còn tùy thuộc vào thể thơ. Thơ thất ngôn bát cú có thể phân tích theo kiểu đề – thực – luận – kết, hoặc bốn câu đầu, bốn câu cuối, có những trường hợp đặc biệt phải phân tích bảy câu đầu rồi mới phân tích một câu cuối (Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến). Thơ thất ngôn tứ tuyệt phân tích từng câu hoặc phân tích hai câu một. Thơ chia khổ có thể phân tích theo từng khổ. Hoặc có thể phân tích theo nhân vật như đã dẫn ở phía trên. Như vậy phân tích tác phẩm thơ rất linh hoạt trong sự phân chia bố cục, các bạn phải dựa vào từng bài để đưa ra cách phân tích hợp lí. Các bạn cũng cần lưu ý về đặc trưng thể loại thơ, bởi mỗi thể loại thơ sẽ chi phối đến người viết về nội dung về hình thức biểu hiện.

     Phần mở bài, cách đơn giản nhất hãy giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và nội dung chính mà bài thơ đề cập đến – đây là cách dẫn trực tiếp, đơn giản, cho những bạn chưa thực sự thuần thục. Còn với những bạn đã thuần thục có thể dẫn một câu thơ, một nhận định để vào bài, cách này sẽ gây ấn tượng với người đọc và bao giờ cũng hấp dẫn hơn.

     Khi phân tích hãy viết đoạn văn theo kiểu diễn dịch hoặc quy nạp. Các ý được triển khai phải mạch lạc, rõ ràng, tránh phân tích chồng lấn ở phần này rồi lại tiếp tục phân tích ở phần khác. Lưu ý khi phân tích bao giờ cũng phải đi kèm với dẫn chứng. Nếu bạn chỉ phân tích không bài văn sẽ trở nên kém thuyết phục, không có căn cứ. Đồng thời, phân tích cũng cần phát hiện những nét nghệ thuật tiêu biểu tạo nên cái hay các đẹp cho câu thơ, đoạn thơ đó. Ví dụ khi phân tích câu thơ :

    Chỉ cần trong xe có một trái tim

            (Bài thơ về tiểu đội xe không kính – Phạm Tiến Duật)

     Về nội dung ta thấy được tinh thần nhiệt huyết, sẵn sàng tiến lên vì miền Nam ruột thịt. Nhưng bên cạnh đó tác giả cũng đã rất thành công về nghệ thuật khi sử dụng biện pháp hoán dụ tài tình : trái tim – là nhiệt huyết, là lí tưởng tuổi trẻ sẵn sàng hi sinh để dành độc lập, thống nhất cho dân tộc.

     Để bài văn thêm phần hấp dẫn, hãy lấy thêm các dẫn chứng, những bài thơ có nét tương đồng để làm nổi bật cái hay, cái đẹp của bài thơ được yêu cầu phân tích. Phần lấy dẫn chứng liên hệ chỉ cần lấy từ một đến hai dẫn chứng, các bạn không nên lấy quá nhiều, sẽ khiến bài văn bị loãng và biến thành bài văn so sánh thay vì bài văn phân tích như đề đã yêu cầu. Khi phân tích đoạn trích Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du, với câu thơ: Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa có thể liên hệ với câu thơ Trung Quốc: Phương thảo liên thiên bích/ Lê chi sổ điểm hoa để thấy cái hay, cái đẹp, cái thần thái, hồn cốt trong cách tả cảnh của Nguyễn Du.

     Ngoài ra khi phân tích các bạn rất hay bỏ quên phần tổng kết về những nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ. Một văn bản thơ bao giờ cũng gồm hai phần là nội dung và nghệ thuật. Bởi vậy sau khi phân tích nội dung chắc chắn sẽ phải phân tích đến giá trị nghệ thuật của tác phẩm đó. Đối với tác phẩm thơ cần chú ý về: các biện pháp tu từ được sử dụng nhiều (so sánh, ẩn dụ, hoán dụ,…), giọng điệu thơ, nhịp thơ, … Đây là những yếu tố cơ bản cần phân tích trong nghệ thuật của mỗi bài.

     Phần kết bài cần đánh giá được giá trị trên cả phương diện nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Kết bài tưởng dễ mà đôi khi rất khó, đó không chỉ là sự đánh giá chung mà còn là phần khái quát, nâng cao thể hiện tư duy logic của người viết.

     Qua những chia sẻ ngắn ngủi này hi vọng các bạn sẽ có thêm một bí kíp phân tích một tác phẩm thơ hữu ích cho bản thân. Khởi đầu bao giờ cũng rất khó khăn, nhưng nếu chúng ta không thử cố gắng nỗ lực hết sức một lần thì sao có thể biết khả năng của mình đến đâu. Tôi làm được chắc chắn các bạn cũng có thể làm được.

Bài văn mẫu

Trên đất nước Việt Nam có rất nhiều danh lam thắng cảnh đẹp như là: Hồ Hoàn Kiếm, Văn Miếu, Bến Nhà Rồng,… Nhưng có một nơi rất nổi tiếng ở quê hương tôi đó là Vịnh Hạ Long ở Quảng Ninh.

Vịnh Hạ Long là một tuyệt tác đã có từ rất lâu do thiên nhiên tạo thành. Vịnh có rất nhiều hang động, có động nước và động khô. Bên trong những hang động có rất nhiều đá vôi. Ngoài ra, còn có rất nhiều đảo và cồn đá. Để đi ra được những hang động đó bạn cần phải đi xuồng hoặc đi bằng thuyền. Mặt nước ở Vịnh Hạ Long rất đẹp. những làn sóng nhẹ nhàng đánh vào bờ tạo nên một khung cảnh thơ mộng khi bạn đứng ngắm Vịnh Hạ Long. Chiều về bạn có thể thấy hoàng hôn từ phía xa chiếu lên mặt nước như đang có đến tận hai mặt trời. Vì thế, mà Vịnh Hạ Long đã được UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới.

Hằng năm, hàng ngàn người khắp thế giới đi đến Vịnh Hạ Long đế du lịch. Vịnh Hạ Long đã thu hút du khách trên khấp thế giới. Vịnh Hạ Long được coi là cái nôi của nước Việt Nam về nền lịch sử khảo cổ lâu đời. Ngoài ra, Vịnh Hạ Long còn có những hòn và tập trung nhiều động vật và thực vật quý hiếm. Có nhiều khu lịch sinh thái với hàng ngàn động vật dưới nước phong phú. Tên gọi của Vịnh Hạ Long đã thay đổi qua rất nhiều thời kì lịch sử, thời Bắc thuộc được gọi là Lục Châu Lục Hải sau đó được người Pháp gọi là Vịnh Hạ Long từ đó và phổ biến đến ngày nay.

Từ trên cao nhìn xuống, Vịnh Hạ Long như một bức tranh tuyệt hảo do thiên nhiên tạo thành gồm có những hang động và những hòn. Bên trong là những hang động người ta có thể tham quan, ngắm cảnh. Có những thạch nhũ có hình thù kì lạ do thiên nhiên tạo ra bên trong hang. Vịnh Hạ Long nhìn từ xa thấy như những người lính khổng lồ canh giữ biển Việt Nam. Mỗi buổi sảng, những chú chim én lại đi kiếm mồi và cho con người tổ của mình để có thể bồi dưỡng cơ thể. Vịnh Hạ Long nhiều lần cũng đã trở thành địa điểm lý tưởng của các nhà làm phim và các diễn viên.

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có những trường hợp vút rác bừa bãi làm ô nhiễm môi trường làm mất đi nét đẹp văn hoá của Việt Nam. Để đảm bảo mọi người không vứt rác bừa bãi cùng đã có những thùng rác đổ bỏ vào. Người ta còn làm sạch nước sông và cọ rửa các hòn đảo.

Vịnh Hạ Long đúng là một cảnh đẹp thiên nhiên trên thế giới. Tôi tự hào là một người ở Quảng Ninh và sở hữu một cảnh đẹp thiên nhiên thế giới.

Bài văn mẫu

Nếu ai đã một lần ghé Huế đi dạo trên cầu Tràng Tiền, về đêm sẽ có cơ hội dạo thuyền nghe ca Huế. Giữa một trời mây nước bồng bềnh, chơi vơi một giọng hò ai ngân, ai hát khiến lòng du khách giữa đêm thanh tịnh càng cảm thấy mình được siêu thoát, được thăng hoa, được chắp cánh bay tới vầng trăng kia…

Huế vốn là vùng dân ca nổi tiếng với nhừng điệu hò mái nhì, mái đẩy, khoan thai, dàn trải, ngọt ngào như tâm hồn người xứ Huế, những điệu lí bay bổng, mượt mà như lí con sáo, lí hoài xuân, lí tình tang. Bên cạnh dòng âm nhạc dân gian, Huế còn một dòng ca nhạc cung đình trang trọng như giao nhạc, miếu nhạc, ngũ tự nhạc, đại triều nhạc, thường triều nhạc, yến nhạc. Ca Huế hình thành từ dòng ca nhạc dân gian kết hợp với ca nhạc cung đình, nhã nhạc trang trọng uy nghi có thần thái của ca nhạc thính phòng. Nằm giữa hai dòng nhạc đó ca Huế có nhừng đặc trưng riêng với chất trữ tình sâu lắng làm xao động lòng người, chất chứa đủ bao niềm hỉ, nộ, ái, ố như cuộc đời người dân xứ cố đô. Người ta đến với ca Huế là đề được đắm chìm trong cảm giác xao xuyến, buồn, vui đến lạ kì. Bước chân xuống mạn thuyền Rồng, trong không gian tĩnh mịch giữa trời, mây, sông, nước đê cảm nhận hơn nữa cái chất Huế qua những âm điệu trầm bồng, du dương của giọng hát những ca công Huế hòa quyện với tiếng réo rắt của dàn nhạc đủ cà đàn bầu, đàn tranh, đàn nguyệt, sáo, xênh, phách… bán hòa tấu gồm 4 nhạc khúc Lưu thủy, Kim tiền, Xuân phong, Long hổ đã mở đầu cho một đêm ca Huế.

Hầu hết những thú vui của người Huế đều gắn bó với dòng Hương Giang, nơi cội nguồn nảy sinh và hội tụ của bao trò vui nơi đất cố đô này. Đua thuyền, ngủ đò, thả thơ, ca Huế… đều diễn ra trên sông. Sông Hương đã đọng lại trong tâm thức dân Huế một tình cảm dịu dàng nhưng không kém phần hứng khởi. Thú đi nghe ca Huế là một món ăn tinh thần quý giá, một thú vui tao nhã mà bất cứ một du khách nào tới Huế, có chút lòng với Huế cũng đều muốn có dịp được thưởng thức. Ca Huế bao gồm cà hai yếu tố ca Huế và đàn Huế, được dựa trên một hệ thống các thể điệu của trẽn sáu mươi tác phẩm thanh nhạc và khí nhạc nằm trên hai dòng lớn là điệu Bắc và điệu Nam. Những nhạc khúc thuộc về điệu Bắc mang âm sắc tươi vui, sang trọng và các ca khúc thuộc về điệu Nam nghe man mác, buồn thương. Cũng có những bản nhạc vừa mang âm hưởng của điệu Bắc, vìra pha phách điệu Nam như bài Tứ Đại Cảnh rất nổi tiếng mà nhiều ý kiến cho là tác phẩm của vua Tự Đức (1848-1883).

Thú nghe ca Huế tao nhã, đầy sức quyến rũ. Để tham dự một chương trình ca Huế ngắn trên sông Hương, dư khách sẽ được ngồi trên những con thuyền rồng mà các vua chúa xưa hay ngự, trong khoang thuyền, đàn nguyệt, tỳ bà, nhị, đàn tam, xênh… Các nhạc công, ca công đều là những nam thanh, nữ tú còn rất trẻ, nam mặc áo the, quần thụng, đầu đội khăn xếp, nữ vận những chiếc áo dài cổ từ thời Võ vương Nguyền Phúc Khoát giữa thế kỉ XVIII. Thuyền từ từ rời bến, không khí man mát, không gian huyền ảo bởi ánh trăng dưới nuớc, bởi bóng từng nhịp cầu Tràng Tiền in nổi trên sông… Thuyền đi đến giữa sông chợt dừng lại, không gian bỗng tĩnh lặng đâu đây chỉ còn nghe thấy tiếng phách, tiếng xênh từ những con thuyền đang rẽ nước lặng lờ trôi. Thuyền tắt máy, buông chèo trôi trôi lờ lững trên sông dưới cầu Tràng Tiền giăng giăng ánh điện màu như sao sa. Sau lời giới thiệu của một nghệ sĩ trẻ, khúc nhã nhạc Cung đình vang lên, đưa người nghe quay về cái không khí trang trọng nhưng vần thân thuộc của cả một thời kì quá vãng. Rồi tiếng hát thanh taọ với các âm điệu dân gian ca Huế được cất lên trầm bổng trong khoang thuyền mờ mờ tối. Thật là tuyệt diệu khi được lắng nghe những điệu nhạc lời ca câu hò về Huế với đủ thể loại mà từ trước đến nay tôi chưa có dịp nghe nhiều và nghe đủ như thế. Những cầu thương yêu, ngợi ca non nước đẹp xinh, thơ mộng được dàn trải thành lời và được cất cao lên cung bậc thánh thót, nao nao dạ lòne khách nghe, đặc biệt có một số bài hát trước đây từ Cung đình như Lưu Thủy, Xuân Phong, Long Hổ, Hạ Giang Nam cũng được trình bày. Điều kì lạ của ca Huế cùng như của những khúc dân ca Việt Nam, ấy là sự trầm lắng, da diết và thân thuộc đến lạ kì của những cung nhạc. Nó đi vào lòng người rồi lắng lại, để lại những ấn tượng khó phai, xao xuyến.ẽ.

Ca Huế là một môn nghệ thuật độc đáo bởi vì không phải ai ca cũng đúng giọng điệu, mà muốn nghe ca Huế chuẩn, hay thì người biểu diền phải là người Huế. Ca Huế chỉ dành cho người Huế ca, như quan họ Bắc Ninh chỉ dành cho người Kinh Bắc. Một sắc thái của riêng Huế, của ca nhạc Huế “không nơi nào có được”.

Ca Huế không phải lối giải trí xô bồ mà nó thường kén người nghe. Một đêm ca Huế có thể được tổ chức trong một thính phòng nho nhỏ nhưng thi vị và hấp dẫn hơn cả là được nghe ca Huế trong một đêm trăng lên trên dòng Hương Giang thơ mộng, bềnh bồng trên chiếc thuyền rồng. Lúc đó tâm hồn của nẹười nghe và cả ca sĩ cùng dàn nhạc dường như được siêu thoát trong một bầu không khí như được thăng hoa cùng trời, mây, sông, nước. Sau phần đầu của một đêm ca Huế với tiết tấu âm nhạc rộn ràng, vui tươi của điệu Bắc, người ta thường hát những bài bản trang trọng, uy nghiêm như Long Ngâm, Tứ Đại Cảnh. Đêm càng về khuya, không gian càng yên tĩnh là lúc đó những điệu Nam Ai, Nam Bình, Tương tư khúc… cất lên với nỗi buồn thương nhưng cũng rất gợi tình. Ngày nay, do thị hiểu của người nghe các ca sĩ thường lông vào chương trình nhừng bài tân nhạc nhưng cũng rất dễ thương về Huế với các nhạc phẩm đầy chất Huế thật sự đi vào lòng người như “Mưa trên phố Huế”, “Huế thương”, “Đêm tàn bến Ngự”, “Ai ra xứ Huế, “Đây thôn Vĩ Dạ”. Hai bên bờ sông Hương, trên bến dưới thuyền tấp nập, vẳng đâu đây tiếng sáo tiếng nhị, tiếng phách cùng điệu hò da diết của dân ca xứ Huế. Đen Huế, chưa nghe ca Huế là chưa thực sự hiểu về Huế. Một đêm ca Huế trên sông Hương giữa tiếng sóng nước ru vỗ vào mạn thuyền rồi lan xa, lan xao… Trăng càng về đêm càng vằng vặc giữa thinh không tĩnh mịch… Giọng hát, tiếng đàn đã thực sự ru tâm hồn ta vào một miền kí ức sâu thẳm nhuộm tím lòng người không sao quên được. Không gian như lắng đọng, thời gian như ngừng trôi, chỉ có lòng du khách đang thả hồn cùng tiếng hát mê li… và chợt nhận ra rằng đằng sau giọng ca ngọt ngào ấy là nội tâm phong phú của người con gái Huế, âm thầm kín đáo và cũng rất tinh tế.

Ngày nay ca Huế trên sông Hương trở thành một loại hình văn hoá du lịch. Nhung ca Huế trôn sông Hương vẫn mãi là món ăn tinh thần, là niềm tự hào của con người xứ Huế.

Bài văn mẫu

    Làng tranh Đông Hồ

    Hỡi cô thắt lưng bao xanh

    Có về làng Mái với anh thì về

    Làng Mái có lịch có lề

    Có ao tắm mát có nghề làm tranh

Đó là những câu ca gợi cảm về một làng nghề truyền thống từ lâu đã được nhiều người biết đến – Làng tranh Đông Hồ.

Đông Hồ, một cái tên làng quen thuộc xinh xắn nằm bên bờ sông Đuống thuộc xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, Hà Bẳc cũ (nay là tỉnh Bac Ninh, cách Hà Nội chừng trên 35 km). Từ lâu tên làng đi vào cuộc sống tinh thần của mỗi người dân Việt Nam bằng nhữnẹ bức tranh dân gian nổi tiếng, đậm đà săc thái dân tộc. Làng tranh Đông Hô xưa còn gọi là làng Mái (đôi khi dân địa phương chỉ gọi là làng Hồ), là làng nghề nổi tiếng về tranh dân gian. Làng Đông Hồ nằm trên bờ nam sông Đuống, cạnh bến đò Hồ, nay là cầu Hồ. Từ Hà Nội muốn đi Đông Hồ gần nhất là xuôi theo đường Quốc lộ số 5 (đường đi Hải Phòng) đến ga Phú Thụy, cách Hà Nội chừng 15 km thì rẽ trái, đi chừng 18 km nữa, qua các địa danh khá nôi tiêng của huvện Gia Lâm Hà Nội) như phố Sủi, chợ Keo, chợ Dâu (Thuận Thành – Bắc Ninh) là đển phố Hồ – huyện lỵ Thuận Thành. Rẽ trái thêm 2 km là đến làng Hồ. Cũng cỏ thẻ đi hết phố Hồ, lên đê rẽ trái, gặp điếm canh đê thứ hai sẽ có biên chi đường xuống làng Đông Hồ.

Tranh của làng Đông Hồ có từ thời Lê. Ở cái làng nghèo mà hào hoa như làng tranh Đông Hồ trước đây thường truyền nhau câu ca “Lảng Mải có lịch có lề – Có sông tắm mát, có nghề làm tranh”. Qua nhiều thế kỳ, 17 dòne họ đã quy tụ về làng, vốn xưa tất cả đều làm tranh. Không khí sầm uất vào cừ tháng mười một, tháng chạp, các thuyền từ xứ Đông xứ Đoài ghé bến “ăn tranh”. Người làng tranh trước ở ngoài đê vào mùa vụ làm tranh cũng phải một sương hai năng tất bật khuya sớm. Thôi thì chỗ này rậm rịch tiếng chày giã điệp, chỗ nọ dỡ ván in tranh cọ rửa lau chùi sạch sẽ. Khói đôt than lá tre ẩn hiện la đà trên các ngọn cây. Làng Đông Hồ ruộng đất ít, sống chủ yếu bằng nghề làm tranh. Nghề làm tranh trong làng rất được trọng vọng. Ai có hoa tay, có thú chơi cầm, kì, thi, họa đều được mọi người vị nể (cũng là theo cái thú tao nhã của nhà nho xưa). Tranh Đông Hồ, hay tên đầy đủ là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, là một dòng tranh dân gian Việt Nam. Trước kia tranh được bán ra chủ yếu phục vụ cho dịp Tết Nguyên Đán, người dân nông thôn mua tranh về dán trên tường, hết năm lại lột bỏ, dùng tranh mới. Tranh làng Đông Hồ không phải vẽ theo cảm hứng nghệ thuật mà người ta dùng ván để in. Tranh được in hoàn toàn bằng tay với các bản màu; môi màu dùng một bản, và bản nét (màu đen) in sau cùng. Nhờ cách in này, tranh được “sản xuất” với số lượng lớn và không đòi hỏi kĩ năng cầu kì nhiều. Tuy nhiên vì in trên ván gỗ một cách thủ công, nên tranh bị hạn chế về mặt kích thước, thông thường các tờ tranh không lớn quá 50 cm mồi chiều. Để có những bản khắc đạt đến trình độ tinh xảo phải có người vẽ mẫu. Những người vẽ mâu và bản khắc ván đòi hỏi họ phải có lòng yêu nghệ thuật và tâm hồn nghệ sĩ, đặc biệt phải có trình độ kĩ thuật cao. Công đoạn in tranh có lẽ không khó lắm bởi lẽ ai cũng có thể phết màu lên ván rồi in. Giấy dùng in tranh là loại giấy gió mịn mặt. Trước khi in, giấy được bồi điệp làm nền, chắt điệp óng ánh lấy từ vỏ con sò, con hến đã tạo nên chất liệu riêng biệt của tranh dản gian Đông Hồ. Sau khi in thành tranh, kể cả cả lúc tranh khô, người xem vẫn cảm nhận được màu sắc của tranh thật tươi tắn như lúc tranh ướt. Các hình khối, mảng nọ đặt cạnh mảng kia có sự ăn ý hài hoà một cách tự nhiên. Các màu đã hoà quyện in tranh thường lấy từ chất liệu thiên nhiên: màu đen người ta phải đốt lá tre rôi lây than của nó; màu xanh lây từ vỏ và lá tràm, màu vàng lấy từ hoa hòe, màu đỏ thắm lấy từ thân, rễ cây vang, màu son lấy từ sỏi núi, màu trắng là điệp… Xem tranh dân gian ta thường băt gặp cái thú vị ở những nét ngây ngô đơn giản nhưng hợp lí hợp tình. Tranh Đông Hồ còn hấp dẫn bởi vẻ rực rỡ, sắc màu tươi rói của nhừng bộ tứ bình, Thạch Sanh, những gà, lợn, mèo, chuột, ngựa… Một nhà thơ xứ Kinh Bấc đã viết:

    Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong

    Hồn dân tộc sáng bừng trên giấy điệp

Có thể nói, cái đặc biệt của tranh Đông Hồ là ở chỗ đó. Tranh dân gian Hàng Trống, Kim Hoàng, Huế… không thể có sắc màu muôn hồng ngàn tía của tranh Đông Hồ, cũng không thể có nền giấy điệp quyến rũ đó. Người sành tranh Đông Hồ chính bởi chất dân gian chứa đựng trong tờ tranh nền giấy điệp trắng ngà, lướt nhẹ lượt hoà vàng hay vàng đỏ.

Tranh Đông Hồ gồm các loại: Tranh thờ – bộ ngũ sự; tranh lịch sử: Hai Bà Trưng, Bà Triệu…; truyện tranh: Thánh Gióng, Truyện Kiêu, Thạch Sanh; phó biến nhất là chúc tụng; ví như tranh Vinh hoa – Phú quý, Nghi xuân, Gà đàn (xem thêm bảy bức tranh gà); tranh sinh hoạt: Đánh ghen, Chăn trâu thổi sáo, Nhà nông, Đám cưới Chuột, Hái dừa… Tranh Đông Hồ có đặc điểm thường là những hình ảnh sung túc như đám cưới chuột, cảnh trai gái cùng nhau hái dừa, cảnh cá chép nhiều màu vẫy đuôi… thể hiện mong muốn về sự sung túc.

Có một điều đặc biệt là người dân làng Hồ chuyên sản xuất tranh nhưnẹ chẳng bao giờ treo trong nhà mà đem bán hoặc cho hết. Hàng năm làng Hồ có hội làng vào rằm tháng ba âm lịch. Trong hội làng có những nghi thức truyên thông như tê thân, thi mã, thi tranh rất vui vẻ. Làng còn có các làn điệu dân ca như:

    Hỡi anh đi đường cái quan

    Dừng chân ngắm cảnh mà tan nỗi sầu

    Mua tờ tranh điệp tươi màu

    Mua đàn gà lợn thi nhau đẻ nhiêu.

Theo thời gian, làng tranh cùng trải qua biêt bao nhiêu thăng trầm. Các cụ nghệ nhân trong làng kể lại: Hồi Pháp thuộc, người ờ nhà Bác cố thỉnh thoảng lại đánh xe ô tô về mua tranh, thậm chí mua cả bân khắc tranh nữa! Nhà cụ Lử có bản khắc tranh gà rất quý đưa đi đóng cửa chuồng gà, người Pháp phát hiện ra hỏi mua cụ bán liền. Nghĩ lại mà tiếc! Còn nhớ cái thuở Tây càn, dân làng Hồ chạy loạn, binh lửa chiến tranh liên miên và cái khí hậu ẩm ướt khắc nghiệt của thiên nhiên miền Bắc, ván khắc tranh bị hỏng và thất lạc khá nhiều. Bản gốc tranh Đánh ghen, Gà đại cát, lợn ăn lá dày… cũng không còn nữa. Sau ngày Hòa Bình lập lại thấy trên báo Pháp có in tranh dân gian làng Hồ, Chính phủ ta phải liên hệ với Đảng Cộng sản Pháp xin cho khắc lại ván tranh để bảo tồn. Đã có một thời gian tranh dân gian Đông Hồ bị lãng quên nên nghề làm tranh mai một ít nhiều. Không ít hộ bỏ làm tranh chuyển sang làm đồ vàng mã. Nhưng vài năm trở lại đây người Đông Hồ lại hoan hỉ trở lại với nghề tranh nhiều hơn bởi người dân của ta đã lại nhận ra vẻ đẹp trong sự mộc mạc giản dị của tranh Đông Hồ là không thể thiếu được trong cuộc sống thường nhật, nhất là ngày Tết.

Tranh Đông Hồ có một dạo lên đến điểm “cực thịnh”, đã từng sáng giá trong các triển lãm nghệ thuật lớn ở các nước trên thế giói vứi nét vẽ nhuần nhụy, tươi tắn như hồn người đất Việt. Không chỉ có người Hà Nội và dân một số tỉnh thành trong nước yêu thích tranh dân gian Têt Đông Hồ về tham quan tìm hiểu và chọn mua, mà không ít du khách, những người trong lĩnh vực hội hoạ, mỹ thuật của nước ngoài cũng đến để nghiên cứu vê nghệ thuật tranh dân gian nổi tiếng của làng Hồ. Bà con Việt kiều khi về nước cùng phải tìm mua bằng được những bức tranh làng Hô và cô Tô Nữ dáng quê hương, đê khi ở xa quê trong sương mù Luân Đôn hay cái giá lạnh của Pa-ri hoa lệ. cảm thấy ấm lòng ở chốn tha hương.

Bài văn mẫu

   Là người dân đất Việt, ai cũng biết đến câu ca:

    Dù ai đi ngược về xuôi

    Nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười tháng ba

    Khắp miền truyền mãi của ca

    Nước non vẫn nước non nhà ngàn năm.

   Từ nhiều đời nay, trong đời sống tinh thần của người Việt Nam, đã luôn hướng tới một điểm tựa của tinh thần văn hoá – đó là lễ hội Đen Hùng và giỗ Tổ Hùng Vương, được tổ chức vào ngày 10 tháng 3 âm lịch. Giỗ Tổ Hùng Vương – từ rất lâu đã trở thành ngày giỗ trọng đại của cả dân tộc, đã in đậm trong cõi tâm linh của mỗi người dân đất Việt. Dù ở phương trời nào, người Việt Nam đều nhớ ngày giỗ Tổ, đều hướng về vùng đất Cội nguồn – xã Hy Cương – Lâm Thao – Phú Thọ. Nơi đây chính là điểm hội tụ văn hóa tâm linh của dân tộc Việt Nam. Từ ngàn đời nay Đền Hùng là nơi tưởng nhớ, tôn vinh công lao các vị vua Hùng, là biểu tượng của khối đại đoàn kết dân tộc Việt Nam. Người Việt Nam may mắn khi có chung một Tổ tiên đề hướng về, có chung một miền Đất Tổ để nhớ, có chung một đền thờ Tổ để tri ân. Ngày nay hàng năm, lễ hội giỗ Tổ vẫn được tổ chức theo truyền thống văn hoá của dân tộc. Không chỉ để tưởng nhớ tổ tiên, giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng còn nhằm giáo dục truyền thống yêu nước “Uống nước nhớ nguồn”, biết ơn sâu sắc các Vua Hùng đã có công dựng nước và lớp lớp các bậc tiền nhân kiên cường chống giặc ngoại xâm giừ nước.

   Ngày giỗ Tổ Hùng Vương là ngày hội chung củạ toàn dân, ngày mà mọi trái tim dầu ở muôn nơi vần đập chung một nhịp, mọi cặp mắt đều nhìn về cùng một hướng: Đền Hùng

   Lễ giỗ Tố Hùng Vương cử hành vào ngày mồng mười tháng ba. Lễ hội Đền Hùng là lễ hội truyền thống của dân tộc Việt Nam. Từ thuở xưa đã có một đặc thù riêng là phần lễ nặng hơn phần hội. Tâm tưởng người về dự hội là hướng về tổ tiên, cội nguồn với sự tôn kính và lòng biết ơn sâu sắc (Uống nước nhớ nguồn). 41 làng xã thuộc tỉnh Phú Thọ tham gia rước kiệu lỗ dâng Tổ. Từ ngàn xưa, trên các cổ kiệu có bày lễ vật, đi kèm có phường bát âm tấu nhạc, cờ quạt, bát bửu, lọng che cùng chiêng trống. Những làng ở xa thường phải rước 2-3 ngày mới tới”. “Xưa kia, việc cúng Tổ (cử hành) vào ngày 12 tháng 3 (âm lịch) hằng năm. Thường khi con cháu ở xa về làm giỗ trước một ngày, vào ngày 11 tháng 3 (âm lịch)… Đến thời nhà Nguyễn định lệ 5 năm mở hội lớn một lần (vào các năm thứ 5 và 10 của các thập kỷ), có quan triều đình về cúng tế cùng quan hàng tỉnh và người chủ tế địa phương cúng vào ngày 10 tháng 3 (âm lịch). Do đó ngày giỗ Tổ sau này mới là ngày 10 tháng 3 (âm lịch) hàng năm”. Những năm hội chính thì phần lỗ gồm: Tế lễ của triều đình, sau đó là phần lễ của dân. Có 41 làng được rước kiệu từ đình làng mình tới Đền Hùng. Đó là những cuộc hành lề thể hiện tính tâm linh và nhân văn sâu sắc. Các kiệu đều sơn son thếp vàng, chạm trổ tinh vi, được rước đi trong không khí vừa trang nghiêm vừa vui vẻ với sự tham gia của các thành phần chức sắc và dân chúng trong tiếng chiêng, trống, nhạc bát âm rộn rã một vùng. Phần hội gồm các trò chơi dân gian như đánh vật, đu tiên, ném còn, cờ người, bắn cung nỏ… và đặc biệt là các đêm hát xoan, hát ghẹo – hai làn điệu dân ca độc đáo của vùng đất Châu Phong.

   Ngày 2-9-1945, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời đánh dấu bước ngoặt lịch sử mới của dân tộc ta. Kế tục truyền thống cao đẹp của cha ông, nhất là đạo đức “uống nước nhớ nguồn” nên giỗ Tồ Hùng Vương năm 1946 – sau khi Chính phủ mới được thành lập – là một sự kiện hết sức đặc biệt, đáng ghi nhớ. Năm ây, cụ Huỳnh Thúc Kháng, Phó Chủ tịch nước, đã thay mặt Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hoà lên làm lễ dâng hương tại Đền Hùng. Cụ mặc áo the, khăn xếp, khấn vái theo lễ tục cổ truyền và trang trọng dâng lên bàn thờ tâm bản đô Việt Nam và thanh kiếm là hai vật báu nói lên ý chí của Chính phủ và nhân dân ta trước họa xâm lăng đang đe dọa trở lại. Trong cuộc kháng chiến chông thực dân Pháp, do chiến tranh ác liệt nên việc đèn hương nơi mộ Tổ do nhân dân vùng quanh Đền Hùng đảm nhiệm. Kháng chiến thắng lợi với thiên sử vàng Điện Biên Phủ (7-5-1954), ngày 19-9-1954, tại Đền Hùng, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã căn dặn cán bộ, chiên sĩ Đại đoàn quân Tiên phong trước khi về tiếp quản Thủ đô: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Lời căn dặn cũng là lời hứa quyết tâm ấy của vị đứng đầu đất nước, dân tộc đã được thực hiện vào mùa xuân 1975. Sau 30 năm gian khổ hy sinh, nhân dân ta đă quét sạch bọn xâm lược ra khỏi bờ cõi, giang san thống nhất, quy về một mối vẹn toàn. Có lẽ không một dân tộc nào trên thế giới có chung một gốc cội tổ tiên – một ngày giỗ Tô như dân tộc ta. Từ huyền thoại mẹ Âu Cơ đẻ ra trăm trứng, nửa theo cha xuống biển, nửa theo mẹ lên rừng đã khơi dậy ý thức về dân tộc, nẹhĩa đồng bào và gắn kết chúng ta thành một khối đại đoàn kết. Hai chữ đồng bào là khởi nguồn của yêu thương, đùm bọc, của sức mạnh Việt Nam.

   Ngày nay việc tổ chức lễ hội Giỗ Tổ hàng năm vẫn được tổ chức theo truyền thống văn hoá của dân tộc. Vào những năm chẵn (5 năm một lần), Giỗ Tổ được tổ chức theo nghi lễ quốc gia, năm lẻ do tỉnh Phú Thọ tố chức. Dù năm chẵn hay lẻ lề hội Giỗ Tổ vẫn rất chặt chỗ, bao gồm hai phần lễ và hội.

   Phần lễ được duy trì trang nghiêm trong các đền, chùa trên núi Hùng. Nghi thức dâng hương hoa của các đoàn đại biểu của Đảng, Chính phủ, các địa phương trong toàn quốc,… được tổ chức long trọng tại đền Thượng. Từ chiều ngày mồng 9. làng nào được Ban tô chức lề hội cho phép rước kiệu dâng lễ đã tập trung tại nhà bảo tàng dưới chân núi, trên kiệu đặt lễ vật. Sáng sớm ngày mồng 10, các đoàn đại biểu tập trung ở một địa điểm tại thành phố Việt Trì, có xe tiêu binh rước vòng hoa dần đầu điều hành tới chân núi Hùng. Các đoàn đại biểu xếp hàng chinh tề đi sau kiệu lề, lần lượt lên đền theo tiếng nhạc của phường bát âm và đội múa sinh tiền. Tới trước thềm của “Điện Kính Thiên”, đoàn dừng lại, kính cẩn dâng lễ vào thượng cung đền Thượng. Một đồng chí lãnh đạo tỉnh (năm chăn là nguyên thủ quốc gia hoặc đại biểu đại diện Bộ Văn hoá), thay mặt cho tỉnh và nhân dân cả nước đọc chúc văn lễ Tổ. Toàn bộ nghi thức hành lễ được hệ thống báo chí, phát thanh truyên hình đưa tin hoặc tường thuật trực tiêp đê đông bào cả nước có thể theo dõi lễ hội. Đồng bào dâng lễ trong các đền, chùa trên núi, ai cũng có tâm nguyện cầu mong tổ tiên chứng giám, phù hộ độ trì cho con cháu.

   Phần hội diễn ra tưng bừng, náo nhiệt xung quanh các đền, chùa và dưới chân núi Hùng. Lễ hội ngày nay có nhiều hình thức sinh hoạt văn hoá hơn xưa. Các hình thức văn hoá truyền thống và hiện đại được đan xen nhau. Trong khu vực của hội, nhiều cửa hàng bán đô lưu niệm, văn hoá phẩm, các cửa hàng dịch vụ ăn uống, các khu văn thể thể thao,… được tổ chức và duy trì một cách trật tự, quy củ. Các trò chơi văn hoá dân gian được bào lưu có chọn lọc như: đu quay, đấu vật, chọi gà, bắn nỏ, rước kiệu, kéo lửa, nâu cơm thi, đánh cờ tướng (cờ người)… Có năm còn diễn trò “Bách nghệ khôi hài”, “Rước chúa gái”, ‘”Rước lúa thần” và trò “Trám” tại khu vực hội. Cạnh đó là sân khấu của các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp: chèo, kịch nói, hát quan họ,… Hội ngày nay chính là nơi để thi tuyển và giao lưu văn hoá giữa các vùng. Các nghệ nhân người Mường mang đến lỗ hội thanh âm của tiếng trống đồng một thời dóng trên đỉnh núi Hùng, gọi mặt trời làm mưa, làm nắng thuận hoà, cho mùa màng tốt tươi, muôn dân hạnh phúc. Nhừng làn điệu Xoan – Ghẹo với lời ca tinh tế, mượt mà đã đem tới cho lễ hội đền Hùng một nét đặc trưng, tham đượm văn hoá vùng Trung du Đất Tổ.

   Ngày này cả nước hướng về vùng Đất Tổ, người người trẩy hội Đen Hùng. Tổ tiên người Việt luôn muốn nhắc nhở con cháu: ai ai cũng nên làm tròn bổn phận, nhiệm vụ của mình, giữ đúng kỷ cương, vua ra vua, cha ra cha, con ra con thì gia đình sẽ yên ổn, xã hội được an cư lạc nghiệp phồn vinh, phát triển. Lời di huấn này không chỉ được nhắc nhở hằng năm thông qua ngày hội giỗ mà còn được khắc ghi trên trống đồng Đông Sơn, trống, thiêng của dân tộc, gởi gắm trong biểu tượng mặt trời nằm rạng rỡ giữa trống đồng. Thông qua ngày giỗ Tổ, Tổ tiên ta còn có hoài bâo muốn nhắc nhớ hậu thế những kế sách giữ nước an dân. Mấy nghìn năm trông coi và gìn giữ, đánh giặc và dựng xây, Đền Hùng đă trở thành biểu tượng của tinh thần dân tộc, là cội nguồn của sức mạnh, niềm tin, chói sáng của một nền văn hóa.

   Không chỉ người Việt chúng ta tự hào về Đền Hùng và ngày giỗ Tổ mà tìm vào những dòng lưu bút của các đoàn đại biểu quốc tế và bạn bè khẳp năm châu bốn biên từng đến thăm viếng Đen Hùng, chúng ta thật sự xúc động khi được biết Đền Hùng và các di tích trên núi Nghĩa Lĩnh đă làm cho cả thế giới phải cúi đầu vị nể ý thức cội nguồn dân tộc của chúng ta. Nhiều dòng lưu bút thừa nhận. “Đền Hùng là nơi đặt nền móng cho lịch sử Việt Nam”

   Lịch sử như một dòng chảy liên tục. Trải mấy nghìn năm, trước bao biến động thăng trầm, trong tâm thức của cả dân tộc, Đền Hùng và ngày giỗ Tổ 10-3 âm lịch vẫn là điểm của bổn phương tụ hội, nơi con cháu phụng thờ công đức Tổ tiên, là biểu tượng của dân tộc Việt Nam – một dân tộc đã có truyền thống dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm.

 

Bài giải này có hữu ích với bạn không?

Bấm vào một ngôi sao để đánh giá!

Đánh giá trung bình 5 / 5. Số lượt đánh giá: 1110

Chưa có ai đánh giá! Hãy là người đầu tiên đánh giá bài này.

--Chọn Bài--

Tài liệu trên trang là MIỄN PHÍ, các bạn vui lòng KHÔNG trả phí dưới BẤT KỲ hình thức nào!

Tải xuống