- Giải Hóa Học Lớp 9
- Giải Sách Bài Tập Hóa Lớp 9
- Sách Giáo Viên Hóa Học Lớp 9
- Sách Bài Tập Hóa Học Lớp 9
Các em đã biết mỡ ăn được lấy ra từ động vật, còn dầu ăn được lấy ra từ thực vật. Dầu và mỡ ăn là các chất béo. Trong cơ thể động vật, chất béo tập trung nhiều ở mô mỡ, còn trong thực vật, chất béo tập trung nhiều ở quả và hạt (hình 5,6).ll – CHẤT BÉo CỐ NHữNG TÍNH CHẤT VÂT Lí QUAN TRONG NẢO ?= Thí nghiệm : Cho vài giọt dầu ăn lần lượt vào hai ống nghiệm đựng nước và benzen, lắc nhẹ và quan sát (hình 5.7). Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong benzen, xăng, dầu hoả.III – CHẤT BÉO CỐ THẢNH PHÂN VẢ CẤU TAO NHƯ THÊ NẢO ? Đun chất béo với nước ở nhiệt độ và áp suất cao, người ta thu được glixerol (glixerin) và các axit béo. Phân tử glixerol có 3 nhóm –OH, CH2 – CH — CH công thức cấu tạo là ] 2 – ༽ ;းႏွင့္ , OH OH OH viết gọn : C3H5(OH)3. Các axit béo là axit hữu cơ có công thứ chung là R-COOH, trong đó R– có thể là C17Has-; C17H33–: CisHar- v.v…10. HOAHOC9AHình 5,6 Thực phổm chÚơ chốt béoHብnh 5,7 ThỦ Tính forn củo chốf béoung môi o) nuČC b) benzen145 Từ kết quả trên, kết hợp với những phương pháp khác người ta xác định được : Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo và có công thức chung là (R-COO)2C3H8.IV- CHẤT BÉO Có TÍNH CHẤT HOÁ. HọC QUAN TRONG NẢO ?Đun nóng chất béo với nước, có axit làm xúc tác, chất béo tác dụng với nước tạora glixerol và các axit béo:(RCOO)3CH3 + 3H2O 一点一 CH3(OH) + 3RCOOH Chất béo Glixerol Axit béoPhản ứng trên được gọi là phản ứng thuỷ phân. Khi đun chất béo với dung dịch kiềm, chất béo cũng bị thuỷ phân nhưng tạo ra glixerol và muối của các axit béo iم(RCOO),C,H, + 3NaOH — “» C,H,(OH), + 3RCOONa Hỗn hợp muối natri của các axit béo là thành phần chính của xà phòng, vì vậy, phản ứng thuỷ phân chất béo trong môi trường kiềm còn gọi là phản ứng xà phòng hoá.V-CHẤT BÉO CỐ ỨNG DụNG Gì ? Chất béo là một thành phần cơ bản trong thức ăn của người và động vật. Khi bị oxi hoá, chất béo cung cấp năng lượng cho cơ thể nhiều hơn so với chất đạm và chất bột (hình 5.8). Trong công nghiệp, chất béo chủ Năng lượng yếu được dùng để điều chế glixerol và xà phòng. Khi để lâu trong không khí, chất béo có mùi ôi. Đó là do tác dụng của hơi nước, oxi và vi khuẩn lên chất béo. Để hạn chế điều này cần bảo quản chất béo ở nhiệt độ thấp hoặc cho vào chất béo một ít chất chống oxi hoá, hay đun chất béoHiոԻ 58, (mỡ) với một ít muối ăn. So sónh năng lượng foở ra khi Oxi hoỞ Thức Ởn14610 нодносов Chọn câu đúng nhất trong các câu sau: A. Dầu ăn là este. B. Dầu ăn là este của glixerol. C. Dầu ăn là một este của glixerol và axit béo. D. Dầu ăn là hỗn hợp nhiều este của glixerol và các axit béo. 2. Hoàn thành các câu sau đây bằng cách điền những từ thích hợp vào chỗ trống. a) Chất béo… tan trong nước nhưng ….. trong benzen, dầu hoả. b). Phản ứng xà phòng hoá là phản ứng ….. este trong môi trường ….. tạo ra ….. Và ….. c). Phản ứng của chất béo với nước trong môi trường axit là phản ứng… nhưng không phải là phản ứng ….. 3. Hãy chọn những phương pháp có thể làm sạch vết dầu ăn dính vào quần áo. a) Giặt bằng nước; b). Giặt bằng xà phòng; c) Tẩy bằng cồn 96°; d) Tẩy bằng giấm; e) Tẩy bằng xăng. Giải thích sự lựa chọn đó. 4. Để thuỷ phân hoàn toàn 8,58 kg một loại chất béo cần vừa đủ 1,2 kg NaOH, thu được 0,92 kg glixerol và m kg hỗn hợp muối của các axit béo. a) Tính m. b) Tính khối lượng xà phòng bánh có thể thu được từ m kg hỗn hợp các muối trên. Biết muối của các axit béo chiếm 60% khối lượng của xà phòng.147