Tải ở cuối trang

Sách giáo khoa hóa học nâng cao lớp 11

Phân loại và gọi tên hợp chất hữu cơ –

Biết phân loại hợp chất hữu cơ. o Có khái niệm về một số loại danh pháp phổ biến. Biết gọi tên mạch cacbon chính gồm từ 1 đến 10 nguyên tứ C. Hợp chất hữu cơ được phân thành hiđrocacbon và dẫn xuất của hiđrocacbon. Hidrocacbon là những hợp chất được tạo thành từ hai nguyên tố C và H. Hiđrocacbon lại được phân thành hiđrocacbon no (thí dụ : CH4, C2H6) : hiđrocacbon không no (thí dụ: CH2=CH2); hiđrocacbon thơm (thí dụ : C2H6). • Dẫn xuất của hidrocacbon là những hợp chất mà trong phân tử ngoài C, H ra còn có một hay nhiều nguyên tử của các nguyên tố khác như O, N, S, halogen. Dẫn xuất của hiđrocacbon lại được phân thành dẫn xuất halogen như CH3Cl, CH-Br-CH.B…;ancolnhưCHOH. C.H.OH,… :axit như HCOOH, CH2COOH…1062. Nhóm chức Thí dụ : • Đimetyl ete (H2C-O-CH3) không phản ứng với natri. Metanol (CH4OH) và etanol (H3C-CH3OH) phản ứng với natri giải phóng hiđro.CH, — OH + Na —» CH, — ONa +HC-CH2-OH + Na –» HC-CH2-ONa + 불• Etanol và metanol đều phản ứng với hiđro bromua, thí dụ: HC — CH—OH + HBr → HC — CH. — Br + H2O Nhận xét: Nhóm OH đã gây ra các phản ứng phân biệt etanol, metanol với đimetyl ete và với các loại hợp chất khác nên nhóm OH được gọi là nhóm chức. Nhóm chức là nhóm nguyên tử (hoặc nguyên tử) gảy ra những phản Caaa LLL LLL LLLL L G L C C LL LCG L aaC S Cấu tạo của nhóm chức thường được viết rõ ràng, đầy đủ, phần còn lại của phân tử có thể được viết tắt là R. Thí dụ: CH3-CH2-OH và CH3-OH đều được ghi bởi công thức chung là R-OH.|| – DANH PHÁP HOP CHẤT HỨU CO1. Tên thông thường Tên thông thường của hợp chất hữu cơ thường được đặt theo nguồn gốc tìm ra chúng, đôi khi có thể có phần đuôi để chỉ rõ hợp chất thuộc loại nào. Thí dụ :HCOOH :axit fomic CH2COOH :axit axetic (formica: kiến) (acetus : giấm)C4H2O O| (mentha piperita : bạc hà) 2. Tên hệ thống theo danh pháp IUPAC” a) Tên gốc – chứcTên gốc – chức > Tên phần gốc Tên phần định chức CH, CH — CI CHCH-O-COCH, CH, CH — O — CH. (etyl || clorua) (ety1 || aetat ) (etyl metyl || efe) etyl clorua etyl axetat etyl metyl ete b) Tên thay thế Thí dụ : H H H H H H | | н-ҫ-н са – ( – н н-ҫ- ҫ-н с-ҫ-ҫ-н H H H H H H Inetan clometan etan cloetanTên thay thế được viết liền (không viết cách như tên gốc – chức), có thể phân làm ba phần như sau :Tên thay thế > y Tên phần thế |Tên mạch cacbon chính | Tên phần định chức (có thể không có) (bắt buộc phải có) (bắt buộc phải có) HC-CH, HC-CHCI H, C =CH, HC =CH (et + art) (ClO + et + an) (et + en) (et + linn) ctan cloetan etem etinOH 1. 2 3 4. 2 3 4. 2 3 4 CH=CH-CH-CH CH-CH=CH-CH CH-CH-CH=CH but-l-en but-2-en bu t-3-en-2-olĐể gọi tên hợp chất hữu cơ, cần thuộc tên các số đếm và tên mạch cacbon như bảng 4.1.(*)Xem tư liệu về IUPAC trang 110108Bảng 4.1. Tên số đếm và tên mạch cacbon chínhSõ dêm Mạch cacbon chính On O. C net 2 ü C-C et Không xuất phát từ 3 tri C-C-C prop số đếm 4. tetra C-C-C-C but 5 penta C-C-C-C-C pent 6 ηeχa C-C-C-C-C-C hex 7 hepta C-C-C-C-C-C-C hept Xuất phát từ số đếm 8 Octa C-C-C-C-C-C-C-C Oct 9 nona C-C-C-C-C-C-C-C-C non 10 deca C-C-C-C-C-C-C-C-C-C decBAI TAP1. Hãy chọn Câu đúng trong Các Câu sau : A. Hợp chất hữu cơ nào cũng có cả 3 tên : tên thông thường, tên gốc – chức và tên thay thế. B. Hợp chất hữu cơ nào cũng có tên gốc – chức. C. Hợp chất hữu Cơ nào cũng có tên hệ thống. D. Hợp chất hữu cơ nào cũng có tên thay thế.2. Dựa vào tính chất hoá học của CH2=CH2 và CH=CH (đã học ở lớp 9) hãy viết phương trình hoá học khi cho CH3-CH=CH-CHạ và CH2-C = C-CHạ tác dụng với Br2, H2 và cho biết những nhóm nguyên tử nào trong phân tử của hai hợp chất trên đã gây nên Các phản ứng đó.3. Những hợp chất nào dưới đây có cùng nhóm chức ? Hãy viết Công thức của chúng dưới dạng R-nhóm chức và dùng công thức ở dạng đó để viết phương trình hoá học (nếu Có) của chúng với NaOH (dựa vào tính chất hoá học của etanol và axit axetic):Сан-С– он : cн, -cн, -он : cн, – C -OH, CH-CH-CH-OH.O O4. Hãy gọi tên các hợp chất sau theo danh pháp gốc – chức:109IUPAC là tên viết tắt của Hiệp hội Quốc tế Hoá học cơ bản và ứng dụng (International Union of Pure and Applied Chemistry). Các nhà hoá học trên toàn thế giới có chung một ngôn ngữ hoá học, đó là danh pháp IUPAC. Danh pháp IUPAC được xây dựng từ những năm 1947 – 1957, qua từng thời kì được bổ sung và hoàn thiện. IUPAC đưa ra những quy tắc chặt chẽ, hệ thống không những đế gọi tên các hợp chất mà còn để gọi tên các khái niệm hoá học một cách thống nhất. Thí dụ : Theo IUPAC, nhóm chức của anken là C=C, của ankin là C=C,… Các nhóm nguyên tử này hoàn toàn thoả mãn định nghĩa về nhóm chức đã nêu trong bài học.110

 

Bài giải này có hữu ích với bạn không?

Bấm vào một ngôi sao để đánh giá!

Đánh giá trung bình 5 / 5. Số lượt đánh giá: 1109

Chưa có ai đánh giá! Hãy là người đầu tiên đánh giá bài này.

--Chọn Bài--

Tài liệu trên trang là MIỄN PHÍ, các bạn vui lòng KHÔNG trả phí dưới BẤT KỲ hình thức nào!

Tải xuống